Siglfirðingur - 13.07.1935, Blaðsíða 2
2
SIGLFIRÐINGUR
um þetta mál, eftir að V.v.fél.
hafði óskað þess. Fyrirspurn um
það, á hvern hátt gaeti talizt að
hækkun þess á eftirvinnukaupinu
væri réttmæt, svaraði „Rróttur" á
þá leið, að það væri vegna þess,
að sunnudagurinn væri styttur ofaní
24 stundir, skilyrðislaust, m. ö, o.
einnig fyrir þá, sem ekki hefðu 2(3
Siglfirðinga í vinnu, Hér ber þess
að gæta, að „Próttur“ var búinn að
fá taxtahækkun fyrir styttingu sunnu-
dagsins, nefnilega 10 aura viðbót-
ina júlí, ágúst og sept. sem áður
hefir veriB minnzt á. Hinsvegar er
eftirtektarvert, að „Próttur" skyldi
sleppa skilyrðinu um að aðeins þeir
vinnuveitendur, er hefðu tvo þriðju
siglfirzkra verkamanna í vinnu á
móts við aðkomumjnn, skyldu verða
þessarrsr sunnudagsstyttingar að-
njótandi, því ómögulegt er að neita
því. að einmitt þetta atriði er mik-
ils virði fyrir siglfirzka verkamenn.
Pað eru til dæmi þess, að vinnu-
veitendur, er áður höfðu nær ein-
göngu aðkomumenn í þjónustu
sinni, fóru að sækjast eftir Siglfirð-
ingum í staðinn, til þess aðkomast
undir þessa sunnudagsstyttingu. Pó
hefir Samvinnufél, ísfirðinga og lík-
lega tvær aðrar söltunarstöðvar not-
að nær eingöngu aðkomumenn, og
orðið þessvegna að greiða helgi-
dagakaup eftir 36 stunda sunnu-
degi.
En hversvegna vill „Próttur"
létta á þeim síldarsaltendum, sem
helzt engan Siglfirðing vill hafa í
vinnu, eins og t. d. S.f, ísf., sem
hefir aðeins aðkomumenn að und-
teknum bryggjuformanninum.
Gátan er auðráðin vegna þess,
að formaður „Próttar" og bryggju-
formaðurinn hjá S.f. ísf. er einn og
sami maðurinn,
Menn sjá af þessu að taxta-
hækkunin er einungis gjörð til þess
að létta Undir með þeim síldarsalt-
endum, sem enga Siglfirðinga vilja
hafa í vinnu, en um leið eru auk-
in útgjöld færð yfir á þá, sem gjarn-
an vilja skuidbinda sig til að hafa
að minnsta kosti tvo þriðju hluta
verkamanna sinna Siglfirðinga.
Um taxta Verakvkennafél. Siglu-
fjarðar er það að segja, að í janúar
síðastl. átti stjórn V.v.fél. Siglufj
tal við kauptaxtanefnd Verkakv.fél.
Siglufjarðar, og vildi láta lagfæra
taxtann þannig, að meirasamræmi
væri í honum. Grófsöltuð síld er
langelzta og algengasta verkunarað-
ferðin, og hefir taxtinn fyrir þessa
aðferð ætíð verið skoðaður sem
nokkurskonar undirstaða sem taxt-
arnir fyrir aðrar verkunaraðferðir
væru miðaðir við. byrsta árið sem
matjessíld var framleidd, og fólk
var þessari verkunaðferð óvant, þótti
hún mjög seinleg, og var taxtinn þá
strax ákveðinn 2,50, og var það
miðað við, að jafn lengi væri verið
að salta eina tunnu af matjessíld og
2\ tunnu af saltsild, En síðan kven-
fólkið fór að venjast þessari verk-
unaraðferð, gengurvinnan þaðfljótt,
að sama stúlka, sem grófsaltar 3
tunnur á klst., matjessaltar tæpar
2 tunnur á sama tíma. Hér kemur
það ósamræmi fram, að stúlkan
vinnur fyrir 3 krónum um klst. við
grófsöltun, en allt að 5 krónum við
matjessöltun. A þetta benti stjórn
V.v.fél. er það skömmu eftir ára-
mót fór að reyna að semja við
Verkakvennafélag Siglufjarðar, en
kauptaxtanefnd Verkakv.fél. svaraði
þegar, að það mundi halda sér fast
við taxta síðastliðins árs, og myndi
alls ekki ganga að lækkun á nein-
UTj lið.
Eftir þetta hefði mátt halda, að
afráðið væri, að taxti Verkakv.fél.
yrði óbreyttur, miðað við síðastlið-
ið ár. En í apríl tilkynnir Verka-
kv.fél. Siglufj. að samkv. áskorun
frá tveim sunnlenzkum verkakvenna
félögum, öðru í Hafnarfirði og hinu
í Reykjavík, hafi þær ákveðið að
hækka taxtann.
Eg vil svo ekki fjölyrða meita
um þennan hluta kaupdeilunnar,
því síldarverkunartaxtarnir hafa um
mörg ár verið svo háir að það mega
öfgar teljast, og ekki er hægt að
benda á neitt tilsvarandi, hvorki
annarstaðar á íslandi né í nágranna-
löndunum. Hækkunarkröfur verka-
kvenna koma því úr hörðustu átt.
Til fróðleiks lesendum blaðsins set
eg hér samanburð á kaupgjalds-
töxtum, og nær samanburðurinn
yfir taxta þann er gilti á Akureyri
í fyrra og samþ. hefir veriðafbáð-
um aðilum að gilda skuli einnig í
ár; þá kemur Siglufjarðartaxtinn í
fyrra og loks kaupkrötur verka*
kvenna nú.
Samanburður
á kaupgjaldstaxta kvenna við síldarvinnu á Siglufirði og Akureyri
árið 1934-35.
TÍMAVINNA. Kauptaxti Kautaxti Kaupkrafa
1934-35 1934 1935
A. Almenn síldarvinna. Akureyri Siglufirði Siglufirði
a) Dagvinna .... 0,90 1,00 1,00
b) Eftirvinna .... 1,40 1,50 1,50
c) Helgidagavinna 1,75 2,00 2.00
B. íshúsvinna.
a) Dagvinna .... 1,00 1,10 1,10
b) Eftirvinna .... 1,50 1.65 1,65
c) Helgidagagavinna 1,85 2,00 2,00
ÁKVÆÐISVINNA við síldarsöltun pr. Kverka og salta .... tunnu. 0,90 1,00 1,10
Kverka og sykursalta 1,05 1,20 1,30
Kverka og krydda 1,15 1,30 1,30
Kverka og magadraga 1,75 2,00 2,25
Kverka og tálkndraga 1,75 2,50 2,50
Slóg- og tálkndraga (matjes) 2,00 2,50 2,50
Hausskera og sykursalta 1,50 1,80 1,80
Hausskera og krydda 1,60 1,80 1,80
Hausskera og slógdraga 2.00 2,50 2,50
Hausskera og slægja . , 2,50 3,00 3,00
Kverka og salta smásíld 3,50 3,50 4,00
Fiaka 7,00 8,50
Rúmsalta 0,60 0,75 0,75
Flokkun ..... 0,30 0,50 0,50
Jafnaðarmenn eru með stofnun hún hlýtur að dragast mjög mikið
Síldarútvegsnefndar búnir að setja saman vegna þess að Isl. hafa mist
síldarframleiðslunni þær hömlur, að fjölda samninga til samkepnismann-