Austurland - 17.05.1968, Blaðsíða 2
2 ? 'V
AUSTURLAND
Neskaupstað, 17. maí 1968.
Framtíð Austfirðingafjórðungs
Mikill átakavetur er nú liðinn.
Menn hafa átt í stríði við nátt-
úruöflin, stórviðri,, flóð og hafís
sem þessa fyrstu vordaga hefur
lagzt enn fastar að landi og eng-
inn sér fyrir um afleiðingar. Og
hugur manna virðist hafa verið í
fullu samræmi við hamfarir nátt-
úrunnar, þeir hafa strítt hver við
annan í ríkari mæli en venjulega.
Utvegsmenn og frystihús hafa
knúð fram nokkur hundruð millj-
óna tekjuauka á þessu ári og
launþegar gert tilraun til að
verja stéttina áföllum með löngu
og hörðu verkfalli. Um verkbönn
og verkföll hefur mikið verið
rætt og sýnist sitt hverjum sem
vonlegt er. Það hefur mikið verið
deilt um það hvort slík vopn séu
úrelt í baráttunni. En að lausn á
vandamálum útvegsins og frysti-
húsa og deilunni um fulla vísitölu-
uppbót á laun, var unnið í Reykja
vík, — en ekki setzt að samninga-
borði fyrr en á elleftu stundu.
Þegar stöðvaður er atvinnurekst-
ur eða vinnufús hönd, hvort held-
ur er með verkbanni eða verkfalli,
þá fer ótrúlega margt úr skorð-
um, sem ekki aðeins deiluaðila
varðar.
Hér fyrir austan hafa orðið
nokkur blaðaskrif varðandi lausn
á vinnudeilunni í marz, á hinum
ýmsu stöðum hér eystra. Aðr.ir
hafa mér vitanlega ekki lagt dóm
á þær tiltektir, utan Hannibal
Valdimarsson forseti Alþýðusam-
bands íslands, er sendi okkur
kveðju í útvarpsþætti og var að
vanda stórorður, — fyrst og
fremst í garð Eskfirðinga. I
Austra skrifar „Eskfirðingur" um
málið, í Austurland Ölver Guðna-
son og nú síðast starfsmaður
Verklýðsfélags Norðfirðinga og
Alþýðusamb. Austurlands. (Við-
tal við Árna Þorm.). Hér er ekki
ætlunin að elta ólar við þær að-
finnslur er fram hafa komið og
varða hreppsnefnd Eskifjarðar-
hrepps. En Ölver segir í grein
sinni: „Væntum við þess, að
hreppsnefndarmenn geri grein
fyrir gerðum sínum í þessu máli
á opinberum vettvangi". Já, svo
sannarlega. Ölver kærði þessa
málsmeðferð fyrir Pélagsmála-
ráðuneytinu og síðan var svo odd-
viti „kallaður á kontórinn“ og
gerði þar grein fyrir þessum
gjörðum hreppsnefndar.
Staða atvinnuveganna er mjög
hæpin víða um land og hefur svo
löngum verið. Hafa allmörg bæj-
ar- og sveitarfélög lagt í áhættu-
saman atvinnurekstur til að halda
uppi nauðsynlegri atvinnu. Enn
leggja bæjarsjóðir Akureyrar,
Reykjavíkur og Hafnarfjarðar
fra-m milljónir árlega, til stuðn-
ings togaraútgerð súini og þykir
borga sig samt.
Með ýmsu móti hafa Austfirð-
ingar reynt að byggja upp sitt
atvinnulíf þó einhæft sé. Má nú
segja, að á suðurfjörðunum og
miðsvæðinu frá Neskaupstað sé
atvinnuástand þolanlegt árið um
kring, séu atvinnutæki öll í gangi.
Hinsvegar stendur þetta ekki
traustari fótum en svo, að engu
má muna. Það verða allir aðilar
að hafa í huga, sveitarfélög, verk-
lýðsfélög og atvinnurekendur. Svo
var þetta erfitt fyrir útgerðinni
upp úr áramótunum, að með harm-
kvælum tókst að búa bátana á
vertíð.
Allir hugsandi menn sjá að það
er full þörf á „breiðfylkingu" til
að standa vörð um það líf okkar
sem svona hangir á bláþræði.
Ekki er þörf að lýsa nákvæmlega
kringumstæðum er verkfall skall
á í marz. Menn muna að útskip-
un á saltsíld stóð sem hæst, þrær
voru fullar af loðnu og bátar að
afla vel. Tvennt var til: Annað
hvort að leysa hnútinn eða að
leggja atvinnuvegina í rúst. Þetta
blasti við þeim mönnum sem
þarna gátu ráðið úrslitum og það
sjónarmið eitt réði úrslitum um
lausn deilunnar, jafnt í Neskaup-
stað sem hér á suðurfjörðunum,
hvernig svo sem það er túlkað
manna á milli og í blöðum. Það
er í raun og sannleika ekkert
hægt að gera upp á milli samn-
inganna og lausn deilunnar í
byggðarlögum þessum. Miðað við
kringumstæður var slík lausn
sjálfsögð og menn mega vel við
una. Undirróðursmenn, sem af
illkvittni túlka þessi mál á verri
veg, munu eiga sér formælendur
fáa. Atvinnuvegunum varð bjarg-
að frá stórkostlegu tjóni og fólk-
ið fékk sitt.
