Ísland - 17.06.1934, Blaðsíða 3
17. júní 1934
1 S L A N D
8
OLÍUVERÐIÐ,
Ef bátaeigendur sjálfir beita sér fyrir hag-
kvæmari olíukaupum, er létt verk að
lækka o 1 í u v e r ð i ð .
Væri ekki auðvelt fyrir Vestmanneyinga,
Keflvíkinga og Akurnesinga að stofna með
sér félag til oiíukaupa?
Það hefir verið á allra vitorði í fjölda-
mörg ár, að olíuverð hér á Islandi ei
helmingi hærra en í nágrannalöndunum.
Þetta er svo að segja daglega upplýst
með þeim olíureikningum, sem menn
eiga víðsvegar að frá öðrum löndum yfir
þá olíu, sem aðkeyptir bátar nota til
hingaðkomu.
Síðastliðinn vetur keypti sá, sem þetta
ritar, olíu fyrir 84 eyrir íslenzkan kílóid
flutt um borð í skip í Danmörku á sama
tíma og verðið á samskonar olíu var 17
aurar fyrir kílóið í Reykjavík, eða 100%
dýrara en í nágrannalöndunum. 1
Ef vélbátaeigendur byggðu sér sjálf-
ir olíugeyma, er væru við þeirra hæfi og
tæki 200 til 400 smálestir af olíu hver,
mundi olíuverðið geta lækkað strax um
40—60%.
Slíkir olíugeymar, sem þessir, kosta al-
tilbúnir 12—18 þús. krónur hver. Til
byggingar olíugeymanna ætti Fiskiveiða-
sjóður að lána útgerðarmönnum pen-
ingana, ef hann þá ekki er uppétinn eins
og flestir aðrir sjóðir.
Sama er að segja um smurningsolíuna.
Hún er 40—70 krónum dýrari hvert fat
hér á Islandi en erlendis. Þetta er hægt
að sanna með reikningum.
Þó svo, að menn vildu ekki til að byrja
með byggja sér olíugeyma sjálfir, þá er
enginn vafi á því, að ef útgerðarmenn
stæðu saman um olíukaup sín, væri
hægt að fá olíuna mun ódýrari en nú er,
og það hjá þeim félögum sem verzla meö
olíu á Islandi nú.
Væri ekki rétt, að stærstu útgerðar-
plássin kysu nefnd í þetta mál og legðu
svo tillögur sínar fyrir útgerðarmenn áð-
ur en næsta vertíð byrjar?
Öskar Hálldórsson.
Ko sningar.
Sex þjóðernissinnar héðan úr Rvík
fóru til Vestmannaeyja núna fyrir
skömmu. Meðal þeirra var frambjóð-
ahdi kjördæmisins, Öskar Halldórsson.
3 stórir útifundir voru haldnir, sem
mættir voru á allir frambjóðendur hinna
flokkanna. Kommúnistum er þar, eins
og alstaðar annarsstaðar, að hraka, og'
má óhætt þakka það hinni ötulu og
ódeigu framkomu , þjóðernissinna. Jó-
hann Jósefsson, frambjóðandi »sjálf-
stæðis«flokksins, er líka að missa alla
tiltrú kjósenda sinna, enda er það að
vonum, því maðurinn er afar óákveðinn
og sinnulaus, og hann og hans flokks-
foringjar eru ekkert annað en hugsjóna-
lausir gutlarar. Eina afreksverkið, sem
Jóhann vann á þessum fundum, var að
afneita þjóðernisstefnunni, »hinni er-
lendu ofbeldisstefnu«, eins og hann kall-
aði hana. Páll Þorbjarnarson er búinn
að safna dálítilli hjörð af skuldunaut-
um kaupfélagsins í kring um sig, sem
þó er ekki víst að kjósi hann allir, því
hánn er einn af þeirri tegund, sem eng-
inn tekur mark á. Framsóknar- og
bændaflokksmenn sjást ekki í eyjum,
og er það vel farið. Þjóðernissinnar áttu
miklum vinsældum að fagna, og er þeg'-
ar sýnt, að sigur þeirra verður mikill.
I Gullbringu- og Kjósarsýslu hafa
fundir verið nú undanfarið. Þar hefir
Ölafur Thors haldið fram konung-
dómi sínum og stefnuskrá socialista, en
Sigfús Sigurhjartarson hefir verið lík-
astur Guðrúnu í Ási — ekkert nema
smjaður og bindindis-helgislepja, Hjört-
ur er dálítið valtur á línunni. Hann
minntist hvorki á »kratabroddana« né
»tækifærisstefnuna«, bara blaðraði um
endurbætur á »auðvaldsskipulaginu«,
líklega eftir skipun frá Ölafi. — Klem-
ens og Jónas, »bændavinirnir«, rifust
sín á milli um það, hvorir hafi unnið
bændum meiri bölvun, Tryggvi eða Jón-
as frá Hriflu. — Finnbogi talaði um
atvinnumálin og þarfir sjávarútvegsins
bæði af þekkingu og reynslu, enda er
ölafi afar illa við hann, því fylgi hans
vex með degi hverjum, jafnvel svo, aö
ölafur er farinn að óttast um konung-
dóm sinn, þrátt fyrir það, þó hann lesi
á hverjum fundi upp úr gömlum Mogga
rangar tölur um fjárhagsafkomu ríkis-
ins.
