Eyjablaðið - 12.03.1944, Blaðsíða 2
2
EYJABLAÐIÐ
Eyjablaðið
Útgefandi:
Sósíalistajélag Vestmannaeyja
Áhyrgðarmaður:
Sigurður Guttormsson
Prentsmiðjan HOLAR
Reykjavík
TAXTI
sj ómannafélagsins J ö t u n s
um kaup og kjör sjómanna á ísfiskflutningaskipum
DAGSBRUN
vinnur stórsigur
fyrir verkalýðinn
hér
Um morguninn 22. febrúar s.l.
vöknuðu verkamenn hér við þau
tíðindi, að grunnkaup þeirra í al-
mennri dagvinnu hafði hækkað
úr kr. 2.10 um klst. upp í kr. 2.45
en það þýðir á þriðja þúsund
krónu tekjuaukningu á ári fyrir
hvern vinnandi verkamann miðað
við 8 klst. vinnu á dag.
Þetta skeður svo sem kunnugt
er án þess að samtök landverka-
manna hreyfi hönd eða fót, til
þess að knýja atvinnurekendur til
þessa og jafnvel án þess að hin
minnsta krafa sé gerð í þessa átt.
Skýringin á þessu merkilega
fyrirbæri er sú, segja sumir og
það með réttu,, að Verklýðsfélag
Vestmannaeyja náði fram þeim
ákvæðum í samningi við atvinnu-
rekendur á sínum tíma, að fram-
vegis skyldi kaup verkamanna hér
fylgja kauptaxta Dagsbrúnar.
En þá mætti spyrja: Er þetta í
rauninni tæmandi skýring? Hvers
vegna var kaupið ekki bundið við
eitthvert annað félag, segjum t. d.
Verklýðsfélag Akraness, Kefla-
víkur eða Sandgerðis eða ein-
hverra þeirra félaga sem eru und-
ir svipaðri forustu óg Verklýðsfé-
lag Vestmannaeyja? Nú var það
vitað að Dagsbrún hafði orðið
fyrir því „áfalli“ að missa sína
a man-
426.25
480.50
465.00
810.00
607.50
1. gr. Lágmarkskaup
uði skal vera:
Hásetar........... kr.
Kyndarar ...... —
Matsveinar....... •—
1. vélstjóra .... -—
2. vélstjóra .... —
Auk kaups hafa allir skipverj-
ar frítt fæði. Auk hins fasta kaup-
gjalds fá skipverjar dýrtíðarupp-
bót samkvæmt vísitölureikningi
kauplagsnefndar og breytist upp-
bótin mánaðarlega eftir þeirri dýr-
tíðarvísitölu, sem birt er í næsta
mánuði á undan.
2. gr. A eimvélskipum, sem
sigla milli landa, skulu vera 2
„ágætu“ Bjarna Ben- og Stefáns
Jóhannesstjórn í hendur ótætis
kommanna.
Þetta hefur að vísu til skamms
tíma verið ráðgáta í samanburði
við ráðabreytni stjórnar Verka-
lýðsfélags Vestmannaeyja í öðrum
efnum, en rás viðburðanna hefur
gefið þær skýringar, sem duga, en
þær eru þessar:
Verkamannafél. Dagsbrún hefur
aldrei verið óumdeilanlegra for-
ustufélag íslenzkrar alþýðu en ein-
mitt síðan sameiningarmenn tóku
völdin þar. Án hinnar róttæku for-
ustu hefði Dagsbrún ekki getað
rutt brautina fyrir öll verkalýðsfé-
lög landsins 1942. Það að Dags-
brún ríður enn á vaðið, þrátt fyrir
kyrrsetu fyrrnefndra nágrannafé-
laga sinna, og vinnur nýja stór-
sigra, ekki einasta fyrir reykvísk-
an verkalýð, heldur einnig fyrir
verkamenn og verkakonur hér, á
sína skýringu í því, að stefna
hinnar stéttarlegu einingar er þar
við völd.
Hvort þessar kr. 300 þús. verða
handbærar eða ekki, þegar þeirra
verður krafizt til þess, er þær voru
ætlaðar til, skal hér að óreyndu
ósagt látið.
Tekjur bæjarsjóð hafa á síðustu
árum verið margfaldar á við það,
sem nokkru sinni hefur áður
þekkzt. Mikið veltur á, að tekjun-
um sé skynsamlega varið og ráð-
izt í þær framkvæmdir, sem nauð-
synlegar mega teljast. Fjölmörg
úrlausnarefni bíða óleyst, hvert
öðru nauðsynlegra. — Má nefna
byggingu elliheimilis, framhalds-
skóla, lausn mjólkurframleiðslu-
málanna, hvort sem það verður
með stofnun kúabús af hálfu bæj-
arfélagsins eða með öðrum hætti,
fullkomnun holræsakerfis bæjar-
ins, betri skipun á heilbrigðiseftir-
liti, vegagerð, endurbætur á veg-
um, skipulagsbreytingar og fegrun
bæjarins, svo sem með því að
koma upp skrúðgarði o. s. frv. —
Þá má minna á flugvallargerð,
sem raunar má með allmiklum
rökum halda fram, að sé verkefni
ríkisins fremur en bæjarins.
