Mjölnir - 06.04.1949, Blaðsíða 1

Vinnan—Réttur—
Landneminn - Þjðð-
viljinn og Þjóivirn
fást í Suðurgötu 10.
Miðvikudagur 6. aprfl 1949.
14. tölublað. 12. árgangur.
MJÖLNIR KEMUIÍ EKKI ÚT
PÁSKAVIKUNA
Landráðunum íiiótmælt
Útifundur Sósíalistaflokksius s.I. sunnudag
var einliver sá f jölmennasti, sem sést kefnr. jEr
talið, að 10—15 þús. mauns haíi sótt fundinn.
liæðumenn voru Einar Oigeirsson, Sígfús Sigur-
hjartarson og Eðvarð 'Sigurðsson. í iok fundar-
ins voru bornar upp áiyktanir þær,er hér fara
á jef tir og samþykktar aö iieita má einröma.
„Fjölmennur útifundur Reykvikinga, lialdinn 3. aprfl 1949, að
tilhlutan Súsíaiistaflokksins, íýsir yfir peirri skoöun siani, út jaí'
samþyivkt Alþingis tun jnngöngu i Atlapziiafsbajndaiagið, að Al-
þingi liafi ekki rétt jtil að leggja svo íörlagarika byrði og til langs
tíma á þjúðina án (samþykkis (hennar.
Krefst fundurinn þess, að ríkisstjórnin segi af sér og rjúfi
þing og iefni til nýrra (kosninga, svo að þjóðin flái að láta í Ijos
skoðuii sína !á þessuin lörlagarfliustu málum sínum.“
Hin álýktunin var á iþessa leið:
„Fjölmennur útiiundur lieykvíkinga, haldiim 3. api’íl 1949,
að jtillilutan iSósíalistaflokksins, lýsir megnustu andúð sinni og
í'yrirlitningu á þeim aðferðum, sem Iiaf dar vom í frammi af ior-
mönnum þingfiokka stjórnarílokkanna og lögreglustjóra, er lög-
reglu og jvopnuðum Heimdaiíarskríi var sigað á iriðsamt fólk utau
við Alþingishúsið 30. rnarz isíðasthðinn, með þehn aíleiðingum, oð
f jöldi manns var meiddur og lemstraður.
Jafnframt mótmælir íundurinn harðlega liinum svököliuðu
réttarrannsólínum igegn þeim, sem íyrir járásmuun og meiðslunum
urðu, jafnframt því, sem hinir, er ábyrgð bera á áspeictmium og
hinum tilefnislausu árásum; lögregiustjpri og einstaidr lögregiu-
menn og HeimdalIarskrílUnn, eru |ekki téknir tii yfirheyrziu.“
Alyktanirnar voru báðar isamþykktar meo meginþorra at-
kvæða gegn ca. 10 atkvæðum Heimdeiiinga, sem á f undinum voru.
Fundurinn fór ágætlega frani, og er gott dæmi um prúðmann-
lega fundarsiði Reykvíkinga, þegar þeir fáað sækja fundi óáreittir
af ofbeldisfullri lögreglu og Heimdallarlýð.
Atvinnuleysið í bœnnm
Ekkert hefiur enn ræzt’ úr at-
vinnuleysinu í bænutm. Meiri
hluti bæjarstjórnar og bæjar-
sitjóri virðíast næsta lítinn áhuga
hafa á að ráða bót á þessu
ófremdarástandi. Að vísu heíur
'ekki verið tekið óvinsamlegá
undir kröfu Þróttar um, að
hrundið verði af stað atvinnu-
framlkvæmdum í vetur. — En
elkkert jálkvætt hefur verið að-
hafzt, og bæjarylfirvöldin af-
sáka sig með slæmri tíð og f jár-
sfcorti.
Nefnd sú, er send var til
Reykjavíkur fyrir skömmu, og
átti m.a. að reyna að útvega lán
til hafnarframkvæmdanna, er
nú komin heim, nemia bæjair-
stjóri, sem enn situr sem faistast
í Reylkjaivílk. Er Mjölni eikfci
kunnugt um, að nefndin hafi
enn gefið neina skýrslu um ár-
atngur ferðarinnar, en eftir þvi
sem frétzt hefur, ríkir enn
óvissa um, að nokkur árangur
verði af henni.Eír þess að vænta,
að sú skýrsla verði gefin, þegar
bæjarstjóri kemur heim, sem
vonandi dregst elkki lengi, því
einis og stendur má bærinn heita
stjórnlaus. Bæjargjaldfceri, sem
átti að leysa bæjarstjóra af
• meðan haim væri fyrir sunnan,
er nú l'ilka farinn suður (til að
spila ,,bridge“), en Gísli Sig-
urðsson bókavörður gegnir störf
um beggja á meðan. Er vitan-
lega varla á færi Mtt kunnugs
manns að gegna báðum þessum
ábyrgðarmiklu störfum svo að í
góðu lagi sé, jafnvel þótt af-
kastamaður sé og hafi að baki
„hundadagaferil“ sem bæjar-
stjóri.
