Neisti - 01.04.1949, Blaðsíða 3

NEISTI
3
Verkalýðsflokkur — eða hvað?
Höfundur þessarar greinar er þaulkunnugur verlka-
lýðsmálum. Um s.I. áramót var hann ráðinn erind-
reki Alþýðusamhands íslands og hefur getið sér gott
orð í því starfi.
Hún var rekra frá Moskvu
Hér sézt ameríska skáldkonan Anna Lovísa Strong
lialda ræðu á flugstöðinni í New York, eftir heim-
komuna frá Rússlandi. — Aima Lovísa Strong hefur
verið ákafur stuðningsmaður kommúnista í mörg ár
og skrifað mörg varnarrit fyrir Sovétríkin. — Hún var
nýlega rekin frá Sovétríkjunum, og er ekki vitað
hvaða sakir voru bornar á hana.
Um síðustu áramót var svo
komið hag bataútvegsins, að setja
varð enn ný lög og reglur honum
til aðstoðar til að Koma 1 veg íynr
stöðvun hans. Það má vissuiega
um það aeila, hvort rekstur þessa
j atvinnuvegar hefur hingað tn ver-
ið með þerni hætti, að ástæða væri
til þess að styrkja núverandi eig-
enaur þessara atvinnutækja til a-
framhaldandi reksturs þeirra; út
í það mun eigi farið að þessu sinni,
en hvað um það, áframhaldandi
rekstur atvinnutækjanna varð á
einhvem hátt að tryggja. Hins
vegar er það athyglisvert hver
; voru úrræði þeirra manna í þessu
mikla vandamáli, sem að eigin
sögn eru hinir „einu og sönnu“
málsvarar verkalýðsins (þ. e.
kommúnistar). Þeir báru fram
ýmsar breytingartillögur við frum
varp til laga um dýrtíðarráðstaf-
anir vegna atvinnuveganna og
voru þar á meðal tvær, sem sér-
stök ástæða er til að gefa gaum.
•t Önnur var þess efnis, að verð það,
er rlkið ábyrgðist fyrir nýjan fisk,
hækkaði úr 65 aurum í 70 aura
pr. kg. og verð á hraðfrystum og
söltuðum fiski hækkaði 'i hlutfalli
við það. Hin tillagan fjallaði um,
að útgerðarmenn fengju gjaldeyri,
er nemur helmingi af aflaverðmæti
því, er þeir afla.
Báðar þessar tillögur eiga það
■ sameiginlegt, að í þeim er gert ráð
fyrir mun meiri aðstoð við útgerð-
arnienn en igert er í fmmvarpi
stjómarinnar, sem nú er orðið að
lögum. Breytingartillagan um
hækkun ábyrgðarverðsins hefði að-
eins orsakað aukin útgjöld ríkis-
ins, ef hún hefði náð fram að
ganga, en vitaskuld varð slíkri út-
gjaldaaukningu ekki mætt með
öðru móti en auknum álögum á
skattþegnana, sem ekki hvað sízt
hefði komið hart niður .á launþeg-
um. Það er vissulega ekkert við
því að segja, þótt ríkisfé sé djarf-
lega varið til nauðsynlegra fram-
kvæmda, en þá tekur skörin heldur
að færast upp í bekkinn, ef greiða
. á atvinnurekendum meira en nauð-
syn krefur til þess að. atvinnu-
vegurinn beri sig. Og full ástæða
er fyrir verkalýðinn að athuga,
hvað kommúnistum gekk til að
flytja slíka tillögu, hverra erindi
þeir voru að reka og hvort það
var verkalýðurinn, sem þeir báru
fyrir brjósti í þetta sinn.
Ef breytingartillagan varðandi
umráðarétt atvinrairekenda á
gjaldeyrinum hefði náð fram að
ganga, myndu öll skilyrði vera fyr-
ir stórfelldu gjaldejfrisbraski inn-
an lands. En gjaldeyririnn er rétt-
mæt eign þjóðarinnar allrar, því
að allir vinnandi menn hafa beint
og óbeint að öflun hans unnið. —
Má því furðúlegt heita, að flokkur
manna, sem kennir sig við sósíal-
isma, skuli beita sér fyrir því að
nokkur hluti gjaldeyrisins sé af-
hentur fáum atvinnurekendum. —
Og hvort halda menn nú, að laun
þeirra yrðu drýgri, ef nauðsynja-
vörur væru fengnar fyrir gjald-
eyri, sem gengið hefði kaupum og
sölum innanlands?
