Framsóknarblaðið - 30.10.1968, Síða 2

2
T’RAMSÓKNARBLAÐIfi

Um veturnætur
Vetur er genginn í garð.
Sumarið sem nú hefur kvatt
hefur að mörgu leyti verið
okkur hagstætt. Um sumar-
mál var nokkur kvíði í
mönnum gagnstætt venju, að
kasta af sér vetrarkvíða og
líta vonglaðir til hækkandi
sólar. En mönnum var nokk-
ur vorkunn. Enn ein léleg
vetrarvertíð var að líða. Út-
lit að síldin myndi halda sig
á svipuðum slóðum og í
fyrra og markaðshorfur
slæmar. Síðast en ekki sízt,
var ömurlegur svipur þeirr-
ar spilaborgar, sem kennd
hefur verið við „viðreisn”.
Sem betur fer hefur margt
farið betur en á horfðizt.
Að vísu hefur síldin brugð
izt að verulegu leyti, mark-
aðshorfur hafa lítið batnað,
að maður nú ekki tali um
„viðreisnina”.
Gjaldþrot þeirrar stefnu
vofir nú yfir eins og
skammdegisdrunginn.
En við höfum margt að
þakka. Veðráttan hefur ver-
ið góð, svo góð, að hún
bægði með ótrúlegum hætti
frá algjöru grasleysi um mik
in huta landsins ,og því hall
ærisástandi, sem því hefði
fylgt.
Fiskafli hér á heimamið- |
um hefur verið betri en í
fyrra. Mest hefur aflast í
troll. Atvinna hefur því ver-
ið góð, bæði við fiskvinnslu
og svo við framkvæmdir
Vatnsveitunnar.
Má því segja, að sumarið
hafi reynzt okkur vel, mun
betur en á horfðizt um sum-
armál.
En lengst mun þessa sum- |
ars verða minnst, sem sum-
arsins, sem fyrsta vatnslögn-
in var lSgð frá landi. Fram-
kvæmd þeirrar lagnar var
kraftaverki líkast, en þrátt
fyrir alla tækni, var undir-
staða þeirrar framkvæmdar,
góð veðrátta.
Við þökkum liðið sumar
LOG ODDGEIRS
KRISTJÁNSSONAR
í júlímánuði s.l. kom út
hljómplata með 14 lögum eft
ir Oddgeir Kristjánsson. Út-
setningu annaðist Ólafur
Gaukur, en útgefandi er
Svavar Gests. Platan hefur
hlotið miklar vinsældir og
selst vel.
Nýlega er komið út nótna-
og vonum, að veturinn færi
okkur ekki mikil harðindi
hvorki hafís, né hörmungar
af manna völdum.
J. B.
hefti með 26 lögum eftir
Oddgeir. Eru þau fyrir ein-
söng og píanó. Nóturnar eru
prentaðar í Vínarborg. Út-
gefandi er Svava Guðjóns-
dóttir. Bæjarstjórn veitti á
fyrra kjörtímabili nokkurn
styrk til þessarar útgáfu.
| Mun það hafa verið í sam-
bandi við 50 ára afmæli höf-
undarins.
Þessar útgáfur eru hinum
mörgu aðdáendum Oddgeirs
mikið fagnaðarefni og auka
hróður hans og byggðarlags-
ins út á við. Ber að þakka
öllum, sem að þessum verk-
I um hafa unnið.
Ilm heilbrigðismdlin i
Heilbrigðismálin og' skortur á læknisþjónustu í dreifbýlinu hefur
að undanförnu verið á dagskrá meðal vandamála þjóðarinnar. Örn
Bjarnason, héraðslæknir, liefur Iátið þetta mál til sín taka og flutti erindi
um það á heilbrigðismálaráðstefnu, sem Læknafélag íslands hélt í Reykja
vík dagana 4. og 5. þ.m. Þykir viðeigandi að birta hugleiðingar læknis-
ins varðandi framtíðarskipulag heilbrigðismálanna hér í Vestmannaeyj
um, og fara þær hér á eftir:
Heilsugæzla í Vestmannaeyjum.
