Framsóknarblaðið - 25.10.1950, Qupperneq 2

2
FRAMSÓKNARBLAÐIÐ
Yerkalýðsandstaðan hlaut ekki
bænheyrslu
FRAMSÖKNARBLAÐIÐ
Otgefandi:
Framsóknarfélag Vestmannaeyjo
Ritstjóri og óbyrgðarmaður:
Helgi Benediktsson
Auglýsingastjóri
ÁSMUNDUR GUÐJÓNSSON
Pálsgjöld
1
Bæjarsjóður Vestmannaeyja
er það sem af er þessu óri búinn
að greiða hólfa miljón vegna
bæjarútgerðarinnar. Allt er þetta
afleiðing af stjórn Póls Þor-
björnssonar og félaga hans ó fyr
irtækinu. Meðan skipin mokuðu
upp aflanum og höfðu metsölur
þó var öllu siglt í strand með
fullum stuðningi útgerðarsér-
fræðinga sjólfstæðisflokksins.
Bókhald var raunverulega ekkert
til, eða ekki þannig að neitt
samhengi væri í því, og endur-
skoðendur fyrirtækisins sigldu
til annarra landa til þess að leita
uppi fylgiskjöl og reikninga fyr-
irtækisins og rannsaka um fjór-
eign þess.
2
En meðan verið var að glata
fjórmunum fyrirtækisins og þó
að sjólfsögðu fjórmunum al-
mennings, þó gaf forstjórinn
Póll Þorbjörnsson síendurteknar
yfirlýsingar um gróða, „honum
var hérumbil óhætt að fullyrða
að það væri óbyggilega satt" og
útgerðarsérfræðingarnir horfu
hugíöngnum augum ó ósjónu
Póls þegar hann flatlygndi aftur
augunum samhliða þessum full-
yrðingum.
3
Eftir kosningasigur verka-
mannaflokkanna hér 1946, þó
hafði alþýðuflokkurinn ekki
nema eitt stefnumól, það var að
gera Pál Þorbjörnsson að útgerð
arstjóra. Hinsvegar sá þessi sami
flokkur sig tilneyddan á síðasta
ári kjörtímabilsins að reka Pál
fyrirvaralaust frá útgerðarstjórn-
inni, og var þó ekki nema
lítið komið í Ijós af misfellum
þeim, sem komu útgerðarrekstr-
inum á kné.
4
Þótt Páll sé allra manna mest-
ur málskrafsmaður, þá er ekki
vitað, að hann hafi nokkurn tíma
lagt nokkrum manni gott til, og
heldur þegir hann heldur en
segja satt. Snilli Páls liggur í því
að þyrla í kringum sig ósann-
indamoldviðri líkt og kolkrabb-
inn spýr bleki.
5
Það liggur fyrir skjalfest, að
endurskoðendur útgerðarinnar
suðu saman reikningsskil úr
þeim takmörkuðu gögnum, sem
fyrir fundust, og eru allskonar
fyrirvarar um undirskriftir
þeirra, en samtímis því að peir
fóru til Bretlands vegna reikn-
ingsskilanna, þá brá Páll Þor-
björnsson sér samtímis til út-
landa, væntanlega til þess að
veita þeim sjálfboðna aðstoð við
reikninga og f járleitirnar, og
töluvert töldu endurskoðendurnir
sig hafa fundið. Endurskoðend-
urnir telja sig hafa gert útgerð-
arstjórn Páls Ijóst, hvernig sakir
stóðu um reikningsskilin og að
útgerðarstjórnin hafi samþvkkt
þau.
6
Eins og nú standa sakir, þá
horfir málið þannig við, að reikn
ingar útgerðarinnar fyrir Páls-
tímabilið hafa verið samþykktir,
en vel að merkja þeir eru sam-
þykktir í bæjarstjórninni af Páli
sjálfum og þeim félögum hans
sem bera ábirgð á reiknings-
skilunum.
Reikningar fiskflutningaút-
gerðarinnar frá 1946 hafa hins-
vegar aldrei verið samþykktir,
heldur töpin greidd úr bæjar-
sjóði I skjóli aðstöðu misnotkun-
ar Póls og félaga hans.
7
Um ófyrirsjáanlegt árabil
verða Pálsgjöld innheimt í Eyj-
um vegna stjórnar Páls Þor-
björnssonar á bæjarútgerð Vest
mannaeyja og öðrum fyrirtækj-
um sem honum hefur verið trú-
að fyrir í skjóli flokks síns. Þessi
Pálsgjöld nema miljónum, ann-
an togara Eyjanna hefði hæg-
lega mátt borga með upphæð-
inni. En þó er sjálf fjárhæðin,
Pálsgjaldaupphæðin, þó ekki
þýðingarmest. Hitt kann að
hafa varanlegri og alvarlegri á-
hrif á félagsþroska og félags-
málaþróun öll sú misbrúkun sem
þarna hefir átt sér stað.
8.
Flokkar og félagsmálahreyf-
ingar gefa út blöð og málgögn
til þess að koma skoðunum sín-
um og áhugamálum á framfæri
og eru slík málgögn ávallt gef-
in út í samráði við flokksstjórn-
irnar og á ábyrgð flokksins. Rit-
stjórinn er trúnaðarmaður flokks
síns.