Kommúnistar hafa því mjög á
lofti haldið, að slæglega væri fyrir
hagsmunum alþýðunnar séð. Bar-
átta þeirra hefur þó jafnan mið-
ast við eitthvað annað en hag al-
þýðunnar. Þeir hafa þvert á móti
fundið oftar en einu sinni köllun
hjá sér til þess að kvarta yfir því,
að hlutur sérréttindamanna 'I okk-
ar þjóðfélagi væri rýrður úr hófi
fram, t. d. eiris og þegar þeir lýstu
því áta'kanlega í málgagni sinu, að
200 heildsalar væru að verða at-
vinnulausir! Og nú voru það, sem
sagt útgerðarmennirnir. En að
hvaða gagni kemur það fyrir verka
lýðinn, þótt þessir herrar lýsi með
fögrum orðum á torgum og gatna-
mótum umhyggju sinni fyrir verka
lýðnum, þegar úrræði þeirra í einu
mesta yandamáli þjóðarinnar mið-
ast einvörðungu við það, að fá
Á hinu pólitíska sviði þykjast
allir flokkar vera flokkar unga
fólksins og reyna að fá það til
fylgis við sig og nota ýmis meðöl
tii þess, misjafnlega giftusöm. —
Þegar ungmenni er orðið það vaxið
og andlega þroskað, að tími sé til
kominn að skipa sér 'i pólitíska
sveit, þarf margt að athuga, svo
vel fari. Hver og einn þarf að gera
sér far um að komast fyrir, hvaða
stefna í þjóðmálum muni vera
þeim helzt að skapi og svara bezt
til Mfsskoðanna þeirra, og hvaða
stefna sé líklegust til að láta gott
af sér leiða fyrir heildina, ef hún
væri ráðandi. Þar þarf hver að
vega og meta og síðan að velja.
Sé gengið að verki með föstum
sérréttindamönnunum aftur dálít-
ið af því litla, sem þegar hefur
verið af þeim tekið, en hlutskipti
verkalýðsins og annarra launjþega
hefði orðið það, að taka á sig á-
lögur, sem eðlilega hefðu leitt af
samþykkt fyrmefndra tillagna og
orsa'ka að þær byrgðar, sem hver
og einn hefur orðið á sig að leggja
sökum vaxandi dýrtíðar, þyngdust
svo, að kalla mætti drápsklyf jar ?
Jón Hjáhnarsson
vilja og góðum ásetningi um að
leggjast á rétta sveif með tilliti til
allra aðstæðna, er engin hætta á
öðru, en að vel takist.
Ef full'komið lýðræði ríkir innan
flok'ks, á hver einstaklingur innan
vébanda hans að geta haft áhrif
á stefnu hans, svo að hún sé 1
meginatriðum í samræmi við skoð-
anir hans sjálfs og kröfur á hverj-
um táma. Hinsvegar þegar um
einræðisflokka er að ræða, koma
starfsfyrirskipanir ofan frá og
flokkurinn fram'kvæmir þær síðan
á vélrænan hátt, þar sem meðlim-
ir flokksins hvorki gagnrýna né
sveigja stefnuna til, eftir vilja
fjöldans, heldur framkvæma vald-
boð flokksforustunnar. Slíkt er
stórhættulegt öllum lýðræðishug-
sjónum.
Ungir menn og konur, sem eiga
fleygan og frjálsan anda og sem
reyna að s'kilja viðhorf lífsins á
þessari jörð og tileinka sér hug-
sjónir friðsamlegra og öryggis-
legra samskipta þjóða og einstakl-
inga, þeir og þær sameinast undir
merki jafnaðarstefnunnar. Stór
hluti mannkynsins leitar eftir gró-
andi þjóðlífi. Það telur alþýðu
margra landa sig finna á brautum
þeim, sem jafnaðarstefnan bendir
á og þar ætlar alþýðan að starfa 'i
framtáðinni.
Jafnaðarstefnan kennir okkur að
vinna saman að lausn vandamál-
anna og við öflun daglegra nauð-
synja, en ágóðann af vinnu okkar
eigum við öll í félagi og beri að
nota hann sameiginlega til að bæta
afkomu heildarinnar og tii þess að
mæta hinum ýmsu örðugleikum,
sem alltaf geta barið að dyrum
og við getum ekki hindrað að komi.
Meginkjarni jafnaðarstefnunnar
er því sá, að í staðinn fyrir baráttu
komi samstarf. Jafnaðarstefnan er
því ekki aðeins skynsamleg áætlun
um framkvæmdir og framleiðslu
til almenningsþarfa, heldur engu
síður, jafnvel fyrst og fremst, sam
félag frjálsra manna og kvenna,
byggt á fullkomnu lýðræði og lýð-
frelsi.
Þetta er andstætt auðhyggjunni,
er vill halda almenningi 'i fjár-
hagslegum fjötrum og gagnstætt
einræðinu, sem keppir að því með
allri tækni nútimans að móta skoð-
anir og hugsanir manna, þannig,
að heilar þjóðir verða að andlegum
(Framliald á 4. siðu)
| F. U. J. S í Ð A N
1 Ritnefnd: Sig. Jónasson, Jón Sæmmidss. og Hólmsteinn Þórarinss.
FRAMTiðARSTEFNAN
Alþýðuæskan hefur mikið og veglegt starf að vinna