Neisti


Neisti - 28.11.1947, Blaðsíða 1

Neisti - 28.11.1947, Blaðsíða 1
} AflROÐI málgagn ungra jafnaðarmanna er nýkominu út (olrtóber heí'ti). Mjög fjölbreytt að efni og prýdd fjölda mynda Árroði er hinn ötuli máls- svari islenzkrar alþýðuæsku. Kaupið Arroða. Útsölumaður er Jóhann G. Möller. Sigluf jarðarprentsmiðja h. f. 24. tbl. Föstudaginn 28. nóv. 1947. 15. árgangur. Kommúnistar óttast að ríkisstjórninni takizt að leysa dýrtíðarvandamálið. Frumvarps stjórnarinnar um dýrtíðar- og atvinnu- mál má vænta einhvern næstu daga. Að undanförnu hafa blöð komm- únista verið mjög tamt að nefna ríkisstjórnina ýmsum fallegum nöfnum úr fúkyrðaskjóðu sinni. Stórar fyrirsagnir hafa skartað kommúnistasnepilinn hér. — Að- standendur Mjölnis hafa viljað fá að dansa með. Á sama tíma sem ríkisstjórnin" hefur lagt sig fram til þess að ráða fram úr vanda- , málum dagsins, hefur kommúnista pressan unnið sitt skemmdarstarf dyggilega og vel og þingmenn kommúnista hafa haldið uppi mál- þófi á Alþingi. Undanfarna daga eru Ikommúnistar óvenjulega dauf- ir í dálkinn og hafa sig lítið í frammi. Að vísu minnast þeir enn á svik stjórnarinnar við nýsköp- unina, hið skipulagða atvinnuleysi, sem ríkisstjórnin á að reyna að vera að koma á, en svo slær skyndi f 'lega út í fyrir þeim og þeir tala um, að ríkisstjórnin kunni að koma með „góðar tillögur eða a.mJk- þolanlegar. Mjölnir, sem út kom 26’. nóv. s.l. segir m.a. „Auð- vitað er sá möguleiki enn fyrir liendi, að stjórnin láti undan ein- dregnum vilja almennings og beri fram góðar tillögur eða að minnsta kosti þolanlegar —“ Það er þetta, sem kommúnistar óttast, að ríkisstjórninni takizt að leysa þau vandamál, sem nú þurfa skjótrar úrlausnar. Alþýðuflokk- urinn mun með setu sinni í rílkis- stjórninni tryggja það, að þær fórnir, sem færa verður til þess ' að leysa dýrtíðarvandamálin komi fyrst og fremst á þá, sem breiðust hafa bökin. Þetta kemur bezta fram í þeirri ályktun, sem flokks- stjórn Alþýðuflokksins gerði í þessum mánuði en þar segir m.a.: „Flokksstjórnin telur sjálfsagt, að athugaðar verði og bomar sam- an allar þær leiðir, sem unnt væri að fara í þessu skyni. Þó vill flokks stjórain henda trúnaðarmönnum sínum á að athuga sérstaklega verðhjöðnunarleiðina. Yrði þá að framkvæma hana á |>ann veg, að lækkað yrði verðlag á innlendum framleiðsluvörum til neytenda og allt vöruverð í landinu, sem vinniu- kaup orkar á, samtímis því sem allar verðvísitöluuppbætur á launa greiðslur yrðu lækkaðar svo að skapast gætu skilyrði til áfram- haldandi atvinnureksturs- Um leið verður að takmarka arðsútlilutun og ágóðaþóknun í sambandi við einkafyrirtæki. Þá yrði og ekki sízt að leggja sérstakan eignaskatt á stríðsgróða, í eitt skipti. Emi- fremur j)yrfti að gera ráðstafanir til þess að halda niðri verðlagi á mér ferð til hæjarstjórans og spurðist fyrir um, hvað væri að gerast í bséjarmálum. Með tilliti til þess, að nú er árið að kveðja innan skamms, er einmitt rétti tíminn að líta til baka og fram á við í þessum efnum. Vil ég nú skýra lesendum blaðsins frá því, hvers ég varð vísari. Ekki er hægt að ræða hæjar- mál nema að inn í þær umræður blandist fjármál bæjarsjóðs og fyrirtækja hans. Fjárhagsáætlun bæjarsjóðs, hafnarsjóðs og vatns- veitu fyrir yfirstandandi ár voru byggðar upp með það fyrir aug- um að verða myndi a.m.k. meðal- síldarár, þ.e.a.s. gert var ráð fyrir, að hingað kæmu á land ca. ein milljón mál. Með tilliti til j)ess var hið svokallaða „útsvar“ síld- arverksmiðj anna áætlað hálf milljón króna, vörugjald í hafn- arsjóð af síld eingöngu (30 aurar af máli) kr. þrjú hundruð þús- und og yatnsskattur af verksmiðj- um kr. eitt hundrað þúsund (10 aurar á mál). En svo fór að síldin brást að verulegu leyti. — Þegar þetta er skrifað hafa áíld- arverksmiðjur ríkisins hér á nauðsynjavörum og lækka óeðli- lega háa húsaleigu, en um leið að taka til athugunar skuldaskil fyiir þá, sem verðhjöðnunin mjmdi verða óbærileg. Þá er einnig nauð- synlegt að stuðla að sem hagkvæm ustum rekstri allra atvinnufjrir- tækja, skera niður óhófseyðslu við atvinnureksturinn og sérstaklega há laun, koma í veg fj'rir, að einkafyrirtæki, sem hafa einhvers konar einokunaraðstöðu, safni óeðlilegum gróða, bæta skipulag innflutningsverzlunarinnar, efla samvinnuhreyfinguna og tryggja neytendum sem hagkvæmust vöru- kaup.