Mjölnir - 10.12.1947, Blaðsíða 4

46. tölublað.
10. árgangur
MiÖvikudagurinn 10. des. 1947
Síldarflutningarnir
(Framliald af 1. síðu)
ábyrgjast skipaleigurnar. Það
var Jóhann Þ. Jósefsson, en
ekki ég sem „lét sig engu varða
alþjóðarhag". Svo segir Morg-
unblaðið um þennan náðherra:
„Hann hefur gert allt, sem í
hans valdi hefur staðið, til þess
að leysa þessi mál á sama tíma,
sem fulltrúi kommúnista var á
móti afskiptum ríkisvaldsins af
flutningunum — —“. En ég
er eini maðurinn, sem heimta
afskipti ríkisvaldsins af flutn-
ingunum, þó þar væri að vísu
að höggva í harðan stein.
UmmíBli þau, sem stjórnar-
blöðin hafa eftir mér í þessu
máli, eru elfki á einn veg, og er
það ekki nema vanalegt, þegar
mörg ljúgvitni eru leidd í sama
máh, að þeim beri ekki saman.
Fullyrðingar stjórnarblaðanna
um, að ég hafi „reynt á allan
hátt að torvelda framkvæmdir
á flutningi síldarinnar norður",
verið með „þverúðarfulla af-
stöðu“, „þversum í þessum mál-
um“ eru uppspuni og illkvittinn
rógur. Hitt er svo annað mál, að
ég hefi reynt að vera „þvers-
um“ fyrir ýmsum tillögum og
ákvörðunum núverandi ráð-
herra í síldarútvegsmálunum og
skal nefna um það nokkur dæmi
Fyrst skulu nefnd hin ill-
ræmdu „síldarkúfslög“ frá síð-
astliðnum vetri. Þá er það s'íld-
arlýsissalan síðastliðið vor,
fyrir a.m.k. 8—900 krónur
undir markaðsverði hvert tonn,
en það rændi sjómenn og út-
gerðarmenn um 23—24 krónur
af verði hvers síldarmáls síðast-
liðið sumar. Það sikal játað, að
ég var mjög „þverúðarfullur"
gagnvart þeirri ákvörðun ríkis-
stjórnarinnar síðastliðið sumar
að verðjöfnun skyldi vera á
síldarmjöli, en sú ákvörðun var
gerð eftir að einkaverksmiðjurn
ar höfðu selt allt að 6000 tonn
af síldarmjöli til Danmerkur
fyrir £ 32 tonnið, en ríkisverk-
smiðjurnar selt al'lt að 5000 tonn
fyrir £ 35 tonnið. Þá var ég eins
„þversum“ og ég gat þegar rík-
isstjórnin vildi fá samþylkkt s.l.
surnar í verksmiðjustjórn að
selja Englendingum 30% af
síldarmjölsframleiðslunni fyrir
£ 31 tonnið eða 8—9 pundum
lægra verði en hægt var að fá
nokkru síðar. Eg barðist líka
eins og ég gat gegn sölu ríkis-
stjórnarinnar á 500 tonn af
síldarmjöli til Hollands í haust,
á sama tíma, sem lá fyrir tilboð
frá Tékkó-Slóvakíu í mjöl fyrir
£39:10:0 tonnið .
Sjávarútvegsmá'laráðh. veit
vel, að út af þessum málum,
tómlæti ríkisstjórnarinnar í
síldarflutningamálunum og
mörgum öðrum sjávarútvegs-
málum eru sjómenn og útgerð-
armenn gramir. Hinn finnur
hina vaxandi tortryggni útgerð-
armanna í sinn garð og ríkis-
stjórnarinnar; — hann hefur
slæma samvizku út af sjávarút-
vegsmálunum, þess vegna reið-
ist hann svo ofsalega ef eitt-
hvað er á hann deilt. Og það er

Landnemasöfnunin
Félagur! Betur má ef duga
skal. Fyrstu vikuna stóðst
áætlun oklcar, en aðra vikuna
ekki alveg. Herðum nú áskrif-
endasöfnunina og náum tak-
marki okkar — 100 — fyrir
áramót. Áskrifendur eru nú
orðnir nálægt 50, en saint er
mikið eftir.
Félagar! Munið, að áslcrift
að Landnemanum er ágæt
jólagjöf. Munið, að fyrir jólin
kemur fjölbreytt jólablað og
fá nýir áskrifendur það ókeyp-
is. —- Þið, sem enn hal'ið ekki
tekið söfnunarlista, takið þá
sem fyrst. öll eitt fyrir Land-
nemann.
Framkvænuianef nd.
Landneminn
2. tölublað er komið. Efni
m.a.: Nýsköpun atvinnuveg-
anna mú ekki stöðvast, eftir
Aka Jakobsson; Amerískur
sveitamaður gefur heilræði,
smásaga; Nicotinismi, fróðleg
grein um reykingar; Fylking-
arfréttir; Fyrsla pólitíska
æsku lýðsfélagið, afmælisgrein
um F.U.K.; Myndasíða; Gettu
nú — síða; Rabb, kvæði o.fl.