Þessi regla hefir nú verið rof-
in í Vestmannaeyjum. Alþýðu-
flokkurinn hefir leigt eða lánað
Framhald af 1. síðu.
atvinnumálaráðherra og báðu
hann hjálpar. Margur heldur
mann af sér. Svo lítinn karl
héldu þeir foringja Sjálfstæðis-
flokksins, að hann myndi úr-
skurða þeim í vil um valdsvið
hafnarnefndar, enda þótt þeir
vissu sjálfir af margra ára
starfi í hafnarnefnd, a'ð hún
ber að lúta vilja meirihluta
bæjarstjórnar eins og öðrum
nefndum hennar.
Við birtum hér svar sam-
göngumálaráðuneytisins við
valdabeiðni og bænaskrá fjór-
menninganna til Ólafs Thors
samgöngumálar áðher ra.
Páll Pálmason skrifstofustjóri
skrifar undir f. h. ráðherrans.
„Samgöngumálaráðuneytið
Reykjavík, 21. ágúst 1950.
Ráðuneytinu héfur borizt er-
indi yðar, heria bæjarstjóri,
dags. 2. f. m., þar sem óskað er
úrskurðar ráðuneytisins um
valdsvið hafnarnefndar VesL-
mannaeyja.
Út af þessu vill ráðuneytið
taka fram eftirfarandi:
Um þetta mál hefur ekki
borið á neinum ágreiningi, a.
m. k. ekki síðan lögin um
liafnargerðir og lendingarbæt-
ur tóku gildi. Framkvæmdin
hefur yfirleitt verið þannig, að
bæj'ar- og sveitastjórnir hafa haft
Póli Þorbjörnssyni mólgagn sitt
Brautina. Eftir sögusögn flokks-
foringja Alþýðuflokksins gerir
Páll blaðið út eins ok nokkurs
konar leigubát. Þetta er eins
dæmi.
9.
Með þessari nýskipan hefir
Alþýðuflokkurinn tekið á sig
flokkslega ábyrgð á fjármálaaf-
glöpum og misnotkun Páls á-
samt félögum hans, útgerðar-
sérfræðingunum úr útgerðar-
stjórninni. Þetta er almenningi
gott að festa sér í huga.
10.
Hefðu endurskoðendur gefið
svör við spurningum þeim sem
núverandi útgerðarstjórn beindi
til þeirra, þá hefði skapazt nýtt
viðhorf í þessum málum, en
hvað sem veldur þá fengust
svörin ekki.
Nú er það eingöngu á ábyrgð
þeirra sem samábyrgir eru Páli
um ófarnað útgerðarinnar hvort
sannleikurinn verður látinn
koma í Ijós eða ekki.
H. B.
nána samvinnu við hafnarnefnd
ir á hverjum stað, ýmsar mikil-
vægar ákvarðanir teknar sam-
eiginlega, og þannig takmörk
valdsviða þessara tveggja aðila
oft óglögg.
Hinsvegar virðist ótvírætt, að
ef í harðbakka slær, sé valdið
til að bjóða og banna, í mál-
um hafnarinnar hjá hlutaðeig-
andi sveitar- eða bæjarstjórn.
Vísast um þetta atriði til laga
nr. 29, 23. apríl 1946, um hafn
argerðir og lendingarbætur, en
í 6. gr. téðra laga segir:
„Hlutaðeigandi .sveitarstjórn
helur á hendi sjórn málefna
hafnarinnar eða lendingarbót-
anna undir yfirstjórn atvinnu-
og samgöngumálaráðuneytisins,
en skal fela framkvæmd þeirra
mála þriggja eða fimm manna
nefnd. í reglugerð skal setja
ákvæði um kosningu nefndar-
manna, tölu þeii'ra og stari's-
svið“.
Hlýtur að vera ljóst af þess-
ari grein, hver aðalreglan er og
verður lögum þessunr vitanlega
ekki breytt með reglugerð,
enda ekki annað sjáanlegt en
hafnarreglugerð fyrir Vest-
mannaeyjaliöfn nr. 79, 27. apríl
1950, sé samhljóða lögunum
um Jretta atriði og vísast um
Jrað til 2. gr. reglugerðarinnar,
1. mgr.
F. h. r.
Páll Pálmason.
Til bæjarstjórans í Vest-
mannaeyjum".
Svo mörg eru Jrau orð. Þann-
ig voru þeir bænheyrðir!
Rétt er að geta þess, sem gert
er. Verkalýðsandstaðan í hafn-
arnefridinni hefir aldrei slegið
hendinni gegn þeim ljárafla-
möguleikum, sem meirihluti
bæjarstjórnar hefir aflað hafnar
og bæjarsjóði til hafnarfram-
kvæmdanna. Fulltrúar verka-
lýðsandstöðunnar hafa umyrða-
lítið rétt upp hönd og sam-
þykkt lántökur, sem meiri-
liluti bæjarstjórnar hefir stuðlað
að, oft með ærinni fyrirhöfn.
Það var hinsvegar fyrirfram
vitað, að verkalýðsandstaðan
mundi Jrakka sér allar fram-
kvæmdir við höfnina. Við því
er ekkert að segja. Aðalatriðið
er, að framkvæmdirnar eigi sér
stað, séu inntar af hendi.
Vissar manntegundir þurfa ætíð
að skreyta sig með annara
fjöðrum. Þær hylja með þeim
getuleysi sitt og „eýður verð-
leikanna". Þ. Þ. V.