Austurland - 19.11.1965, Blaðsíða 4

4
ÁUSTURLANÖ
Neskaupstað, 19. nóvember 1965.
Garðar Eymundsson, Seyðisíirði:
Oæskileg þróun
Þá er liðið eitt kaldasta sumar
sem menn hér í firðinum muna,
með þrálátri norðan- og ‘ norð-
austanátt, sem iðuléga fylgdi
snjókoma í fjöll. Við1 það bættist,
að óvenju mikið hefur verið u.n
þokur, sólskinsdagár teljandi.
Við höfum tvær síldarverk-
smiðjur, sem eru staðsettar .af
sérlegri smekkvísi við sinn hvorn
enda byggðarinnar, eins og á áð-
vera á síldarvertíð sem er. orðin
ein hin gjöfulasta. Hafa þær mal-
að mikið gull, og mökkurinn
staðið upp af þeim svo til lát-
laust, þegar lognkyrrðin hér milli
þröngra fjallanna. heíur ríkt.. má
segja, að' 'oft' ’háfi' ve’rið myrkur
um miðjan dag, svo e.kki hafa
þær aukið sólekinsstundirnar,
sem við höfum notið. Léttklædd
börn og sólbrún, sem á góðu
sumri settu svip sinn á bæinn,
verða nú að klæðast dag hvern
stígvélum og öðru eftir því, eigi
þau að haldast þurr í forinni, því
gott síldarsumar er ekki þeirra
sumar, mú; ,er það ’forin' ög -sóðái
"kapur sem setur sinn svip á bæ-
inn okkar, aðalgatan oftast ó-
fær gangandi fólki, og þar sem
öll verzlun fer fram við hana,
verða húsmæðurnar á ferð til
innkaupa, flestar með1 börn í eft-
irdragi að vaða svaðið. Afgreiðsl-
unni á kosti til bátaílotans fylgir
rnikil umferð, þar við bætist mik-
ill fjöldi ferðamanna, að ógleymd-
um flutningi á úrgangi frá plön-
unum. Að ekkert alvarlegt slys
skuli hafa orðið, er sönnun þess,
að tími kraftaverkanna er ekki
liðinn. Sí'.darplönin beggja megin
fjarðarinr' keyra úrgangi aftur og
fram um bæinn í síldarverksmiðj-
urnar á bílum sem ekki eru bet-
■ur útbúnir til slíkra flutninga en
svo, aö1 ekki fullnægir einu sinni
lágmarkskröfum, rennur út af
þei:m síldin alls staðar, og er við-
eigandi krydd saman við forina
þar sem hún fær mjúkan legstað.
Ástandið með sorphreinsunina er
þannig, að tunnurnar standa ó-
tæmdar langtímum saman. Stoð-
ar lítið', þó fóik noti hina miður
geðslegu aðferð að brenna í þeim.
Astandið á sorphaugnum er orð-
ið það slæmt, aö illmögulegt er
að .korna að bíl til losunar á rusli.
1 öllú saiiian dansar rottan sinn
striðsdan"). Er mál að röggsemi
bæjarstjórnarinnar komi í leitirn-
ar áður en Seyðisfjörður verður
notaður sem viðmiðun í stað
svínastíu og er það krafa okkar
allra sem eigum heimili okkar
hér, að bæjaryfirvöldin taki í
taumana og stöðvi síldarflutning-
ana í gegnum bæinn, þar sem
ekki verður séð, að þeir séu nauð-
synlegir af því að komin er bíla-
vigt við síldarverksmiðju Haf-
síldar, eða að1 öðrum kosti geri
síldarsaltendum skylt að fara að
eins og siðuðum mönnum sæmir
og flytji úrganginn' á bílum, sem
eru með heila kassa eins o.g ger'c
er t. d. á Siglufirði, og framfylgja
af festu að ekki verði flutt
meira en leyfilegt hámark í
hverjum kassa. Fyrri kosturinn
er tvímælalaust betri þar sem létt
yrði af veginum, sem er mjög lá-
legur, þungaflutriingum sem eru
langt fram yfir það sem hann
þolir auk liinnar gífurlegu slysa-
hættu sem þeim fylgir. Vissulega
er þungur róður fámennu plássi
sem taka verður við öllum þeim
fjölda manns sem vinnur við þá
miklu sköpun verðmæta fyrir
þjóoarbúið sem fram fer hér á
síldarvertíðinni, að veita þjónustu
sem skyldi staðarmönnum og
öðrum, þegar bæjarsjóður er svo
til rúinn öllum tekjumöguleikum
öðrum en álögðum gjöldum á
sína fáu gjaldendur og bætti ekki
úr þegar í Ijós kom við niður-
jöfnun almennra gjalda síðast,
að stór hluti gjaldenda hefur
haft svo rýrar tekjur, að vakti
undrun manna, og hefði enginn
trúað að óreyndu. Sannast þar
að ekki er allt sem sýnist. Efast
nokkur um, að ekki sé rétt tíund-
að? Af 258 skattskyldum einstak-
lingum eru um 60 sem greiða 5000
krónur og minna í útsvar. Þar í
eru atvinnurekendur, útgerðar-
menn, bílstjórar og iðnaðarmenn.
