Framsóknarblaðið - 14.11.1968, Page 2
2
FRAMSÓKNARBLAÐIÐ
Framsóknar.
blaðið
Ritnefnd:
Sigurgeir Kristjánsson
Jóhann Björnsson, áb.
Afgreiðslu annast:
Sveinn GuSmundsson
Gjaldkeri:
Hermann Einarsson
„OFT ER ÞÖRF EN
NÚ ER NAUÐSYN”
Það er ekki nýtt að við ís-
lendingar eigum í erfiðleik-
um með að halda fjármála-
kérfinu innan réttra tak-
marka, en nú er svo komið
að við okkur blasir algjört
hrun og öngþveiti. Ríkis-
stjórn sú, sem setið hefur
við völd undanfarin 8 til 10
ár, hefur streytzt við af öll-
um mætti að halda uppi
kerfi, sem margsinnis á
þessu tímabili, hefur sannast
að sé rangt og illa til fallið
gágnvart íslenzkum atvinnu-
vegum og þjóðfélaginu í
heild.
Ekki hefur þessi ríkis-
stjórn enn, séð sóma sinn í
því að segja af sér og hleypa
nýjum mönnum að með nýj-
ar hugmyndir og áhugamál,
svo komist sé að orði líkt
og hinn nýkjörni formaður
Sjálfstæðisfélags Vestmanna
eyja í Fylki þann 8. nóv. sl.
í þessu blaði svarar hann
spurningunni: „Hefur þú trú
á, að stjórnir eigi að sitja
lengi í félögum?”. Á þessa
leið, orðrétt: „Eg vil, að
stjórnarskipti séu sem örust
í öllum félögum. Að mínu á-
liti örvar það starfsemina
mikið, ef nýir menn með nýj
ar hugmyndir komast að
með sín áhugamál.” Þarna
kemur fram ákaflega athygl
isvert sjónarmið, og vert er
því að benda á, að til er hér
á landi félag, er nefnist þjóð
félag og hefur haft yfir sér,
langvarandi, sömu stjórnend
ur, sem sjáanlega eru orðnir
þreyttir og hugmyndasnauð-
ir. Það væri því verðugt
verkefni fyrir hinn nýja for
mann að berjast fyrir því, á-
samt öðrum, að fá að skipta
um menn í stjórn Þjóðfélags
ins. Því oft er þörf en nú er
nauðsyn.
Bjflmi 09 Gylji jelln gengió i fjórðd in
Síðastliðinn mánudag lét
íslenzka ríkisstjórnin fella
gengi íslenzku krónunnar
um 35%. Það er fjórða geng
isfellingin á því 10 ára tíma
bili, sem núverandi stjórnar-
samsteypa hefur setið að
völdum hér. Bandaríkjajdoll
ar kostar nú 88,00 kr. ís-
lenzkar og önnur erlend
mynt hækkar hlutfallslega.
Fyrir 10 árum þegar „við-
reisnarstjórnin” settist í
stjórnarstólana var dollarinn
metinn á kr. 16,32.
Þvílíkt hrun gjaldeyrisins
á sér vart hliðstæðu nema
þegar þjóðir eru að jafna sig
eftir styrjaldarátök, eða
náttúruhamfarir, sem velta
öllum úr skorðum. Þeim að-
stæðum hefur ekki verið til
að dreifa hér. Þvert á móti
hafa góðæristímar verið
lengst af síðasta áratuginn.
Meinið liggur í lélegri fjár-
málastjórn síðasta áratug-
inn.
Þessi ráðstöfun kemur
þjóðinni ekki á óvart. Það
er nokkur tími síðan Gylfi
Þ. Gíslason hætti að tala um
hagvöxtinn og Ingólfur Jóns
son um gjaldeyrisvarasjóð-
inn. Hvorugt var raunhæft.
Þjóðir, sem hafa raunveru-
legan hagvöxt fella ekki
gjaldmiðilinn árlega eins og
hér er nú gert. Og gjaldeyr-
irinn er þrotinn og geigvæn
legar erlendar skuldir hafa
hlaðist upp. Er jafnvel farið
að tala um skuldir, sem
nema 13,5 milljörðum kr.
