Hamar - 11.08.1950, Blaðsíða 2
2
H A M A R
✓---------------------------------------------------------V
HAMAR
ÚTGEFANDI: Sjálfstæðisflokkurinn í Hafnarfirði
RITSTJÓRI OG ABYRGÐARMAÐUR: Páll V. Daníelsson.
(Símar: 9228 - 9394).
AFGREIÐSLA í Sjálfstæðishúsinu, Stranúgötu 29.
HAMAR kemur út annan livern föstudag.
Áskriftaverð kr. 15.00 á ári.
PREN'TAÐ í PREN l SMIÐJU HAFNARFJARÐAR H. F.
___________________________________________________/
Brotin boðorð
Þegar sagt hefur verið upp mönnum í bæjarvinnunni, vatns-
veitan stöðvuð um stund og legið við stöðvun hafnargerðarinnar,
verður mörgum á að minnast loforða Alþýðuflokksins fyrir síðustu
kosningar. Það voru 10 boðorð, sem eftir skyldi breyta og voru
kjósendur beðnir að kynna sér þau vel áður en þeir færu á kjör-
stað. Aftur á móti láðist að hvetja fólk til að fylgjast með því,
hvernig boðorðin yrðu haldin, enda e. t. v. heppilegra fyrir Al-
þýðuflokkinn, að það yrði ekki gert.
Þótt ekki sé liðið nema rúmlega hálft ár af kjörtímabilinu
þá hefur Alþýðuflokknum tekizt að fara í kringum sum boðorðin
og þverbrjóta önnur. Fyrsta boðorðið er það, að Alþýðuflokkur-
inn lofar að tryggja „áframhaldandi bæjarvinnu og er það sér-
staklega athugandi fyrir hina eldri menn, sem erfitt eiga með
vinnu annarsstaðar.“ Hvernig hefur þetta boðorð verið haldið?
Þannig að verkamönnum í bæjarvinnunni var sagt upp á þeim
tíma, sem yfirleitt er erfitt að ráða sig til vinnu eða um miðjan
júlí, enda munu sumir þeirra verkamanna, sem upp var sagt,
vera atvinnulausir ennþá. Vatnsveituframkvæmdirnar voru stöðv-
aðar í eina viku og hafa þeir, sem þar misstu vinnu orðið fyrir
meira tjóni fyrir þessar aðgerðir bæjarstjórans og bæjarstjórnar-
meirihlutans miðað við tímabilið frá 1. ág. til áramóta, en sem
svarar þeim 5 vísitölustigum, sem forseti Alþýðusambands íslands
telur nú nauðsynlegt að fara út í kaupdeilur fyrir.
Svipað er að segja um hafnargerðina. Vinna við hana var
stöðvuð og það var fyrir velvilja stjórnar Sparisjóðs Hafnarfjarðar
að það verk var hafið aftur. Þriðja boðorð Alþýðuflokksins, sem
er um þetta mál hljóðar svo: „Áframhald með höfnina, sköpuð
aðstaða fyrir mótorbátana í suðurhöfninni, bæði til upplagningar
afla og með tilliti til öryggis bátanna.“ Það verður ekki annað
sagt en brotalöm hafi komið á breytni Alþýðuflokksforystunnar
hvað þetta boðorð snertir og fullt útlit er á að það verði þver-
brotið áður en mjög langt um líður.
Þá er ekki úr vegi að rifja upp hvernig 10. boðorðið hljóðar,
en það er þannig: „Komið verði upp kúabúi í Krýsuvík og lokið
nú á þessu ári þeim undirbúningi, sem með þarf til að Hafnfirð-
ingar fái góða og ómengaða mjólk strax næsta vetur. Og takmark-
ið með kúabúinu í Krýsuvík er, að Hafnfirðingar geti fengið alla
sína mjólk frá búinu í Krýsuvík, því „hollur er heimafenginn
baggi“.“ Ut af þessu boðorði og bröltinu í Krýsuvík mætti skrifa
mikið mál, en það verður ekki gert að þessu sinni. Það nægir að
benda á það, að margt er ennþá óunnið til þess að nokkuð nálgizt
það, að hægt sé að setja upp kúabú í Krýsuvík. Ræktunin er
skammt á veg komin sömuleiðis allar byggingar, nema helzt
íbúðarhús bústjórans, en hann hefur nú einnig verið gerður
að yfirmanni garðyrkjustöðvarinnar. Hafnfirðingar munu því
verða að láta sér nægja svikin loforð í stað mjólkur frá hinu
fyrirhugaða kúabúi í Krýsuvík.
