Framsóknarblaðið - 05.10.1983, Blaðsíða 2

2
FRAMSÓKNARBLAÐIÐ
ÁBYRGÐARMAÐUR
Andrés Sigumrmndsson
RITNEFND:
Sigurgeir Kristjánsson, Sigurður Gunnarsson, Guðmundur Btiason,
Jón Eyjólisson, Oddný Garðarsdóttir, Bima Þórhallsdóttir, Georg
Stanley Aðalsteinsson, Jóhann Bjömswn.
Setning og prentun: EYJAPREN'l H.F.
Húsnæðismál í
brennidepli
Á þeim erfiðleikatímum, sem nú ganga yfir þjóðina, er
vandi þeirra, sem byggt hafa síðustu 3-4 árin, líklega hvað
mestur. hom þetta berlega í Ijós á Sigtúnsfundinum
svokallaða. Félagamálaráðherra hafði snörp viðbrögð eftir
fundinn og lagðifram ákveðnar tillögur til úrbóta. Umþetta
segir svo í forystugrein Tímans nýlega:
„Ríkisstjórnin hefur samþykkt tillögur Alex-
anders Stefánssonar, félagsmálaráðherra, um veru-
legt átak í húsnæðismálum. Þar var samþykkt að
eftirfarandi breytingar verði á útlánum Bygginga-
sjóðs ríkisins, sem veitir almenn íbúðalán, frá og
með næstu áramótum: ÖLL LÁN HÆKKI UM
50%. Nýbyggingalán til þeirra, sem byggja eða
kaupa í fyrsta sinn skuli greidd í tveimur hlutum,
þ.e. fyrri hlutinn mánuði eftir fokheldisstigogseinni
hlutinn sex mánuðum frá útborgun fyrri hlutans.
Utborgun annarra verði óbreytt frá því sem nú er.
Lánstími nýbyggingalána lengist úr26árum í 31 ár,
eða um allt að fimm ár.
Lánstími til kaupa á eldra húsnæði lengist líka um
sama áraíjölda. Öll lán verði afborgunarlaus fyrstu
tvö árin. Gjalddögum húsnæðislána verði íjölgað í 4
á ári.
Þá lagði félagsmálaráðherra fram sérstakar
tillögur um lausn á vanda þeirra húsbyggjenda, sem
fengu frumlán til nýbygginga og lán ti kaupa á eldra
húsnæði á árunum 1982 og 1983 úr Byggingasjóði
ríkisins og voru þær einnig samþykktar. Samkvæmt
þeim verður þessum aðilum gefinn kostur á
viðbótarláni allt að 50% af upphaflegu láni þeirra.
Einnig hefur samkomulag verið gert við innláns-
stofnanir um skuldbreytingu til 8 ára“.
Alexander Stefánsson, félagsmálaráðherra, sagði um
þessa samþykkt ríkisstjórnarinnar í viðtali við Tímann:
„Aðalávinningurinn með þessum breytingum er
sá, að þrátt fyrir allan þennan samdrátt í þjóð-
félaginu og niðurskurð á íjárlögum og víðar, þá
hefur tekist samstaða um það í ríkisstjórninni að
auka verulega hlut húsbygginganna, því það er gert
ráð fyrir sama byggingamagni en hækkandi lánum.
Það má því gera því skóna að byggingaiðnaðurinn
muni ekki dragast saman að þessu leyti og menn
eiga nú möguleika á því að geta haldið áfram að
eignast húsnæði. Eg er vissulega mjög hreykinn af
því að okkur skyldi takast að ná samstöðu um að
koma til móts við þetta fólk í þessum erfiðleikum,
sem nú blasa við í fjármálum ríkisins. Það verður
kannski ekk í þeim mæli, sem fólkið hefði kosið, en er
samt sem áður gífurlega mikið átak. Nú, þegar ég les
Þjóðviljaforsíðuna, þar sem yfirskriftin er LOF-
ORÐIN SVIKIN, þá verður mér óneitanlega
hugsað til fyrrverandi félagsmálaráðherra. Það
hefði kannski verið ástæða til þess, að Þjóðviljinn og
þeir, sem að honum standa, hefðu rekið upp svona
kvein fyrir ári síðan eða rúmlega það. Vissulega
þurfti að koma til móts við þetta fólk og skilja hversu
vandamálið var stórt. Eg vona að þessi áfangi, sem
við höfum nú ákveðið, komi þessu fólki að
verulegum notum“:
Um hækkun lánanna segir félagsmálaráðherra meðal
annars í viðtalinu:
Stendur ekki steinn yfír steini
Eins og flestum mun vera
kunnugt, hefur verið unnið
að malbikun þjóðbrauta hér í
sumar. Hinsvegar hefur það
berlega komið fram, að samn-
ingur um greiðslur af ríkisins
háíf'u, er ekki fyrir hendi.
