Austurland - 06.01.1956, Blaðsíða 4

4
AUSTURLAND
Neskaupstað, 6. janúar 1956.
Þór og Hamar
Framhald af 1. síðu.
bagga og valið kafla til birtingar,
t. d. um álit skáldsins á íhaldinu
eða heiðarleik Morgunblaðsins.
Þá er birt löng pólitísk æsinga-
og blekkingaræða eftir Bjarna
Ben. og getur ekki talizt smiekk-
legt að birta slíkan þvætting í
jólablaði.
Fáeinar línur hafa íhaldsmenn
hér fært í letur. Er það endursögn
á því sem útvarpið sagði um
fréttaflutning sinn fyrir aldar-
fjórðungi og annað álíka frum-
legt.
Þetta mun vera eina tölublað
Þórs á liðnu ári og hefði íhalds-
mönnum áreiðanlega verið sæmra
að gefa ekkert blað út á árinu.
Hamar kom út rétt fyrir ára-
mótin og er það talið 6. tbl. ár-
gangsins. (Hvar eru hin fimm?).
Ritstjórinn kvartar undan því,
að fáu hafi verið lokið af fram-
kvæmdum bæjarins á liðnu ári.
Hinsvegar lætur hann að mestu
hjá líða að geta þess, sem þokazt
hefur áfrani'. Hann t. d. sér ekki
sjúkrahúsið, en stórkostlegt átak
hefur verið gert í byggingu þess
á síðasta ári. Máski hefur Oddur
eitthvert samvizkubit vegna af-
3töðu sinnar til byggingar þess,
þegar hafizt var handa. Og flokk-
ur hans hefur alltaf sýnt þessu
stórkostlega velferðarmáli bæjar-
ins fullan fjandskap. Það er t. d.
geymt en ekki gleymt, að fyrr-
verandi bæjarfulltrúi flokksins
komst svo að orði á bæjarstjórn-
arfundi að þetta væri „vitlaust
sjúkrahús“. En líklega þykir Oddi
ekki vænlegt til vinsælda að hafa
hátt um þessa afstöðu nú, þegar
árangurinn af forystu sósíalista
í sjúkrahússmálunum er að fullu
að koma í ljós.
Sjúkrahúsið mun taka til starfa
innan fárra mánaða. Vissulega
ber ekki að færa það átak þessu
nýbyrjaða ári einu til tekna, held-
ur öllum árunum 1948—1956.
En það eru horfur á því, að það
verði ekkert smáræði, sem Oddur
getur í næsta áramótablaði fært
bæjarstjórn til tekna af fullgerð-
um framikvæmdum: sjúkrahús,
nýr togari, vatnsveita, samtals
framkvæmdir upp á líklega 17—
18 milljónir króna. En þó þessum
framkvæmdum ljúki árið 1956, á
þó starf bæjarstjórnar á liðnu ári
og árum sinn mikla hluta af verk-
inu.
—o—
Þá sér Oddur ástæðu til að
hella sér yfir félagsheimilið, stað-
arval þess og fyrirkomulag. Ekki
sér Austurland ástæðu til að taka
upp rökræður um þetta. Telur
blaðið, að félögin, sem standa að
þessari byggingu og einróma sam-
þykktu staðarval og teikningu,
hafi full vel vitað hvað þau voru
að gera og áreiðarilega betur en
Guðmundur Magnússon:
Það er skömm fyrir okkur
Þegar ég varð fimmtugur fékk
ég bók í afmælisgjöf með vísu á.
Ég vissi að vjsan gat ekki verið
eftir þann, sem bókin var frá, en
mér fannst endilega ég finna eftir
hvern hún væri, enda reyndist sá
grunur minn réttur. Vísan var
eftir Einar Svein Frímanns.
Einhvern veginn fannst mér bók-
in stækka við það að vísan var
eftir hann, þó hún (bókin) sé
ágæt, enda eftir frægan höfund.
