Ingólfur - 26.02.1945, Side 2

2
INGÓLFUR
/
INGÖLFUR
Útgcf.: Nokkrir Þjóðveldismenn
Ritstjóri:
HALLDÓR JÓNASSON
(BÍmar: 2802 og 3702)
Afgreiðsla í Ingólfshvoli
kl. 1—3 e. h.; aímt 2923
— INGÓLFUR kemur út á hverj-
n mánudegi og aukablöð eftir
þðrfum. Miiairiaverð kr. 12,00, 1
lauaasölu 35 aura.
Preatsmiðja Jóna Helgasonar
HÆSTIRÉTTUR
Hið eina ófallna
Hæstiréttur minntist 25
ára afmælis síns föstudag-
inn 16. þ. m. og síðan með
veizlu á Borg s. 1. mánudags-
kvöld. Flutti Forseti Islands
þar ræðu og benti m. a. á að
það liefði ekki ræzt, sem
sumir spáðu, að vér mund-
um þess ekki umkomnir að
halda uppi æðsta dómstóli
í landinu. Þvert á móti lief-
ur rétturinn á þessum 25 ár-
um áunnið sér bæði traust
og álit.
Verður og ekki annars
vart nú en að Hæstarréttar
sé minnst með virðing meðal
almennings, svo ósparir sem
menn þó eru á aðfinnslurn-
ar á flestum sviðum. — Það
upplýsti Forsetinn einnig,
að lögfræðingur brezku
stjórnarinnar hefði á utn-
ræðufundi farið viðurkenn-
ingarorðum um Hæstarétt
vorn fyrir réttdæmi.
★
En það sem gerir Hæsta-
rétt sérstaklega dýrmætan
oss Islendingum er það, að
hann er einasta vígi ríkis-
valdsins, sem hefur staðið af
sér árásir hins lýðræðilega
flokkavalds.
Hann stendur enn sem
einasta tákn þess, að þrátt
fyrir ósigra sína fyrir flokka
valdinu óskar þjóðin þó enn
að mega kalla sig réttarríki
á þjóðræðilegum grundvelli.
— Hinum tveimur þáttiun
ríkisvaldsins: — löggjöfinni
og stjórninni hefur þjóðin
glatað í hendur flokkauna og
þar með verið rænd sjálf-
stæði sínu inn á við af inu-
lendum völdum um leið og
hún fékk það viðurkennt út
á við af erlendum stjórnum.
Það er hart að þurfa að end-
urtaka þennan sorglega sann
leika oft áður en þjóðin tek-
ur viðbragð og kastar af sér
þessum nýju lilekkjum, sem
Aróðup
Frh. af 1. síðu.
þrátt fyrir sífellda misnotkun
útvarps og blaða á orðinu áróð-
ur er ekki öll von úti. Komm-
únistar og nasistar — og nú
oröið einnig flestir aðrir flokk-
ar líka — gera engan teljandi
mun á leyfilegum og óleyfileg-
um áróðri.
Þeim er flestum ekkert mæt-
ara að vinna að málstað sín-
um með rökuni og beitingu
staðreynda sem ekki verða
liraktar, en með lyguin, svik-
um og blekkingum. Stafar
þetta vitanlega mest af því, að
lygin gengur ávallt bezt í al-
menning og bann hefur sýnt
það mjög greinilega a. m. k.
hér á landi að hann vill lielzt
fylla þá flokka sem mest nota
óheiðarlegar stjórnmálaaðferð-
ir. —
Hin tvöfalda merking í orð-
inu áróður gerir það, auk jicss
sem nefnt hefur verið, ennþá
hættulegra. Meðan blöð og út-
eru henni til margfaldrar
minnkunar á við erlenda
okið. Því að í þessu tilfeili
er hún nógu sterk og þarf
alls ekki að láta fara svona
með sig.
I minningu þess að þjóð-
in á þó enn dómsvald sitt
sjálf, verður hún að hefjast
handa og leggja einnig hald
á sín lögmætu sjálfstæðis-
gögn: — þingið og stjórnina.
Og þetta á þjóðin að gera
sjálf og liafa um það samtök
algerlega utan flokka.
