Austurland - 14.09.1951, Síða 2

AUSTURLAND
lanfli.
BMdoot «t & hverjuxn föstwa
degH.
Bitetjðci: Bjami Þórðaríon.
ilBkdftsargjiIld s*pt. — dee*
19B4. kr. l&M
Lausasala kr. 1.26.
Ntepirot bf.
Vanrækt mál
Pað hefir lengi verið
áhugamál Austfirðinga, að
á Austfjörðum yrði byggð
afkastamikil síldarverk-
smiðljai. Síldveiðimemn hafa
líka séð hve mikil nauðsyn
er á sfldarbræðslu hér eystra,,
enda hefir síldin haidið sig|
við Norðausturlandið nú
möirg ár og, þeir eru ótaldir
miljónatugirnir, sem þjóðar-
búið hefir skaðast um, vegna
•tess, að engiti afkasta
mikil bræðsla hefir verið á
Austfjorðum.
Árið 1946 fluttu allir Aust-
fjarðaþingmenn frumvarp,
sem varð að lögum, um bygg
ingu 5000 mála verltsmiðju á
Austfjörðum. Samkvæmt lóg
unum átti að ljúka öljlum
undiirbúningi árið 1947, og
verldegar framkvæmdir áttu
að hefjast árið 1948.
Um þetta mál hefir verið
næsta hljótt á hærri stöðum
síðan lögin vor|U' samþykkt.
— Austfirðingar hafa þó oft
rninnit á nauðsyn þess, að
lögin kæmu til fram-
kviæmda,en ráðamenn þjóð-
félagsins hafa haft ánnað að
gera, en sinna þes,su mikla
nauðsynjamáli.
Annað verður ekki séð, en
að stjóirnarvöld landsins hafi
beiinlíniis gerzt In-otleg við
landslög með þvl að svíkjast
um að reisa síldarbræðslu hér
eystra og ættu að réttu lagi
að sætta ákæru.
Hverjir eru það svo, sem
ábyrgð bera á þessum tví-
mælalausu lagabrotum?
Það er fyrst og fremst
stjórn Stefáns Jóhanns, sem
var við völd árin 1947 og
1948, en á þeim á rum át i að
ljúka öllum undirbúningi og
héfja verklegar framkvæmd-
ir, Núverandi stjórn er iíka
sek, því hún hefir engam lit
sýnt á að láta lögin koma til
framkvæmda.
1 báðum þessum ríkisstjóm
rnn átti Eysteinn Jónsson
sæti og var áhriíamaður.
Hann hei'ir notið hér meira
kjörfyllgis eln nokkur annar
maður og á aJla .-ina upphcff
Austfirðingum að þakka,
Hann var líka einn af fluitn-
ingsmönnum frumvarpsins
um síldarbræðslu á Austf jörð
um. 1 fyrstu munu menm þ\d
hafa talið öriuggt, að ráð-
herradómur Eysteins tryggði
framgiang málsins. En þæi
vonir hafa dofnað ár frá ári.
Eysteinn hefir ekki, svo
vitað isé sýnt nokkra yið-
Flmllií i Austurlandi
Flugvallarstjóri ríkisins
Agnar Kofoed- Hansen hefii
undanfarið dvalið á Egils-
stöðum og sikýrði hann
Fjórðungsþingi Austfirðinga
frá fyrirætlunum um flug-
vallargerð á austurhluta
landsius á næstunni.
Gera á nýja flugbraut á
Egilsstöðum og verður hún
1700 metrar fyrst en á að
lengjast síðar upp í 2500 m.
Mum þetta verða lengsta flug
braut á laindinu og mun
kosta mf!ira en 1 miljón kr.
Eru þegar ætlaðar 750 þús.
króna til þessara fram-
kvæmda, en ekld hefir tekist
að byrj'a enm í sumar, því
hin stórvirku tæki, sem flug-
vallarstjómin hefir til um-
ráða hafa ekki fengist flutt
austur í suinatr, þar sem sum
þeirra eru svo þung, að ekk-
ert skip hefir treyst bómum
sínum til að lyfta þeim
Er nú til athiigunai' að
flytja tæki þessi austur
landleiðina, en það er erfið-
leikum hundið, vegna bess
að mairgar iirýrnar eru svo
irijjóar og varla nógu sterk-
a:r. Hinsvegar er ákveðið að
vilnna við þessa flugbraut i
hauisít. Þarf t.d. að veita Ey
vindaránni í nýjan farveg,
þar sem liún feiiiur um iand
fliugvallarins.
leitni í þá átt að hrinda mál-
inu í framkvæmd. Eysteinn
er Reykvíkingur og hann
hugsar eins og Reykvíking-
úír, en hættir til að gleyrna
þeiim, sem lyft hafa lionum í
valdastólinn.
