Austurland - 31.05.1979, Blaðsíða 4

lUSTURLAND
Neskaupstað, 31. ma( 1979.
Auglýsið f Austurlandi
Sfmar 7571 og 7454
Gerist áskrifendur
Eflum heimabyggðina. Skiptum við sparisjóðinn.
SPARISJ(teUR NORÐFJARÐAR
ÞORBJORG ARNÓRSDÓTTIR:
Um landbúnað
á vori 1979
Þegar pessi orð eru rituð, pann
18. maí 1979, er norðan garri hér
í Austur-Skaftafellssýslu hitastig
3—5° yfir daginn, en 2—4° frost
á nóttunni. Búfénaður er allur á
gjöf, sauðburður langt kominn, en
með sanni má segja að hvergi sést
stingandi strá á jörðu. Grámi vetr-
arins grúfir alls staðar yfir, fann-
hvítir fjallatindar gnæfa við him-
in, tignarlegir en ógnandi, rétt eins
og þeir vilji stöðugt minna okkur
á, að Vetur konungur hefur ekki
aldeilis kvatt íslensku þjóðina, þó
nú sé að byrja 5. vika sumars.
Fregnir berast af harðri veðr-
áttu um land allt, grimmdarfrosti,
miklum snjó, hafís í höfum norð-
austanlands og miklum klaka í
jörðu. Fyrir dyrum vofir nú fóður-
skortur ef ekki snýr fljótlega til
betra veðurfars, bændur horfa
fram á stórfelld vandamál, sem
sífellt verða yfirgripsmeiri og meir
ógnvekjandi með hverjum degin-
um sem líður. Ljóst er, að þrátt
fyrir að fljótlega snúi til hins
betra eru fyrirsjáanleg stórfelld
vandkvæði í landbúnaði er stafa
af vondu árferði og bætist sá vandi
ofan á það sem við blasti áður.
Það sem ekki hefur
verið haft hátt um
Landbúnaðarmál hafa mikið
verið til umræðu manna í meðal
og hafa stór orð fallið í garð
íslenskra bænda vegna svokall-
aðrar „offramleiðslu" landbúnað-
arvara og þeirra söluvandkvæða er
nú blasa við. Borið hefur töluvert
á einhliða og órökstuddum áróðri
gegn íslenskum landbúnaði og ís-
lenskum bændum, ýmsir fellt
dóma vanhugsað og án þess að
gera sér ljósar orsakir þess vanda
er að steðjar. Það hefur hins veg-
ar ekki verið mikið rætt um kjör
þess fólks er við landbúnað starf-
ar. Það hefur ekki verið haft hátt
um vinnutíma þessa fólks, kaup
þess, félagslega réttindastöðu þess
eða annan aðbúnað. Það hefur
ekki verið haft hátt um hversu oft
það tekjumið sem bændum er ætl-
að lögum samkvæmt hefur verið
brotið og þar af leiðandi hefur
bændum ár eftir ár verið skipað
á bekk með tekjulægstu stéttum
þjóðfélagsins með 68—80% af
tekjum viðmiðunarstéttanna.
Ef á heildina er litið eru hinar
lágu tekjur bænda ef til vill ein
meginorsök fyrir þeim vanda sem
við blasir nú í dag í framleiðslu-
málum landbúnaðarins. Búþenslu-
stefna undanfarinna ára, þar sem
gripið var stöðugt til stækkunar
vísitölubúsins til að ná tekjumark-
miðunum, neyddi bændur til að
stækka bú sín svo að þeir næðu
íífvænlegum launum, en hneppti
þá jafnframt í fjötra vinnuþrælk-
unar og skuldasöfnunar. Þessi bú-
þenslustefna hefur gengið sér til
húðar, hún þjónar hvorki hags-
munum bændastéttarinnar né
byggðasjónarmiðum. Nú er þvf
tími til að staldra við, vega og
meta, læra af reynslunni, reyna að
feta sig áfram og finna réttar
leiðir.
