Austurland - 05.07.1957, Qupperneq 2

2
AUSTURLAND
Neskaupstað, 5. júlí 1957.
Skógrækíin
Rœtt við Eyþór Þórðarson
I Austnrland
■
Ritstjóri: Bjarni Þórðarson.
■
Kemur út einu sinni í viku.
Lausasala kr. 2.00.
NEBPRENT H-P
Er farmannadeilan
að leysast?
Verzlunarfloti Islendinga liggur
nú svo .ð segja allur bundinn við
festar vegna verkfalls yfir-
manna á skipunum. Verkfallið
veldur með hverjum deginum sem
líður meiri og meiri erfiðteikum
í atvinnu- og viðskiptalífi þjóð-
arinnar og hefur þegar valdið
þjóðarbúskapnum stórtjóni.
Það, sem einkum hefur valdið
furðu landsmanna í sambandi við
þetta verkfall, er að það eru
fyrst og fremst hátekjumenn s'em
standa fyrir verkfallinu. Menn
sem hafa um og yfir 100 þús. kr.
í árstekjur. Má þar nefna skip-
stjóra, 1. stýrimenn og 1. vél-
stjóra.
Talið er þó, að hinir lægst
launuðu í hópi yfirmanna, svo sem
3. og 4. vélstjórar, 3. stýrimenn
og loftskeytamenn, eigi nokkra
sanngirniskröfu á bættum kjör-
um- 'Æ
Undánfaúið hefur þriggja
manna sáttanefnd starfað að
lausn deilunnar og hefur Lúðvík
Jósepsson, sjávarútvegsmálaráð-
herra unnið með nefndinni. Bú-
izt er við að nefndin leggi fram
tillögur um lausn deilunnar ein-
hvern næstu daga.
Það mun ekki ósanngjarnt að
þeir, sem þarna eru lægst laun-
aðir, fái hækkuð laun sín til sam-
ræmis við aðrar starfsstéttir, en
almenningsálitið mun varla telja
réttmætt að hinir hæstlaunuðu
starfshópar á verzlunarflotanum
fái hækkuð laun.
Það mun öllum ljóst, að í þess-
ari kaupdeilu, svo og öðrum þeim
kaupdeilum sem háðar hafa vlerið
undanfarið, er það íhaldið sem rær
undir. Enginn skyldi halda að af-
skipti íhaldsins af þessum kaup-
deilum stafaði af samúð með lág-
launafólki. Nei, síður en svo. Það
mun aldrei hafa komið fyrir í
sögu verklýðsbaráttunnar á ís-
landi, að íhaldið hafi ekki barizt
með öllum þeim vopnum Sem það
hefur haft yfir að ráða, gegn
hverri þeirri réttar- og kjarabót,
sem verkalýður þessa lands hefur
krafizt.
Alltaf, þegar verl^alýðurinn
hefur átt í kjaradeilum, hefur
íhaldið beitt hverskonar áróðurs-
og fantabrögðum til þess að
■ beygja verkalýðinn.
1 ræðu og riti hafa verkamenn
og leiðtogar þeirra verið svívirtir.
Stofnuð hafa verið klofningsfélög
af flugumönnum íhaldsins í verk-
lýðsstétt, mönnum Sem síðan hafa
verið fegnir að njóta ávaxtanna
Margir munu þeir vera, sem
litla trú hafa á skógrækt á Is-
landi. Þó munu flest byggðarlög
svo lánsöm að eiga sína bjart-
sýnismenn í þessu máli, menn,
sem myndað hafa félagsskap um
skógrækt og ótrauðir hafizt
handa í trú á góðan árangur
göfugs starfs.
Hér í Neskaupstað starfar eitt
slíkt félag og hefur Eyþór Þórð-
arson kennari verið driffjöðrin í
þeim félagsskap.
Eyþór er einlægur fylgismaður
þeirrar hugsjónar, að hægt sé að
klæða landið skógi og vinnur
þeirri hugsjón allt hvað hann má.
Það viðtal, sem blaðið átti við
Eyþór nú fyrir skemmstu og hér
fer á eftir, sannar að sú hugsjón
hefur við rök að styðjast.
Skógræktarfélag Neskaup-
staðar
Eftir að hafa rætt við Eyþór
á víð og dreif um skógrækt, byrja
ég að spyrja hann um Skógrækt-
arfélag Neskaupstaðar og starf
þess.
— Hvað eru félagar Skógrækt-
arfélagsins margir?
— Þeir eru alls 110, en fáir
þeirra virkir, en árgjöld þeirra
eru þó mikill stuðningur fyrir fé-
lagið.
— Hverjir eru í stjórn félags-
ins?
— Formaður er Sigdór Brekk-
an og með honum í stjórn eru:
Eyþór Þórðarson, gjaldk., Gunnar
Ólafsson, ritari, Oddur Sigurjóns-
son og Ingi Sigmundsson, með-
stjórnendur.
Með tíð og tíma mun öll
hlíðin ofan viið bæinn verða
skógi klædd
— Hvað er skógræktargirðing
ykkar stór?
— Hún er 40 þús. fermetrar
eða 4 hektarar, en alls er land
það, sem við höfum fengið hjá
landeigendum 1 milljón fermetr-
ar eða 1 ferkílómeter. Við höfum
sem sé aðeins girt lítinn hluta af
af fórnfrekri baráttu stéttar-
bræðra sinna. Og ekki ósjaldan
hefur íhaldið beitt lögraglu og
hvítliðasveitum gegn verkamönn-
um.
