Framsóknarblaðið - 09.04.1958, Blaðsíða 1

Utqefandi:
Framsóknarfélag
Vestmannaeyja.
Mólgagn Framsóknar- oa sam-
vinnumanna í Vestmannaeyjum.
21. argangur
Vestmannaeyjum i). aprtl 1958
8. tölublað.
SSSSSSSSS2S2S2S2SSS2SSSSSSSSS2SSS2SSS2SS82SSS8S8S882SiiS8SSSSSSS£S2S2SSSíSSS2SSSSSSaS288S8S2*SSSSS8*?^SSSSS2S8SSS2S2S28888«S!?SS2SSS2S8*SSSS£S2S2*SSS«íf>SgSS8*88S88S2S8S2SSSS8^88S888S888íbs8SS8S882S2S8SSS28S8S8282S2SSS2S2?
Holræsakerfi bæjarins
Leggja þarf tvær nýjar höfuðleiðslur. Og byggja rot-
þró með dœlistöð niður við höfn.
Holræsin í miðbænum munu
vera orðin um 40 ára gömul.
Síðan hefur bærinn stækkað
verulega, og álag á holræsakerf
ið margfaldazt, ekki eingöngu
vegna fjölgunar íbúðarhúsa í
Jiessum hluta bæjarins, heldur
miklu fremur vegna Jress, að
vatnssalerni eru nú komin í vel
flest íbúðarhús, og Jrar af leið-
andi margfalt nieira frárennsli,
cr fer í gegnum holræsakerfið.
bað lætur því að líkum, að hol-
ræsakerfið í miðbænum þarf
endurnýjunar við. Skolprörin
í aðalgötunum eru of grönn,
líklega 12—15”. Að viðbættu
stórauknu frárennsli frá íbúð-
um manna, bætist svo við mik-
ill hluti af leysingarvatni af
Strembunni og Helgafellsdal, er
fellur í svelgi með frárennsli í
nefnd holræsi. Við höfum dæm-
in deginum Ijósari frá þessum
vetri, að þegar holklaki er í
jörðu, er sá feikna vatnsflaum-
ur, sem kemur niður Löngu-
iág og Dalveg, að holræsakerfið
tekur ekki svipað við því magni
og afleiðing jiess verður sú, að
vatnið bæði streymir yfir götur
bæjarins, og upp um niðurföll-
in í göturennunum.
í stórrigningunum í vetur,
meðan holklaki var í jörðinni,
olli vatnsflaumur miklu tjóni,
bæði á vegum og húsum, er
vatn rann inn í. Ofaníburður og
viðgerð á þessum vegum, eftir
hverja stórrigningu, kostar stór-
fé.
I’að getur því ekki dregizt úr
hömlu lengur en fram á kom-
andi sumar að gera endurbæt-
ur á holræsakerfinu.
Sjálfsagt eru skolprörin í þess
um hluta bæjarins of grönn. Að
rífa þau upp og leggja önnur
víðari kostar mikið fé. En fleiri
leiðir eru fyrir hendi.
Það þarf að létta verulega á-
lagið ;í Jiessu kerfi. Og það er
hægt með Jwí að grafa svelgi —
djúpa og víða — niður í hraun-
ið, við rnynni Helgafellsdals og
Löngulágar, og víðar eftir þörf-
um. Ofanjarðarvatninu er að
langmestu leyti hægt að koma á
þennan hátt niður í hraunið og
létta Jrar með á holræsakerfinu.
Reynsla hér er þegar fengin fyr-
ir því, að þetta er meira en
mögulegt. Aðeins framkvæmdar-
atriði. Það er líklegt, að með
þessum aðgerðum Jryrfti ekki
að rífa upp höfuðleiðslurnar í
Skólaveginum og Kirkjuvegin-
um, nema þá ef til vill neðst
í bænum, Jrar sem álagið er
mest.
Kostnaðurinn við að grafa
svelgi fyrir ofanjarðarvatnið
mundi hverfandi, á móti stöð-
ugti \iðhaldi umræddra gatna,
eftir hverja stórrigningu.
Það hefur áður verið minnzt
á Jrað í þessu blaði, að leggja
þyrfti tvær nýjar höfuðleiðslur.
Aðra úr Vesturbænum norður
fyrir Eiði. í j)á leiðslu mætti
ná frárennsli úr vestustu götun-
um í bænum frá og með Boða-
slóð, úr Strembugötu og Bröttu
götu, og einnig vesturhlutann
af Hásteinsveginum. Önnur höf
uðleiðslan yrði fyrir Austurbæ-
inn, austan Heimagötu, og lægi
austur fyrir garða.