í Vestmannaeyjum gerum við
ráð fyrir þremur heimilislæknum
og auk þess tveimur sérfræðing-
um, lyflækni og skurðlækni.
Læknamiðstöðin mun fá hús-
næði í sjúkrahúsi því, sem nú er
í byggingu og þar verður einnig
heilsuverndarstöð.
Verður því öll læknisþjónusta
innan sjúkrahússins og utan veitt
af starfshópi heimilislækna og sér-
fræðinga.
Þessi hópur starfar sameigin-
lega að sjúkdómavörnum, heilsu-
verndarstarfsemi, heilbrigðiseft-
irliti og læknastarfsemi.
Sjúkrahúsið verður opið, þ.e. að
allir læknarnir starfa á sjúkrahús-
inu, sérfræðingarnir munu hafa
sjúkrahússtarfið að aðalstarfi, en
heimilislæknarnir hafa það sem
aukastarf, en aðalstarf þeirra verð
ur eðlilega í heilsugæzlustöðinni.
Mætti hugsa sér starfsskiptingu
og vinnutilhögun eitthvað á þessa
leið:
Vinnudagur lækna hefst klukk-
an 8 að morgni á stuttum fundi.
Gefur þá vaktlæknir skýrslu um
þau vandamál, sem upp hafa kom
ið á vaktinni og hann kynnir ný
sjúkdómstilfelli. Síðan hefst starf
á sjúkrahúsinu og starfa tveir
heimilislæknar með isérfræðingun-
um en einn heimilislæknanna hef-
ur opna stofu frá kl. 9,30 og sinnir
þeim sjúklingum, sem til hans
leita og hann sinnir að því búnu
-—■■—»■—■*-—B«—BU——IU——■«••—■■—H»«^—M^—UM—BU—UU-
þeim vitjunum, sem hafa borizt
um morguninn.
Simaþjónusta hefst kl. 8,00 og
lýkur kl. 18,00, en sjúkrahúsið
gegnir neyðarþjónustunni til
næsta morguns.
Símaviðtalstími er alltaf sá sami
hjá hverjum lækni. Endranær er
læknirinn aðeins ónáðaður í að-
kallandi nauðsyn og [símastúlkan
eða ritarinn tekur niður öll skila-
boð t.d. beiðnir um endurnýjun
lyfseðla fyrir lyf, sem sjúklingur
á að nota að staðaldri, beiðnir um
vitjanir og viðtöl á stofu.
Starfi á sjúkrahúsinu lýkur að
jafnaði rétt fyrir hádegi.
Stofutími byrjar aftur kl. 13,30
eða 14.00 og þriðji stofutíminn er
milli 18 og 19 á kvöldin og gætu
læknar skipst á um að vera við
á þeim tíma, enda skipta þeir með
sér kvöld- og næturvöktum.
Tímapantanakerfi.
Til þess að losna við alla þá só-
un á tíma sjúklinga, sem nú tíðk-
ast verður viðhöfð tímapöntun.
Er þá hægt að panta tíma áður
eða sama dag. Sé upppantað hjá
þeim lækni, sem sjúklingurinn
kýs helzt að tala við og viðkom-
andi læknir getur ekki skotið hon
um inn á milli, á sjúklingurinn
þess völ að bíða þar læknirinn
getur sinnt honum t.d. næsta dag
eða annar læknir úr hópnum tek-
ur að sér að leysa vanda hans.
Vel uppbyggt tímapantanakerfi
|. .»■■■>— — 1 Hii— II
ú'yggir það, að sjúklingar komast |
að á réttum tíma, læknirinn hefur
næði til að tala við hann og skoða
og skrá athugasemdir, enda er
hann laus við allt óþarfa kvabb.
Spjaldskrá.