Alþingi hefur nú þegar afgreitt
eða hefur til afgreiðslu mál er
varða landbúnað. Sumtim ber að
fagna, svo sem frumvarpi til laga
um afleysingaþjónustu í sveitum
og um beina samninga við ríkis-
valdið, önnur orka tvímælis svo
sem heimild um kjamfóðurskatt
og stighækkandi verðjöfnunar-
gjald. Ég dreg mjög f efa, að sú
heimild leysi á nokkum hátt þann
vanda sem við er að etja. Hins
vegar, ef til hennar verður gripið
bitnar hún mjög hart á bændum
og mun lækka til muna þau laun
er þeir hafa og bjóða þeirri hættu
heim. að bændum fækki meir en
orðið er og byggð minnki úti á
landsbvggðinni.
Vorið verði vegvísir
Það vor sem hefur heilsað okk-
ur íslendingum nú svo grimmilega,
kemur sem einn vegvísir á þeirri
leið sem nú er verið að reyna að
feta sig eftir til að greiða úr
vandamálum landbúnaðarins. Það
minnir okkur mjög svo óþyrmi-
lega á, að við búurn í harðbýlu
landi, þar sem veður öll eru vá-
lynd og að afkoma bænda og
þjóðarinnar allrar byggist á duttl-
ungum náttúruaflanna.
Það má nú ljóst vera að varlega
verður að fara í að draga saman
búvöruframleiðsluna og að sam-
dráttur um 20% er óraunhæfur.
Gera þarf ráð fyrir umfram-
framleiðslu í góðærum, ef ekki á
að koma til búvöruskortur þegar
harðnar í ári.
Einnig minnir þessi harðinda-
kafli okkur á hve erfitt er að
skipuleggja framleiðslumagn bú-
fjárafurða til langs tíma hér á
landi. Veðurfar og árferði verður
alltaf svo stór óvissuþáttur í slíkri
skipulagningu, að um fyrirfram
ákveðið framleiðslumagn getur
aldrei orðið að ræða í íslenskum
landbúnaði.
En þetta kalda vor ætti ekki síst
að vara ráðamenn þjóðarinnar,
svo um munaði, við því að nú er
vá fyrir dyrum í íslenskum land-
búnaði og nú er vá fyrir dyrum
f íslenskri byggðaþróun. Þau
Framh. á 2. síðu
Ingó svæðis-
meistari
Blaðinu hefur borist blaðaúr-
klippa, þar sem sagt er frá svæðis-
móti á skíðum í Noregi.
Þar segir að sigurvegari í svigi
karla og þar með svæðismeistari
hafi orðið Ingo Sveinsson frá Lar-
vik sem eins og segir í greininni
„keyrði vel og örugglega í báð-
um umferðum". í stórsvigi varð
hann fjórði.
Ingó eða Ingþór Sveinsson er 19
ára Norðfirðingur búsettur í
Noregi (Larvik) þar sem hann er
við nám.
Það er óneitanlega gaman að
fá fréttir af velgengni íþróttafólks-
ins „okkar“ og ennþá meira gam-
an væri að fá að sjá og læra af
því hér heima.
Með greininni um Ingó fylgdi
þessi mynd og undir henni stóð,
að Larvíkur Ingó þjóti hér niður
til meistaratitilsins í svigi.
Bráðum kemur betri tið . . .
Sumarblómin eru ræktuð í Neskaupstað, leitið ekki
langt yfir skammt.
Nánar verður auglýst síðar hvenær blómasala hefst.
Guöbjörn Oddur bjarnason,
skrúögaröyrkjumeistari
Þórhólsgötu 4 — Shni 7518
Aðalfundir
Aðalfunjdir Samvinnutrygginga g. t., Líftryggingafélags-
ins Andvöku og Endurtryggingafélags Samvinnutrygg-
ingahf., verðahaldntr að Hótel Sögu í Reykjavík þriðju-
daginn 19. júní n. k. og hefjast kl. 10 fyrir hádegi.
Dagskrá verður samkvæmt samþykktum félaganna.
STJÓRNIR FÉLAGANNA
NESHREPPUR í NORÐFIRÐI
NESKAUPSTAÐUR
Sveitarstjórnarmannatal
BJARNI ÞÓRÐARSON TÓK SAMAN
74. Magnús Pálsson, skipstjóri f. í Breiðuvík, Borgarfjarðarhr. 8. jan.
1913. d. í Reykjavík 10. nóv. 1948. Foreldrar: Páll Sigurðsson, verkamað-
ur og kona hans Margrét Grímsdóttir. Varabæjarfulltrúi Alþýðuflokks-
ins 1942—1946 að hann fluttist úr bænum. Sat 5 bæjarstjórnarfundi.