Pjóðernissinnari
Sendið blaðinu fréttir úr ykkar byggð-
arlögum og fyrirspurnir um stjórnmál
og afstöðu þjóðernissinna til dægurmála,
sem ekki eru tekin fram í viðhorfi
flokksins, sem birtist í síðasta blaði, og
mun þeim svarað um hæl. Utanáskrift
blaðsins er: Island, Box 433, Reykjavík.
Pjóðernissinnar
um land allt!
Blaðið Island getur ennþá ekki kom-
ið út nema hálfsmánaðarlega. Herðió
því áskriftasöfnunina, til þess að blað-
ið geti komið út vikulega. Til þess þarf
það að fá 800 áskrifendur í viðbót.
Félagar F. U. P.
og aðrir velunnarar og fylgismenn
þjóðernissinna eru beðnir að koma sem
oftast á skrifstofu flokksins í Vallar-
stræti 4, því þörf fyrir sjálfboðaliða er
mikil við undirbúning kosninganna.
Hraðfrystihús.
Mark adur fyrir frystan fisk
eyktt með ári hverju.
Eitt af stærstu áhugamálum útgerð-
armanna er það, að geta aflað sér ódýrr-
ar beitu og ódýrs íss til notkunar hér
heima og til að frysta fisk til útflutn-
ings.
I Mið-evrópu er markaður og söluhorf-
ur á frystum fiski að aukast og um leið
og nýrri vélategundir og frystiaðferðir
á sjávarafurðum verða fullkomnari og
varan batnar, eykst notkunin og mark-
aðar er að vænta fyrir frystan fisk.
Eg hefi aflað mér talsverðra upplýs-
inga um þetta mál, bæði hvaða tegund
frystitækja ætti að nota og hvaða mark-
að er að vænta fyrir frystan fisk.
I stuttu máli vildi ég gera það að til-
lögu minni, að Alþingi útvegaði sjávar-
útveginum samskonar lán og kjör úr
Viðlagasjóði og bændur hafa fengið und-
anfarin ár til kjötfrystihúsa sinna hér
á landi. Síðan yrðu byggð 7—8 hrað-
frystihús víðsvegar á landinu við hæfi
landsmanna og markaðsmögleikanna
fyrir fiskinn. Hús þessi kosta frá 120
til 170 þúsund Tírónur hvert. Áður en
húsin eru byggð, ætti að senda einn eða
tvo menn til útlanda, til að kynna sér
frystiaðferðir og markaðshorfur fyrir
frystan fisk, bæði í Evrópu og í Amer-
íku. Þetta yrðu að vera menn, sem
treysta mætti og þekktu vel til atvinnu-
veganna hér.
Menn sjá nú, að ár frá ári þrengir
meir og meir að um sölu á saltfiskinum,
auk þess sem aðrar fiskitegundir en
þorskurinn eru mjög verðmætar til
frystingar, en oftast nær ómögulegt að
koma þeim í verð með öðru móti.
Allar líkur virðast benda til að með
þessu móti væri hægt að afla landinu
markaðs fyrir nokkurn hluta af fisk-
afla sínum og ættu menn því að leggj-
ast á eitt um að hrinda þessu máli í
framkvæmd sem fyrst.
óskar Halldórsson.
X F-listann
sjálni meðal bænda. Þeim voru boðin lán og þeir eggj-
aðir á að taka lán, til eyðslu, en ekki umbóta á skyn-
samlegum grundvelli. Aðalafrek Jónasar Jónssonar
í bændapólitík hans er Bygginga- og landnámssjóður,
og sennilega hafa engin lög orðið bændum til meiri
bölvunar en einmitt þau. Er auðvelt að leiða rök að
því, þótt ekki sé rúm til þess hér. Hvort Jónas hefir
verið svo framsýnn, að. ráðstafanir hans gagnvart
sveitunum hafi verið gerðar beinlínis til þess að
grafa undan fjárhagslegu sjálfstæði þeirra, og gera
þá síðan að smáleiguliðum ríkissjóðs og' sosialist-
um, eins og liann berst nú fyrir með flokksbroti sínu
og hárauðu flokkunum, skal ég láta ósagt. En ekki
er það ólíklegt, því maðurinn er talinn sæmilega
greindur og braskari í pólitík eða spekulant með aP-
brigðum. Aðferð framsóknarkaupfélaganna, að lána
þangað til bændur geta ekki staðið straum af vöxtum
af skuldunum, hvað þá heldur meira, og taka síðan
jarðir þeirra að veði, og pólitísku sannfæringuna eða
atkvæðið sem greiðslu, bendir til þess, að allt sé
þetta fyrirfram ákveðin pólitík, mark, sem stefnt
er að, til þess að gera sveitamennina sem ósjálfstæð-
asta, ósjálfbjarga sosialista.
