Mjölnir - 09.12.1938, Blaðsíða 2

2
M J O L N I R
Sameiningin er
málstaður alþýðunnar.
Nokkyr afriði úr sögu sameiningarmálsins.
Hverjir eru liðhlauparnir?
Þegar Héðinn Valdimarsson
ílutti tillögu sína i Dagsbrún um
sameiningu verkalýðsflokkanna í
ágúst 1937 þá var henni tekið
með miklum fögnuði meðal al-
þýðunnar um allt ísland. Sú hugs-
un að alþýðan ætti að standa sam-
an í einum hagsmunasamtökum og
einum pólitískum flokki hafði þá
um langt skeið náð að festa rætur
í brjóstum alls þorra alþýðunnar
og þeirra sem hennar málstað
unna.
Það stóð heldur ekki á góðum
undirtektum, hvert félagið af öðru
lýsti sig fylgjandi hugmyndinni
um sameiningu flokkanna, blöð Al-
þýðuflokksins og Kommúnista-
flokksins kepptust um að lofa hana
og stjórnir fíokkanna kusu samn-
inganefndir er leggja skildu til hinn
formlega grundvöll. Það fór þó svo
að þær nefndir hættu störfum, án
þess að fundin væri sá grundvöll-
ur er stjórnir beggja flokkanna
töldu sig geta unað við. Á Al-
þýðusambandsþingi 1937komasvo
þessi mál til umræðu. Þar er aftur
kosin nefnd er halda skildi áfram
þar sem fyr var frá horfið um
samninga við nefnd frá Kommún-
istaflokknum um sameiningu
flokkanna.
Eftir að umræður höfðu farið
fram í nokkra daga milli nefnd-
anna, kemur nefnd Alþýðuflokks-
ins sér saman að leggja fram till. til
nefndar Kommúnistafl. um framkv.
sameiningarinnar. Nefnd Komm-
únistaflokksins lýsti þá yfir að hún
féllist á tillöguna og framgangur
málsins virtist tryggður. En er
nefndirnar skildu undirrita tillöguna
og afgreiða málið formlega til
þinga flokkanna, gengu hægri
mennirnir í nefnd Alþýðuflokksins
frá sinni eigin tillögu og neituðu
að undirrita hana. Klufu síðan
nefndina og tóku ásamt ýmsum
öðrum af forráðamönnum flokksins
upp hina harðvítugustu bar-
áttu gegn sameiningunni. Þegar
svo augljóst var að sameiningar-
menn voru í meirihluta á þinginu
gripu hægri mennirnir til þess
ráðs að skrifa undir yfirlýsingu
þess efnis, að þeir mundu ganga
úr flokknum ef sameiningin yrði
samþykkt.
Sameiningarmenn gerðu þá, til
þess að forðast klofning í Alþýðu-
flokknum, samkomulag við hægri-
mennina um samþykkt á svonefndri
Vilmundartillögu, jafnvel þó þeim
væri Ijóst, að með því var sam-
einingin lögð á hilluna í bili. Jafn-
framt skjalfestu þeir afstöðu sína
í sameiningarmálinu og lýstu yfir
að þeir myndu áfram vinna að
framgangi málsins.
Næsti viðburður sem að veru-
legu leyti snertir þetta mál eru
svo bæjarstjórnarkosningarnar í
jan. s.I. Þá kom sameiningarvilji alþ.
fram i samvinnu vinstri flokkanna
á fjöldamörgum stöðum víðsvegar
um land. Hér á Siglufirði mynd-
uðu Alþýðu- og Kommúnistaflokk-
urinn samvinnu með þeim árangri
sem kunnur er, að stjórn bæjarins
var kippt úr höndum afturhaldsins.
í bæjarstjórnarkosningunum í
Reykjavík launa hægri mennirnir
hlífð þá sem sameiningarmennirnir
sýndu þeim á Alþýðusambands-
þingi um haustið með svikum
Stefáns Jóhanns og félaga hans og
nokkru siðar ennfremur með brott-
rekstri Héðins Valdimarssonar og
Jafnaðarmannafélags Reykjavikur
(stærsta stjórnmálafélags Alþýðu-
flokksins) úr Alþýðuflokknum og Al-
þýðusambandinu.
Á Alþýðusambandsþinginu 1938
notfæra hægri mennirnir sér enn
vald sitt í sambandsstjórn til þess
að útiloka Iöglega kjörna fulltrúa
frá þingsetu, og neita félögum um
upptöku i Alþýðusambandið, fyrir
þær sakir einar að fulltrúarnir voru
sameiningarmenn.
Á þvi þingi, ef þing skyldi kalla,
eru svo sett ný lög fyrir Alþýðu-
sambandið og Alþýðuflokkinn, lög
sem algjörlega brjóta í bága við
stefnuskrá Alþýðuflokksins.
Lög sem eru til þess eins sett
að reyna í lengstu lög að tryggja
yfirráð Alþýðusambandsstjórnar-
innar yfir verklýðsfélögunum þvert
ofan í vilja margra þeirra, og eru
svo stórkostlegt lýðræðisbrot, að
aöeins ca. 1/13 hluti af meðlimum
vcikalýðsfélaganna eru samkvæmt
þeim kjörgengir á þing verkalýðs-
félaganna.
Samstarf Alþýðuflokksins við
Framsóknarflokkinn hefur við frá-
fall Jóns Baldvinnssonar og brott-
rekstur H. Valdimarssonar, snúist
þannig, að Alþýðuflokkurinn er
ekki lengur í stjórnarsamvinnu við
Framsókn, heldur fylgir henni
samkvæmt tillögu Stefáns Jóhanns
á þingi Alþýðusambands Vest-
fjarða s.I. vetur og fær að Iaunum
þægileg sæti handa forsprökkunum
í skjóli rikisstjórnarinnar.
Framsóknarflokkurinn vill að sjálf-
sögðu ráða sem mestu um starf
og stefnu ríkisstjórnarinnar og kýs
þessvegna fremur að hafa sér til
aðstoðar þægan þjón heldur en
öflugan samstarfsmann með á-
kveðna stefnu og vilja. Þessvegna
berjast nú forsprakkarnir úr hægri
armi Alþýðuflokksins samkvæmt
ósk og kröfu Framsóknarflokksins,
sinni vonlausu baráttu gegn sam-
einingu verkalýðsins.
íslenzk alþýða harmar að vísu
að forusta Alþýðuflokksins skyldi
bila svo að hann er nú með öllu
ófær um að leysa af hendi það
hlutverk sem frá upphafi hefur ver-
ið takmark hans. Hún hefði að
sjálfsögðu fremur kosið að Alþýðu-
flokkurinn allur hefði borið gæfu
til að vera með í sameiningunni.
En alþýðan mun ekki láta hugfall-
ast af þeim sökum, hún hefir fyrir
löngu skilið þau sannindi, að sam-
einaðir stöndum vér, en sundraðir
föllum vér. Hún lætur ekki hróp
þeirra manna sem eftir sitja, mann-
anna, sem kosið hafa værðina í
skjóli Framsóknarstjórnarinnar,
fremur en að vera með í baráttu
alþýðunnar, hræða sig frá þátttöku
í sameiningunni.
Siglfirzkir verkamenn munu
minnast þess að þeir menn sem
berjast gegn hinni pólitísku sam-
einingu nú, þeir börðust líka gegn
sameíningu verkamannafél. hér
á Siglufirði fyrir tveim árum síðan.
Dómur siglfirzku alþýðunnar í