Gengisfellingin þýðir lífs
kjaraskerðingu, sem nær til
allra þegna þjóðfélagsins.
Menn eru hins vegar mis-
jafnlega við henni búnir.
Sumar stéttir skammta sér
laun sjálfar og sennilega
hefur launamismunur aldrei
verið meiri hérlendis. En
hvað má verkamaður með
8 stunda vinnudag missa í
þessar hallærisráðstafanir?
Honum er samt sagt að axla
sínar byrðar og bera þær
með þögn og þolinmæði.
Þjóðinni er sagt ,að það sé
komin kreppa, og það er tal
að um aflabrest og verðlækk
un á útflutningsafurðum. Þó
var s.l. ár með beztu árum,
hvað aflamagn og útflutn-
ingsverðmæti snerti og
næstu tvö ár á undan voru
metár að þessu leyti, þar
sem útflutningstekjurnar
voru um það bil tvöfaldar
við árið 1958. Þvílík góðæri
komu eins og happdrættis
vinmngur inn í þjíðarbúið,
en þau auðæfi voru ekki
notuð til að treysta atvinnu-
vegina og undirstöður efna-
hagslífsins. Dýrmætu.m gjald
eyri var sóað í lítt þarfan
innflutning, jafnvel hundrað
millj. kr. í erlent kex og
tertubotna, sem hægt var að
framleiða í landinu sjálfu.
Þetta var kölluð frjáls verzl-
un, sem var hálofuð af liðs-
oddum stjórnarliða. En hvað
verður nú úr þeim dýrðar-
ljóma. Þjóðin er gjaldeyris-
laus með gífurlegar skuldir
á bakinu, sem verður að
standa í skilum með. Góðær
in eru liðin hjá, og enginn
veit, hvenær þau verða næst
á ferðinni ef þannig má kom
ast að orði. Árferði er nú
sennilega svona í meðallagi
og virðist eðlilegt að miða
stjórnarráðstafanir við það.
Og ef vel væri stjórnað get- j
ur þjóðin búið við batnandi j
lífskjör í landinu við þær að
stæður. Það er ekki skyn-
samlegt að gera þjóðarskút-
una út á sífellt meiri afla og
betri viðskiptakjör á kom-
andi ári. Þetta var þó gert,
og af því verður að súpa
seyðið. Það er betra minna
og jafnara, segir máltækið.
Og stjórnin situr. Viðræð-
um stjórnmálaflokkanna er
lokið. í þeim kom fram, að
ríkisstjórnin vill ekki breyta
um stefnu í grundvallarat-
riðum. Hún virðist ætla að
stýra eftir sama striki og að
undanförnu. Húnn biður
þjóðina um gott veður á
þeirri siglingu.
Það er bráðum hálft ann-
að ár síðan alþingiskosning-
ar fóru fram. En þar var
þjóðinni sagt að „viðreisnin”
hefði heppnast. Það væri
mikill hagvöxtur, stór gjald-
eyrisvarasjóður, verzlunar-
frelsi og atvinnuvegirnir
stóðu á traustum fótum. Já,
þannig var sungið um við-
reisnardýrðina fyrir 18 mán-
uðum. Hver hefði þá trúað
pví, að tvívegis yrði þessi
sama „viðreisnarstjórn” bú-
in að fella gjaldmiðilinn stór
kostlega, og stæði uppi gjald
eyrislaus segjandi þjóðinni,
að nú væri eina ráðið að
herða að sér sultarólina, og
það innan þriggja missera.
En þetta er þó staðreynd í
dag. Nú eru það ekki komm-
únistar og vondir Framsókn
armenn, sem ferðast um
landið með hrakspár og
svartsýni. Það er sjálf „við-
reisnarstjórnin”, sem ber að
dyrum og býður upp á hall-
ærisráðstafanir. Svo mikið
er hennar gengisleysi.
Ferskar hugmyndir
í Fylki
Fyrir nokrkum árum
ræddu Framsóknarblaðið og
Brautin dálítið skattamál og
lögðu áherzlu á, að eftirlit
með framtölum yrði hert,
svo meira réttlæti kæmi
fram í skattaálögum.