í sámbandi við þær ábending
ar að leggja nýja aðalleiðslu
aústur fyrir Garða, má vel vera
að á Jrað verði bent, að ekki sé
á jiað hættandi að beina hol-
ræsakerfi bæjarins að einhverju
leyti austur fyrir garða, vegna
sjógeymisins. Sjórinn mengist af
gerlagróðri og geti valdið tjóni
á framleiðsluvörum okkar. En
þá er því til að svara, að það er
aðeins tímaspursmál, og raunar
bráðaðkallandi að flytja sjógeym
inn, af ástæðum er ekki verða
ræddar nú. En rétt er að benda
á það, að Jregar borað var eftir
vatni á s. 1. sumri, inni í sand-
görðum, kom að vísu ekkert
vatn, en það sem var jafnvel
eins mikils virði var það, að
sjórinn reypdist lítið eða ekki
mengaður af gerlagróðri, og
bezta sýnishornið, hvað það á-
hrærir hefur verið sent héðan
til rannsóknar. Það mælir því
margt með því, að sjógeymir
verði byggður Jrar á nálægum
tíma. En um Jrað verður ekki
rætt meira að sinni.
Raddir eru uppi um það, að
holræsakerfið megi og eigi ekki
að liggja í höfnina, Jr. e. innan
Garða. Þetta er efalaust rétt.
En eins og horfir um staðhætti
hér. og fjárhagslega líka séð,
Og enn ráðumst við í að gefa
út ársritið okkar, Jiótt útgáfán
kosti milli 30—40 þúsundir
króna. Hinar góðu undirtektir
Eyjabúa «g miklu kaup á ritinu
hvetja okkur til framtaks í þess-
um eínum.
Ritið er nú í prentun. Það
verður fjölbreyttara að efni nú
en oftast áður. Meginefni Jress
er í 28 liðum og eru þessir helzt
ir:
1. Hugvekja eftir Þ. Þ. V.
2. Kvæðið: Gagnfræðaskólinn
er vígi, eftir séra Halldór Kol-
beins.
3. Við ísskörina, gömid sögn,
sem frú Ingibjörg Ólafsdóttir
í Bólstaðarhlíð hefur skráð og
gefið ritinu. Mynd.
4. Traustir ættliðir. Hér birt
ir Þ. Þ. V. aðalatrið.i úr ævisögu
Sigríðar Einarsdóttur húsfreyju
í Stakkagerði, ömmu Guðjóns
bónda á Oddsstöðum, svo og
langafa hans, afa, föður og móð-
ur.
5. Skýrsla um Gagnfræðaskól-
ann 1956-1957.
virðist sú úrlausn vera hendi
næst að byggja rotþró eða Jrrær
við Bratta og vestan við Bása-
skersbryggju. í Jrær lægju frá-
rennslin úr þessum hluta bæj-
arins. Og samtímis yrði byggð
dælistöð við þær, og frárennsl- *
inu dælt norður fyrir Eiði.
Þetta er tæknilega hægt. Dæli-
stöð og rotþrær eru ekki slík
stórvirki, að þau þurfi að vaxa
bæjarfélaginu í augum, livað
kostnað áhrærir.
Þótt ávallt séu nægileg verk-
efni fyrir bæjarsjóð til úrlausna,
og sjálfsagt skiptar skoðanir urn
livað eigi að sitja í fyrirrúmi,
verður Jró ekki fram hjá því
gengið, að endurbæta þarf hol-
ræsakerfi bæjarins sem allra
fyrst, og þolir raunar enga bið.
(i. Mynd af nemendinn gagn-
fræðadeildar með skýringum,
svo og margar aðrar tnyndir frá
skólastarfinu.
7. Þáttur nemenda með mynd
um. Um 20 höfundar eiga hér
greinar í þætd þessum.
8. Engilbert Gíslason áttræð-
ur. Mynd.
9. Þrjár myndir af málverk-
um Engilberts með skýringum.
10. Kröggur á vetrarferðuni,
eftir Einar Sigurfinnsson. Mynd.
11. Sveinsstaðir í Eyjum tneð
mynd og skýringum. Hér sjá
Eyjabúar mynd af forseta bæiav
stjórnar nokkurra mánaða górnl
um í keltu móður sinnar.
12. Tyrkjaránið, eftir scra
Jes A. Gíslason með teiknimvnd
af minnisvarðanum á leiði Jóns
píslarvotts.
13. Gömul skjöl. Þar er birt-
ur í íslenzkri þýðingu (Þ. Þ. V.)
samningur sá, er gjörður var
vori, 1774 um byggingu Landa
kirkju í Vestmannaeyjum. -—
Mynd.
E"ramhald á 2. síðu.
- BLIK -
ársrit Gagnfrœðaskólans.