Er ekki annað að sjá, en þessir
vesalings menn hafi orðið fyrir
búsifjum af því flóði síldar og
atvinnu, sem hér hefur flætt yf-
ir, að jafnist á við áföll bænda
hér fyrir austan af völdum kal-
skemmdanna. Sýnist sízt minni
ástæða að hefjast handa þeim til
bjargar með samskotum. Ráð
virðist þó atvinnurekendum og
útgerðarmönnum, sem eru í Sjálf-
stæðisflokknum, að segja sig úr
þeim flokki hallærisins, eigi þeir
að geta gert sér vonir um að
hafa efni á því að greiða sóma-
samlegt útsvar, eins og dæmin
sanna á þeim einstaklingi, sem
hæst útsvar greiðir.
Síldarplönin koma líka hart
niður. Þó að saltað sé hjá þeim í
10—20 þúsund tunnur er því,
sern skásta útkomu hefur, elcki
treyst til að greiða meira útsvar
en eins og t. d. þrír vélstjórar á
bátum sem afla vel.
Síldarverksmiðjan var áður í
eign b.æjarina, ..en kjarklítill og
ráðþrota bæjarstjórnarmeirihluti
lét þvinga sig til að selja hana
ríkinu, í stað þess að halda
rekstri hennar áfram, svo hún
væri samskonar lyftistöng fyrir
bæjaríélagið eins og t. d. verk-
smiðjurnar á Vopnafirði og Norð-
firði eru þeim plássum. Verður
þetta tvímælalaust að teljast
mesta ógæfuspor sem stigið hef-
ur verio í sögu bæjarfélagsins.
Má segja með sanni, að ekki hef-
ur ríkið gert það endasleppt við
okkur, áður búið að yfirtaka
fiskiðjuverio1 og er bæjarsjóður
enn að greiða skuldir af því.
Við Seyðfirðingar stöndum
ekki í mikilli þakkarskuld við
ríkið. Hlutur bæjarsjóðs af lands-
útsvari verksmiojunnar mun vera
í kringum 600 þúsund krónur;
lítið vænkast hagur strympu við
slíka smámuni.
Forráðamenn kaupstaðarins
mættu vita það, að slíkt ásig-
komulag og verið hefur á bænum
í sumar og haust, þegar ósóminn
æpir á menn alls staðar, laðar
ekki að fólk til búsetu. Fátt eða
ekkert væri honum þó meiri
styrkur. Vantar fólk til alls og
ekki sízt til staðaruppbyggingar-
innar sjálfrar.
Svo erum við heillum horfnir,
að í stað sóknarprestsins sem
fékk lausn frá embætti í júlí sl.
hefur enginn af þjónum drottins
fengizt ennþá til þess að taka að
sér söfnuðinn. Er undarlegt, þó
að sá grunur læðist að manni, að
sólin, sem er aflgjafi fegurðarinn-
ar, flýti sér að hverfa á bak við
ský, verði henni á að skína á
þessa Klondike síldarinnar.
Garðar Eymundsson.
Úr bœnum
Kirkjan.
Sunnudagur 21. nóv.
Sunnudagaskóli kl. 11 f. h.
