Akranes - 01.08.1947, Qupperneq 14

Dagtír á loftí
„Dagr es upp kominn,
dynja hana fjaðrar.“
Leiftra í skýjum Ijós á ný,
lifnar dagur yfir bárum,
þrumar hátt meS þungum gný
þöglu landi í.
Dunar í hafi, hriktir í fjöllum,
hlœr nú sól viS nœturtröllum.
Kveikja von og afl hjá öllum
endurvakin frelsis hljóS.
Ölga úr gömlum aldaföllum
á aS skapa nýja þjóS.
Sat í fjötrum sofin þjóS,
sól var fyrir löngu runnin,
beiS á arni brunnin glóS,
blárri ösku hlóS. —
Hlýddi þjóSin hetjukvœSum,
hlýnaSi snöggvast blóS í œSum,
svo er fleygSi hún fúnum skrœSum,
féllu á kinnar þögul tár:
IiúrSi hún hjá köldum glæSum
kraftarýr og hungursár.
Hímdi hún þjökuS, hæg og sljó,
hlakkaSi naumast von í brjósti,
nema er kaldráS harSstjórn hló,
hjartaS örar sló. —
Hún til vinnu vaknaS hefur,
ver hún þaS, sem Drottinn gefur.
Glóir bjartur geislavefur,
greypir rós í morgunský.
Aldna þjóSin ung nú hefur
orrahríS viS þrumugný.
Logi í brjóstum byrgSur er,
brýst hann út í stórum verkum,
sem af hjarta vinnum vér,
vottinn þess nú sér.
TryggSin glæSir traustiS dána,
tengir hjörtu und þjóSarfána,
merki, er lyftir yfir ána,
eitraS svikum voSaflóS,
sem er girnd til ráSa og rána,
rotin verk og fjörlaust blóS.
Vígjum ástum unga sál,
elskum brjóstiS fullt af lífi,
slökkvum hatur, hefndarbál,
hrópum sannleiksmál.
Undan merki ef enginn stekkur,
aftur snýr né fyrir hrekkur,
tekst aS sækja á brattar brekkur,
brjótast fram meS stóra lund,
svo aS syngi sundur hlekkur
sigurópi á hverri stund.
★
Það er gaman, að Akumesingur skyldi
koma fram á stofnfundi þessa hamingju-
sama félags og flytja þetta ágæta kvæði.
„GULLFOSS" MÁ EKKI
GLEYMAST
(Framhald af bls. 87)
horfði. Var þess því óskað við séra Ólaf'
Ólafsson fríkirkjuprest, og safnaðarfulf-
trúa — sem báðir voru á fundinum, — að
fá Fríkirkjuna lánaða fyrir fundarstað.
Taldi séra Ólafur aS sínu áliti hvern þann
stað helgaðan, er þetta mál vœri rœtt á.
Var fundinum þvi framhaldið í Frikirkj-
unni. Fundurinn stóð með nokkrum hlé-
um, til kl. 3 um nóttina, og var þá búið
að samþykkja stofnun Eimskipafélags Is-
lands, og lokið fyrri umræðu um lög fyrir
félagið. Hinn 22. sama mánaðar var svo
framhald fundarins á sama stað. I fyrstu
stjórn íélagsins voru þessir menn kosnir:
Sveinn Björnsson, formaður,
Halldór Daníelsson, varaformaður,
Eggert Claesen, gjaldkeri,
Jón Gunnarsson og
Jón Björnsson.
Þeir Halldór Daníelsson og Jón Gunn-
arsson, samkvæmt tillögum Vestur-ís-
lendinga.
Á fundinum var samþykkt tillaga frá
félagsstjórninni, um heimild til að láta
byggja 2 skip til millilandaferða. Einnig
að kaupa eða láta byggja tvö skip til
strandferða, ef fandssjóður gerðist hlut-
hafi í félaginu með 400 þús. kr. framlagi.
Þá báru þeir Geir Sigurðsson, Kristján
Torfason, Benedikt Sveinsson og Bjarni
frá Vogi fram svohljóðandi tillögu: „Fund-
urinn skorar á félagsstjórnina að sjá um,
að íslenzkir verði skipstjórar og aðrir skip-
verjar á skipum félagsins, sem fremst er
kostur á.“
I tuttugu og fimm ára afmælisriti fé-
lagsins stendur svo: „Að loknum fundar-
störfum — (þ. e. á aðalfundinum) — stóð
upp ungur maður, Oddur Sveinsson af
Akranesi, og las með skörulegum flutn-
ingi upp kvæði það, er birtist á þessari
síðu, er hann hafði ort til félagsins. Nefndi
hann kvæðið „Dag á lofti,“ og birtist það
í blaðinu Ingólfi, 25. janúar 1914.