Það verður að teljast alveg
sérstafct andvaraleysi af hafnar-
nefnd óg bæjarstjórn að hafa
ekki enn útvegað efni né hafið
annan nauðsynlegan imdirbún-
ing undir framkvæmdir við end-
urbætur á söltunarstöðvunum
suður undir bökkunum, svo að
þær verði til fyrir síldarvertíð,
en þær framkvæmdir voru
ákveðnar a|f bæjarstjóm í vet-
ur og fé til þeirra veitt á fjár-
hagsáætlun hafnafrsjóðs. Eink-
um 'er þetta þó v’itavert, þar sem
vitað er, að mikil eftirspurn er
eftir söltunarstöðvum.
Rétt er og að geta þess, að
bæjaryfirvöldin hafa' enn engar
ráðstafanir gert í þá átt að út-
vega báta til bæjarins, svo sem
í vetur var samþykkt að gera
og veitt fé til við samningii f jár-
hagsáætlana, En síðan þetta var
i©ri. kiegsr
ffrir tiysbærádym
sínum
\ ió undirskriít Atlanzhafs-.
sátímáians í ityirraiKvoici cteKK
Bjarm r>en. aö nataa ræöu, svo
sem aó-ur haaoi venó tma samio.
l'JOLaoi fiann þa tæfciiæriö tii ao
kiaja lynr tiusoæríauim smum
aóiíittr petrra mannia, sem i rett-
itátii hneyfcstun gripu tii þess
óyndisúrræöis aö kasta grjoti
og ymisikonar rusli aö iiiþingis-
husmu. fclKar ræða hans sig ur
ræoum aiira laóhermmia aó
smekfcleysi. Er efcki gott að vifca,
hvaða árangri þessi ráöherra,
seiii iét vopnaöa iögregluþjóína
sitja undir ser á ieiðinni frá
iieliavik til Rvífcur á dögunum,
af hræðsiu víð' íslenzfca kjós-
endur, nyggst ná með raunatöi-
um s'iuum við valdamenn westra
hvort þær eiga að skoðast sem
auomjulk beiöni um ameríska
hervernd, svo að sbkir atburöir
endurtafci sig ekfci, eða hvort ber
aö iita á þær sem hógvært kvak
um að honum verði þægt með
eimhverju fyrir það ernði og
þaar hættur, sem hann hefur
oröið a sig að ieggja í baráttuni
íynr sampykkt iandraðasamn-
ingeinis.
geit ,er þó vitaö, að seldir haiía
verið nýsköpunarbátar, einmitt
af þeirri stærö, sem bezt eru
taluir henfca tíigifirðmgum.
tíildai'verksimö jurnar iatalítið
vinna ennþá að undirbúningi
rnioir reksturinn í sumar. Var
byi'jaö fyrir nofckiu á aó full-
gera stóru mjöiiskemmuma, en
sú yinna er nú hætt í biii vegna
ótíðar. ' i i.
Vitað er, að verksmiðjujrnar
ei’u langt irá því að vera startf-
hætf ar og því os'kiljianieg ráðstöf
un að dnaga stanasetningu
þeirra eins og nú er gert. En ef
iaö vand'a lætur, verður rokið
upp tii handa og fóta í vertíðar-
byijmi í vor við að standsetja
þær, og þá senniiega unnið að
standsetmngunni í ettirvinnu og
næturvinniu, að meira eða minna
leyti. Og ekki er heldur nein
trygging fyrir því, að þá verói
heldiur rilkjandi vinnufriöur eins
og nú er. Þvert á móti eru mikl-
ar lílkur til þess, að samningum
veröi sagt upp 'i vor, vegna sí-
vaxandi dýrtioar, og þó vonandi
sé, að ekki komi til verkfalla, er
ekkert hæigt að segja mn, hvað
kann að gerast. Nýaifstaðnir at-
buróir benda til þess, að erfitt
geti reynzt að ná samfcomula'gi.
Þetta ófremdarástand má
eikiki rilkja lengur. Mörg verka-
oniaimjaheimiM eru nú að þrotum
komin, enda engin von til þess,
að verfcamema geti framfieytt
sér til lengdar með langvarandi
a/tvinnuleysi og sívaxandi dýr-
tóð.
Svipað ástand og hér, rífcir
nú víða hér noröanlands, hvað
sem Ernil Jónsson og honum
áþekkir Alþýðuflofckstindátar
segja mn atvinnuástandið. En
hann sagði 'i útvarpsumræðunum
um daainn. að efcfcert atviimu-
Fásf framlög ríkissjéðs ti framkvæmda
á Siglufirð
Þingmaður Siglufjiairðar, Áki
Jakobsson, hefur nú flutt á Al-
iþingi, við umræðumar um fjár-
lögin, tillöigu um að framlag
rikissjóðis til sjúlkrahússbygg-
ingarinnar hér verði áætlað kr.
