Siglfirðingur - 29.09.1944, Qupperneq 1

Siglfirðingur I
\ Blað Sjálfstæðismaiuia í
| Sigluf irði. ; i
\ Ritstjóri og ábyrgðarmaður: ||
> Sigurður Björgólfsson |
'#########'##################'#####
Siglufjarðarprentsmiðja
39. tbl. Föstudaginn 29. sept. 1944.
17. árgangur.
Er eitthvað að rofa til?
Bændur stiga fyrsta sporið.
Alþýðusambandið áttar sig.
Bændur afsala sér lagalegu tilkalli til hækkunar á
verði landbúnaðarafurða. En frá 15 þ. m. skyldi,
samkvæmt vísitölu landbúnaðarins, aliar afurðir
hans hækka um 9.4% sakir hækkaðs kaupgjalds
fyrri hluta árSins.
Alþýðusambandið lýsir sig reiðubúið til að taka upp
samninga við fulltrúa atvinnurekenda um tveggja
ára samninga um kaup og kjör.
Hvorttveggja er árangur af sátta og samningatil-
raunum stjórnmálaflokkanna.
Sá atburður gerðist á Búnaðar-
þingi, laugardaginn 23. sept., að
fulltrúar bænda, er þingið sátu
urðu ásáttir um að gera fyrsta
stéttartilboðið um niðurfærslu dýr-
tíðarinnar.
Samþykktu fulltrúarnir, að
bændur skyldu eigi nota sér laga-
legan rétt, er þeim ber,' samkvæmt
útreikningi landbúnaðarvísitölunn-
ar, til þess að hækka framleiðslu-
vörur sínar um 9.4%. Hafa full-
trúa bændanna með þessu stigið
fyrsta sporið til þess að taka
virkan þátt í niðurfærslu dýrtíð-
arinnar. Það spáir góðu um, að
aðrar stéttir þjóðfélagsins muni
nú telja það þegnskaparskyldu að
slaka til-á kröfum sínum að sama
skapi.
Mætti þá svo fara, að dýrtíðar-
ógninni verði skorður settar.
Þá spáir það og góðu, að Alþýðu
samband íslands hefir lýst yfir
því í útvarpinu, að það sé reiðu-
búið að ræða við fulltrúa atvinnu-
rekenda um tveggja ára fasta
samninga um kaup og kjör þeirra
hagsmunaheilda, er í Sambandinu
eru .
Hvortveggja þetta er talið, að
sé fyrsti árangurinn af sátta- og
samkomulagstilraunum stjórn-
málaflokkanna á Alþingi.
Eins og flestum mun ’kunnugt,
hafa þingfulltrúar hinna pólitísku
flokka, er sæti eiga á Alþingi
lengi setið á ráðstefnu til þess að
reyna að finna sameiginleg sjónar-
mið til að byggja á samkomulag
um stöðvun dýrtíðar og framtíðar
skipulags í atvinnumálum og leysa
þar með þjóðina úr þeirri sjálf-
heldu, er flokkastreitan hafði
keyrt hana í.
Nú er vitanlega ekki þar með
sagt, að endanlegt samkomulag
náist, en þetta er þó fyrsta skíman
er bregður fyrir í svartnætti stétta
hagsmunastyrjaldar þeirrar, er
herjað hefir land og lýð hin síð-
ustu árin og hefir virzt ætla að
keyra allt í kaf.
Hér fara á eftir ályktanir þær,
er Búnaðarþingið gerði í dýrtíðar-
og verðlagsmálunum, og samþykkt
ar voru þar með 22 gegn 2 atkvæð-
um. Það er ekki ólíklegt, að þetta
kunni að verða sögulegt plagg,
sem oft verði í vitnað næstu daga,
og því gott að lesendur blaðsins
kynni sér það.
