Austurland - 23.11.1951, Blaðsíða 2

2
AUSTURLAND,
Neskaupstað, 23. nóv. 1951
AusÉurland
Málgagn sósialista á Austur-
landi.
Kemur út á hverjum föstu-
degi.
Ritstjóri:
BJARNI ÞÓRÐARSON.
Áskriftargjald sept. — des.
1951 kr. 15,00.
Lausasala kr 1,25.
NESPRENT H.P.
t>ing Sósíalista-
flokksins
Alþýða manna er ekki leng
Mir uppmæm fyrir fregnum
um það að eitthvert fþing sé
haldið í Reykjavík. Petta er
daglegur viðblutrður og varja
um að ræða að þing þessi séu
halldin á einhverjum sérstök-
um árstlímia, þau erlu allt ár-
ið.
öll þessi þing og þessir
fundir gera samþykktir og á-
lyktanir, sem s'ðan er demtot
yfir þjóðina í bl/iðum og út-
varpi. Mörg eru þessi þing
stéttaþiing og sérþing hinna
ýmsiu starfsgreina, önnur eru
pólitlílsk þing.
Flest eru þessi þing haldin
í Reykjavik og alltaf eru það
fuhtrúar utan af landi, sem
verða að kosta. sig suður, en
Reykvíkingar geta verið
heSma hjá sér. Höfuðstaðar-
búum finnst yfirleitt fráleitt
að halda þing þessi úti á
landi. Það hefir þó sýnt sig
að þau þing, sem haldin eru
utan Reykíjavíkurr, ná oft
beztum árangri, þar sem fiUill-
trúarnir vinna bezt og hafa
beztan tíma.
1 haust hafa verið margiir
fundir og þing, en hæzt hefir
verið hrópað um Landsfund
Sjálfstæðisflokkeins, sem
reynt var að gera sem f jöl-
mennastan, með því að fá
sem filesta Sjálfstæðismenn
til að mætai, án tillits til þess
hvprt þeir voru kosnir full-
trúar.
Héðan að ajustan voru
nokkrir Sjálfstæðismenn of-
a.n af Héraði og 7 — 8 frá
Seyðisfirði, en engir frá Norð
firði eða hinium fjörðunum.
Sýnir þetta, ásamt þeim
aragrúa ályktana og prða-
flaums, sem frá Landsfund-
inum kom, hve fetórkostlegir
leikarar Sjálfstæðismenn
eru. Trúðum þeirra hefir tek-
ist að blekkja stóran hluta
íslenzku þjóðarinnar til fylg-
is við slg.
Rétt eftir Landsfund Sjálf-
etæðisflokksins var haldið
8. þing SósíalistaflLokksiínSu
Þingið sóttu [um 100 full-
trúar víðsvegar að af landinu.
Mun þetta eitt bezta þing
Sósíalistaflolkksins frá stofn-
þinglnu 1938, enda halclið á
mifelum örlagatímum. Þegar
land okkar er í fyrsta sinn
hersetið af erliendu veldi á
friðartímium, og æ imeir fær-
ist í aukana valdaaðstaða er-
AI h y
MOGGINN OG
JÁRNTJALDIÐ.
Þegar sleíttíst upp á vin-
skapinn með Rússum og Vest
nrveldunum ekki löngu eftir
styrjöklina, sem þessir aðilar
un|niu í sameliningu, var toúin
til sagan um járntjaldið. Áttu
Rússar að hafa reist þetta
ægilega tjaid á miilli Aust-
ur — og Vestur —- Evrópu og
austur fyrir þetta tjald fékk
enginn að fara.
Tilgangur Rússa með t'al i
þessu hinu ógurlega var sá,
að fyrirbyggja að »frjál,sar
þjóðir« fengju sannar frcgnir
af ástandinu þar eystra. Það
átti að leyna umhéimiinn
eymd þeirri og örbirgð, sem,
alþýða hinna rauðu ríkja átti
við að búa. Það átti að fela
þrælahaldið, stríðsundirbún-
inginn og önnur myrkraverk.