Æskufólk! Lesið Landnem-
ann, kaupið Landnemann og
tryggið með því útkomu hans.
Neisti gerir að gamni
sínu og styður gott
málefni — aldrei slíku
vant.
.
Aldrei slíku vanur eyddi
Neisti í síðasta blaði nokkru
plássi til þess að vekja athygli
á blaði okkar ungra sósíalista,
þótt auðvitað ætti það að vera
í niðrandi tón.
Æ.F.S.-félagar 'settu sér
markið 100 nýir áskrifendur
fyrir áramót, en þó voru 30
fengnir. Neisti getur svo haldið
áfram að gera að gamni sínu
og fórna Landnemanum plássi.
Honum er það svo margvel-
komið og margþakkað af
okkur, sem fyrir söfnuninni
stöndum.
Hinsvegar er ekki ólíklegt
að sagan um karlinn og rjúp-
una sé sagan af F.U.J. og Ár-
roða. Það blað er bráðum
fimm ára en hefur aldrei verið
nefnt á nafn í Neista fyrr en
nú. Mætti því vel ætla, að
fróm en leynd ósk útsölu-
mannsins hafi einhverntíma
verið sú að ná 20 áskrifend-
um, talið sjálfan sig vísan og
„nítján eru eftir þá náð hef
ég“ — mér! — Sumir geta
skemmt sér við lítið.
Æ.F.S.-félagi.
reiðin sem hefur blindað svo,
þennan annars svo greinda
mann, að hann byrjar að kasta
grjóti, þótt hann búi sjálfur í
glerhúsi.
Þóroddur Guðmundsson
K L U K K A N
Eftir A. E. W. Mason
Herra Twiss var mesti göngugarpur, og
gekk venjulega að afloknu dagsverki frá
hinni viðkunnanlegu skrifstofu sinni í Adelphi
til heimilis síns í Hampstead. En dag nokkurn
tafðist einn af viðskiptavinum hans, Breyton
nokkur höfðusmaður, hann i'ram yfir venju-
legan heimferðartima, vegna einhverra veð-
bréfa. Twiss leit á kjukkuna. '
„Þér eruð á vesturleið, hýst ég við,“ mælti
hann. „Kannskc við getum orðið samfcrða að
Piccadilly? Það er ekki svo mjög úr leið fyrir
yður, og ég alveg sérstaka ástæðu til þess
að óska samfylgdar yðar.“
„Við skulum umfram allt verða samferða,“
svaraði höfuðsmaðurinn. Lögðu þeir síðan af
stað.
„Svo var að sjá, sem það ylli Twiss noklu*um
erfiðleikum að hefja máls á efninu, og
nokkra hríð gengu þeir þegjandi. Þeir voru
komnir fram hjá Pall Mall áður en hvorugur
þeirra mælti neitt, sem markvert gæti talizt.
Og þá var það tilviljun, sem olli því, að þeir
komust loks að efninu. Ungur maður, á áldur
við Brayton, kom út úr anddyri klúbbs nokk-
urs og stefndi beint á móti þeim. Um leið og
hann gekk fram hjá götuljósi, sá Twiss fram-
an í hann, og virtist verða hálf bilt við af
undrun. 1 sama l)ili beygði ungi maðurinn út
af gangstéttinni og hljóp yfir götuna, eins og
hann liefði allt i einu munað eftir því, að hann
ætti þangað brýnt erindi. Samferðamennirnir
tveir gengu enn nokkur skref unz Brayton
sagði skyndilega: „Líklega er hann með lausa
skrúfu í kollinum.“
Twiss hristi höfuðið.
„Mér þykir leitt að heyra yðiu* segja þetta,“
svaraði hann. „En annars var það Archie
Cranfield, sem mig langaði til að tala við
yður um. Ég lofaði föður hans því, að ég
skyldi verða honum meira en réttur og slétt-
ur fjárhaldsmaður, ef ástæða yrði til, og ég
verð að játa það, að framferði hans veldur
mér nokkrum áhyggjum.“
Höfuðsmaðurinn kinnkaði kolli.
„Ég var honum einu sinni talsvert lcunn-
ugur“, anzaði hann. „Við vorum skólabræður
og vorum á Chatam samtímis, en síðan hainn
gekk úr herþjónustu höfum við mjög sjaldan
hitzt.“ Ilann hikaði, en hélt síðan varlega
áfram: „Ég neita því ekld, að dálítil ástæða
er til ósamkomulags okkar. Okkur lenti einu
sinni saman.“
Óánægjusvipur kom á Twiss. „Þér getið þá
ekki sagt mér neitt um hátterni lians að undan
förnu?“ spurði hann. Brayton yppti öxlum.
