Neisti - 27.09.1945, Síða 3

N EI STI
3
Þeir voru allir hetjur
Eftir M. BRADBURY
„Líttu eftir hundunum,“ hrópaði
hann til konu sinnar um leið og
hann hljóp af stað. (Síðar þegar
kona hans ásakaði hann fyrir, að
hann hefði hugsað meira um hund-
ana heldur en hana, svaraði hann:
,,Ég sagði þeitta einungis til þess,
að þú skyldir hafa eitthvað til að
hugsa um“).
Hann fór af stað hlaupandi, en
sjúkravagn, sem var á leið til
brunastaðarins, flutti hann þang-
að. Þegar Owen kom á staðinn
varð honum ljóst, að bruninn geys-
aði á svæði, þar sem þúsundir smá-
lesta af sprengiefni voru geymd.
Allt þetta svæði varð að vera undir
athugun.
Enda þótt bjálkar fljúgi um loft-
ið og gneistaflug sé mikið, tekur
hann sér stöðu hjá tré einu mjög
nærri brunastaðnum. Þaðan hefur
hann ágætt útsýni yfir brunastað-
inn. Þannig er hægt að koma fyrir
nýjum vörnum og slökkva strax á
nýjum stöðvum sem eldurinn brýst
út á. Alla nóttina er hann á sín-
um stað.
Þegar eldurinn er kæfður, er um
að gera að koma framleiðslunni
sem allra fyrst af stað aftu^. I
hrærigraut af bognum járnbjálk-
um, reyk, neistum og logum, reika
máttyana menn, nær dauða en lífi,
af orrustunni við eldinn, sem þeir
ennþá berjast við. Særðir félagar
eru dregnir úr rústunum. Við og
við heyrast hvellar sprengingar,
sem virðast munu rífa og tæta allt
í sundur,
Óskað er eftir sjálfboðaliðum til
þess að bjarga særðum mönnum.
Einn af þeim allra fyrstu er Vin-
cent Carey. Ásamt nokkrum félög-
um sínum, hljóp hann í áttina til
brennandi hússins. Þeir sáu
sprengjurnar springa inni í
geymsluklefunum. Allt í einu
skýtur eldloga upp og geysilegur
hvellur heyrist. Það rignir niður
braki. Carey sér ekki neitt. Félag-
ar hans eru horfnir. Með brotna
limi og blæðandi höfuð liggja þeir
undir brotaviði úr húsinu .
Carey reynir að hreyfa sig. Sér
til mikillar undrunar finnur hann,
að allir limi hanrs eru óbrotnir.
Hann heyrir ekkert, en hann sér.
Honum heppnast að hjálpa nokkr-
um félögum sínum. En sjálfur
neitar hann að fara á sjúkrahúsið
fyrr en öílum félögum hans er
bjargað.
Það gránar fyrir degi. Hræðileg
nótt er liðin hjá. Eyðileggingin
blasir við. Allstaðar gefur að líta
brotnar járngrindur, allskonar
brak liggur dreyft um næsta um-
hverfi. Reykurinn veltur inn yfir
Hereford. Eldurinn hefur orðið að
láta undan síga. Brunaliðsmenn og
verkamenn, vinna að því að kæfa
seinustu logana og ryðja til á
brunastaðnum. Þeir eru bleikir í
andliti eftir erfiðleika næturinnar,
þreytulegir en staðfestulegir. Allt
verksmiðjuhverfið er þakið reyk
og gufu. Á sjúkrahúsinu hlaupa
hjúkrunarkonur með hrein eða
blóðug sárabindi.
Þetta er mynd frá Englandi
styrjaldaráranna.
Þetta er saga hvernig aðeins tvö
mannslíf glötuðust vegna þess, að
16 menn héldu áfram baráttunni
við eldinn og sprengjuhættuna með
lífið að veði.
Kvöldið eftir gekk ég með bruna-
liðsforingja J. W. Davis meðfram
ströndinni. Bárurnar gljáfruðu
við ströndina og akrarnir breiddu
sig upp eftir hlíðunum, grænir og
brúnir. Það var í rökkrinu.
t
JÚAKIM
MEYVANTSSON
. Þann 17. sept. s.l. andaðist af
hjartaslagi Jóakim Meyvantsson
verkamaður Lindargötu 3c hér í
bæ. Gekk hann alheilbrigður heim-
an að frá sér, en var fluttur heim
aftur að lítilli stundu liðinni, líf-
vana. Slíkt eru snögg umskipti, er
hljóta að hafa djúptæk áhrif á
• nánustu ástvini og valda saknaðar-
þrunginni truflun í f jölskyldulífinu
á hvaða heimili, sem það kemur
fyrir. Er nauðsynlegt fyrir ástvini
að geta tekið slíkum atburðum
með stillingu hins andlega sterka
manns, og mun svo hafa verið í
þessu tilfelli.
Jóakim var fæddur 18. júlí 1887
að Staðarhóli við Sigluf jörð, sonur
hjónanna Meyvants Gottskálks-
sonar og Guðrúnar Jónsdóttur, og
var hann tvíburi. Móður sína
missti Jóakim, er hann var á fyrsta
ári og föður sinn einnig meðan
hann var á unga aldri, og ólst hann
því upp hjá vandalausum. Eftir
fermingaraldur var hann í vinnu-
mennsku á ýmsum stöðum, og
lagði einnig stund á sjómennsku
framan af æfi bæði á hákarlaskip-
um og við þorsk og síldveiðar. Síð-
ari ár stundaði hann verkamanna-
vinnu aðallega verksmiðjuvinnu,
Davis andaði djúpt. „Það vorar“,
sagði hann. „Bráðum springa blóm
in út.“ Ég hneygði mig án þess að
svara. Eftir sprengingarnar fyrir
stuttu síðan, heyrði hann mjög illa.
