Siglfirðingur - 07.03.1952, Side 2

SIGLFIR ÐINGUR
3
MÁLGAlGN SIGLFIRZKRA SJÁLFSTÆÐISMANNA
Ritstjórn: Blaðnefndin Ábyrgðarmaður: Ólafur Ragnars
Augl.: Franz Jónatansson Utkomudagur: Fimmtudagur
um vöktum og verkalýðsfélögin
sáu sér ekiki fært að ganga að
iþessu, nema gegn skuldibindingu
bæjarútgerðarinnar þess efnis, að
ákveðið fiskimajgn yrði afhent
h. f. Hrímni .fyrir 15. febrúar, ef
veður og aðrar ástæður ekki höml-
uðu.
Stjórn bæjarútgerðarinnar veitti
h. f. Hrímni þessa skuldbindingu,
og haf-a togarar bæjarins lagt hér
upp 3 farma af fiski síðan.
Það kom fljótt í Ijós, að þrátt
fyrir verðhækkun þá, sem átt
hafði -sér stað, var ekki unnt að
reka þessa veiði hallalaust. Verður
þó vissulega ekki skipshöfn um
kennt, því aflabrögð beggja skip-
anna hafa verið með ágætum.
Hinsvegar virðist mér það hafa
verið álit útgerðarstjórnarinnar,
að vegna takmarkaðs rekstursfjár
og annarra erfiðleika, bæri að snúa
sér að sölu til Englands, eftir þv'í
sem frekast mátti við koma, en
þetta hefur orðið til þess að skapa
alimikla óánægju.
I sumurn byjggðarlögum hefur
það komið fyrir, að áhafnir tog-
aranna hafa þvemeitað að landa
aflanum í hraðfrystihús, heimtað
erlenda sölu og þau fríðindi, sem
hún skapar. Skal það sagt áhöfn
Elliða og Hafliða til hróss, að eigi
hefur orðið vart við slíkt.
Virðist mér þá einnig að það
hafi vakað fyrir stjóminni, að gera
skipunum jafn hátt undir höfði,
eftir því, sem frekast var unnt,
hvað landanir snertir, þótt ýms at-
riði hafi orðið þess valdandi, að
nokkuð hefur orðið að hvika frá
þeinri stefnu.
n.
I 3. tbl. þessa árgangs Mjölnis
birtist grein með fyrirsögninni:
„Kyndug vinnubrögð stjómar bæj-
arútgerðairinnar.“ Eftir fyrirsögn-
inni mætti ætda, að hér væri á ferð-
inni gaignrýni á alla stjómina, en
við lestur þessara grein-ar kemur
í ljós, að svo er ekki. Innan þess-
arar 3ja manna stjórnar á að vera
einhver ógurlegur „meirihluti“ er
„kyndugheitunum" veldur og því
miður fær hinn eini réttláti (Þ.G.)
engu góðu til vegar komið fyrir
þessum meirihluta. Hefur Þ. G.
tjáð mér, að hann og samflokks-
maður hans, Gunnar Jóhannsson,
stæðu að skrifum þessum.
Það getur orkað tvímælis, hve
heppilegt það sé fyrir bæjarútgerð-
ina, að um hana skapizt iblaðadeii-
ur og illindi ,en með því, að hér
befur átt upptökin sá ibæjairfull-
trúi innan meirihluta bæjarstjóm-
ar, sem ætla verður að þar hafi
drýgst völd, með stærsta flokkinn
og stærsta blaðið á bak við sig,
þykir rétt að svara þessum skrif-
um nokkrum orðum, ekki sízt
vegna þess, að sennilega verður út-
gerðarstjórnin þannig skipuð á
næstunni, að í fullu samræmi verði
við „meirihluta bæjarstjórnar“ og
gefst þá væntanlega ekki ástæða
til að eyða hinu dýrmæta „plássi
Mjölnis undir harmahvein yfir
einhverjum voðalegum „meiri-
bluta“ bæjarútigerðarinnar (þ. e.
nánar tiltekið Kristján Sigurðsson
og ég undirritaður).
