Neisti - 26.05.1962, Blaðsíða 4
4
Rabbad vid Alþýduflokksmenn um
áhugamál þeirra
Kristján Sigurðsson,
verkstjóri.
— Segðu mér, Kristján, hve-
nær fórst þú að starfa í verka-
lýðshreyfingunni ?
— Ég gekk í Verkamannafélag
Siglufjarðar snjóflóðaveturinn
1919.
— Hverjir voru forystumenn
Verkamannafélagsins þá ?
— Það voru þeir tMaron Sölva-
son og Gunnlaugur Sigurðsson.
Mannstu hvað kaupið var þá í
daglaunavinnu ?
— Ég fór að vinna vorið, sem
ég fermdist 1917. Þá var unnið
í dagvinnu frá 6 til 6 og kaupið
var 100 kr. á mánuði, hjá Sam-
einuðu íslenzku verzlununum, Jón
Guðmundsson var þá faktor.
— Hvað er þér .minnisstæðast
frá þessuim fyrstu árum. Var bar-
áttan hörð hér?
— Já, ihún var ákaflega hörð
og erfið. Takimarkaður skilningur
á ihlutverki Vehkamannafélagsins
hjá verkamönnum sjálfum og
náttúrlega thjá vinnuveitendum.
Vinnuveitendur höfðu ekki sam-
tök sín í milli. Þetta var fyrst og
fremst barátta fyrir viðurkenn-
ingu á verkalýðisfélögum sem
samningsaðila. Hún tók mörg ár.
Hvar lærðir þú trésmíði, Kristján?
— Hjá Karli Sturilaugssyni, ég
fék'k munnlegan samning, sérstak-
lega íhagkvæman, því að ég fékk
að vinna við smíðar á vetrum, en
við síldarvinnu á sumrum.
— Hvernig var ástandið hér
yfir vetrarmánuðina á þessum
tiíma?
—. Slærnt, mjög slæmt, lítil sem
engin atvinna. — Engin þorskút-
gerð fyrr en eftir 1920. Menn
reyndu að koma sér upp bústofni,
höfðu fáeinar kindur. Þebta var
ekkert láf, fátækt, basl og rétt-
leysi. Hvenær gerðist þú jafnaðar-
maður ?
—■ Strax og ég gekk í verka-
mannafélagið.
—■ Hverjir voru iheiztu for-
ustumenn verkamannafélagsins
eftir 1920?
— Það voru þeir Gunnlaugur
Sigurðsson, Jörgensen og Karl
Gíslason, og seinna Guðmundur
Skarphéðinsson, Þormóður Eyj-
ólfsson var aldrei með ofckur, en
frú Guðrún var iþað, og var kos-
in bæjarfulltrúi af lista ÍVerfka-
mannafélagsins. Hvaða pólitískir
andstæðingar hafa verið þér
minnisstæðastir ?
— Þormóður Eyólfsson og Þór-
oddur Guðmundsson, báðir mjög
gamansamir, iharðsnúniir og ófyrir
leitnir, ef því er að skipta, bar-
dagamenn.
— Hvað segir þú um síðasta
kjörtímabil ?
— Eg tel það merkast að taik-
ast skyldi að bjarga bænum úr
því fjármálaöngþveiti, sem hann
var kominn í. Og hafa aldrei, að
mínum dómi verið eins miklir
möguleikar til uppbyggingar og
viðreisnar og nú eru. En nú sem
áður er það á valdi kjósenda,
hvaða leið verður farin. Það fer
þvx eftir því bverjum verður fal-
in forustan. Alþýðuflokkurinn mun
e'kki skorast undan ábyrgðinni, ef
svo ber undir.
Jóhann G. Möller,
verkamaður.
— Þú ert fulltrúi verkamanna
í stjórn S. R. ?
— Jú, ég tel mig vera það og
hef reynt að sýna það í verki,
a. m. k. finnst sumum ég vera of
hlynntur verkafólki.
—■ Hvernig var iþér tekið þar
fyrst?
— Þeir voru ekki aillir ánægð-
ir með mig þar, og er það svo
enn, en ég hef reynt að gera mitt
—■ Við höfum verið svo heppnir
að fá afiburðagott starfsfólk, sem
tekur starfið mjög alvarlega og
skilur fyllilega þá ábyrgð, sem á
þvá hvílir. Framleiðslan þykir sér-
lega góð, má segja að hún sé 1
sérgæðaflokki. í sxrmar þarf að
saJlta í 3—4000 tunnur til að verk-
smiðjan hafi næg hráefni til vetr-
arins.
— Hvað um kjaramálin?
— Ég tel að samningar þeir,
sem gerðir voru á Akureyri, séu
sanngjarnir og ber skilyrðislaust
að semja við Þrótt á sama grund-
velli. Hins vegar tel ég brýnasta
verkefnið vera styttan vinnutíma
með fullu kaupi og þarf verka-
lýðshreyfingin að vinna að því í
ein'lægni og án nokkurs dulbúins
pólitísks itilgangs.
— Kosningahorfur ?
— Sumir koimmúnistar spá mér
falli, en ég trúi því efcki fyrr en
ég tek á. Við fulltrúar Alþýðu-
flo'kksins ií bæjarstjórn höfum
lagt okkur ala fram og starfað
samkvæmt beztu samvizku. Aldrei
hefur verið eins hagstæður grxmd-
völlur til stórfelldra framkvæmda
og nýsköpunar í okkar bæjarfé-
lagi, ef rétt er á haldið. En til
þess að svo verði, þarf A-listirm
á ihverju sínu atkvæði að halda.