Segja má að afeakaniegt
hefði veriö, að svíkjjast um
byggingu Austfjai’ðahræðsl-
unmar, ef hagur þjóðarinnar
hefði ekki feyft það. Er
reynslan sýnir að svo er ekki
Ma,rgar verksmiðjur hafa ver
ið reistar við Faxaflóa, þó að
engin lög mæli svo fyrii’, að
það skuli gert. Og einmitt
um það leyti, sem Austf jarða
Flugbraut þessi á að geta
telvið á móti sltærstu flutn-
inga- og farþegaflugvélum
Taldi flugvaiiarstjóri líkur
fyrir því að i, máimni fram-
tíð færu vöruflutningar
mjög í vöxt með flutninga-
flugvélum tii og frá sveit-
um landsins.
Þá kvað flugvallarstjóri
fyrirhugað þegar á þessii
hausti að koma upp flugf-
velli á Sauðanesi lijá Þórs-
höfn á Langanesi. Er ætlað
að kostnaður við þá fiug-
vallargerð fari varla frani
úr 100 þús. krómuni, því að
staða, er þar ágæt. 1 Breið-
dal én ágæt aðstaða til að
gera stóran flugvölli, sen
stærstu flugvélar okkar
geta lent á og mun það
undirbúningi. Á Ilomafirð.
og Vopnafirði er aðstaða til
að gera gpða flugvelli.
Hinsvegar er vandkvæðum
bundið að gero litla flug-
velli fyrir botni flestra
Austfjarðamma, en þaðan
mætti fijúga til Egilsstaða
með farþega, sem síðan
færu með stærri fhigvéhun
til Reykjavíkur og útlancla.
Flugvallarstjóri upplýstí
að nýr stefnuviti fyrir flug-
vélar væri kominm í Reykj
avík, og yrði gamli stefnn
vitinn fluttur austur á Hér-
að en það myndi auka mjög
öryggi flugferða.
Sundmót
Neskaupstaðar
Laiugai'dagimn 7. sept. var
liið árlega sundmót Neskaup
staðar háð. Keppenur voru
fremur fáir, eða alls 12.
Sett voru 5 Austurlands-
met, og setti Erna Marteins
,dóttir 3 þeirra, og Þórður
Waldorff og Sigrún Kristín
Þorsteinsdóttir sitt hvort.
Árangrar þessa móts ráða
mestu uin það, hve marga
þátlttakemdur Neskaupstaður
fær í sundkeppninni: lamds-
hyggðim gegn Reykjavík.
Eims og að undanförnu
var keppt um nokkra verð-
launa-gripi, sem gefmr hafa
verið til innanbæjarkeppn-
imnair.
Þá voru og afhent verð-
laun til yngsta og elsta þátt-
takanda í samnorrænu sund-
keppninni í Neskaupstað.
Verðlaumin voru gefin af
togaraútgerðunum í Nes-
kaupstað, og voru það stækk
bræðslan átti að byggjast,
var Hæring|utr keyptur, hið
ömurlega »tákm Marshall.-
hjálparinnar« og má ætla, að
fé því, sem verja átti til að
reisa Austf i arðaliræðsluna,
hafi gengið fll þeirra kaupa.
Það þótti skynsamlegra, að
kaiupa aflóga skipsskroklc til
að láta hanm grotna niður í
Reykjavíkurhöfm, en að
reisa síklairbræðslu á Aust-
fjörðum, við auðugustu síld-
armiiðin.
En þó Austfirðingar hafi
fengið að reyna Iiessi svik,
mega þeir ekki leggja árar í
hát. Þeir mega ekki gefast
upp við að knýja það fram,
að lögin frá 1946 komi til
framkvæmda. Það er ekki
aðeins hagsmunainál Aust-
firðinga og síldveiðisjó-
man.ma heldur og þjóðar-
heildarinnar.
Sundlaug á
Hornafirðf
1 Austur— Skaftafellssýshi
er engin sundlaug. Nú er að
rætast úr þessu^ því verið er
að siníða, sundlaug í Höfn, í
Homafirði og er verkið kom-
ið það áleiðis, að innan
skaimns verður byrjað
steypa.
SumdJaugijini hefir verið
valinn staður við nýbygg'ða
rafstöð í Ixirpinu og á
liita laugina með kælivatni
stöðimrinnar og er það sama
fyrirlvomulag og motað er til
að hita sundlaugina í Nes-
kaupstað.
Hornafjarðar-
bátar
Vélbátarnir, Brynjar og
Gissur hvíti frá Hornafirði
stunda nú veiðar með drag'
nót og hefir afli verið góður.