Það, sem við Kristján erum fyrst
og fremst ásakaðir fyrir, er þetta:
a) að „útgerðarstjórnin hafi, frá
því að togarinn fór út í þessa
veiðiferð, ætlað sér að láta hann
sigla með aflann“. (Er hér átt
við næstsíðustu veiðiför Elliða)
b) Stjórnin hafi snúið sér til
verkalýðsfélaganna með beiðni
um að bjarga sér úr þeim
vanda, að fiskurinn hafi verið
orðinn of gamall til að landa
honum í hraðfrystingu og því
einskis annars kostur, en að
iáta skipið sigla.
c) Þá er ráðist á mig persónulega,
sem formann stjómarinnar,
fyrir að hafa „stokkið úr ibæn-
um“ á „úrslitastundu samning-
anna við verkalýðsfélögin.“
Liður a: Það er auðvelt að sanna
að útgerðarstjórn og framkvæmda
stjóri voru einhuga um að freista
þess, að láta Elliða sigla með afla
sinn og var þar stuðst við álit skip-
stjóra og annara kunnugra manna
um áframhaldandi söluhorfur á
Englandsmarkaði. Því miður reynd
ust þetta tálvonir, svo sem kunn-
ugt er.
Liðir b og c: Mér er ekki kunn-
ugt um að nokkrir samningar hafi
verið gerðir miili bæjarútgerðar-
innar og venkalýðsfélaganna, þeg-
ar ég „stökk úr bænum“, eins og
Þ. G. .kemst að orði. Ef þetta er
rangt með farið, skora ég á Þ. G.
að skýra frá iþví, hvar og hvenær
þessir samningar hafa verið gerðir
Af þessum ástæðum höfðu þá
heldur ekki farið firam neinar sam-
komulagsumleitanir milli þessara
aðilja út af samningsrofi. Það er
nýtt fyrirbrigði 1 sögu Siglufj, að
allt í einu er hlaupið til, og samþ.
að ibjóða allt að 30 þús. kr. í skaða-
bætur fyrir samningsrof á samn-
ingum, sem aidrei hafa verið gerð-
ir. Um það má segja, að þeir sletta
skyrinu sem eiga.
Þegar ég skrapp til Akureyrar
morguninn 30. janúar s. I. átti é|g
ýtarlegt samtal við framkvæmda-
stjóra bæjarútgerðarinnar um tvö
erindi, sem útgerðinni höfðu bor-
izt kvöldið áður, annað frá Hrímni
og hitt frá verkalýðsfélögunum.
Tjáði eg honum, að ég kæmi aftur
eftir tvo daga og mundi ég þá
halda fund um málið.
Af ýmsum ástæðum, sem mér
eru að v'isu ekki duldar, fannst
Þ. G. ófært að bíða þessa tvo daga.
I fjarveru minni eru svo haldnir
fjölmargir fundir og Þóroddur
bókar 4—5 síður í fundargerðar-
bók stjórnarinnar. Ein af þeim til-
lögum, sem þá var samþykkt, f jall-
ar um þær 30 þúsundir króna, sem
að ofan getur.
Mér þykir ekki ósennilegt, að
Þóroddur beri fram eftirfarandi
skýringu á því, hversvegna honum
var það sérstakt áhugamál „að ná
samningum við verkalýðsfélögin“:
Bæjarútg. var sennil. skaðab.skyld
gagnvart Hrímni og Hrímnir ef til
vill gagnvart verkalýðsfélögunum.
Sé þannig málum háttað, hefði
þá vissulega orðið að sjá svo um,
að Hr'ímnir félli frá sinni skaða-
bótakröfu um leið. En um þetta
var ekkert hugsað. Því er það, að
Fr. Guðjónsson heldur áfram
skaðabótakröfu sinni og hún er
ekki til lykta leidd ennþá.
Þ. G. er mjög hreykinn af samn-
ingalipurð sinni og vill halda á
lofti samkomulagi því, sem náðist
og þá ekki sízt því ákvæði, að ,,út-
gerðin skuldbindur sig til að haga
rekstri tojgaranna þannig framveg-
is, að þeir veiti sem mesta atvinnu
í bæinn.“
En Þóroddur sæll, hversvegna
,,gleymir“ þú viðbótarákvæðinu:
„Eftir því ,sem fjárliagsástæiður
frekast leýfá“?
III.
Skömmu áður en Elliði fór í síð-
ustu Englandsferð sína hitti ég
herra forseta bæjarstjórnar Gunn-
ar Jóhannsson að máli á skrifstofu
bæjarútgerðarinnar.