Hér hefur verið minnst á þrjú af hinum 10 boðorðum og sýnt
fram á að 1. og 10. boðorðið hafa verið þverbrotin og litlar horfur
á að það 3. verði haldið.
Slík loforð, sem gefin eru alveg út í loftið og jafnvel alls
ekki með það fyrir augum að halda þau, sýna betur en margt
annað, hvaða virðingu þeir, sem loforðin gefa bera fyrir almenn-
ingi. Fólkið er ekki talið þess virði að standa við gefin loforð
gagnvart því. Það á að taka með þögn og þolinmæði við því,
sem að því er rétt af Alþýðuflokksforkólfunum, þeir telja sig ekki
þurfa á því að halda, nema um kosningar og þá á að endurnýja
sviknu loforðin og gefa ný, ef henta þykir. Að því kemur fyrr eða
síðar, að augu almennings opnast og Alþýðuflokksforsprakkarnir
hljóta sinn verðuga dóm.
I Eitt og annað---|
STRÆTIS V AGN ARNIR
í EINKAREKSTRI
Eins og bæjarbúum er kunn
ugt þá er rekstur strætisvagn-
anna á leiðinni Hafnarfjörður
— Reykjavík kominn aftur í
hendur einstaklinga. Var ó-
stjórnin og tapið svo gífurlegt
á rekstri hennar í eign hins
opinbera, áð ekki var talið
fært að íþyngja þjóðinni frek-
ar en orðið var með slíkri
starfrækslu.
GRÓÐINN OG HAGUR
FÓLKSINS
Það er leitt að vita til þess,
að svo ógæfusamlega hefur til
tekizt, að afskipti þess opin-
bera af þessapd sérleyfisleið
skyldu verða til þess að koma
rekstri hennar út úr bænum,
en stundum vill fara svo, að
lítið verður úr því högginu,
sem hátt er reitt. Gróði þeirra,
sem áður höfðu þennan rekst-
ur með höndum þótti svo gíf-
urlegur, að nauðsynlegt væri
að ríkið tæki reksturinn í sínar
hendur til að fleyta rjómann
ofan af þessari miklu auðsupp-
sprettu og svo til að koma
betra skipulagi á fólksflutn-
ingana og tryggja það að fyrst
og fremst væri hugsað um hag
þeirra, sem vagnana þyrftu að
nota.
SPEGILMYND
RÍKISREKSTURSINS
En einhvernveginn fór þó
þannig að gróðinn breyttist í
stór töp og mætti þá ætla að
það hefði orðið sökum þess,
að svo vel væri séð fyrir bætt-
um aðbúnaði eða betur full-
nægt þörfum fólksins. Nei, ó-
nei. Sú varð ekki raunin á. Far-
gjöldin voru hækkuð, ferðum
fækkað, leiðin stytt o. fl. Þarna
kom þjóðnýtingin fram í allri
sinni dýrð og æðsti yfirmaður
hennar var enginn annar en
þingmaður þessa bæjar, sem
er það hjartans mál að ríki og
bæir vasist í sem flestu, og
þarf því ekki neinum getum
að því að leiða, að allt hefur
verið gert eins og hægt var
til að láta þennan rekstur fara
vel úr hendi.
DAUÐADÓMUR
Þegar Emil Jónsson var að
verja rekstur póststjórnarinn-
ar á þessari sérleyfisleið, þá
vildi hann telja að tapið staf-
aði af byrjunarerfiðleikum,
m. a. vegna kaupa á gömlum
vögnum. Allt átti þetta að lag-
ast, þegar hinir nýju vagnar,
skoda-vagnarnir, komu, enda
var haldin veizla mikil, þegar
sá fyrsti var tekinn í notkun.
En tapið hélt áfram og nýju
vagnarnir gengu úr sér og var
svo komið að Emil sjálfur sam
þykkti, að ekki væri gerandi
hærra tilboð en kr. 900 þús. í
eignir, sem bókfærðar voru á
ca. 2% milljón. Ofan á allt tap-
ið er talið nauðsynlegt að af-
skrifa ca. 60% af eignunum,
þar á meðal hina nýju, góðu
og hentugu vagna, eigi að vera
hægt að kanpa þá. Hvað er
þetta annað en dauðadómur,
sem Emil hefur tekið þátt í
að kveða upp yfir þessum op-
inbera rekstri.