Kona: Sveinbjörg Hinriksdóttir f. í Neskaupstað 7. mars 1913. For-
eldrar: Hinrik Þorsteinsson, útvegsbóndi og kona hans Jóhanna
Björnsdóttir, alsystir Jóns Björnssonar föður Guðröðar Jónssonar nr.
34. Sveinbjörg og Helga Hinriksdóttir kona Benedikts Benediktssonar
nr. 12, Borghildur Hinriksdóttir kona Níelsar Ingvarssonar nr. 75 og
Sigurður Hinriksson faðir Ragnars Sigurðssonar nr. 84 eru alsystkini.
75. Níels Ingvarsson, framkvæmdastjóri f. í Neskaupstað 21. sept.
1900. Foreldrar: Ingvar Pálmason nr. 48 og kona hans Margrét Finns-
dóttir. Bæjarfulltrúi Framsóknarflokksins 1938—1954. Sat 241 bæjar-
stjórnarfund. Varaforseti bæjarstjórnar 1942—1945. Kona: Borghildur
Hinriksdóttir f. í Neskaupstað 9. maí 1908. Foreldrar: Hinrik Þorsteins-
son, útvegsbóndi og kona hans Jóhanna Björnsdóttir, alsystir Jóns
Björnssonar föður Guðröðar Jónssonar nr. 34. Þau eru alsystkin Borg-
hildur, Helga Hinriksdóttir kona Benedikts Benediktssonar nr. 12,
Sveinbjörg Hinriksdóttir kona Magnúsar Pálssonar nr. 74 og Sigurður
Hinriksson faðir Ragnars Sigurðssonar nr. 84. Níels og Sigurjón Ing-
varsson nr. 92, Fanney Ingvarsdóttir kona Gísla Kristjánssonar nr. 27,
Guðlaug Ingvarsdóttir kona Björns Bjömssonar nr. 15 og Björn Ing-
varsson faðir Önnu Björnsdóttur nr. 3 era alsystkini.
76. Oddur Alfreð Sigurjónsson, skólastjóri f. á Grund í Svínadal
A-Hún. 23. júlí 1911. Foreldrar: Sigurjón Oddsson, bóndi og Ingibjörg
Jósefsdóttir. Bæjarfulltrúi Alþýðuflokksins 1946—1950 og 1954—1958,
varabæjarfulltrúi 11. sept. 1938—1946. Sat 114 bæjarstjómarfundi.
Kona: Magnea Bergvinsdóttir f. á Svalbarðseyri 26. febr. 1917. For-
eldrar: Bergvin Jóhannsson, verkamaður og kona hans Sumarrós
Magnúsdóttir. Magnea og Haraldur Bergvinsson nr. 38 eru alsystkini.
77. Ólafur Kristjánsson, verkamaður f. í Neskaupstað 7. ág. 1909.
Foreldrar: Kristján Benjamínsson, verkamaður og kona hans Salgerður
Jónsdóttir. Bæjarfulltrúi Framsóknarflokksins (yfirlýstur Alþýðuflokks-
maður í samstarfi við Framsóknarflokkinn) 1958—1962, varafulltrúi
Alþýðuflokksins 1962—1966. Sat 56 bæjarstjómarfundi. Kona: Margrét
Lilja Arnadóttir, f. á Borgarfirði, N-Múl. 24. febr. 1918. Foreldrar:
Ámi Sigurðsson og kona hans Lára Stefánsdóttir. Sigurjón Kristjánsson
nr. 95 var albróðir Ólafs.
78. Ólafur Magnússon, bókari, f. 5. jan. 1907 í Víðinesi, Fossárdal,
Bemneshreppi. Foreldrar: Magnús Jónsson, verkamaður og seinni kona
hans Sigrún Gísladóttir. Bæjarfulltrúi Alþýðuflokksins 1934—1946.