Þá brá svo við, að Guðlaug
ur Gíslason, alþingsmaður
og bæjarstjóri brást hinn
versti við og kvaðst harma
að ábyrgir aðilar um bæjar-
málin brigsluðu einstakling-
um og heilum stéttum skatt-
svik og þjófnað. í Fylki 17.
júlí 1964 segir hann orðrétt:
„Eg álít það illa farið, að
ábyrgur aðili í bæjarmálum
skuli láta sig inn á, að reyna
að sá tortryggni og úlfúð
manna og stétta á milli hér
í þessum bæ í sambandi við
skattaframtöl þeirra, sem
miklu fremur er einkamál
viðkomandi aðila og skatta-
yfirvaldanna en umræðu-
grundvöllur pólítískra blaða,
sem óendanlegar yrða, ef
fara ætti að ræða opinber-
lega framtal livers og eins”.
Með öðrum orðum, leið-
togi Sjálfstæðisflokksins
vildi þagga umræður um
skattamálin niður og taldi
þau vera einkamál. Samt
hefur það nú komið í ljós,
að hér var maðkur í mys-
unni og málflutningur
vinstri blaðanna var ekki al
veg út í hött. Þegar það lá
fyrir, nú fyrir skömmu
breytti Fylkir alveg um skoð
un í þessu efni, og fordæmir
skattsvikara tæpitungu-
laust. Ef til vill eru þessi
skoðanaskipti fram komin í
samræmi við nýja forystu í
flokknum, sem af lítillæti
telur það hlutverk sitt að
koma fram með nýjar og
ferskar hugmyndir, sem geta
hrifið fólk með sér. Er því
ekki úr vegi að vekja at-
hygli á nokkrum setningum
í síðasta Fylki, sem túlkar
nýjar og ferskar hugmyndir
um skattamálin. Þar segir
m.a. „Segja má að skattsvik
séu þjóðaríþrótt íslendinga.
Allir, sem nokkra möguleika
hafa á, svíkja meira og
minna undan skatti. Ekki
eru samt allir svo lánsamir
að komast í slíka lúxus-
stöðu.” Þetta eru nýjar og
ferskar hugmyndir í Fylki.
Ef til vill væri þó réttara að
kala skattsvik löst en íþrótt.
Þá telur greinarhöfundur
alla seka, en er það fjar-
stæða að til séu í þessu efni
heiðarlegar undantekning
ar? Loks er svo þessi lúxus-
staða, sem sumir eru svo
lánsamir að hreppa. Ný og
fersk hugmynd í Fylki. En
það er meira blóð í kúnni.
„Margir af þeim mönnum,
sem ekki finnast í útsvars-
skránni ellegar bera vinnu-
konuútsvar leyfa sér að búa
í höllum, sigla árlega, aka
um á dýrum dollaragrínum
o.s. frv. Ný hugmynd í Fylki
til að hrífa fólkið. Það er
von maðurinn spyrji: „Er
nokkur furða þótt láglauna-
mönnum svíði slíkt órétt-
læti? Svo kemur hneykslun-
arhellan hans Guðlaugs.
Fylkir segir: „Skattsvik eru
ekkert annað en dulbúinn
þjófnaður. Þeir eru margir
þjófarnir, því allir stela und
an, sem geta. Og það er
miklu stolið, því auk hinna
almennu skattsvika, sem er
á hugmyndamáli Fylkis þjóð
aríþrótt, þá er söluskattur-
inn. Af honum segir Fylkir
að lítill hluti skattsins komi
til skila. Samt fékk nú ríkis-
sjóður í sinn hut 1966 út úr
söluskattinum 1260 millj. kr.
þar af 19 millj. héðan úr Eyj
um. En þessar 1260 milljón-
eru bara lítill hluti af allri
upphæðinni, hinu er stolið
eftir því sem nýjar hugmynd
ir og ferskar segja í Fylki
þ. 8. nóv. s.I.
En þvílíkt ástand í þjóð-
félaginu eftir hart nær 10
ára viðreisn. Og eru það nú
ekki einmitt sjálfstæðismenn
sem fara með skattamálin?
Þeirra er valdið og máttur-
inn.