Það var ekki furða þótt á-
róðursmálgögn auðvaldsins
fyílltlust heilagri vandlætingu
vegna þessa járntjalds og
krefðust þess, að það væri
dregið til hliðar, svo hinum
»frjálsu þjóðumK< gæfist koet-
ur á að sjá ógnir kommún-
ismans.
Hér heima var Mogginn
hvað þyngst haldinn af járn-
tjaidsæðinU, Átti hann ekki,
nógu sterk orð til að lýsa
þeim skepnuskap, sem ætti
sér stað handain járntjalds-
i,njs,. Það má minna á þræla-
haldið, hændauppreisnir, kúg
un og eymd, lnmglur og vol-
æði.
En Mogginn og hin borg-
arablöðin hafa nú misst ispón
úr aski smum. Það er sem sé
búið að r'fa járntjaldið niður
og það hefir meira að segja
komSð í ljós, að þettia rúss-
neska járntjald hefir aldrei
yerið til, nema sem lygasaga,
Þó er ekki sagan um járn-
tjaldið gripin algerlega úr
lausu lofti. Menn hafa orðið
áþreifanlega varir við þetta
járntjald. Æskulýðurinn, er
v e r!
sótti Berlínarmótið í sumar,
rak sig t. d. mjög hastarlega
á það, en Það var ekki rúss-
neskt járntjald. Það var búið
til úr byssustingjum hinna
vestrænu hernámsríkja,
Rússneska járni jaldið va,r
árððursbrella og hún hefir
vafalaust gert sitt gagn. En
mú hefir það komið í Ijós, að
engu meiri erfiðleikum er
bundið að ferðast til Aus'ur -
Evrópu en margra annarra
landa oig miklu auðveldara,
en að fá landgönguleyfi í
Bandaríkjunum. Þangað fær
enginn að koma, ef minr&ti
grunur leikur á því, að liann
sé með »óamerískt hugarfar«,
Isilendingar v-ita nú að rúss
neska gárntjaldið er ekki til.
Fjölcli Islendinga hefir á síð-
ustu árum lagt leið sána aust-
lu,r fyrir hið ímyndaða tjald,
ekki aðeins til Mið — Evrópu
heldur til sjálfrar Moskvu og
út og suðUr um öll lýðveldin..
Og þessa stundina er sjálf-
sagt fullur tugiur Islendinga
staddur í Sovétríkjunum.
Nú hafði Mogganum orðið
áð ósk sinni. Nú höfðu Islend
ingar farið til hinna lokuðu
rlíkja kommúnismans. Nú
mundtu brátt fara að berast
hinar hroðalegustu fregnir af
kúguninni, þrælahaldinu og
eymdinni þar eystra. Nú
hlalut að vera, komið að mestu
sigurstundu i sögu Míoggans,.
Nú var ástæða til að fagna.
Nú hlaut Mogginn að reka
upp siguróp.
Etn — hvílík undur -— ekk-
ert slikt gerðist. Viðbrögð
Moggans urðu allt ön,nur og
órökrænni. T stað þess að
fagna því, að menn skuli nú
leggja leið sína »austur í'yrir
tjaJd«, þar sem þeir hlutu að
sjá a. m. k. eitthvert brot af
sannleikanum, tekur Mogg-
in|n til að leggja lí einelti þá
menn, sem leggja það á sig að
fara í langt ferðalag til þess
m. a. að ganga úr skugga um
hyort frásagnir Mpggans af
lendra aðila i íslenzku þjóð-
lifi.
Þegar líf'skjör alþýðui
manna enu skert stórkostlega
af völdum gengisfellingar,
toilahækkana og fleiri ráð-
stafana valdhafanna. Þegar
skipulagt er atvinnuleysi með
stöðvun lánsfjár til atvinnu-
vegannia, svp ekki er hægt
að vinna úr aðalafurðum okk-
ar, fiskinum, en hann er
fluttur út sem hráefní, eins
og hjá mýlenduþjáðlum.
