Einherji - 15.12.1967, Side 9

JÓLABLAÐ 1967
EINHERJI
Karlakórinn Heimir.
fyrr en 1935, skipuðu þeir
Pálmi heitinn Jónasson á
Álfgeirsvöllum, Björn á
Krithóli og Halldór á Fjalli.
Núverandi stjórn telur þessa
menn: Haukur Hafstað 1 Vík
formaður, Steinbjöm Jóns-
son, Hafsteinsstöðum og
Stefán Haraldsson, Víðidal.
Gísh heitinn Stefánsson í
Mikley var mjög lengi for-
maður, fágætlega duglegur
og óeigingjarn félagsmaður.
— Við ræddum áðan um
þá erfiðleika, sem söng-
menn áttu við að etja í sam-
bandi við æfingar á fyrri
árum kórsins. Heldurðu að
kórinn þyldi það að þurfa
að standa gagnvant þeim
nú?
— Já, ég held það og
trúi því. Náttúrlega þekkja
yngstu menn kórsins ekki
af eigin raun þær aðstæður,
sem við bjuggum við allt
fram yfir 1940. Þeir hafa
aldrei þurft að ganga allt
upp í tvo til tvo og hálfan
klukkutíma hvora leið til
þess að mæta á æfingu, oft-
ast í náttmyrkri og misjöfn-
um veðmm, svo að ekki sé
nú minnst á eitt og annað,
sem verra var. En áreiðan-
lega hefðu sumir þeirra
a. m. k. ekki talið það eftir
sér. En þægindin gera menn
væmkæra. Það er þeirra
galli. Aðalatriðið er auðvit-
að það, að kórinn þoldi erf-
iðleikana, já, ég held meira
að segja að hann hafi stælzt
við þá. Hins vegar efast ég
um að þessir menn hefðu
lagt á sig slíkt erfiði fyrir
neinskonar annan félagsskap
en sönginn. Ég þekki ekk-
ert, sem glæðir eins sam-
félagsvitund manna. Hann
grípur mann þeim dularfullu
töfratökum, að fyrir hann
vill maður fórna meim en
flest annað. Skýringin á því
er sú, að hann gefur svo
mikið í staðinn. Tónlistin er
nefnilega eitt hið mesta
mannbótameðal, sem ég
þekki. Og gæfa Heimis er
sú, að félagar hans hafa
fundið þetta og skilið. Þess
vegna hafa engir erfiðleikar
yfirbugað kórinn. Þessvegna
getur Hehnir innan skamms
haldið upp á fertugsafmæhð
og er nú, að mínum dómi,
öflugri en hann hefur verið
oft áður.
112 feröir á Sauðár-
krók. — Það gerir
söngurinn
Einhvemveginn sýnist mér
á Jóni, að honum finnist nú
nóg komið. Og mér er Ijóst,
að það er rétt, sem Jón
sagði áðan, að eigi að rekja
sögu Heimis til nokkurrar
hlýtar, þá er það frekar efni
í bók en blaðagrein. Það
verðirr því svo að vera, að
flest sé ósagt af því, sem
segja mætti og segja ætti.
En þegar leitað er skýr-
ingar á því, hvers vegna
söngfélag, sem nær yfir svo
stórt svæði sem Heimir og
hefur orðið að yfirstíga ó-
trúlegar hindranir til þess
að halda í horfinu, á nú að
baki 40 ára samfellt starf,
þá hygg ég að tvennt komi
einkum til og hefur Jón
raunar, hér að framan, að
nokkru drepið á hvora-
tveggja, þó að hans hlutur
liggi þar eftir: Áhugi og at-
orka söngstjórans hefur
jafnan verið með hreinum
fágætum. Hann hefur ávallt,
eins og aðrir bændur, haft
yfirdrifið að starfa heima
fyrir. Samt hefur hann gef-
ið sér tóm til þess að mæta
á söngæfingum vikulega og
raunar oftast tvisvar í viku,
er dró að opinberam sam-
söng, vetur hvern og fram
á vor. Þar að auki hefur
hann lengst af kennt sjálf-
ur allar raddir og er það
eitt fyrir sig gífurlegt starf.