Ræddi ég við hann í nærveru
framkvæmdastjóra um mciguleika
á því, að h. f. Hrímnir fengi fram-
lengingu á gerðum samningi við-
víkjandi tvískiptum vöktum.
Fyrir mér vakti það, að ég hafði
hugsað mér, ekki hvað sýzt ef sölur
heppnuðust vel í Englandi, að bæta
verkaifólki upp það vinnutap sem
það hafði orðið fyrir vegna Eng-
landsfarar Elliða.
Svar forsetans var stutt og lag-
gott: „Það kemur elíki til mála“.
Eg skýrði forsetanum frá fjár-
hagserfiðleikum útgerðarinnar, að
markaðshorfur væru taldar góðar
í Englandi, að stjórnin væri að yfir
vega hvort ekki mundi heillvænleg
ast að snúa sér þangað með sölu
á þessum eina farmi Elliða o.s.frv.,
en allt kom fyrir ekki.
Eg leyfði mér að benda forseta
á, að svo kynni að fara, að útgerð
inni reyndist erfitt að standa i skil
um á afborgunum á teknum lán-
um, þ.á.m. til-Stofnlánadeildar Sjá-
varútvegsins, . en greiðsla þessi
mundi nema allt að 400 þús. kr.
Benti eg honum á, að eigi væri
langt síðan að togarar Vestmann-
eyinga hefðu verið bundnir við fest
ar vegna vanskila og væri illt til
þess að vita, að þetta gæti hennt
Siglufjarðarbæ. En svarið var á
reiðum höndum: „O, það er engin
liætta á því“.
Gunnar Jóhannsson er, sem kunn
ugt er þaulreyndur bæjarfulltrúi
og fjármálamaður, nýtur mikils
trausts verkamanna hér í bæ og er
gleðilegt til þess að vita, að hann
skuli lýta björtum augum á
greiðslugetu bæjarútgerðarinnar.
Kann hefir nýlega unnið að af-
igreiðslu fjárhagsáætlunar bæjar-
sjóðs, hann er einn af aðalfulltrú-
um „stóra flokksins með stóra blað
ið“, honum er velkunnugt um, að
styrkar f járhagsstoðir renna undir
þetta bæjarfélag, eða eru ekki vænt
anlegar tekjur bæjarins 5 milljónir
148 þúsund krónur, áþessu ári, —
í lántökum?
Einni spurningu mætti 'kannske
varpa fram: Hafa verkamenn og
konur hér í bæ veitt Gunnari Jó-
hannssyni einkavald til þess að
semja um kaup og vinnutíma fyrlr
þeirra hönd? Er hér talað fyrir
munni allra þeirra sem atvinnu
höfðu í vetur við löndun á fiski og
hraðf rystingu ?
Eg efast um að svo sé.
IV.
Eins og eg gat um í II. kafla
þessara greinar náðist ekkert sam-
komulag við Hrímni um skaðabóta
kröfu þá sem þetta félag þykist
eiga á hendur bæjarútgerðarinnar.
Hirísvegar er það alkunnugt, að
framkvæmdarstjóri Friðrik Guð-
jónsson mundi láta allar skaðaibóta
kröfur niður falla ef hann fengi
fisk úr tveimur veiðiferðum eins
togara, þó að því tilskyldu, að fiski-
magn þetta væri ekki minna en
ætla mætti, að einn togari útgerð-
arinnar hefði getað lagt upp, ef
eigi hefði verið að því horfið að
senda Elliða til Englands fyrir 15.
febrúar. Tvisvar sinnum hefur Fr.
Guðj. sennt bæjarútgerðinni skaða-
bótakröfu sína og tvisvar hefi ég
flutt tillögu um, að Hr'ímni yrði
afhent veiði úr tveim veiðiförum,
en aflamagn yrði miðað við 170
tonn úr hverri veiðiför eða samtals
340 tonn.
Tvisvar sinnum hefur tillaga mín
verið 'felld á fundi bæjarútgerðar-
stjórnar.
Hvar var þá hinn eldheiti áhugi
Þ. G. fyrir því að togararnir legðu
hér upp afla og atvinna skapaðist
í bæinn?
Scli.