Þing þetta sýndi ljóst, hve
sterkur Sósíalistaflokkurinn
er, og hve pólitík hans hefir
verið traustlega rekin fyrir
verldýðshreyfinguna og ís-
lenzka ajþýðu. Þrátt fyrir
skefljalausan áróður »lýðræð-
isflokkanna« gegn Sósíalista-
flpkknum undanfarið, þar
sem þeir, sem þamn flokk
fylla, eru taldir óalandi og ó-
ferjandi, voru þingfiujltrúar
sannfærðir um styrkleika
flokksins og hlutverk hans
að sameina öll frjálslynd öfl,
til baráttru fyrir málefnum
dagsins: þjóðfrelsi og velmeg-
un íslenzku þjóðai'ininiar.
Þingið gerði ályktanir í
hinum ýmsu málum og yrði
of langt inál að telja þær upp
hér. Merkastar eru ályktan-
irnar lum Leið Islands til
þjóðfrelsis og' velmegunar, og
um nauðsyn aukinnar lána-
starfsemi í þágu atvinnulifá-
imsu
8. þing Sósiíalistafloliksins
skilur eftir sig spor bjartsýni
og dirfsiku, þar sem flokkur-
inn stendur föstum fótlujmi og
nýtur æ meira trausts ís-
lenzkrar alþýðu til að hafa
ötula forustu í þjóðfrelsis,
menningar- og atvimnumál-
um þjcðarimnar.
llífinu aiustur þar eru sannar.
Upp á síðkastið hafa eink-
urn tveir menn, þeir Jón
Magnússotn, fréttastjóri Rík-
isútvarspins og Bolli Thor-
oddsen;, bæjarverkfræðingur
Reýkjavlíkurihaldsins, orðið
fyrir aðkasti í Mogganum.
Báðir eru þessir menn nú i
Sovétríkjunum og munu vafa
laust bera okkiur sannar frétt
ir af ástandinu þar.
En hvað er það, sem fer lí
faugarmar á Moggamum? Við
hvað er hann hræddur?
Það skyldi þó aldrei vera,
að hann viti að frásagnir
Jóns fréttastjóra og Bolla
Iiæj arverkf ræðings gangi
mjög í aðra átt en frásagnir
Moggans? Þeir skyldu þó
ekki bera okkur fregnir af
frjálsu og hamingjusömu
fólki í stað þess þrælbundlna
og ánauðuga tötralýðs, sem
Mogginn segir okkur að
byggi hin rauðu ríki?
Mogginn er á nálum. Hamn
hefir tapað járntjaldinu og
hann veit, að náin kymmi Ts-
lendinga af alþýðuríkjunum
afhjúpa hann sem auðvirði-
legt lygamálgagn auðvaldtSr
ins.
Það er von að Mogginn sé
» nervös«.
FISKVEIÐAR ÍSLEND—
INGA VIÐ GRÆNLAND.
Lúðvík Jósepsson hefir nú
flutt á Alþingi tillögu til
þingsályktiunar, þar semi sk,or
að er á ríkisstjórnina að
vinna að því, að Tslendingar
fál bætta aðstiöðu til fisk-
veiða við Grænland.
Lúðvik bendir á í greinar-
gerð, að á þessu ári ha.fi ís-
leinzkir tog'arar lí fynsta sinn
stundað veiðar í stórum sflíl
við Grænland og var veiði-
tímaliil þeirra ágúst —• októ-
ber. Veiðar þessar gáfu góða
raumi. Afli var ágætur, fisk-
urinn þótti góður og tíðarfar
var gott, miklu betra en við
Islandsstrendur á gama tíma.