Núverandi meirihluti bæj-
arstjórnar ákvað það einnn
og sér, að ílýta verkþætti
ríkisins og láta þess í stað
malbikun á vegum Vest-
mannaeyjakaupstaðar sitja á
hakanum. Mjögeinkennilega
hefur verið staðið að mal-
bikunarframkvæmdum hér í
sumar. Enginn virðist vita
hvað hafl átt að malbika né
heldur hvenær. Margsinis
hefur malbikunarstöðin verið
sett í gang rétt, til að klína á
smá kalla. Síðan hefur mal-
Itikunarvélinni verið lagt nið-
ur við höfn, og látin vera þar í
hvíldarstöðu, þangað til skip-
un úr Ráðhúsinu hefur komið
um að setja allt í gang, til að
setja á einn smákafla til
viðbótar. Það er augljóst, að
sé staðið að framkvæmdum á
slíkan hátt, verður það mun
kostnaðarsamara heldur en að
malbikun fari fram í einni
lotu. Það er einn dýrasti
liðurinn að setja malbikunar-
stöðina í gang, hvað þá að
vera að því allt sumarið.
I síðastu viku skrifa þeir
Arnar Sigurmundsson og
Árni Johnsen báðir greinar
um þessar malbikunarfram-
kvæmdir. Þær eiga það báðar
sameiginlegt, að lítið afsann-
leika er þar að íinna. Fólk,
sem vill fylgjast eitthvað með
því hvað er verið að gera í
okkar bæjarfélagi, hlýtur að
ílnnast það furðulegt, svo ekki
sé notuð stærri orð, að á sama
tíma og Arnar og Árni
fullyrða að fé til framkvæmda
sé fyrir hendi, þá þurfi
samþykki þingmanna Fram-
sóknarílokksins, til að hægt sé
að klára malbikun Dala-
vegar (leiðin uppá ílugföll).
Málflutningur þeirra Árna
og Arnars hrynur eins og
spilaborg, það stendur ekki
steinn yíir steini. Það sjá allir,
sem vilja sjá, að fjármögnun
þessara malbikunarfram-
kvæmda, var ekki fyrir hendi.
Sjálfstæðismenn voru ekki
búnir að ganga frá trygg-
ingum á greiðslum. Þeir voru
af’tur á móti búnir að setja
bæjarfélagið í stórhættu.
Maður spyr sjálfan sig, hvað
hefði gerst, ef minnihluti
bæjarstjórnar hefði ekki ósk-
að eftir aukafundi í bæjar-
stjórn, til að ræða þessi mál og
þá fyrirætlan Sjálfstæðis-
manna, að taka 8 milljón
króna lán, vegna framkvæmd
anna, sem ríkið á að greiða. Á
sama tíma er yfirdráttur á
hlaupareikningi bæjarins 10
milljónir króna. Það var
stórhætta á ferðinni. Fyrir-
hyggjuleysi Sjálfstæðismanna
er ótrúlegt. Greiðslugeta bæj-
arins hefði að öllum lík-
indum stöðvast nú hefðu
þingmenn Framsóknarflokks
ins þeir Þórarinn Sigurjóns-
son og Jón Helgason ekki
unnið að lausn þessa máls.
Þeir gengu í málið og ein-
ungis vegna þeirra stuðn-
ings, hefur nú verið tryggðar
greiðslur vegna þessara mal-
bikunarframkvæmda. Þáttur
þingmanna Sjálfstæðisflokks-
ins í þessu máli er svo
hörmulegur, að hefði þeirra
leiðum verið fylgt, hefði
bæjarsjóður stórskaðast og
greiðslugeta hans hefði að
líkindum stöðvast, eins og
áður segir.
1 grein, sem Arnar Sigur-
mundsson, formaður bæjar-
ráðs, skrifaði í Fylki í síðustu
viku, heldur hann því fram,
að búið hafði verið að ganga
frá öllum hnútum er varða
framkvæmdir og fjármögnun
þjóðbrauta hér. Þetta er al-
rangt. Enda sannaðist það, er
við fulltrúar minnihluta bæj-
arstjórnar óskuðum eftir að
hann og þeir Sjálfstæðismenn
leggðu fram gögn og samn-
inga, sem hann fullyrðir að
séu til. Þegar sá fundur var
haldinn og við fulltrúar
minnihlutans biðum spenntir
eftir að sjá þá samninga, sem
Arnar fullyrðir að séu til, þá
sannaðist það, sem við reynd-
ar vissum, að engir samn-
ingar né tryggingar fyrir
greiðslum vegna malbikunar-
framkvæmda fyrir ríkið eru
til. I stað þess að standa við
sínar fullyrðingar, þá las
Arnar Sigurmundsson upp-
hátt úr Alþýðublaðinu, rétt
eins og honum fyndist það
eitthvað koma málinu við.