“ Að þetta takist hefur mikið að segja fyrir íslenzka alþýðu. Þetta óttast kommúnistar, því að hagur alþjóðar er litill á þeirra meta- skálum, ef þeir geta í þess stað komið á upplausn og glundroða. Almenningúr bíður frumvarps rík- isstjórnarinnar um dýrtíðarvanda- málin með óþreyju. Siglufirði samtals fengið um 430 þúsund mál og mun útsvar af því magni nema um kr. 170.000. Það vantar því hvorki meira né minna en kr. 330 þús. á, að þessi liður áætlunarinnar standist. . Sama verður svo að segja um tekjur vatnsveitunnar aí’ síldar- verksmiðjunum, að láta mun nærri, að þær hafi verið áætlaðar tvöfalt hærri en þær verða, og fyrir hafnarsjóð verður aflabrest- urinn ennþá tilfinnanlegri, því hann missir ekki aðeins hina 30 aura á mál, af því magni, sem vantar á, að hér fiskist milljón mál í ár, heldur líka kr. 2,25 af hverju tonni lýsis og mjöls, sem til hans liefðu runnið, þegar af- urðirnar eru fluttar úr höfninni. Lauslega reiknað verða beinar tekjur hæjarsjóðs, vatnsveitu og hafnarsjóðs samanlagt um kr. 600 þúsund lægri en orðið hefði, ef hér hefðu aflazt um ein milljón mál svo sem húizt var við. Er við engan að sakazt um það nema máttarvöldin sjálf. En þó er ekki allt talið. öbeini tekjumissirinn vegna rýrari sumaratvinnu bæði sjómanna og landverkafólks verður vart méð tölum talinn og Kvöldvaka F.U.J. Félag ungra jafnaðarmanna hélt kvöldvölcu í Sjómannaheim- ilinu 20. nóv. s.l. Kvöldvakan var aðeins fyrir F.U.J.-félaga og gesti þeirra. Skemmtiskráin var mjög fjölbreytt, og var henni framúr- skarandi vel tekið. Kvöldvakan hófst ú stuttu ávarpi. Þar naest vur sýndur gamanleikurinn „Mis- skilningur á misskilning ofan." Leikendur voru: Regina Cniðlaugs dóttir, Guðm. Árnason, Jón Sæ- mundsson, Sigurður Jónasson og Páll Gíslason. Leikurunum var þökkuð frammistaðan með áköfu lófaklappi. .Gunnar .Vagnsson flutti snjallt erindi, og að síðustu voru .sungnar .gamanvísur .og sagðir „brandarar". Dansað var til kl. 1. Á annað hundrað sóttu kvöld- vökuna og var skemmtunin mjög rómuð. Vegna fjölda áskorana mun skemmtunin verða að ein- hverju leyti endurtekin á næst- unni. • Meðlimatala Félags ungra jafnaðarmanna er komin á annað hundrað og er starfsemi fé- lagsins mikil. engin tilraun gerð til að áætla hann. Enn er svo ótalinn tekju- missir rafveitunnar, sem kemur fram í því, að Síldarverksmiðj- urnar nota miklu minna raf- magn vegna aflabrestsins heldur en þær ella hefðu gert. Þegar alls þessa er gætt verður heildarút- koman á tekjum bæjarsjóðs og fyrirtækja hans, alhnikhi lakari en ráð hafði verði fyrir gert. Þcssa hafa líka ýmsar af fyrir- huguðum framkvæmdum bæjiar- félagsins goldið. Ef svo hefði farið um tekjur ársins sem bæjar fulltrúar bjuggust við er fjár- hagsáætlun var samin, ætti bæj- arfélagið nú það fé fyrirliggjandi, sem svarar til áætlaðra fram- kvasmda, er ekki hefur þegar verið byrjað á. T.d. gerði fjár-, hagsáætlun ráð fyrir, að hyrjað yrði á byggingu sjúkrahúss, byggingu gagnfræðaskóla og' að keypt yrðu hitunar- pg hreinsi- tæki i sundlaugina. Svo sem bæj- arbúum er kunnugt, var. það (Framliald á 4. síðu). Fjárhagsáætlunin og framkvæmdir bæjarins Fyrir nokkru síðan gerði ég

x

Neisti

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Neisti
https://timarit.is/publication/848

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.