Áður en fundinum lauk, stóðu allir fund-
armenn upp og sungu „Eldgamla ísafold,“
\ar klukkan þá orðin 4 uin ncttina. Stofn-
fundardagurinn var mildur og fagur. Bær-
inn var fánum skreyttur af tilefni dagsins.
I flestum skólum var gefið frí. Búðir og
skrifstofur voru lokaðar. Allur bærinn
snerist um þenna merkilega fund, enda
höfðu verið afhentir um 740 aðgöngu-
miðar að fundinum. Um fundinn segir
ennfremur svo í áðurgreindu afmælisriti:
„Svo segja þeir, er fundinn sátu, að
hann hafi verið einhver hin ánægjuleg-
asta samkoma, er þeir muni til. Áhugi
manna var almennur, og alvara og festa
ríkti um öll fundarstörf. Þeim mönnum,
sem þarna voru að verki, var það áreiðan-
lega ljóst, að mikið lá við, að allur undir-
búningur færi vel úr hendi, að grundvöll-
ur sá væri traustur, sem framtíð hins unga
þjóðarfyrirtækis átti að byggjast á.“
★
Félagið tekur til starfa.
Enda þótt undirbúningsstjórnin hefði
þegar unnið mikið og merkilegt starf að
undirbúningi félagsins, og margt til fram-
búðar, voru nú mörg og mikilvæg verk-
efni, sem biðu hinnar nýju stjórnar. M. a.
að ráða útgerðarstjóra, en það varð ein-
mitt sá maðurinn sem bráðabirgðastjórnin
hafði tryggt félaginu. Emil Nielsen, sem
verið hafði skipstjóri á „Sterling.“ Sam-
viskusamur sæmdarmaður. Hann gengdi
þessu starfi til 1. júni 1930, en þá tók við
forstöðu félagsins Guðmundur Vilhjálms-
son, sem enn er framkvæmdastjóri þess.
Þá komu til samningar um byggingu
tveggja skipa félagsins, sem samþykkt
hafði verið að láta byggja. Var það gert á
grundvelli mikillar vinnu bráðabirgða-
stjórnar. En mest mun þó Thor Jensen
hafa lagt þar til málanna. Eftirlit með
því, ráðning skipstjóra og ótal margt fleira,
sem hér er ekki hægt, né þörf að rekja.
Eins og á stóð, var hér um allt þetta í
mikið ráðist, ekki sizt þar sem ekki var
áður um neinn hliðstæðan rekstur eða
reynzlu að ræða. Ef rétt mat er lagt á allt
þetta, mun það koma í ljós sem furðulegt
má kalla. Hve allt stórt og smátt virðist
hafa farið vel úr hendi forráðamannanna,
verið gagnlegt og giftudrjúgt, og staðist
reynzluna prýðilega. Mætti þar margt til
nefna, stórt og smátt. T. d. merki félagsins
og allt útlit og yfirbragð skipanna, sem
enn í dag er hið sama, og engum finnst
mega, eða geta verið á annan veg. Má
fullyrða að þetta hefur vakið mikla og
verðskuldaða athygli í öðrum löndum, sem
óvenjulega fagurt og smekklegt. Hins veg-
ar er því ekki neitað, að málning á reykháf
og skipi er viðhaldsfrekt ef alltaf á að líta
vel út. 1 allt þetta lagði stjórnin þegar
mikla vinnu, og útvegaði sér aðstoð fær-
ustu manna um tillögur hér að lútandi.
Virðist sem hún hafi í hverju tilfelli hitt
á að samþykkja, það sem ekki aðeins var
nothæft, eða sómasamlegt, heldur það sem
af bar og aldrei mun koma til mála að
breyta. Það sýndi bezt örugt val og vinnu-
brögð.
Fyrstu skipstjórar á skipum félagsins
voru þeir Sigurður Pétursson, frá Hrólfs-
skála á Seltjarnarnesi, og Júlíus Júlinus-
son, frá Akureyri. 1. stýrimaður á „Gull-
foss“ var Jón Erlendsson, síðar verkstjóri í
landi, og 1. vélstjóri Haraldur Sigurðsson,
Jenssonar úr Flatey.
Eins og gerist og gengur voru einstaka
menn hér vantrúaðir á allt í sambandi við
98
AKRANES