Ég hafði þá margt heyrt og lesið
eftir Einar Svein, bæði bundið og
óbundið mál, þar á meðal verð-
launasöguna hans Austfjarða-
þokan. Svo hafði hann oft sjálfur
látið mig heyra margt eftir sig,
sem ég veit ekki hvort er geymt.
eða gleymt. Ég hef sjálfsagt ekki
mikið vit á skáldskap, en frá mínu
sjónarmiði er það, semi ég hef
heyrt eftir Einar Svein vel hugs-
að og vel skrifað. Og mér finnst
enginn þurfa að setja upp sterk
andans gleraugu né horfa lengi í
gegnum þau á andleg verk Einars
Sveins til að sjá að hann var
meira en hagyrðingur. Hann var
skáld, enda vitmaður mikill. Ég
hefði gaman af, ef einhver gæti
bent mér á illa gerða vísu eða
illa gerða setningu eftir hann.
Ekki efa ég það, að einhvern
tíma kemur sá tími, að verkum
Einars Sveins verður safnað og
þau gefin út á prenti, það er að
segja þau sem eru vís. Sum eru
sjálfsagt glötuð og er það skaði,
því ekki get ég varizt þeirri hugs-
un, að margt hafi komið út ó-
merkilegra.
Einar Sveinn Frímanns var
lengi hér í bænurru og margir voru
hér góðir kunningjar hans og
hann þeirra. Þar að auki skemmti
hann oft fólki hér með gaman-
kvæðum og fleiru, þó fólk skildi
hann misjafnlega eins og gengur.
Það er nú meiri vandi en vegsemd
að gera svo öllum líki og það allra
froðusnakkar á borð við Odd.
Frásögn Austurlands af amie-
rísku kvikmyndavélinni hefur far-
ið ónotalega i taugar ptstjóra
Hamars. Þó kemst hann ekki hjá
að viðurkenna sannleikann í frá-
sögn Austurlands. En vélin ,ejr
hvorki seld eða gefin, heldur lát-
in í té með láns- og leigukjörum
„á ábyrgð nokkurra manna úr
þrem flokkum, en geymd hjá
undirrituðum“. (Pistillinn er
nafnlaus og vélin þá liklega hvergi
geymd).
Því skal trúað, að vélin sé lán-
uð, en svo getur hver og einn gert
sér í hugarlund í hvaða tilgangi
áróðurs- og njósnastofnanir
Bandaríkjastjórnar, láta erlend-
um stjórnmálaflokkum áróðurs-
tæki í té.
helzt í gamni. Það hefur víst eng-
um tekizt.
Ég sagði áðan að verk Einars
Sveins mundu ekki tínast, heldur
verða gefin út. En það er annað
týnast. Og það er hvorki meira né
minna en leiðið hans. Ég hygg að
þetta sé skömm fyrir okkur Norð-
firðinga. Það mikið af kvæðum
og lausavísum lifir á vörum fólks
hér í bænum og reyndar víðar, og
mun lifa eftir hann, að ég sé okk-
ur ekki fært, sóma okkar vegna,
að láta leiðið hans glatast. Ég hef
átt tal við þó nokkra menn hér
í bænum, þ. á. m. Bjarna Þórðar-
son, bæjarstjóra, og Jón L. Bald-
ursson, sparisjóðsstjóra, um það
hvort\ við ættum ekki að hef ja
fjársöfnun í þeim tilgangi, að reisa
stein á leiði skáldsins. Allir, sem
ég hef átt tal við um þetta, hafa
verið því mjög fylgjandi og lofað
að leggja eitthvað af mörkum.
Sömuleiðis hefur Jón L. Baldurs-
son lofað að taka á móti því, semi
safnast, í Sparisjóðinn.
Norðfirðingar, sýnum að við
unnum ljóðum og sögum og að við
viljum ekki gleyma skáldunum,
sem þau gera. Þess vegna skulum
við öll eignast hut I steini á leiði
skáldsins Einars Sveins Frí-
manns.
★ ★ ★
Að gamni mínu læt ég fylgja
eina vísu eftir Einar Svein, en
ég verd þá um leið að segja til-
arög hennar.