Messa kl. 2 e. h.
Afmæli
Stefán Pétursson, vélstjóri,
Þiljuvöllum 31, varð 50 ára 13.
nóv. — Hann fæddist að Hall-
ormsstað í Vallahreppi, en hefur
átt hér heima síðan 1919, að und-
anteknum nokkrum árum, sem
hann var búsettur í Vestmanna-
eyjum.
Jón Finnsson, bílstjóri, Mela-
götu 15 varð 50 ára 17. nóv. —
Hann fæddist hér í bæ og hefur
jafnan átt hér heima.
Sesselja Sveinsdóttir, húsmóðir,
Hafnarbraut 2A varð 60 ára í
gær — 18. nóv. — Hún fæddist í
Firði í Mjóafirði, en hefur átt hér
heima síðan 1956.
Gjöf til sjómannastofunnar
Frú Ragnheiður Sverrisdóttir
hefur afhent sjómannastofunni að
gjöf til minningar um foreldra
sina og látin systkini, stórt mál-
verk gert af Sveini Vilhjálms-
syni. Sýnir það báta á leið inn til
Norðfjarðar, fjallahringinn og
annað umhverfi fjarðarins.
Svörl á brún og brá
.v v ; 'f V V. V ’ ’* *
• ’ Framhald a'f 1. síðií '
Birgir er á okkar mælikvarða
orðinn mjög traustur og góður
leikari. , ■ . •
Magnús, Guðmundsspn lék nú á
ný eftir langt hlé. Við, sem áður
minnumst Magnúsar hér á sviði,
áttum von á góðum leik frá hon-:
um, enda brást hann ekki vonum
okkar, því leikur hans var í einu
orði sagt afbragð.
Vilfríður Eðvaldsdóttir lék tit-
ilhlutverkið ; ,-j£}vö'E.t. á;vbriúri :Óg,
brá“. Vilfríour iriuri vera nýfiði á
leiksviði, en svo sannarlega var
enginn viðvaningsbragur á henni.
Framsögn skýr, frjáislég og .ör-
ugg, sem sagt afbragðs frammi-
staða.
Álfhildur Sigurðardóttir, sem
einnig er nýliði, Ter ’meí allstórt
hlutverk. Hún er frjálsleg og ör-
ugg og leikur af miklu fjöri og
tilþrifum. v -
Þuríður Haraldsdóttir skilaði
sínu hlutverki sérstaklega vel og
skemmtilega svo að fátt var bet-
ur gert á þessari leiksýriirigu.'
Sævar Steingrímsson komst
ágætlega frá sínu hlutverki.
Guðrún Jónsdóttir er einnig
alveg nýliði á sviðinu. Hún gérði
sumt snoturlega, en talaði ekki
nógu skýrt. Hún hefur þó hljóm-
mikla rödd, eins og fram kom
þegar liún. söng.
Þcrður Flosason var helzt til
unglegur í þann lífsnautnamann,
sem manni virtist hann ætti að
túlka. og var leikur hans óörugg-
ur fyrst í stað, en seinna í leik-
ritinu jafnaði hann .sig nokkuð.
Hér voru sem sé flest hlutverk
skipuð ungu fólki með tiltölulega
litla sviðsreynslu, en árangur
þess lofar svo góðu, að mér finnst
mHjdu. bjajptari liprfur um fram-
tíð|ristarfsémi Leikfelagsins nú
éftir að hafa séð þessa sýningu.
Éig er sannfærður um, að allt það
unga fólk sem þarna fór með
hlutverk og raunar einnig hinir
eldri og reyndari, á eftir að
þroskast og vaxa mikið1 með
framtíðaEhlutverkum sínum.
í leikskrá er þess getið, að nú
um þessar mundir sé Leikfélagið
15 ára'. Éig er þess fullviss, að
bæjarbúar eiga þá ósk bezta til
handa félaginu, að það megi
jafnan hafa á að skipa góðum
'slferfskröftum, svo að það geti
með vaxandi árangri gegnt sínu
þýðingarmikla hlutverki í menn-
ingar- og skemmtanalífi bæjar-
riúa.
Formaður Leikfélagsins er
Birgir Stefánsson.
S.Þ.