Að svo stöddu skal eigi rætt
frekar um þessi mál hér, en þeim
gerð fyllri/skil hér í blaðinu, eftir
að ný fjárhagsáætlun er fram
komin, eða önnur tilefni gefast til.
kyndarar og aldrei minna en 4
hásetar. A mótorvélskipum yfir
150 smálestir skal vera minnst 9
manna skipshöfn, þar af 4 hásetar,
en á mótorvélskipum undir 150
smálestir skal vera minnst 8
manna skipshöfn, þar af 3 hásetar.
3. gr. Skipverjar á skipum
þeim, sem flytja fisk til útlanda,
skulu að lokinni ferð frá útlönd-
um hafa 24 klst. dvöl í heimahöfn
og fá hafnarfrí þann tíma.
4. gr. Starfi skipverjar þeir, er
á þilfari vinna, að flutningi kola
úr fiskirúmi eða af þilfari í kola-
box eða „fyrpláss“ í millilanda-
ferðum, fá þeir 6 krónur á vöku,
auk dýrtíðaruppbótar.Sama þókn-
un greiðist kyndurum fyrir flutn-
ing kola úr fiskirúmi eða af þil-
fari í kolabox eða „fyrpláss“. Eng-
um einstökum manni er þó skylt
að vinna að kolaflutningi lengur
en 12 tíma á sólarhring. Sama
greiðsla ber hásetum er kynda í
ferðum milli landa. Skipverjar
þeir, sem þessi taxti tekur til vinni
eigi að löndun fiskjar í erlendum
höfnum og meðan á styrjöldinni
stendur heldur ekki að borðþvætti
þar.
5. gr. Vinni hásetar og mat-
sveinar að hreinsun og viðgerð
skipsins eftir að þeir hafa verið
skráðir af því, skal þeim greitt
tímakaup það, er hafnarverka-
mönnum þar sem verkið er fram-
kvæmt, er greitt á sama tíma, enda
fæði þeir sig að öllu leyti. Vinnu-
tímar í viku séu ekki fleiri en 48
og frí frá hádegi á laugardögum.
Vinni hásetar eða matsveinar að
botnhreinsun skipa á útgerðar-
tímabilinu, skal þeim greitt fyrir
það samkvæmt ákvæðum, sem
gilda um eftirvinnukaup hafnar-
verkamanna á hverjum stað. Nú
vinna vélstjórar á skipinu í sam-
ræmi við það, sem ofan greinir,
skal þeim þá greitt það kaup sem
vélamenn á togurum fá greitt fyr-
ir sömu störf. Skipverjar hafa að
öðru jöfnu forgangsrétt til vinnu
við skipin við þau störf, sem áður
greinir, þar sem það kemur ekki
í bága við lögbundin réttindi iðn-
aðarmanna.
6. gr. Utgerðarmaður greiðir
fyrir tjón á fatnaði og munum við
sjóslys 100% hærra en nú er á-
kveðið í gildandi reglugerð að
viðbættri dýrtíðaruppbót af hvoru
tveggju.
7. gr. Ef skipverji nýtur ekki
fæðis um borð í skipinu, en vinn-
ur annars fyrir mánaðarkaupi,
ber honum kr. 3.75, auk dýrtíðar-
uppbótar á dag í fæðispeninga frá
útgerðinni.
8. gr. Liggi skipverji sjúkur í
heimahúsum en ekki í sjúkrahúsi
og útgerðarmaður á að greiða
fæði og sjúkrakostnað að lögum,
skal útgerðarmaður þá greiða
honum í fæðispeninga á dag kr.
3.75 auk dýrtíðaruppbótar. Krefj-
ist útgerðarmaður eða skipstjóri
læknisskoðunar á skipverjum við
lögskráningu skal hún framkvæmd
skipverjum að kostnaðarlausu. —
Verði hásetar, matsveinar eða
kyndarar frá verki sökum veik-
inda eða slysa, skal útgerðarmað-
ur greiða þeim fullan hlut eða
Jcaup í allt að 7 daga, en allt að
30 daga, ef um stýrimann eða vél-
stjóra er að ræða.
9. gr. Áhættuþóknun skipverja
í utanlandssiglingum skal vera sú
sama og felst í samningi, dags. 16.
júlí 1941, milli Sjómannafélags
Reykjavíkur, Sjómannafél. Hafn-
arfjarðar og Sjómannafélags Pat-
reksfjarðar annars vegar og Fé-
lags ísl. botnvöruskipaeigenda hins
vegar. Nú er skip í siglingum inn-
anlands á hættusvæði, skal þá
greiða áhæltuþóknun kr. 450.00 á
mánuði umfram það kaup, sem á-
kveðið er í 1. grein taxtans.
10. gr. Hásetar, matsveinar og
vélamenn séu meðlimir viðkom-
andi félaga eða annarra verka-
lýðsfélaga innan Alþýðusambands
Islands er veita sömu réttindi,
enda tryggi skipstjóri eða útgerð-
armaður að svo sé við lögskrán-
ingu í skiprúm. Útgerðarmaður
eða skipstjóri heldur eftir af kaupi
eða aflahlut skipverja upphæð, er
nemur ógreiddu iðgjaldi til stétt-
arfélags hans, ef þess er óskað af
félaginu, og afhendir því, þegar
þess er krafizt.
11. gr. Taxti þessi gildir til
ársloka 1944.
Húsmæður
Framvegis munum viS
hafa á boðstólum:
SlægSa ýsu
Ýsuflök,
SlægSan þorsk
Þorskflök
LúSu
Hrogn
íshúsið
Sími 10