Hún á alls ekki að sækja
neitt undir flokkana um end
urbætur á stjórnskipun
sinni, því að með því mundi
hún viðurkenna þá sem
herra sína og að hún eigi nú
allt sitt undir náð þeirra.
Fordæmi eru fyrir því að
enskumælandi þjóðir hafa
einmitt gert þetta „krafta-
verk“, sem sumum vex svo
í augum, að fara fram hjá
þingflokkum um setningu
stjórnarskrár. — Verður
bráðlega skýrt betur frá því.
Hefði það nú heppnast,
sem og rökrétt er frá sjónar-
miði flokkalýðræðis, að gera
dómsvaldið háð valdaflokki
landsins, þá mundu nú flest-
ir hafa gefið upp alla von
um að' unnt væri að lialda
uppi nokkru þjóðarvaldi í
landinu fyrir utan flokkana.
En lilutlaus þróun dóms-
valdsins í 25 ár sýnir að
þetta er hægt með lijálp
upplýstra manna og heil-
brigðs almenningsálits. Og
rökrétt afleiðing þessarar af-
stöðu er þjóðræðisstefna: —
það að þjóðarheildin verður
með nýrri stjórnarskrá að
endurlieimta þingið og
stjórnina í sínar liendur og
þar með sitt glataða inma
sjálfstæði.
----o----
varp nota Jiað í hinni víðtæku
merkingu, — j). e. að áróður sé
bæði heiðarlegur og óheiðar-
legur málflutningur — en al-
menningur skilur við orðið að-
eins óbeiðarlegan málflutning
þá eykur það enn glundroðann.
Það þarf því að koma sér nið-
ur á það hreinlega hvor merk-
ingin skuli í orðið lögð.
Væri J)ess vegna réttast af
blöðum og útvarpi að taka sig
saman um að nota orðið ekki
nema í annari hvorri merking-
unni og J)á sýnist eðJilegast að
J)að yrði aðeins notað um óheið
arlegan málflutning og ekki
annað.
III.
Hér skal þá ekki frekar um
orð þetta rætt en bér verður
J)að aðeins notað í binni réttu
merkingu þess, en bún er ðú,
að þegar áróður er ekki vísvit-
andi ósannindi eða lygi þá er
hann meiri eða minni rang-
færsla á sannleikanum.
Það voru kommúnistarnir
rússnesku, sem fyrstir allra
urðu til þess að taka upp áróð-
ur í þeirri mynd, sem liann nú
Jækkist. Aðrir flokkar sáu fljótt
hve vel þessi aðferð gafst og
tóku hana því eftir kommún-
istum. Nasistar urðu um skeiö
fremri koinmúnistum í áróðr-
inum, þ. e. í því að skipuleggja
óliróðurs- og rangfærslustarf-
semi. „Með nægilega öflugum
áróðri er liægt að láta J)á, sem
lifa í helvíti lialda að þeir
séu í liimnaríki“, er liaft eft-
ir Ilitler. Sýnir þetta vel
hina miklu trú á áróðrinum.
Göbbels útbreiðslumálaráð-
lierra þýzku natistanna hefur
og skilið mætavel þýðingti áróð
ursins og er mesti „meistari“
sem uppi hefur verið til þessa
í þeirri list, sem kalla mætti
áróðíirs-tækni.
Hann hefur látið svo uin
mælt um nytsemi lyginnar i
þjónustu áróðursins: „Lygarn-
ar smjúga inn í liug manns og
læsa sig um liann eins og eitur
og veikja smátt og smátt við-
námsþróttinn“. Þessi lýsing dr.
Göbbels er alveg liárrétt og J)að
er þetta sem bæði nasistar og
konnnúnistar vita svo vel og
kunna svo vel að notfæra sér.
Þegar maður fer að veita starís-
aðferðum þessara flokka nána
athygli kemur það mjög fljót-
lega í ljós, að áróður þeirra cr
með mjög margvíslegum hætti,
og margt er reynt til þess að
dylja liann a. m. k. í fyrstu svo
vel sem unnt er.