Samstaða sveitarfélaga, verk-
lýðsfélaga og atvinnurekenda hér
í kjördæminu þarf að verða náin.
Hún hefur þróazt nokkuð í rétta
átt hin síðari ár og árið sem leið
átti hið nýstofnaða Samband
sveitarfélaga í Austurlandskjör-
dæmi ríkan þátt í áframhaldi
slíkrar þróunar. Þetta vil ég biðja
Árna Þormóðsson í Neskaupstað,
starfsmann Alþýðusambands
Austurlands að hafa í huga.
Hann er svo hógvær að kalla
samningana hér á suðurfjörðun-
um ,,slys“. — En hann veit, að
við vorum að fyrirbyggja enn
stærri „slys“ alveg eins og þeir í
Neskaupstað gerðu með sínum
sérsamningum og vil ég ekki hafa
um það fleiri orð að sinni. Að því
ber að stefna, eins og Árni segir,
að samningar í fjórðungnum séu
gerðir beinlínis á vegum ASA en
jafnframt þurfa atvinnurekendur
að losna úr of nánum tengslum
við Vinnumálasamband samvinnu-
félaga og Vinnuveitendasamband-
ið. Þá fyrst skapast, möguleikar
til eðlilegs samstarfs um lausn
margvíslegra málefna sem fjórð-
unginn varðar. Þar á samband
sveitarfélaganna að koma að góðu
liði. Þó manni finnist svo í fljótu
bragði að málefnin séu óskyld, þá
liggja þræðirnir víða saman.
Mér sýnist að forráðamenn í
byggðarlögunum hafi í marz sl.
valið hina einu réttu leið. Það á
jafnt við um sveitarstjórnir, verk-
lýðsfélög sem og vinnuveitendur.
Við erum vel á vegi með sóma-
samlegt atvinnuöryggi, eftir ára-
tuga þrotlausa baráttu, þar sem
hvergi má gefa eftir, því enn er
margt óunnið og alltaf skapast ný
viðfangsefni. En við verðum að
standa vörð um hvern þann á-
fanga sem v;nnst. Að öðrum kosti
tekst okkur ekki að gera fólki líf-
vænlegt í kjördæminu. Að fólk
geti treyst á góða og örugga at-
vinnu — það er grundvöllur alls
annars.
Stórátök til framfara á ýmsum
sviðum standa nú fyrir dyrum
hér í kjördæminu. Allt mun þetta
verða harðsótt, — hér eftir sem
hingað til. Þeim mun meiri þörf
er á svo almennri samstöðu sem
kostur er, skilningi á því að við
verðum að snúa bökum saman ef
eitthvað á að verða ágengt. Þar
gerum við ráð fyrir mestri for-
ustu sveitarstjórnanna með ný-
stofnað samband sitt í broddi
fylkingar. Vinnuveitendur og
verklýðsfélög hafa þarna miklu
hlutverki að gegna. Samstaða
þessara aðila getur ein lyft þeim
Grett;stökum sem ráða úrslitum
um framtíð fjórðungsins. Samstað-
an þarf að verða sem víðtækust
svo skilningur aðila vaxi á hvers
annars þörfum. Hættan af áföll-
um frá náttúrunnar hendi og af
mannanna völdum verður þá í
lágmarki. J. K.
<WV/WW«VSA»WVWWVAA/WVWVSA»V»/VW»/V\/VVWW»Í\/WVV/WVWWV\/VWVWWW\/WVWVWVWWS/WWWW
Aöalfundur
Aðalfundur Skógræktarfélags Neskaupstaðar verður haldinn
23. maí.
Nánar auglýst síðar.
Stjórnin.
k .WWWVWWWWWVWWV/VWNA/WVWVWWWWWWWVWWVWVWWNA/NA/VWWWNA/VAA/I/
Frá ritsímanum í Neskaupst.
Þeir, sem ætla að senda fermingarskeyti, eru beðnir að koma
þeim fyrir kl. 18 á laugardag til að tryggja útburð þeirra á
fermingardaginn.
Símstjóri.
/WWWWWWW»/WAA^WAA/»AAA/WWWWV»WW»/WV»/VW»WWWWW>A/VWVVWVWW»/%/WA/
ibúð til sölu
Fyrir dyrum standa eigendaskipti á íbúð að Víðimýri 18, sem
byggð hefur verið á vegum Byggingafélags alþýðu, Neskaup-
stað.
Þeir félagar Byggingafélags alþýðu, sem vilja koma til greina
við ráðstöfun íbúðarinnar sendi umsóknir þar um til formanns
félagsins, Sigurðar Guðjónssonar, fyrir 17. júní nk.
Byggingafélag alþýðu.
Frá sjúkrasamlaginu
Enn eru skuldugir samlagsmenn alvarlega áminntir að
greiða iðgjöld sín hið fyrsta.
Þeir, sem skuldugir eru, fá ekki endurgreiddan sinn hluta
af lyfseðlum eða reikningum vegna læknishjálpar, sé þeim ekki
framvísað fyrir 25. maí.
Lokað vegna sumarleyfis 27. maí til 8. júní.
f Gjaldkeri.