Austurland - 17.08.1956, Page 2

2
AUSTURLAND
Neskaupstað, 17. ágúst 1956.
íþróttamót U.I.A.
Hið árlega íþróttamót Ung-
menna-< og íþróttasambands Aust-
urlands var haldið að Búðum í
Fáskrúðsfirði sunnudaginn 12. ág.
Fjögur félög áttu keppendur á
mótinu og voru það þessi: Ung-
mennafélagið Skrúður, Hafnar-
nesi, Ungmennafélagið Leiknir,
Búðum, Ungmennafélagið Hróar,
Hróarstungu og Samvirkjafélag
Eiðaþinghár. Keppendur voru alls
16, 11 karlar og 5 konur.
Sigurvegarar í einstökum grein-
um: Guðmundur Hallgrímsson,
Skrúð, vann 100 m hlaup á 12.2 j
sek,, 400 m hlaup á 57.5 sek.,
langstökk 6.07 m og þrístökk |
12.24 m. Hann varð stigahæstur
karla, fékk 32 stig. Sigurður Har-
aldsson, Leikni vann kringlukast,
37.00 m, kúluvarp 11.20 m, spjót-
kast 40.12 m og hástökk 1.70 m.
Hann varð annar að stigatölu, fékk
30 stig. Bergur Hallgrímsson
Skrúð vann 1500 m hlaup 14.14.2
mín. og 3000 m hlaup á 10.47 mín.
Már Hallgrímsson, Skrúð, vann
stangarstökk, 2.90 m.
I kvennakeppninni féllu úrslit
þannig: Þorbjörg Gunnlaugsdóttir,
Samvirkjafélag Eiðaþinghá vann
80 m hlaup á 11.9 sek, langstökk
4.51 m og kúluvarp 7.78 m. Nanna
Sigurðardóttir, Leikni, vann há-
stökk 1.30 m. Þorbjörg varð stiga-'
hæst, fékk 15 stig, Nanna önnur,
fékk 13 stig.
Ungmennafélagið Leiknir vann
keppnina, fékk 76 stig. Skrúður
fékk 66 stig. Er þetta. í 7. skipti í
röð sem Leiijknir vinnjur frjálsy
íþróttamót UlA.
Bergur Hallgrímsson, sem verið
hefur driffjöðrin í frjálsíþróttaiðk-
unum þeirra bræðranna frá Hafn-
arnesi, gaf tvo verðlaunagripi til
að keppa um. Hlýtur þá stigahæsti
einstaklingur í frjálsum íþróttum
karla og kvenna, en eins og áður
er getið urðu þau Guðmundur
Hallgrímsson og Þorbjörg Gunn-
laugsdóttir stigahæst og hljóta því
þessi verðlaun í þetta sinn.
Ég hef nú hátt á annan áratug
verið nokkuð viðriðinn frjáls-
íþróttamót Austurlands. Því er
ekki að leyna að þau hafa verið
mér síaukið umhugsunar- og jafn-
vel áhyggjuefni og keyrir þó um
þverbak nú hin síðustu ár.
Út af fyrir sig eru árangrar
beztu einstaklinga ekki svo slakir,
en það er þátttakan, hún er engin
orðin, þrír og fjórir keppendur í
hverri grein, en sumir eru drifnir
óæfðir út í kteppnina á síðustu
stundu vegna stigaveiða.
Það má segja að tveir menn
hafi borið uppi Austurlandsmótin
hin síðari ár, án þeirra væru þau
úr sögunni. Á ég hér við Sigurð
Haraldsson, Fáskrúðsfirði og Berg
Hallgrímsson, Hafnarnesi. Fyrir
þeirra ódrepandi áhuga og dugn-
að eru þó þessi mót ennþá tórandi.
Á þessu síðasta móti voru allir
keppendur úr Fáskrúðsfirði, nema
þrír, sem voru af Héraði.
Hvað veldur? Eru ungu menn-
irnir hættir að æfa frjálsar íþrótt-
ir? Eru þær ekki lengur neitt
keppikefli æskunnar? Hefur hún
eignazt önnur viðfangsefni sem
Framhald af 1. síðu.
j ,einstaklin,gsframtakið‘ ‘ hefur
ekki viljað sinna, vegna þess hve
áhættusamur hann er, hefur þessi
atvinnurekstur yfirleitt verið
hallarekstur og hvílt með miklum
þunga á sveitarfélögunum. Þau
hafa því vissulega keypt dýru
verði þau skilyrði sem sköpuð hafa
verið til að fólk geti lifað sóma-
samlegu lífi heima fyrir. En þessi
atvinnurekstur hefur verið nauð-
synlegur til að halda uppi vinnu
og stemma stigu fyrir enn frekari
fólksflótta.
Oft hafa fundir sveitarstjórnar-
manna gert þær kröfur til lög-
gjafans, að hann bætti úr fjárþörf
sveitarfélaganna með nýjum tekju-i
stofnum óháðum útsvörum. Alltaf
hefur verið daufheyrzt við þessum
kröfum. Einu sinni sýndi þó ríkis-
valdið lit á að verða við þeim, en
á svo smásmugulegan hátt, að
sveitarstjórnarmenn gátu ekki lit-
ið á það nema sem naprasta háð.