Lúðvík telur víst, að þess-
ar veiðar fari mjög í vöxt á
næsta ári og gerir ráð fyrir
að allur togaraflotinn um 40
skip með um 40 manna áhöfn
hvert, mumi leita þamgað vest
ur til fiiskveiða.
En aðstöðu Islendinga á
Grænlandi telur Lúðvík
mjög slæma og miun það ekki
ofsagt. Það er mildum erfið-
leiklum bundið að fá olíu og
matvæli, jafnvel vatn. Og
það getur liíka orðið tafsamt
að ná til læknis, ef slys eða
veikindi bera að höndum.
Það, sem stefnt virðist að
með tillögu þessari, er að Is-
leindingar fái svipaða aðstöðu
við Grænland og Norðmenn
hafa í Færeyingahöfn.
Mun.di þá Islendingum
mögulegt að koma sér upp
bækistöð á Grænlandi. Þá
bækistöð yrði svo að byrgja
upp af olíui, salti, kolum, mat
vælium, veiðarfærum og öðr-
um mauðsynjum. Þar yrði að
framleiða ís, þar yrði að vera
sjúkraskýli með hæfilega
mörgu starfsfólki, þar yrði að
vera viðgerðarstöð o. a frv.
Yrði tillaga þessi sam-
þykkt og tækist ríkisstjórn-
inni að fá leyfi til að koma
upp athafnastöð á Græn-
landi, mundi aðstaða ckkar
til fiskveiða þar vestra, gjör-
breytast til batnaðarbæði fyr
ir togara og' smærri skip. En
það er víst, að þessi aöstaða
er ekki auðfengin. Hana þarf
að sækja í klær einokunar-
valdsins danska, og það ligg-
ur ekki á lausu, sem þær
klær toalda um.
Þess verður að vænta, að
Aiþingi samþykki tillögu Lúð
víks og að rikisstjórnin vinni
kappsamlega að því, að út-
vega okkur leyfi til að koma
upp bækistöð á Grænlandi.
VERSNANDI
MARKAÐSHORFUR.
Upp á síðkastið hefir
brezki ísfiskmarkaðurinn
ekki verið eins hagstæður og
hann va,r i byrjun mánaðar-
ins. Hefir undanfarið verið
algengt að skipin seldu miik-
inn afla fyrir 8 —9 þúsund
sterlingspund, en fyrir svip-
að aflamagh fengiust 11 — 14
þúsiund pund í byrjun món-
aðariins.
Flestir íslenzku togararnir
eru nú að veiðum fyrir
brezka ísfiskmarkaðinn, en
ef fiskverð ekld stígur, er
uaiuðsynlegt að takmarka
slglingar íiskiskipa þangað.
Eftir því, sem blaðið hefir
frétt, standa nú yfir s,a,mn-
ingar milli togaraeigenda og
frystihúsaeigenda almennt,
um að tpgararnir leggi afla
sinn uipp til hraðfrystingar.
Eru talclar góðar horfur á
að samningar takist um þetta
ef ekki brestur nauðsynlegan
skilning ríkisvaldsins á mál-
inu.
Mundi þá markaðurinn hald-
ast stöðugri og margir togar-
anna muindu þá hverfa að því
ráði, að leggja upp aflann til
vinnslu hér heima. Við það
miundi gjaldeyrisverðmæti
aflans verða miklu meira,
frystihúsiin fengju þau verk-
efni, sem þeton em nauðsyn-
leg og' síðast en ekki sizt
mundi atvinna stórum auk-
ast og atvinnuleysið víða
hiverfa með öllu.
IKV/KNUN.
Kýr kafnar
Snemma á laugardagsmorg
uln var slökkviliðið í Neskaup
stað kvatt út. Hafði kviknað
í fjósi Marteins Magnússonar
á Sjónarhóli. Eldurinn var
eldci (orðinn magnaður og
tókst fljótt að ráða niðurlög-
um hans. Ein kýr var í fjós-
inu og kafnaði hún.