Bæjarbúar hafa væntan-
lega tekið eftir því er Fréttir
slógu upp á forsíðu, að
Sigurður Jónsson, Árni John-
sen og Viðar Aðalsteinsson,
hefðu farið suður til Reykja-
víkur og náð þar í nokkrar
milljónir, til að hægt hafi
verið að halda malbikun
áfram. Það er satt, að suður
„Auðvitað stefnum við að því að lánshlutfallið
verði hærra, við höfum það sem markmið að hægt
verði að lána 80% af byggingakostnaði. En það
verður að hafa það í huga, að þegar mest var rætt
um 50% staðalíbúðir, þá var eingöngu rætt um lán
til þeirra, sem var orðið ljóst, að vandi þeirra sem
voru ekki í þeirri stöðu, var svo mikill, að nauðsyn
bar til þess, að veita þeim einnig aukin lán, þá lá það
að sjálfsögðu ljóst fyrir um leið, að minna kæmi í
hlut hvers um sig. Eg vil hinsvegar undirstrika að
þessi áfangi, sem við náum núna 1. janúar n.k. gerir
það að verkum, að við getum lánað 50% af
byggingakostnaði miðað við vísitöluíbúð“.
Ljóst er að með þessum ráðstöfunum er gert mikið átak til
að bœta stöðu húsbyggjenda og þar verulega bœtt fyrir
vanrækslu þeirra mála síðustu árin.
fóru þeir á kostnað bæjarins
og sjálfsagt hafa þeir rætt við
marga í þeirri ferð, en enga
peninga komu þeir með til
baka. Þetta sannar sig sjálft,
éinfaldlega vegna þess, að ef
þeir hefðu tryggt fé til
framkvæmdanna þá, heíði
aldrei þurft yfirlýsingu frá
þingmönnum Framsóknar-
flokksins um að þeir skuli
beita sér fyrir lausn á fjár-
mögnun malbikunarfram-
kvæmdanna.
I kjallaragrein, sem Árni
Johnsen skrifar í Fréttir í
síðustu viku, kemur greini-
lega fram hjá honum, að ekki
var búið að tryggja greiðslur
vegna framkvæmdanna.
Greinin er að öðru leyti
uppbyggð af orðum, sem við
erum orðin vön frá honum,
nema að nú virðist þing-
maðurinn hafa gleymt að
setja ,,hrygg“ í málið og er
honum vinsamlega bent á að
gleyma ekki aftur að setja
„hrygginn“ í.
Lokaorð
1. Ákvörðun um að ílýta
verkþætti ríkisins var póli-
tísk ákvörðun núverandi
meirihluta. Hinsvegar var
þessi ákvörðun aldrei tekin
fyrir í bæjarstjórn og fer því
algerlega í bága við bæjar-
málasamþykkt Vestmanna-
eyjabæjar.
2. Ég hef bent á, að eðli-
legur framgangsmáti þessa
máls hefði átti að vera:
Formleg afgreiðsla í bæjar-
stjórn um að heíja þetta verk.
Eftir að hún liggur fyrir, var
næsta mál að gera bindandi
samning um framkvæmdina
milli ríkisins ( vegagerðar-
innar) og bæjarstjórnar. Sá
samningur hefði átt að stað-
festast i bæjarstjórn. I samn-
ingnum hefði komið greini-
lega fram, hvernig skyldi
unnið og svo að sjálfsögðu,'
hvernig staðið skyldi að
greiðslum eftir því hvernig
verkinu miðaði áfram. Fram
hjá þessu grundvallaratriði
gekk meirihluti sjálfstæðis-
manna. Þeir hófu fram-
kvæmdina án þess að trygg-
ingar lægju fyrir um greiðsl-
ur, endaenginnsamningurtil
eins og margsinnis hefur verið
bent á.
3. Samþykkt bæjarráðs um
að taka 8 milljón króna lán til
framkvæmda fyrir ríkið á
sama tíma og yfirdráttur á
hlaupareikningi bæjarins er
10 milljónir, er slíkt háska-
spor, að greiðslugeta bæjar-
sjóðs var stefnt ístórhættu. Ég
hvet velviljaða Sjálfstæðis-
menn, til að leggja sitt að
mörkum til að þeir er fara'
með stjórn bæjarins komi ekki
bæjarsjóði hreinlega á höfuð-
ið, sem þeir eru því miður
langt komnir með.
4. Yfirlýsing sú, er þing-
menn Framsóknarflokksins
rita undir ásamt öðrum þing-
mönnum kjördæmisins barg-
ar bæjarsjóði í þetta skiptið.
5. Það eru þingmenn Éram
sóknarflokksins þeir Þórarinn
Sigurjónsson og Jón Helga-
son, sem hafa skorið nú-
verandi meirihluta bæjar-
stjórnar úr þeirri snöru, sem
meirihlutinn kom sjálfum sér í.