Það var þegar Alþingi samþykkti,
þegar kröfur sveitarfélaganna um
úrbætur risu sem hæst, að fast-
eignaskattur, sem runnið hafði til
ríkissjóðs, skyldi framvegis renna
til sveitarfélaganna. Hér í N^-
kaupstað mun þessi tekjuauki
nema um 4—5 þús. kr. á ári. Dá-
laglegar úrbætur það á sama tíma
og ríkisvaldið stóreykur kvaðir
þær, sem á bænum hvíla.
Öðru sinni skiþaði Alþingi eða
ríkisstjórn milliþinganefnd í
skattamálum. Skilaði hún áliti í
fyrra. Þegar sveitarstjórnarmenn
fóru að velta tillögunum fyrir sér,
komust þeir að raun um, að næðu
þær fram að ganga, mundu út-
isvarstekjurnar rýrna stórlega,
því ætlunin var að gera atvinnu-
reksturinn útsvarsfrjálsan.
Að sjálfsögðu mótmæltu sveit-
artjórnarmenn þessari aðför að
sveitafélögunum harðlega, enda
fór svo, að ríkisstjórnin stakk til-
lögunum undir stól og hafa þær
aldrei verið birtar, hvorki á Al-
þingi né annars staðar.
Svo fór um sjóferð þá.
Eigi sveitarfélögin að vera fær
um að gegna því hlutverki sem
þeim er ætlað af almenningi og
löggjafanum, verður að sjá þeim
fyrir nýjum tekjustofnum. Til þess
að viðunandi sé, miðað við ástand-
hæfa betur líðandi stund? Erum
við gömlu karlarnir, sem í æsku
okkar töldum íþróttir eftirsóknar-
verðasta viðfangsefni allra tóm-
stunda, bara nátttröll í nútíðinni?
Þessar og þvílíkar spurningar
hvarfla þráfaldlega að mér. Að
gera tilraun til að svara þeim væri
að vísu freistandi, en að þessu
sinni er til þess hvorki tími né
tækifæri.
ið í dag, má ætla að þessir tekju-
stofnar þurfi að gefa af sér árlega
300—400 krónur á hvern íbúa.
Vitanlega kæmi þar að sama
gagni, ef tilsvarandi útgjöldum
væri létt af sveitarfélögunum.
Detta manni þá helzt í hug, að
hægt væri að létta byrðar sveitar-
félaganna af tryggingum, mennta-
málum, framfærslu og löggæzlu.
Hvað hið síðasttalda snertir mælir
margt með því, að ríkið annist
þann lið að öllu leyti. Löggæzlu-
menn lúta ekki stjórn bæjanna að
nein leyti. Þeir eru undir stjórn
embættismanna ríkisins og oft er
starf þeirra, ef dæma má af
reynslunni hér í Neskaupstað, að
mestu leyti skrifstofustörf og
sendisveinsstörf í þágu þessara
embættimanna.
Það hefur áreiðanlega valdið
sveitarstjórnarmönnum almennt
talsverðum vonbrigðum, að í
stefnuyfirlýsingu ríkisstjórnarinn-
ar er ekki minnst á, að sjá þurfi
sveitarfélögunum fyrir nýjum
tekjustofnum eða létta af þeim út-
gjöldum. Vissulega má segja, að
fyrirætlanir ríkisstjórnarinnar um
atvinnulega uppbyggingu muni
innan fárra ára verka sem sveit-
arfélögunum hafi verið fengnir
nýir tekjustofnar, þar sem af
muni leiða auknar útsvarstekjur.
Það ier svo sem gott og blessað, en
sveitarfélögin verða að fá nýja
tekjustofna óháða útsvörunum.
Hinni nýju ríkisstjórn er vissu-
lega trúandi til að sjá sveitarfé-
lögunum fyrir nýjum tekjustofnn
um, eða létta af þeim gjöldum,
enda verður þeim málum áreiðan-
lega haldið vakandi.
M.S. HRAFNKELL
Þú heyrir í logninu sjómannsins söng
um sólbjarta daga og vorkvöldin iöng,
þar brennur hinn ástheiti óður.
Yfirmenn standa við stýrið og spá,
stjörnur og festingar lesa þeir á:
Sá túr verður trúlega góður.
Hafin er veiði með hreysti og dáð.
Hermannavílungar bresta ei ráð,
hver fiskur er fengur í lestum.
í stýrjmannsaugum er stoltblandin ró,
það stormar víst bræður, en drepum hann þó,
og fögnum þeim gullfögru gestum.
Þó velti í bylgjunum vélknúin skeið,
er verkinu hraðað, sá brosir um leið
sem vinnunni léttfærast líkur.
Skipstjóri kailar skipandi hreim:
Skálkið þið lúgur, nú förum við heim,
þó stórsjóir veini um víkur.
Og hásetar glaðir með glymjandi sköll
sjá gína við Hrafnkeji bárunnar fjöll
sem grenjandi geysa að stefni.
Sjóhetjur hlusta á sjávarins gný
með samhentum drengjum er vináttan hlý,
þeir brosandi búast að svefni.
1 svarrandí brimskafii bárunnar rís
baráttu háir við storma og ís
svo trausíbyggður, tryggur og góður.
Gangviss og fullhlaðinn færist þú heim,
fagnandi ástvini taka við þeím,
og bátsins er blessaður hróður.
Ragnar Ó. Sigurðsson.
Gunnar Óiafsson.
Fjárþörf sveitarfélaga