Siglfirðingur - 11.07.1931, Side 1
IV. árg.
Siglufirði, Laugardaginn 11. júlí 1931
33. tbl.
Síldarleit úr lofti.
(Utvarpserindi.)
Eftir dr. Alexander Jóhannsson:
Erindi þvi sem hér fer á eptir,
beini jeg einkum til síldveiðimanna.
Eptir nokkra daga hefjast sildveið-
ar og þareð einnig í sumar verður
haldið uppi síldarleit úr flugvjel, er
vert fyrir sjómenn að kynnast nið-
urstöðum þeim, er fengist hafa á
síðustu tveim sumrum um síldarleit
úr lofti, og einnig þeim rannsókn-
um, er ýmsir vísindamenn hafa gert
um göngu síldar við ísland, lífskil-
yrðum og háttum. Pað liggur í aug-
um uppi, að þótt sumum síldveiði-
mönnum-sje ýmislegt kunnugt um
háttu síldarinnar af margra ára
reynslu, er þó ætíð mikils virði að
kynnast niðurstöðum vísindanna, þvi
að vísindin eiga að vera grundvöll-
ur skipulags atvinnuveganna og ekki
er síður þörf á því í þessu landi en
annarstaðar. Pegar litið er til þess,
að útfluttar fiskafurðir nema um 50
til 60 mi!j. kr. árlega, má furða sig
á því, að þjóðin skuli hafa ráð á
því að eiga enga visindalega rann-
sóknarstofu fyrir fiskiveiðar. Raunar
eigum við því láni að fagna að eiga
fræga vísindamenn á-þessu sviði og
á jeg þar einkum við dr. Bjarna Sæ-
mundssen, sem msð óþreytandi elju
hefur unnið að fiskirannsóknum um
margra áratugi, og nú hefur bæst
við nýlega Árni Friðriksson meist-
ari, sem hefur þegar gert merkar at-
huganir um fiskigöngur og er lík-
legur til að verða ágætur starfsmað-
ur í þágu íslenskra fiskirannsókna.
Nú er í ráði að lcoma upp mjög
bráðlega vísindalegri rannsóknarstofu
fyrir landbúnaðinn og gáfu Pjóð-
verjar á Alþingishátíðinni í fyrra öll
áhöld til þessara rannsókna. Pegar
bygging verður reist til þessara rann-
sókna, ætti að skipta henni í tvent,
nota annan helminginn til landbún-
aðarrannsókna, en hinn helminginn
til fiskirannsókna og er þá sjálfsagt
að fela fiskifræðingum vorum for-
N Y K O M I Ð
mikið úrval af BUXUM og BLÚSSUM á yngri börn
úr besta efni og í öllum litum.
Ullarvöruhúsið.
stöðu þessara rannsókna. Um leið
væri æskilegt að breyta stjórn og
skipulagi Fiskiveiðafjelags Islands og
fela fiskifræðingum vorum einnig
stjórn þessa fjelags, því að visinda-
legir sjerfræðingar eiga vitanlega að
ráða þessum málum. Ætti þetta að
verða krafa allra fiskimanna, að
rannsóknarstofa sú, er bráðlega verð-
ur reist fyrir atvinnuvegina samkv.
lögum frá alþingi, nái einnig að
jöfnu til fiskirannsókna og að for-
staða þessarar deildar og eins Fiski-
fjelag Islands verði fengin í hendur
vísindamönnum þeim, er jeg hefi
áður nefnt.
Auk áðurnefndra fiskifræðinga
vorra, er fengist hafa við síldarrann-
sóknir, hafa nokkrir danskir vísinda-
menn fengist við síldarrannsóknir
hjer við land og eru þeir einkum
þrýr, A. C. Johansen, P. Jespersen
og Ove Paulsen, er allir hafa birt
ítarlegar skýrslur um rannsóknir sín-
ar í Meddelelser fra Komnissionen
for Havundersögelser í Kaupmanna-
höfn.
Vísindamennirnir greina á milli
vorgotsíldar, er hrygnir á vorin í
mars og apríl í 5—6 stiga sjávar-
hita og sumargotsíldar, er hrygnir
síðari hluta sumars í júlí og ágúst í
8—9 stiga hita. Dr. Bjarni Sæmunds-
son skýrir frá því í Andvara þessa
árs í skýrslu sinni um fiskirannsókn-
ir, að síld gjóti í sumar í Isafjarðar-
djúpi og í fjörðum þess, að minsta
kosti í hlýjum árum og nær því
hrygningarsvæði sumargotsíldarinnar
alla leið frá Gerpi sunnan megin
lands til Rits og ef til vill norður
að Straumnesi við Aðalvík.
Pað er þó einkum vorgotsíldin,
sem veidd er hér við land, þegar
hún er búin að ná fullum þroska
Ódýrastar
Barna-kjólar
u cc Barna-kot
C/2 <J
'oA Barna-smekkir o-
0)
c
jsá Barna-leistar
0>
E co Barna-gummibuxur
Barna-sokkar
FATABÚÐINNI.
(5—12 ára gömul) og er talið, að
vorgotsíldin hrygni alla leið frá Lóns-
vik og vestur á Breiðafjörð. Seltan
í sjónum og straumar ráða miklu
um göngu síldar og þegar mest veið.
ist af henni frá því í júnilok og
fram i septemberbyrjun, fer síldin
inn á firði og flóa til þess að afla
sér fæðu og fita sig, en síldin lifir
'aðallega á tveim flokkum krabba-
dýra, krabbaflóm og ljóskröbbum
eða randátu og ljósátu, og finnast
nálega 15 tegundir af randátu við
ísland og nálega 8 tegundir ef ljós-
átu, en auk þessa er til svonefnd
brúnáta, svartáta, slímáta og glæ-
áta, en svonefnd grænáta er skemd,
sem kemur fram í síld undir viss-
um kringumstæðum, einkum síðari
hluta sumars. Grænátan kemurein-
ungis fram, þegar augnsili er ísíld-
inni.
• Pareð göngur síldarinnar haga sér
mjög eftir fæðu síldarinnar, væri
mjög æskilegt að vita eitthvað um
hreyfingar og lífsskilyrði rauðátunn-
ar og einkum hvað verður um hana
#