Hinum lævíslegustu skoðun-
um er lætt inn á milli viður-
kenningar-orða og jafnvel er
svo langt gengið að dást að
„fórnardýrinu“ að einhverju
leyti a. m. k., til þess að J)ví
betra sé að koma lyginni að.
Áróðurstæknin segir að and-
stæðurnar verki bezt. Nasistar
komust ekki svo langt hér að
ná nokkurn tíma verulegri að-
stöðu til áróðurs. Þeir skipu-
lögðu þó sínar njósnastöðvar og
„lyga-dreifistöðvar“ á svipaðan
liátt og kommúnistar en lengra
voru nasistar ekki komnir þeg-
ar stríðið hófst. Kommúnistar
hafa aftur á móti komist miklu
lengra hér á landi, vegna þess
fyrst og fremst að liöfuð-for-
ráðamenn kommúnista bafa frá
öndverðu talið ísland svo mik-
ilvægt hernaðar]ega,eins'og líka
nú liefur sýnt sig, að nauðsyn-
legt væri fyrir þá allieimshreyí-
ingu, sem ætlar að leggja undir
sig allan hnöttinn, eins og
kommúnisminn ætlar að
gera að útvega sér öfl-
ugar bækistöðvar bér. Er })ar
að finna skýringuna á því hvers
vegna frekar hefur verið lilynnt
að kommúnistaflokknum hér
en í mörgum öðrum löndurn,
t. d. í hinum Norðurlöndunum.
Mætti um J)etta skrifa langt
mál og bera fram margar og
miklar röksemdir en J)að skal
geymt að sinni.
IV.
Annar höfuðþáttur áróðurs-
ins er dreifing lians. Varðar J)ar
mestu að velja úr J)ær stofn-
anir, sein líklegastar eru til að
skila beztuin frambúðarár-
angri. Hér ber líka mest á þvi
að kommúnistar hafa valið úr
J)rjár stofnanir, eru það Kenn-
araskólinn, Háskólinn og Rík-
isútvarpið. Er J)að öllum aug-
Ijóst sem ekki eru „slegnir“
kommúnista-blindu bve vel
þeim liefur orðið ágengt við
sumar þessar stofnanir.
Hinn óbeini áróður komm-
únista liefur að vonum að lang-
mestu leyti alveg farið framhjá
fólki. Hann er þess efnis og
honum er })annig fyrir komið,
að fólk tekur varla eftir bon-
um. Hann er eins og eitrið í
bikarnum, að vísu ekki nema
örlítill liluti þess sem fólkio
heyrir, sér eða les en þó að
jafnaði þannig fyrir komið að
áhrifin verða hvað mest af því
„eitri“.
Það er erfitt að liafa „hend-
ur í hári“ þessa áróðurs. Aðal-
kúnstin er líka sú að koma
honum þannig fyrir að sem
minnst verði eftir honum tekið.
í skólunum lýsir hann sér í
margs konar félagsforustu, sem
hefur á sér allt annars konar
blæ en þann að verið sé að
vinna fyrir kommúnista eða
málstað erlendrar ásælni.
I útvarpinu er hann falinn
í fréttaflutningnum, ýmis kon-
ar erindum og „yfirlitum“, sem
J)ar eru gefin, og jafnvel að-
eins í vali þeirra sem flytja er-
indi, lesa upp eða annast frétta-
burð útvarpsins. Ef á þetta er
bent eru kommúnistar og nas-
istar vanir að kalla það hugar-
burð og ofsóknir á einstaka
menn, og er J)að skiljanlegt því
J)eim er Jmð fyrir öllu að fá
í friði að reka íessa iðju og
auka hana án þess um sé talað,
því þessi tegund áróðurs er e. t.
v. notadrýgst fyrir kommúnisl-
ana J)egar öllu er á botninn
hvolft. Við sjáum nú hvrenig
þeir notfæra sér frelsishreyf-
ingar hinna þrautpíndu megin-
landsþjóða til þess að koma
fram áróðri sínum og svífast
þar einskis. Ég hef gaman af
að nefna liér að lokum tvö at-
riði ur fréttaburði útvarpsins
alveg nýlega sem sýna Jiessi
vinnubrögð glögglega.