„Ekkert annað en það, sem er á vitorði allra
kunningja hans. Hann er orðinn einrænn, frá-
hrindandi í viðmóti og frámunalega kyndugur
í öllu sínu Tiátterni. Þegar hann talar við
mann, er hann vis til þess að brosa allt í einu,
að því er virðist að tilefnislausu, eins og hon-
nm hefði dottið eitthvað hráðsnjallt í lmg;
liann virðist engan áhuga hafa á því, sem fer
fram í kringum hann; veitir því, sem aðrir
segja alls enga athygli og talar mjög fátt.
Hann virðist helzt búa yfir einhverju afar
fágætu og mjög einkalegu leyndannáli, eða
þann vitnisburð gefa kunningjar hans lion-
um að minnsta kosti.“
Þeir voru nú komnir að liorni St. James
götu, og' um leið og þeir lögðu af stað upp
hæðina, tók Twiss til máls :
„Þessi orð yðar koma mér ekki á óvart. En
þetta er mjög leiðinlegt, því eins og við mun-
um báðir, var hann góður hermaður og tals-
vert metnaðargjarn. Mér liggur við að halda,
að þessi hreyting, sem hann hefur telcið, sé að
kenna lnisinu, sem hann hýr í í Suffolk“.
Brayton féllst ekki á þessa skoðun hans.
„Þetta á sér rnikli dýpri rætur. Að vísu er
það rétt, að menn, sem húa einir síns liðs
uppi í sveit koma oft kynduglega fyrir þegar
þeir koma í borgina. En af hverju býr hann
aleinn uppi í sveit? Nei, þessi tilgáta stenzt
ekki.“ Þeir skildu efst á St. James götu.
Twiss gekk inn Bond Street, og endurminn-
ingin um húsið, sem Archie Cranfield hafði
valið til þess að grafa sig lifandi í, hvarf ekki
úr huga hans. Twiss hafði tekizt á hendur
ferð austur í land laugardag einn, til þess
að sjá það með eigin augum. llann hafði
orðið að ganga sex mílna leið frá næstu járn-
brautarstöð til þess að komast þangað. Cran-
field var ekki heima. Húsið stó ðá landamær-
um Essex og Suffolk; lítið hús i Elizabetar-
stíl, rétt við ána Stour; með dökkum bjálk-
um, stórum eldstæðum og lágt undir íoft. Ská-
stoðir höfðu verið settar við bakhlið þess, þar
sem landinu hallaði ofan að ánni, og ekki
einn einasti gluggi var óskakkur.
Umhverfið var síður en svo óskemmtilegt,
en Twiss kunni nú einu sinni bezt horgai'líf-
inu, steiníögðum gangstéttum og uppljómuð-
um götum. Hann leitaðist við að setja sér
fyrir sjónir hvernig þar væri umhorfs þetta
kvöld, koldimmt, og regnið drypi ólundarlega
af trjánum. Hann sá eiganda þess fyrir sér,
sitjandi í hnipri við arinninn, með kyndugt
hros um varirnar. Allt i einu fékk myndin á
sig óheillavænlegan hlæ, óhugnunarhrollur
fór uin Twiss og hann leit órólega til baka. 1
vasa hans var beiðni frá Archie Cranfield,
þar sem hann bað um að festa þegar kaup á
húsinu, ásamt innanstokksmunum þess, þar
sem það væri nú til sölu.
Viku síðar, þegar Brayton kom næst til
skrifstofu Twiss, minntist hann á Cranfield að
fyrra bragði, er þeir höfðu lokið viðskiptum
sínum.
„Ég ætla að skreppa til hans,“ sagði hann.
„Hann skrifaði mér kvöldið sem við fórum
fram hjá honum í Pall Mall götu. llann sagð-
ist ætla að halda smá-piparsveinalióf. Mér
þylcir vænt um þetta, því deila okkar
var ekki alvarlegs eðlis, og nú vona ég, að
allri þykkju okkar á milli sé lokið.“
Ilerra Twiss varð glaður við, og hristi
liönd viðskiptavinar síns hlýlega.
„Þér færið mér fréttir af Archie Cranfield,
hetri fréttir en ég hef fengið af lionum að
undanförnu.“ Svipur lians varð allt í einu
alvarlegur. Er hann gekk frá kaupunum á
húsinu, sem Cranfield hjó i, hafði hann liitt
allmarga af nágrönnum hans, og allir háru
þeir honum eins söguna. Cranfield hafði
slæmt orð á sér. Ekki voru tilfærðar neinar
sérstakar ástæður fyrir þessu leiðindaorði,
sem af honum fór, aðeins óljós orðrómur um
eitthvað, sem ómögulegt virtist að henda
reiður á, einhverskonar skoðun, sem Archie
Cranfield hafði skapað sér með annarlegu og
óviðkunnanlegu háttalagi sínu. Stundum kom
fyrir, að hann var allt í einu farinn að flissa
eða hlæja hróðuglega, án þess að nokkur
ástæða til slíks virtist vera fyrir hendi, eða þá
að hann steinþagnaði skyndilega og varð
fjarlmga öllu, sem gerðist í kringum liann,
eins og eitthvert farg hvíldi á honum.
Framhald.
o
O
o
o
o
o
O
o
O