Sat 248 bæjarstjórnarfundi. Forseti bæjarstjórnar 1938—1942 ogl943—
1945, varaforseti 1936—1938. Kona: Sigríður Bjarnadóttir f. í Hraun-
koti, Bæjarhreppi, A-Skaft. 25. mars 1905 d. í Reykjavík 24. júlí 1957.
Foreldrar: Bjarni Þorsteinsson, bóndi og kona hans Ragnhildur Sig-
urðardóttir. Sigríður Magnúsdóttir móðir Jóhanns K. Sigurðssonar
nr. 54 var hálfsystir Ólafs.
79. Óskar Helgason, húsasmíðameistari, f. ( Neskaupstað 8. sept
1943. Foreldrar: Helgi Hjörleifsson, verkamaður og kona hans Jónína
Hansdóttir Beck. Varabæjarfulltrúi Alþýðuflokksins 1966—1970. Sat
1 bæjarstjórnarfund. Guðjón Hjörleifsson nr. 30 var föðurbróðir
Óskars, en Óskar og Jakob Jónsson nr. 50 eru hálfsystrasynir.
80. PáIl G. Þormar, kaupmaður f. á Eiðum, Eiðahreppi 27. maí 1884
d. í Reykjavík 1. maí 1948. Foreldrar: Guttormur Vigfússon, bóndi og
alþingismaður og kona hans Sigríður Sigmundsdóttir. Hreppsnefndar-
maður 1919—1928. Bæjarfulltrúi Sjálfstæðisflokksins 1929—1935 að
hann fluttist úr bænum. Hreppstjóri 1925—1928, oddviti 1922—1925.
Hann sat 137 hreppsnefnndarfundi og 94 bæjarstjórnarfundi, alls 231
sveitarstjórnarfund. Kona: Sigfríður Konráðsdóttir f. á Brekku í
Mjóafirði 4. sept. 1889. Foreldrar: Konráð Hjálmarsson, kaupmaður
og fyrri kona hans Sigríður Jónsdóttir. Sigfríður og Sigdór V. Brekkan
nr. 86 vom bræðrabörn, en hún og Benedikt Benediktsson nr. 12 og
Gísli Kristjánsson nr. 27 voru systkinabörn.
81. Pétur Thoroddsen, héraðslæknir f. í Þórukoti, Ytri-Njarðvík 8.
ág. 1884, d. í Reykjavík 4. mars 1957. Foreldrar: Þórður Thoroddsen,
læknir og kona hans Anna Pétursdóttir Guðjhonsen. Fyrsti læknir í
Norðfjarðarhéraði frá 1. júlí 1913. í hreppsnefnd 1916—1922. Sat 34
hreppsnefndarfundi. Kona: Friðrikka Valdimarsdóttir f. á Vopnafirði
27. nóv. 1883, d. í Reykjavík 15. febr. 1954. Foreldrar: Valdimar Davíðs-
son, verslunarstjóri og kona hans Elín Davíðsson. Pétur og Jónas
Thoroddsen nr. 65 voru albræðrasynir.
82. Pétur Lárusson Waldorff, kaupmaður f. í Neskaupstað 5. maí
1897 d. í Reykjavík 14. ág. 1973. Foreldrar: Lárus Waldorff, verkamað-
ur og kona hans Margrét Bjarnadóttir. Bæjarfulltrúi Sjálfstæðisflokks-
inns 1930—1934. Sat 62 bæjarstjórnarfundi. Fvrri kona: Ólafía Stefanía
Óladóttir Söring f. 14. febr. 1895 á Sléttu í Mjóafirði, d. í Neskaup-
stað 20. ág. 1927. Foreldrar: Óli Söring, beykir og kona hans Guðrún
Guðmundsdóttir. Seinni kona: Halldóra Guðnadóttir f. í Neskaup-
stað 15. des. 1910. Foreldrar: Guðni Eiríksson, sjómaður og kona hans
Þuríður Ásmundsdóttir. Halldóra og Guðný Þ. Guðnadóttir kona
Svanbjörns Jónssonar nr. 99 eru alsystur. Hún og Ásgeir Lárusson nr.
8, Lára Halldórsdóttir móðir Guðmundar Bjarnasonar nr. 31 og Stefán
Þorleifsson nr. 97 eru systkinabörn.