Það er alkunna að kommún-
istar, ekki einasta hér á landi
heldur um heim allan hafa sí-
fellt reynst að níða Bandarík-
in og það ekki síður síðan })au
gerðust aðili í styrjöldinni og
veittu Rússum það lið sem þá
skorti mest. Þessarar tilhneig-
ingar hefur hvað eftir annaö
orðið vart liér í útvarpinu að
maður nú ekki tali um Þjóð-
viljann.
títvarpið hér liefur með réttu
ávallt eytt nokkru rúmi í frétt-
um sínum til þess að segja frá
nýrri hernaðartækni sem at-
hyglisverð liefur Jiótt. Er þetta
mjög gott og sjálfsagt því þar
eru oftast á ferðinni liinir
merkilegustu blutir.
1 morgunfréttum útvarpsins
20. febrúar — en þær annaöist
Axel Thorsteinson — var sagt
frá hinni miklu fljótandi flola-
liöfn Bandaríkjamanna, sem
gert befur m. a. landgönguna á
Iwo-Jima mögulega. Er J)arna
um að ræða einliverja stórkost-
legustu tæknilega framkvæind
sem sögur hafa farið af, J)ar
sem úti í liafi hefur verið kom-
ið fyrir stórkostlegu mannvirki
með öllum fullkomnustu tækj-
um til hemaðarreksturs á sjó
og í lofti.
í morgunfréttunum var að-
eins á þetta drepið eins og
venjulega í þeim fréttatíma og
er venjan sú að greinilegar er
frá því sagt um hádegið eða á
kvöldin. En hvað skeður.
Hvorki í hádegisútvarpi né i
kvöldfréttum Jieáinan dag er
framar á þetta minnst. Allir
þeir sem ekki hlustuðu á frétt-
irnar, kl. 8,30 um morguninn,
fá ekkert um þetta að vita frá
útvarpinu bér. Hvers vegna fór
útvarpiö svona með þessa merki
legu frétt?'Var J)að af J)ví að
kommúnÍ8tum við útvarpið
fannst liér vera á ferðinni eitt-
hvað J)að, sem gæti orðið „vatn
á myllu“ Bandaríkjamanna?
Ég veit J)að ekki en einhver
ástæða hefur til J)ess legið. Við
skulum liugsa okkur að eitt-
hvað svipað liefði gerst í liem-
aðartækni Rússa. Ætli J)á liefði
verið um það þagað í aðal-
fréttatímum útvarpsins en að-
eins sagt frá því í auka-frétta-
tíma þegar fáir hlusta? Sú hef-
úr a. m. k. ekki verið venjart
til þessa.
Ég er persónulega þeirrar
skoðunar að fréttamönnum
kommúnista við útvarpið liafi
ek'ki verið um þessa frétt mikið
gefið og J)ví liafi Jieir stungið
henni undir stól í aðalfrétta-
tímum útvarpsins.
Um kvöldið 21. febrúar var
sagt í útvarpinu frá öðrum at-
burði í Bandaríkjunum, sem er
til minna liróss fyrir þá en sú
fregnin sem ég áður nefndi.
Það var fregnin um })að, að í
Bandaríkjaþingi væri fram
komin tiRaga um að vísa skop-
leikaranuin Chaplin úr landi.
Var þar einskis getið um ástæð-
ur tillögumanna en vörn Chapl
ins tilfærð í all-löngu máli.
Kom J)ar greinilega fram að
Chaplin telur sig ofsóttan með'
aðgerðum þessum af því liann
sé kommúnisti, sem útvarpið þá
notaði um oröið „alþjóðasinni“
í þeim tilgangi einum að rugla
hlustendur. Þessa frétt J)urfti
ekki að geyma til morgunfrétta-
tímans, liún var af liinni
„réttu“ tegund, og J)ví sjálfsögð
í aðalfréttum þegar hin var
aðeins tæk í aukafrétlir fyrir
fótaferðartíma flestra þeirra
lilustenda sem þá eru ekki
konmir til starfa sinna úti eða
inni.
V.
Ég læt hér staðar numið. Ég
hef skrifað jiessa línur í fullri
Niðurl. á 4. síðu.