Slík aðferð við atvinnuvegina, slík stjórnmálastefna,
og þessir framannefndu flokkar reka, er sannkölluð
landráðastefna, og erfitt að saítta sig' við þá hugsun,
að til skuli vera vel greindir menn, sem hafa látið
glepja sig til fylgis við hana án þess að ætla sér
hana til framdráttar. Þeir eru til, því miður. En
foringjarnir hugsa ekki um annað en sjálfa sig. Pen-
inga og völd fyrir sig og eymd og volæði fyrir hin
trúgjörnu flón, sem íylgja þeim að málum.
Á stjórnarárum framsóknar sýndi það sig, að ann-
ar aðalþátturinn í niðurrifsstefnu þeirra voru skaítar
og álögur. Á allan hátt var reynt að safna fé til eigin
eyðslu stjórnarinnar með því að leggja svo þungar
byrðar á framleiðendur og aðra skattgreiðendur, að
þeir fengju ekki undir risið, og tryggt væri, að eng-
um tækist að leggja neitt til hliðar eða safna rekst-
ursfé handa atvinnuvegunum. Enda er nú svo komið,
að megnið af slíku fé hefir orðið að fá að láni utan-
lands og næsta skrefið verður, að hinir erlendu lán-
ardrottnar taka landið upp í skuldirnar. ,
Á nú að þola þaði, að þessir flokkar farí með vold
áfram? Á að þola það, að nokkur þeirra manna, er
þessarí stefnu fylgja, fari með umboð fyrír álmenn-
ing eða hafi á hendi opinber trúnaðarstörf? Á ad
þola það, að þeir haldi óhindrað áfram þessarí land-
ráðastarfsemi sinni? Á að þola það, að slíkir stjórn-
málaflokkar, sem stefna að upplausn og eyðileggingv.
þjóðfélagsins, fái að vera tH í landinu?
Ég fyrir mitt leyti segi nei, og aftur nei. Það á
að vinna að því, að leysa þá upp og banna þá, og
það verður að vera eitt aðal markmið Flokks þjóð-
ernissinna.
En hver er þá stefna sjáifstœðisflokksins í þess-
um málum: Að sofa. Sofa meðan fært er og rumska
aðeins meðan klipið er í hann sjálfan.
Sjálfstæðisflokkurinn þykist vilja frjáls viðskifti
og frjálst athafnalíf. Hann þykist vilja létta byrðum
af atvinnuvegunum og halda jafnri atvinnu árið um
í kring, en hann gerir bara ekkert til þess. Hann
lætur afskiftalaust, þótt kommúnistar og sócialistar
stöðvi vinnu og geri annan óskunda. Hann hefir lát-
ið teyma sig viljandi eða óviljandi, af kæruleysi eða
heimsku, til þess að láta kreppulöggjöfina fyrirskipa
að gefa bændum eftir meira og' minna af skuldum
þeirra, án þess að tryggja þeim starfsfrelsi eða af-
komumöguleika á eftir. Því þeir verða áfram í
ábyrgðaflækju Sambandsins, og það þarf aðeins að
rétta út litla fingurinn til þess að svo að segja hver
einasti kaupfélagsbóndi á landinu verði gjaldþrota.
En það er ekki nóg með það, að sjálfstæðismenn
séu sofandi og skilningslausir á það, hvað gera þarf
við árásum rauðliðanna. Hitt er verra, að foringj-
arnir sjá ekki sjálfir út fyrir eigin hagsmuni sína,
þegar um viðreisn atvinnuveganna er að ræða. Þeir
reyna af veikum mætti að hlynna að þeim atvinnu-
greinum, sem þeir eru sjálfir viðriðnir, en sé hreyft
við öðrum greinum eða almennum málum á þessu
sviði, reka þeir upp stór augu og skilja ekki neitt,
vilja ekki neitt og’ gera ekki neitt.
Flokkur ®þjóðernissinna er eini flokkurinn, sem
skilur, hvaða þýðingu atvinnuvegirnir hafa fyrir
þjóðina, sem vill, að atvinnulífið sé frjálst, en að-
eins fyrir Islendinga, og sem vill, að engin atvinnu-
grein sé hlaðin þyngri byrðum en hún fær risið
undir. Sá flokkur hefir ennþá ekki fengið tækifæri
til þess að hafa áhrif á lausn erfiðleika atvinnu-
veganna, en hann hefir lýst yfir vilja sínum og sýnt
í verki, að hann meinar það, sem hann segir og vill.
H.