Hann er kirkjuorganisti og
hefur æft kirkjukóra, og s. 1.
vetur stofnaði hann og
stjómaði blönduðum kór á
Sauðárkróki og lét sig þá
ekki muna um það, að fara
112 ferðir út á Sauðárkrók
í þágu þess kórs og halda
svo með honum 4 opinbera
samsöngva, við mikinn orð-
stý. Haxm hefur samið söng-
lög svo mörgum tugum
skiptir og má vænta útgáfu
á nokkram þeirra í vetur.
Þegar Jón er inntur eftir
hversvegna árin virðast ekk-
ert breyta honum svo að
merkt verði, — en hann er
nú hálf sjötugur, — þá er
svarið stutt og laggott: Það
gerir söngurinn. Það er í
sjálfu sér fnáleitt að láta
sér detta í hug, að kór geti
gefið upp öndina í höndun-
um á shkum manni. Og
samt sem áður er slík ofur-
mennska ekki einhlít, þótt
hún sé ómetanleg. Jón hef-
ur haft góðan jarðveg að
erja. Skagfirðingar era sjálf
sagt ekkert betri söngmenn
en aðrir. En þeir era söng-
glaðir með afbrigðum og |
láta sér fátt 1 augum vaxa
þegar um það er að ræða
að taka þátt í söng. Að því
leyti hefur Jón haft úrvals-
liði á að skipa. Og þegar
saman fer einbeitt lið og ör-
ugg forysta, þá stenzt fátt
við.
Heimir heldur nú yfir á
fimmta tuginn. 1 faramesti
hefur hann margar hlýjar
þakkir og heitar óskir.
mhg-
Afmæli
BJÖRN SIGURHSSON,
skipstjóri, 75 ára
Þeim fækkar nú óðum,
þeim Siglfirðingum, sem á
fyrstu fjórum tugum þess-
arar aldar byggðu upp og
mótuðu atvinnulíf og upp-
byggingarþróun Siglufjarð-
ar. Margir af þeim era þeg-
ar horfnir yfir móðuna
miklu, og aðrir verða nú 75
og 80 ára. Einn úr þessum
hópi er Bjöm Sigurðsson,
skipstjóri. Hann varð 75 ára
14. nóv. s. 1.
Björn er fæddur og upp-
alinn í Héðinsfirði og átti
þar heimili fram á fullorð-
insár. Bjöm stundaði sjó-
mennsku frá unghngsárum.
Með afbrigðum fengsæh
aflamaður og farsæll skip-
stjóri. Alhr vildu á sjó vera
með Birni á Hrönn. Nú síð-
ari árin hefur Bjöm mrnið
í landi og fellur aldrei verk
úr hendi.
Kona Bjöms, Eiríkssína
Ásgrímsdóttir, lézt fyrir 7
árum. Þau eignuðust 10
börn.
Siglfirðingar era í mikilli
þakkarskuld við Bjöm og
konu hans fyrir diáðrík störf
í þágu Siglufjarðar.
Einherji óskar Bimi til
hamingju með afmælið og
þakkar liðin ár.
Er ekki hægt að gera
framkvæmd trygg-
inganna ódýrari?
Þann 25. okt. s. 1. svaraði
félagsmálaráðherra fyrir-
spum í Alþingi um kostnað
við rekstur Tryggingarstofn
unar ríkisins árið 1966. Þar
kom m. a. fram, að rekstr-
arkostnaður lífeyristrygg-
inganna á því ári var nokk-
uð yfir 21 millj. kr.
Er ekki hægt að draga
úr þessum útgjöldum, með
því að semja við banka og
sparisjóði um að þeir annist
útborgun á lífeyri? Ég tel
mjög sennilegt, að með því
móti mætti koma við vera-
legum spamaði.
Þetta ætti ríkisstjómin
að taka til athugunar.
Skúli Guðmundsson
SIGLUFJORÐUR
Oft á fjallið fönnum lilóð.
Fóru seint á vorin.
Fólki, er í ströngu stóð,
stundum örðug sporin.
Þröngt um vik á þeirri slóð,
þar til skessan kom með stóra borinn
Gegnum fjallið ferðast má.
Fagna sveinn og snótin.
Auðveldari eru þá
orðin stefnumótin.
Vaknar kæti krökkum hjá,
komast þau á berjamó í Fljótin.