Eitt vor var smiður hér í bæn-
um að vinna í báti, sem lá við
bæjarbryggjuna. Þetta var um
sauðburo og austan krapahríð og
kalsaveður. Einar Sveinn var þá
einbúi og bjó í litla húsinu, sem
hann átti og stóð það þar sem nú
stendur kaupfélagshúsið. Hann
kemur ofan á bryggju og sér
mikið af höggspónum og smáspýt-
um á bátsdekkinu og biður smið-
inn að gefa sér fáeina spæni til að
ylja upp hjá sér.
Smiðurinn segir:
„Sæktu þá poka. Þú berð varla
mikið í tómum höndunum“.
Það stóð ekki á pokanum og
heldur ekki á að fylla hann og
var ekki af dregið og fór skáldið
með hann. Nokkru síðar kemur
drengur með miða til smiðsins
og var á honum þessi vísa:
Krókna lömib í krapabyl,
kúrir spóinn hljóður.
En ég hef fengið amaryl,
— andskoti er hann góður.
Allir hjóta að skilja hver hann
er, smiðurinn, sem skáldið gat
fengið arnaryl frá, því hér er ekki
nema einn smiður kenndur við
örn. Hann hefur lofað að borga
vísuna með tillagi í stein á leiði
skáldeins. G. M.
Dr bænum
Afmæli:
Þórstína Pálsdóttir, kona Jóns
Einarssonar, Haugsstöðum, varð
60 ára í gær — 5. pan. — Hún
fæddist á Þiljuvöllum í Berunes-
lireppi, en hefur átt hér heima
síðan 1934.
Hjónabönd:
30. des. voru gefin saman í
hjónaband Þórunn Bjömsdóttir
og Sveinbjörn Jóhannesson,
verkamaður, Vindheimi. Ennfrem-
ur Ágústa Guðmundsdóttir og
Bjartmiar Magnússon, verkamað-
ur, Brekku.
Á gamlársdag voru gefin sam-
an í hjónaband Ólafía Einars-
dóttir og Jón plafsson, verka-
maður, Miðstræti 10. Ennfremur
Guðbjörg Hjartardóttir frá Lækj-
armóti, Fáskrúðsfirði og Sgurjón
Jónsson, sjómaður, Haugsstöðum.
Séra Ingi Jónsson framkvæmdi
allar þessar hjónavígslur og alls
gaf hann saman 13 hjón á liðnu
ári. .
Trúlofun:
Á Þorláksmessu opinberuðu
trúlofun sína ungfrú Þórey Hann-
esdóttir (Ivarssonar), Neskaup-
stað og Gunnar L. Pétursson,
vélvrki, Þvervegi 12, Rvík. — Þjv.
Á gamlársdag opinberuðu trú-
lofun sína ungfrú Erla Jónsdótt-
ir (Finnssonar, bílstjóra) Sand-
brekku, Neskaupstað, og Hjörleif-
ur Þórlindsson frá Fáskrúðsfirði.
Bát rekur á land.
Að kvöldi 2. jan. gerði hvass-
viðri af VSV. V. b. Sæfaxi var ný-
kominn úr slipp og lagstur við
festar inni í Vík. Slitnaði hann
upp og rak á land rétt innan við
dráttarbrautina. Báturinn náðist
út í fyrradag óskemmdur.
S. Brekkan lætur af
organistastarfi
Nú um áramótin lét Sigdór
Brekkan af organistastarfi við
Norðfjarðarkirkju, en því hefur
hann gegnt um langt árabil.
Við miessu í kirkjunni á nýárs-
dag minntist sóknarprestur starfs
Sigdórs við kirkjuna. Gat hann
þess, að nú væru um 50 ár liðin
frá því Sigdór hóf fyrst að leika
við messur. Var hann fyrst org-
anisti í Mjóafirði um átta ára
skeið, en síðan hér á árunum 1915
—25 og aftur 1938 til síðustu
áramóta. í forföllum annarra hef'
ur hann einnig oft leikið. Hefur
hann starfað meira og minna með
Öllum þeim prestum, sem hér hafa
verið á þessari öld.
Minntist sóknarprestur sam-
vizkusemd og traustleika SigdórS
Framhald á 3. síðu.