„Það er undarlegt hélt hann
áfram, hverju maður getur vanist.
Fyrir styrjöldina var ég bóndi. Ég
sáði og skar upp, hugsaði um
hænsnin mín og annan búpening.
Aldrei datt mér í hug, að nokkur
breyting mundi verða á högum
mínum. En stríðið kom. Ég byrj-
aði að vinna við verksmiðjuna.
Gerði hitt og annað, málaði, fægði,
og smíðaði. Svo var ég settur í
slökkviliðið. Síðan komu sprengj-
urnar og með þeim eldshættan. Og
ég vandist þessu öllu.
Við vorum komnir að litla hús-
inu hans. Konan hans og heimilis-
hundurinn Bob létu óspart í ljós
gleði sína yfir komu húsbóndans.
Ilmandi steikaralykt lagði fram úr
ofninum. Davis tók af sér yfir-
höfnina.
„Já,“ sagði hann um leið og
hann fékk sér í nefið. Maður venst
öllu.“
En þegar þetta allt er nú búið,
þætti mér gott að fá eitt glas af
góðum bjór og einn vindil.
Eftirlifandi konu sinni Ólínu
Ólafsdóttur giftist Jóakim þann
23. september 1911, og hafa þau
alla tíð verið búsett hér í Siglu-
firði. Eignuðust, þau átta börn,
tvö þeirra dóu í æsku, en sex eru
uppkomin og hin mannvænlegustu.
Við fráfall Jóakims Meyvants-
sonar má segja með réttu, að
horfinn sé einn af hinum ágætu
alþýðumönnum, sem helga hverju
þjóðfélagi krafta sína hávaðalaust,
en með elju og trúleik í starfi.
Dauðinn gerir oft engin boð á
undan sér og svo var hér. Ástvinir
syrgja. Systkyni og börn flétta
margþættan minningakrans á
stund hinnar hinztu kveðju, en
dýpstur hlýtur harmur hennar að
vera, sem var förunautur þinn Jóa-
kim, á farinni leið á jörðu hér,
hennar sem byggði upp með þér
heimilið og helgaði því krafta sína.
Milli manns og konu sem byggt
hafa upp heimili í þjóðfélaginu,
komið til manns stórum, myndar-
legum barnahóp, og lagt fram í
sameiningu alla krafta sína í erf-
iðleikum lífsbaráttunnar, liggja
svo margir og viðkvæmir þræðir,
að tunga eða penni óviðkomandi
manns er ekki fær um að lýsa sárs-
auka þeim, sem verður þegar
dauðinn heggur þá strengi. En
flestir eiga innra með sér þann
helgidóm, sem við köllum tilfinn-
ingar. Þær eru einkaeign, og þeim
hagræðir hver eins og hjartað
krefst í sorg og starfi. Frá þeim
mun hlýtt um þig.
Ég þakka þér Jóakim fyrir sam-
vinnuna á hinum daglegu störfum.
Ég kem á eftir. í guðs friði.
Franski
Alþýðuflokkurinn
vinnur stérkostlegan
kosningasigur
Þær fregnir berast nú, að
franski Alþýðuflokkurinn (Social-
istar) undir forystu hins gamla
og þrautreynda forystumanns,
Leon Blums, hafi unnið glæsilegan
kosningasigur í sveitastjórnar-
kosningum, sem fram fóru nýlega
í Frakklandi. Vann flokkurinn
meira á, en búist hafði verið við.
Er gert ráð fyrir,- að hann verði
langstærsti flokkurinn við kosn-
ingarnar, sem fram fara í nóvem-
ber n. k. Franski Alþýðuflokkur-
inn neitaði allri samvinnu og sam-
einingu við kommúnistaflokkinn
franska nýlega. Kommúnistar hér
ætluðu alveg að ærast yfir þessu.
Töldu þeir, að kommúnistar væru
langsamlega stærsti flokkurinn í
Frakklandi, og að kosningarnar
mundu sýna stórkostlegt tap Leon
Blums, sem þeir tala um, með sér-
stakri lítilsvirðingu. Leon Blum
hefur sjálfsagt ekki gleymt svik-
semi franskra kommúnista, eftir
kosningasigur frönsku alþýðufylk-
ingarinnar, nokkru fyrir styrjöld-
ina. Leon Blum myndaði þá stjórn
í Frakklandi með stuðningi komm-
únista. En stuðningur þeirra kom
einna helzt fram í því, að þeir
efndu til stórkostlegra verkfalla
og vinnudeilna, sem lamaði alger-
lega framkvæmdir alþýðustjórnar-
innar Slíkum mþnnum er aldrei
hægt að treysta.
Lánsábyrgð Áka ....
(Framhald af 1. síðuj
framkvæmdin á samþykktum bæj-
arstjórnarinnar. Bæjarstjórinn
skyldi þó vara sig á Þóroddi. Hann
er sleipur og getur stundum verið
dálítið hrekkjóttur. Það sýnir bezt,
hvernig hann hefur hlunnfarið fyr-
verandi kaupfélagsstjóra í sam-
bandi við fjölskyldukaupin og sitt
hvað fleira í sambandi við kaup-
félagsmálin. Hlýðnisafstaða bæjar-
stjóra við Þórodd er óskiljanleg.
En ábyrgðarveitingin er hneyksli,
sem ekki á sér hliðstæðu í opin-
berum aðgerðum. Undanfari henn-
ar er þó enn stærra hneyksli, það
að berjast við að koma mági Þór-
odds í Rauðkustjórn til þess að
geta framkvæmt þetta, en enda-
hnúturinn er svo rekinn á allt
„gumsið“ með því að leitast við
að leyna þessu fyrir bæjarstjórn
og almenningi.