Hleypur skíðafólk um fjöll,
fjöllin öðrum meiri.
Þar er dýrðleg dvergahöll.
Dásemdirnar fleiri.
Stækki blessuð börnin öll,
börnin góð á Siglufjarðareyri.
Skúli Guðmundsson
Hún er meira en 100 ára
Margrét fæddist á Skára-
stöðum í Miðfirði 12. ágúst
1867. Séra Jakob Finnboga-
son á Staðarbakka skírði
hana næsta dag.
Foreldrar hennar vora Jó-
hann iVermundsson, þá
vinnumaður á Skárastöðum,
og kona hans, Sigurbjörg
Helgadóttir, húskona þar.
Þau áttu einn son, Jóhann
að nafni, sem var 2 áram
eldri en Margrét. Hann átti
lengi heima á Blönduósi, og
var nefndur Jóhann stóri,
því að hann var mikill vexti.
Hann lézt 1961, 95 ára
gamall.
Á áranum 1868—1883
vora þau Jóhann og Sigur-
björg á 8 stöðum í Miðfirði,
í vinnumennsku og hús-
mennsku, en tvö ár af þeim
tíma var Jóhann talinn
bóndi. Margrét var, alltaf
með móður sinni á þessum
áram, og Jóhann bróðir
hennar var einnig með for-
eldur sínum öll árin, að und-
anteknu því síðasta.
Margrét Jóhannsdóttir
var fermd í Staðarbakka-
kirkju 4. júni 1882. Prestur-
inn, séra Sveinn Skúlason,
gefur henni þann vitnisburð
í prestsþjónustubókinni, að
hún kunni ágætlega.
Skömmu eftir fermingu
yfirgaf Margrét foreldra
sína og fór í vinnumennsku.
M.a. var hún í nokkur ár
vinnukona á Söndum, hjá
Jóni bónda Skúlasyni. Þar
var stórbú og margt hjúa.
Mikið var unnið, og Mar-.
grét var hraust og dugleg
til allra verka. Henrn féll vel
vistin á Söndum, því að þar
var fyrirmyndarheimili, og
hún naut þess að vera sam-
vistum við margt fólk. Síð-
asta árið sem hún var vinnu
kóna á Söndum, 1896—1897,
var þar vinnumaður að nafni
Jóhann Guðlaugsson, Mið-
firðingur, 10 árum eldri en
Margrét. Vorið 1897 hóf
hann búskap á Þverá í
Núpsdal, og varð Margrét
bústýra hjá honum. Ári síð-
ar fluttust þau að Litlabakka
og bjuggu þar upp frá því,
meðan bæði lifðu. Þau vora
gefin saman í hjónaband 1
Efra-Núpskifkju 21. jan.
1900. Synir þeirra era tveir,
Guðlaugur, bóndi á Litla-
bakka, og Pétur, verkamað-
ur í Reykjavík. Jóhann Guð-
laugsson, maður Margrétar,
lézt 17. júlí 1922. Eftir lát
hans hefur Margrét staðið
fyrir búi hjá Guðlaugi syni
sínum, sem er ókvæntur.
Oftast hafa þau verið tvö 1
heimili, og svo er á þessu
ári.
Margrét á Litlabakka hef-
ur verið þrekmikil kona. Hún
hefur létta lund, og getur
enn hlegið hjartanlega eins
og áður. Var söngelsk og
hafði góða söngrödd. Sjón
hennar er tekin lað daprast,
en hún hefur svo góða heyrn
að mjög auðvelt er að ræða
við hana. Enn heyrir hún
niðinn í Miðfjarðará, en
kvísl úr henni fellur við
hlaðvarpann á Litlabakka.
Þangað sótti Margrét lax í
matinn í gamla daga, en nú
er það ekki leyfilegt.
Minni Margrétar er ágætt,
og hún fylgist vel með því,
sem er að gerast. Nýtur
þess vel að hlusta á útvarp-
ið, og hefur ánægju af að
ræða við gesti. Á afmælis-
daginn í sumar, þegar hún
varð 100 ára, héldu sveit-
ungarnir henni samsæti. Þar
sat hún lengi með gestum
við veizluborð og tók þátt í
samræðum.
Beztu jóla- og nýársóskir
til gömlu húsfreyjunnar á
Litlabakka. Sk. G.-