Sigurjón Sæmundsson,
bæjarstjóri.
orku og dugnaði, sama hver þau
eru.
— Tekurðu nærri þér, þegar þú
ert skammaður? Fylgir því per-
sónuleg óvinátta?
— Persónuleg óvild fylgir þvi
eikki frá minni hálfu, hins vegar
fannst mér fyrst að skammir
snertu mig. Nú hafa þær engin
áhrif.
— Segðu mér Sigurjón, er það
rétt að þér .hafi verið boðið að
vera í framiboði fyrir Sósíalista-
flokkinn hér 1956?
— Já, það er rétt. Fulltrúar
þeirra kornu til mín með fullt um-
boð. Töldu þeir mig verða mjög
nýtan fulltrúa fyrir Siglufjörð —
og vænatanlega fyrir flokkinn.
— Hver var ástæðan?
— Ég geri ráð fyrir að þeir
ihafi haft álit á mér til þess að
gegna opiniberum störfum.
— Vilt þú segja eitbhvað sér-
stakt að lokum?
— Aðeins þetta: ég óska Al-
þýðuflokknum sigurs í baráttxmni
núna, og brýni fyrir öllum að
liggja ekki á liði sínu.
Og sérstaklega vil ég vara við
áróðri annarra fllokka um að Al-
þýðuflokkurinn þurfi ekki á öliu
sínu fylgi að halda.
Stefán Guðmundsson,
bifreiðarstjóri.
— Hver telur þú
vera þýðingarmestu
mál, sem leysa þarf
á næsta kjörtíma-
bili?
— Það er aug-
ljóst mál: Stráka-
vegurinn og Innri-
höfnin. — Lausn beggja þessara
mála mxm hafa svo stórkostlegar
ibreytingar í för með sér að ég
tel að við getum ekki .gert okkur
grein fyrir því fyrirfram. Ekki
einungis fyrir iSiglufjörð, heldur
og fyrir sveitirnar vestan Siglu-
fjarðar.
Fyrir okkur bílstjórana er þetta
náttúrlega persónulegt hagsmuna-
mál hvers og eins, giidir bein-
1-ínis beinharða peninga, með:
1. Stóraukinni abvinnu. 2. Minni
reksturskostnaði. 3. Miimi við-
haldSkostnaði. Ég bendi aðeins á
að nú er allt byggingarefni flutt
yfir 600 m hátt fjall eftir slæm-
um vegi. Við þurfum að borga
sama vegaskatt til ríkisins og bíl-
ar annars staðar, t. d. á Akureyri.
Þeir geta notað þjóðvegarkerfið
allt árið, við aðeins brot úr því.
— Fáið þið ekki afslátt á skatt-
inum, þegar þið notið aðeins göt-
urnar |hér í bænum?
— Mér vitanlega hefur enginn
farið fram á það, en þetta er
vissulega athugandi.
— Finnst þér ekki gleðiefni að
ríkisstjórnin skuli hafa tekið
Strákavegiim inn á 5 ára fram-
kvæmdaáætlun sína eins og nú er
fullyrt.
— Jú, vissulega, þá ætti rnálinu
að vera borgið eftir mikið þras,
vangaveltur og tafir.
— Hvað ertu búinn að starfa
lengi sem bilstjóri?
— Síðan 1942.
Framli á bls. 2.
bezta og nota 'hvert tækifæri tíl
að þoka framfaramálum áleiðis og
veita þeim lið.
— Hvað hefur áunnizt að þín-
um dómi?
— Það hefur ikomið fjörkippur
í alla starfsemi verksmiðjanna og
verksvið iþeirra verið víikkað.
1) Hráefni nýtt sem bezt, t. d.
soðkjarnavinnslan og nú breyt-
ing suðukara verksmiðjanna.
2) Niðurlagningarverksmiðjan,
sem er eðlileg víkkun á starfs-
sviði. Það voru til lög frá 1947,
þar sem síldarverksmiðjunum
var falið að annast byggingu
niðurlagningarverksmiðju, en
ekkert hafði verið gert í mál-
inu. Ég gerði fyrirspurn um
þetta mál 1959, og var þá sam-
þykkt að hefjast handa um
byggingu, og þú veizt að sjálf-
sögðu hver árangurinn hefur
orðið.
—• Hingað til ihefur þessi til-
raun tekizt mjög vel?
— Hvenær fórst þú að hug-
leiða stjórnmál?
— Ég var félagi í F. ÍU. J. á
Akureyri fyrir 1930. Og síðan'
hef ég -fylgt þeirri stefnu, þó að
ég tæki ekki virkan þátt í stjóm-
málum fyrr en 1950.
— Hverjir voru eftirtektaverð-
ustu félagarnir þar?
— Tryggvi Pétursson, Eggert
Þorbjarnarson og Einar Olgeirs-
son. Ágætir menn allir. Mér lík-
aði persónulega sérstaklega vel
við Einar, og þó að leiðir skilld-
ust, heflur mér alltaf verið hlýtt
til hans.
— Hvernig er að skipta um
star-f, svo gjörólík, sem þau eru,
að fara úr rólegheitunum í prent-
smiðjunni og í fremstu -víglínu
st jórnmálabaráttunnar ?
— Það er alltaf hvíld í iþví að
skipta um starf. Fyrir mitt leyti
álít ég að eitt sé sameiginlegt með
öllum störfum, sem menn taika að
sér: Að vinna að þeim með at-