Allar upplýsingar um sjúklinga
eru skráðar á sérstök eyðublöð og
þeim fylgja bréf frá sjúkrahúsum
álit sérfræðinga, vottorð og skýrsl
ur. Eru þannig á einum stað að
finna allar upplýsingar um sjúkl-
inginn, en þessi spjaldskrá er sam
eiginleg spjaldskrá sjúkrahússins
og verður þannig komizt hjá allri
óþarfa skriffinsku.
Flytji sjúklingur burt, eru plögg
in send til viðkomandi heilsugæzlu
stöðvar.
Þegar sjúklingur kemur til lækn
is, hefur ritari fundið fram plögg
hans og læknirinn getur kynnt sér
þau um leið og hann talar við
sjúklinginn. Að loknu viðtali og
skoðun, les læknirinn inn athug-
anir sínar, greiningu og meðferð
í orðabelg, sem ritarinn afritar
síðar.
Að loknum stofutíma er aftur
sameiginlegur fundur lækna, þar
sem rædd eru þau vandamál, sem
upp hafa komið og heimilislækn-
arnir ræða við sérfræðinga um þá
sjúklinga, sem þeir vilja vísa til
þeirra.
Hvaff vinnst?
Hér hefur í stórum dráttum ver
ið rakið hvernig daglegt starf get
ur gengið í heilsugæzlustöð.
Kerfið byggist á nánu samstarfi
lækna innbyrðis, fullkomnu upp-
lýsingakerfi og góðri rannsóknar-
aðstöðu og hið daglega starf er
skipulagt af sérþjálfuðu aðstoðar-
fólki.
Með slíkri vinnutilhögun og
vinnuaðstöðu er hægt að veita
fullkomnari og betri læknisþjón-
ustu en nú er.
Megináherzlu er hægt að leggja
á skipulega sjúkdómsleit og sjúk-
dómavarnir.
Sé rétt á málum haldið verður
sá kostnaður, sem í er lagt marg-
falt endurgreiddur í minnkuðu
v.nnutapi, komið verður í veg fyr-
ir þá sóun lyfja, sem stafar af lé-
legri rannsóknaraðstöðu og hægt
verður að koma í veg fyrir óþarfa
innlagningar á stærri sjúkrahúsin
og gæti þá svo farið, að sá sjúkra-
rúmakostur, sem nú er fyrir hendi
reynist nægilegur eftir 10 ár eða
jafnvel lengri tíma.
Læknunum sjálfum gæfi þetta
skipulag tækifæri til að vinna
þannig að þekking þeirra nýttist
sem bezt og þeir ynnu sjúklingum
sem mest gagn og þeir hefðu færi
á reglubundnum sumarleyfum og
þeir gætu haldið við og aukið
þekkingu sína.
Lokaorff.
Læknaskorturinn utan Reykja-
víkur er þegar orðinn alvarlegt
J vandamál og fjöldi héraða er ó-
j setinn og mörg aðeins til bráða-
| birgða. Þar við bætist, að á næstu
j árum munu allmargir héraðslækn
ar hætta störfum fyrir aldurs sak-
ir.
Það verður því að bregðaast
skjótt við, af opinberri hálfu, að
koma til móts við þá, sem vilja
taka að sér að skipuleggja lækna-
miðstöðvar og starfa í þeim. Það
er ekki nóg að reisa miðstöðvarn-
ar. Vísir af starfshóp verður að
vera kominn, áður en stöðin rís.
Læknarnir, sem ætla að ganga til
starfs, verða að gera sér grein fyr-
ir hversu mikið húsnæði þeir
þurfa, hvernig þeir geta bezt nýtt
það, hvað þeir þurfa af aðstoðar-
fólki og hver tækjaútbúnaður þarf
að vera fyrir hendi.
Hlutverk opinberra aðila er að
undirbúa og sjá hverju sinni fyrir
því, að fjármagn sé fyrir hendi
til þessara framkvæmda og síðan
að líta eftir þvl, að stöðvarnar
verði reknar í samræmi við þau
fyrirheit, sem gefin eru.