Nú syngur við annan tón hjá
íhaldinu. Nú hvetur það til kaup-
hækkana og verkfalla í þeim
„göfuga“ tilgangi að skapa svo
mikil vandræði í efnahagsmálum
þjóðarinnar, að ríkisstjórnin
hrökklist frá völdum. En þeim
mun ekki verða kápan úr því
klæðinu. Ríkisstjórnin stendur
föstum fótum og mun ótrauð
vinna áfram að heill alþjóðar. En
stjórnmálabarátta íhaldsins í dag,
er allt í senn að vera hættuleg,
auðvirðileg og hlægileg.
því landi sem við höfum fengið
til skógræktar, ennþá eigum við
ógirta 96 hektara.
— Svo að þið komið til með að
leggja undir ykkur allt landnám
Egils rauða „frá Blautabotni og
í Fles“.
— Já, með tíð og tíma mun öll
hlíðin ofan við bæinn verða skógi
klædd.
43 þús. plöntur gróðursettar
— Hvað hafið þið gróðursett
margar plöntur frá byrjun?
— Alls hafa 43 þús. plöntur
verið gróðursettar og er það í %
þess lands, sem er innan skóg-
ræktargirðingarinnar.
Sannleikurinn er sá, að síðustu
4 árin höfum við ekki getað
fengið eins margar plöntur og við
höfum beðið um.
Birkið farið að mynda kjarr
— Hvernig þrífast svo þessar
plöntur?
— Þær þrífast bara vel. Ég
var einmitt upp í skógræktargirð-
ingu á sunnudaginn var og sló þá
máli á nokkrar plöntur.
Islenzka birkið stendur sig
ljómandi vel og er það sums stað-
ar að byrja að mynda kjarr.
Hæstu birkiplöntur eru 115 cm,
en þær elztu eru 8 ára.
Af útlendum tegundum vaxa
bezt sitkagreni, lerki og skógar-
fura. Hæsta lerki er orðið 105
cm og er það sett niður 1951 og
var þá 25 cm. Hæstu plöntur af
furu og sitkagreni eru 60 cm en
furan var ekki nema um 5 cm þ'eg-
ar hún er sett niður og sitka-
Óvenjumikil fiskigengd var um
20 sjómílur suðaustur af Kamba-
nesi í júnímánuði. Kom það sér
einmitt ágætlega fyrir Stöðfirð-
nga, þó þeir ættu ekki nema 6
opnar trillur til að sækja á mið-
in. Vikan eftir 17. júní var þeim
alveg sérstaklega hagstæð vegna
góðviðris. Það er fast sótt á 2—3
tonna opnum trillum að róa 20
mílur frá landi, en þetta urðu
Stöðfirðingar að gera síðustu
daga, enda ekkí hægt nema í
góðum veðrum. Handfæraaflinn
hefur verið 2—3 skippund á
mann, en allt að helmingur ufsi.
Hin gömlu og góðu fiskimið
í kringum Kambanesið, hafa
brugðizt upp á síðkastið, því
varla hefur orðið fisks vart
hvorki á línu né færi,
grenið um 10 cm. I vor hefur
plöntunum farið vel fram og hef-
ur furan t. d. vaxið 8—12 cm.
Skilyrði til skógræktar góð
— Svo að skilyrði til skógrækt-
ar eru líklega bara sæmileg
þarna ?
— Já, það má segja að þau séu
bara góð, og jafnvel ekki mikið
lakari en uppi í landinu. Þó er
hætt við að bleytu-snjórinn, sem
alltaf er meiri út við sjóinn, valdi
hér meira tjóni en lengra upp til
landsins.
— Er skjólið ekki eitt helzta
skilyrði til þess að plantan þríf-
ist?
— Jú, en ef þær hjara af fyrstu
.2—3 árin, þá er þeim nokkuð ör-
ugglega borgið. Og nú er birkið
byrjað að veita svolítið skjól.
— Gerir sjórokið ekki usla hjá
ykkur í skógræktinni eins og i
trjágörðum í bænum.
— Nei. Sjóroks gætir sáralítið
þarna efra.
Eftir 8 ár mannhæðar hár
skógur
— Nú þurfið þið bráðum að
fara að færa út kvíarnar og ætl-
ið þá e. t. v. að reisa stöðvar
annars staðar í fjallinu?
— Já, við þurfum að fara að
stækka skógræktargirðinguna og
munum þá fara hærra upp í hlíð-
ina, upp í lyngbrekkurnar.
Og að lokum segir Eyþór:
— Mikill munur er á gróðri
innan skógræktargirðingarinnar
en utan, blómskrúð er þar að
verða fjölbreytt og er þetta að
verða indæll reitur.
Eftir um það bil 8 ár verður
þessi reitur klæddur mannhæðar
háum skógi og þá veit ég að
margur mun ganga þarna upp í
hlíðina sér til stórrar ánægju.
S.
Stakkurinn of þröngur
Reynsla 'Stöðfírðinga hefur
kennt þeim, eins og hliðstæðum,
austfirzkum sjávarplássum, að at-
vinnuleysi vofir yfir ef ekki eru
gerðar ráðstafanir til að ná í fisk-
inn þar sem hans er að leita og
til að gera það, sem í þeirra valdi
stendur, hafa þeir látið smíða 75
tonna bát af sömu gerð og
Sunnutindur. Þann bát átti að
afgreiða fyrir síld, en afgreiðsl-
an tafðist, svo óvíst er að hann
komist á síldveiðar. Þá eru fyrri
eigendur „Varðar" að láta smíða
75 tonna bát, sem verður tilbú-
inn fyrir vetrarvertíð.
Geta Stöðfirðingar haft at-
vinnu sína heima allt árið?
Nú hugsa Stöðfirðingar sér að
Framl-ald & 4. aíðu.
Fréttabréf frá
Stöðvarfirði