TVÆR FLUGUR í EINU HÖGGI
Eins og lesendum blaðsins
mun kunnugt þá gerði bærinn
tilboð í strætisvagnana, áður
var póststjórnin búin að bjóða
bænum þá en ekki gekk saman
með kaupverð. Tilboð bæjar-
ins mun hafa verið noklcru
lægra og óaðgengilegra en til-
boð þeirra, sem hrepptu vagn-
ana. Það vantaði samt ekki
belginn í Alþýðuflokksmeiri-
hlutann um nauðsyn þess að
fyrirtækið kæmist í bæinn. En
hvort eins vel hefur verið unn-
ið að þeim málum þegar á
hólminn kom er ekki vitað. Þó
má líklegt telja að stóru orð-
unum hafi verið fylgt fast eftir
af meirihlutanum og ekki sízt
vegna þess, að honum datt í
hug að setja atvinnulausa
vörubílstjóra á vagnana. Þann-
ig átti að slá tvær flugur í
einu höggi, forða strætisvögn-
nnum frá því að lenda í einka-
eign og vörubílstjórunum frá
atvinnuleysi. Það vantar svo
sem ekki bjargráðin hjá Al-
þýðuflokksforkólfunum þegar
mikið liggur við.
HAGSMUNIR EIGENDA OG
NEYTENDA SAMEIGINLEGIR
Eftir því, sem Alþýðuflokks
menn lýsa einkarekstrinum
mætti búast við að allt færi nú
að ganga verr á þessari sér-
leyfisleið hvað snertir þá, sem
vagnana þurfa að nota. En
hvað skeður? Það sem reiknað
var út af póststjórninni, að
lang hagkvæmast væri fjár-
hagsl. að því er snertir rekstur
vagnana, en það voru hálftíma
ferðir, er af þeim einstakling-
um, sem við rekstrinum tóku
ekki lengur hagkvæmast, held
ur fjölga þeir ferðunum þann
tíma dagsins, sem mest er að
gera. Það skyldi þó aldrei
vera, að það færu saman
hagsmunir eigenda ög not-
enda vagnanna? Það væri þess
virði fyrir þjóðnýtingarpostula
Alþýðuflokksins að spreyta
sig á að reikna það út, ef eitt-
hvað skyldi verða eftir af
flokknum, og hann fara að
skipta sér af pólitík aftur.
EITTHVAÐ AÐ ÞAKKA
Alþýðublað Hafnárfjarðar
er mjög gefið fyrir að útausa
þakklæti, ef dæma má af grein
þeirri, sem skrifuð var um
framboðin við síðustu alþing-
iskosningar. Þar var Emilþakk
að svo margt, að sumum datt
í hug, að hann hlyti að hafa
orðið til á undan Hafnarfj.bæ.’
Það má því gera ráð fyrir, að
hann hljóti, þegar tími þykir
til kominn, allríflegt þakklæti
fyrir skelegga framkomu í
strætisvagnamálinu. Árangur-
inn er svo auðsær. í stað þess
að um helmingur af því fé,
sem bæjarbúar létu í strætis-
vagnagjöld runnu inn í bæinn
aftur fer nú hver króna út úr
bænum. Slík óhöpp losna bæj-
arbúar ekki við, nema losa sig
við þá, sem óhöppunum valda.
250 þús. kr. lán lil hafnarinnar
Á bæjarstjórnarfundi 1. ág. s.l. var samþykkt tillaga
frá hafnarnefnd um að taka 250 þús. kr. lán í Sparisjóði
Hafnarfjarðar. Tillagan var svohljóðandi:
„Hafnarnefnd samþykkir að leggja til við
bæjarstjórn, að bæjarstjóra verði heimilað að
taka kr. 250.000,00 — tvö hundruð og fimmtíu
þúsund króna — lán í Sparisjóði Hafnarf jarðar.
Lánið verði greitt með framlagi ríkissjóðs til
hafnargerðarinnar á næsta ári. Jafnframt heim-
ilist bæjarstjóra að undirskrifa öll skjöl og
skuldbindingar lántöku þessari viðkomandi."
Þannig var komið að vinna við hafnargerðina stöðv-
aðist sama dag og við vatnsveituna en til þess að geta
steypuklætt og varið það sem búið er að grjótfylla af
garðinum svo að það eyðilegðist ekki í vetur, lánaði Spari-
sjóðurinn ofan nefndar 250.000,00 krónur.