I. Búnaðarþingið lýsir yfir því,
að það heldur fast við réttmæti
ályktana sinna frá 1943, þar sem
það lýsir yfir því, að það sé reiðu-
búið að samþykkja, að verð á
landbúnaðarvörum yrði fært niður
ef samtími.s færi fram hlutfalls-
leg lækkun á launum og kaup-
gjaldi, og endurnýjar nú þetta til-
boð til allra þeirra aðila, er lilut
eiga að máli.
Jafnframt vill Búnaðarþing taka
fram, að það telur enn sem fyrr, að
það sé á engan hátt vegna sérliags
muna landbúnaðarins að fært sé
niður útsöluverð á landbúnaðar-
vöriun með greiðslu neytenda-
styrks úr ríkissjóði um stundar-
sakir.
II. En með því að upplýst er,
að eins og nú standa sakir næst
ekki samkomulag um gagnkvæma
niðurfærslu kaupgjalds og verð-
lags, lýsir Búnaðarþiug yfir því,
að það geíur vegna nauðsynjar
alþjóðar á því að stöðva verðbólg-
una í landinu, fallizt á, að ákveðin
sé nú þegar niðurfærsla sú af
hálfu landbúnaðarins, sem um
ræðir í fyrsta lið, með því að gera
ekki kröfu til að fá greidda þá
9.4% hækkim á söluverði fram-
leiðsluvara þeirra, .sem þeim ber
frá 15. sept. 1944 til jafnlengdar
1945, samkv. útreikningi IIagstof-«
unnar.
Tilboð þetta er gert í trausti
þess, að liér eftir fari fram hlut-
fallslegar kauplækkanir I landinu.
Fari hinsvegar svo, að samræm-
ingar verði gerðar í kaupgreiðsl-
um, skal Hagstofunni falið að afla
jafnóðiun gagna til að reikna út,
hvort þær hafi áhrif á verðlags-
vísitölu Iandbúnaðarvara, eða
vinnslu- og söluko.stnað þeirra til
hækkunar, og skal þá verð á þeim
vörum þegar hækkað á innlendum
markaði í samræmi við það.
III. Framlag bænda, sem hér
um ræðir, til stöðvunar verðbólg-
unni, er bundið því skilyrði, að
bændur fái greiddar uppbætur á
útflutningsvörur sínar, sem koma
á markaðinn eftir 15. sept. 1944,
til jafnlengdar 1945, miðað við
landbúnaðarvísitölu síðastliðins
tímabils.
IV. Að lokum lýsir Búnaðar-
þing yfir því, að ekki komi til
mála, að bændur færi niður verð
á afurðum sínum á nýjan leik,
fyrr en til.svarandi lækkun, þeirri,
er hér iuu ræðir, liefir, farið fram
á launum og kaupgjaldi.
Geymsla matvæla
hér í bænum
og dreifing þeirra
meðal neytenda.
Það er víst óhætt að segja það
með nokkurri vissu, að nú mun
Sigluf jarðarbær eini bærinn á land
inu, þar sem borgararnir eiga þess
engan kost að koma nýjum mat-
vælum í frystigeymslu. Og það
er víst óhætt að fyllyrða það með
nokkurri vissu, að hvert einasta
kauptún á landinu er betur á vegi
statt í þessum efnum. Nú eru hér
4 hraðfrystihús, en ekkert þeirra
sér sér fært að taka matvæli til
geymslu af bæjarmönnum. Þetta
er alveg óviðunandi og óforsvar-
anlegt ástand, og ekki séð í fljótu
bragði hver áhrif slíkt kann að
hafa í för með sér,
Menn hafa hátt um það, sumir
hverjir, að hér eigi bæjarstjórnin
sök á. Og náttúrlega er það nokkur
vorkunn, þótt menn leiti þar orsak-
anna til þessa ástands. En ekki á
bærinn íshúsin. Hinsvegar átti
bærinn allmörg hlutabréf í Hrímn-
isfrystihúsinu, en bæjarstjórn
kvað hafa selt þau, enda mjög
hæpið, að sú hlutafjáreign hefði
veitt borgurunum nokkurt öryggi
Framliald á 4. síðu.