Þar sem ekkert frystihús
er enm á Höfn þurfa bátarnir
að leggja aflann upp á Fá-
sikrúðsfirði.
ao
Ðiksteinsnám
I sumai’ hefir verið unnið
að biksteinsnámi í Loð-
mumdarfirði, em mikið er aí
þ\’í jarðefni á þeim slóðum
og er ætlunin að ganga nú úr
skugga uni, hvort hér geti
verið um að ræða arðvæn-
lega útflutningsvöru. Milli
20 og 30 lestir af biksteini
verða í haust fluttar til Eng-
lands til reynslu.
Aðstaða til að vimna þetta
eftni í Loðmundarfirði er
Lagarfljótsbrúin
Það er nú komið í Ijós að
Lagarfljótsbrúin er ekki ör-
ugg til umferðar. Telja kuhn
ugir að brúin riðist til unT
am, þungum farartækjum og
sé mijög farin að láta sig.
Þá hefir og komið í Ijós
að Lagaj’fljót vex stundum
svo, að vatnið nær upp und-
5r hrúardekkið. Munar stund
um mjóu ef veður er hvasst,
að vatnsvöxturinm taki
hrúna með sér. Lagarfljcts-
hjrúin er byggð fyrir nm 40
áram fyrir hesta og kerru-
mnferð, en ekki fyrir okkav
tíma þungu og hraðskreiðu
farartæki.
Fjórðungsþing Austfirðinga
sem nýlega hélt fund að Eg-
ilsstöðum, lagði mikla
áherzlu á nauðsym þess að
Lagarfljótsbrúin yrði hið
fyrsta byggð að nýju, því
það yrði óbætamlegt tjón fyr
ir samgöngur okkar Aust
firðinga, ef brúin færi með
öllu, hvað þá ef stórslys
hlyítist af.
aðar ljósmyndir af sundlaug-
inni., teklnar al' Bimi Björns-
syni. Verðlaunin hlutu Sig-
dór Brekkan kennari^ 68 ára
gamall, og Elísa Kristbjörg
Rafnsdóttir 6 ára. Síðar verð-
ur mánar sagt frá samnor-
rænu sundkeppninni.
Helztu árangrar sundmóts
ins fara nér á eftir:
200 m. bringusulnd karlar:
Þórður Waldorff 3.24.2 mín.
Austurlandsmet.
200 m. hringusund konur:
Sigrun Kristín Þorsteinsdótt-
ir 3.55.5 mín. Austurl. met.
50 mf frjáls aðferð konur:
Erna Marteinsdóttir 36.0 sek.
Austurlandsmet.
100 m. frjáls aðferð konur:
Erna Marteinsd. 1.28.5 mín,
Austurlandsmet.
50 ni. baksund konur: Ema
Marteinsdóttir 44.8 sek.
Aústurlandsmet.
50 m. hringusund drengja:
Eiríkur Sigurðsson 48.0 sek.
Hlaut IvR-bikarinn í aninað
sinrt
100 m. hringusund karlar:
Þórður Waldorff 1.33.7 min.
Hefir alls unnið Ægis-bikar-
imn þrisvar.
100 m. hringusund konur:
Sigiún ILristín Þorsteinsdó.t-
ir 1.48.0 mín. Hefir alls unnr
ið 'Pan-hikarinn þrisvar.
50 m. frjáls aðferð kaxlar:
Steinar Lúðvíksson 33.8 seis.
1 50 m. frj. aðferð kvemia,
vann Erna Marteinsdóttir
Þróttar-bikarinn íþriðjasinn
í röð, og þar með til fullrar
eigjnar
Úrslitaltlkur
slæm. Ef um framtíðarút'
flutming verður að ræða, þarf
að gera þar verulegar hafn-
arbætur og vegabætur.
í handknattleik kvenna, var
liáður hér á íþróttavellinum
s.l. laugardag,) og var hann
niilli Austra, Eskifirði og
Þróttar, Neskaupstað.
Leikur þessi var hinn fjói-
ugasti og mjög jafn. Þróttar-
stúlkunrar virtust þó öllu
fljótari og áttu fleiri skot á
markið, sem öll voru þó var-
in, nema það síðasta, sem
franikvæmt var af Margréti
Eiríksdóttur á síðustu sek-
úndunmn og hafnaði boltinn
í Austra markinu.
Þróttur var þá orðinn Aust
urlandsmeistari í 6. sinn fra
jþví 1942, en þá var byrjað að
keppa um Handknattleiks-
bikar Austurlands, er Jó-
liaiin Sigmundsson gaf, og
þróttarstúlkur unnu þá til
fiullrar eighar. Áður hafa
Seyðisfjarðarstúlkur unnið
bikarimj þrisvar og Eski-
fjarðarstúlkur einu sinni.
Bikarinn er úr íslenzku
birki, gerður af listamannin-
um Ríltharði Jónssyni, og er
hinn fegursti gripur,
S,Þ.