300 þús., en til vara, að það
verði 200 þús. Ennfremur hefuir
hánn flutt tillögu um, að fram-
lag til Skarðvegarins verði
hækkað úr 20 þús. kr. upp í
100 þí.s. kr. Þá hefur hann flutt
tillögu um, að veittair verði tifl
hafna’i -framllwæmda hér kr. 200
þús., en til vana, að það verði
150 þús. kr. Fjárveitinganefnd
i fiækknð ?
leggur til, að til hafnarinnar
verði varið 100 þús. kr.
Þá hofur þingmaðurinn,áis.amt
Sigurði Guðnasyni flutt till. um
að heimila r'ikisstjórninini að
verja allt að 5 millj. kr. til ráð-
stafan'a vegna afcvinnuleysins í
landinu.
Ennfrernuir flytja þeir Áki og
Sigfús Sigurhjiartarson tiUögu
um að varið verði a'llt 2 millj.
króna á árinu til útrýmingar
heilsuspillandi húsnæði, samfcv.
3. kafla laga um aðstoð við
íbúðarihúisiaibyggingar í kaup-
stöðum.
Rússneska nefndin á friðarráðstefnunni í New York höfuðsetin
af Sbandarískum yíirvöldum.
Rúss'ueska nefdin á alþjóðlegu
friðarráðstefnunni, sem staðið
■hefir yfir undanfarið í New York
lcom við á KeflavíkurflugvelM á
leið sinni tii Sovétiikjanna í
fyrradag. Nefnd þessa skipuðu
- 37 svikarar -
Svo sem ölium landsmönnmn
er kuunugt, viar landráðasiamn-
ingurinn hespaður ajf fyrra mið-
vilkudag, hinn 30. marz, í skjóli
lögregiu og nazistaslkríls. 37
þingnmnn greiddu atkvæði með
þátttöku Isiands í Atianzhafs-
bandaiaginu. Fara nöfn þeirra
hér á eítir:
Ásgeir Ásgeirsson, Barði Guð-
munasson, Bernharð Stefáns-
son, Bjarni Ásgeirisson, Bjarni
Benediktsson, Björn Kristjiáns-
son, Björn Ólafsson, Eiríkur
Einarsson, Emil Jónsson, Ey-
steinn Jónsson, Firmur Jónsson,
Gásli Jónsson, Guðm. 1. Guð-
mundsson, Gunnar Thoroddsen,
HaiIIdór Asgrímsison, Hallgróm-
ur Benediktsson, Helgi Jónas-
son, Ingólfur Jónsson, Jóhann
Hafstein, Jóhann Þ. Jósefsson,
Jón Gislason, 'Jón Sigurðsson,
Jónas Jónsson, Jörundur Bryn-
jólfsson, Lárus Jóhannesson,
Ölafur Thons, Páh Þorsteinsson,
Pétur Ottesen, Sigurður Bjarnja-
son, Sigurður Hlíðar, Sigurður
Kristjánsson, Sigurjón Á. Ólafs-
son, Stefián Jóhann Stefánsson,
Stefán Stefánsson, Steingrímur
Steinþórsson og Þorsteinn Þor-
steinsson.
Á móti voru allir 10 þingmenn
Sósíalistaflokksin's, Framsókn-
armaðurinn Páh Zóphóniasson
og Alþýðuf'lokfcsmennimir Gylfi
Þ. Gísiason og Hannibal Vaidi-
marsson.
Henmann Jónasson og Sikúli
Guðmundsson (Frams.) sátu
hjá.
leysi, sem heitið gæti, væri nú í
landinu. Er eiklki að éfa,að verfca
menn fesfca sér vel í minni orð
hans og minnast þeirra við
næstu kosningar. Verkakarl.
tmeðal annarra hið heimsfræga
tónsfcáld, Shostakowich og rit-
höfundui'inn, Fadajeff, einn kunn
asti ritiiöfundur Sovétrikjanna.
Blaðamaður frá Þjóðviljan-
um átti tal við nefndarmenn í
'fyrradag á flugvellinum. Létu
Iþeir vel yfir ráðstefnunni og ár-
angrum henar og kváðust sann-
færðir um einlægan friðarvilja
almennings í Bandiaríkjunum.
Þann tíma, sem þeir stóðu við
í Ðandar., bárust þeim mörg
heimboð frá ýmsum félaga-
samtökum og einstaka mönnum.
En dómsmálaráðuneyti Banda-
ríkjanna, lagði blátt bann við
slíkum heimsóknum. T.d. buðu
tveir heimskunnir hljómsvieitar-
stjórar, þeir Toskanini og Koscu
incky, Shostacowich í heiðurs-
skyni að stjórna hljómsveitum
sínum við eina hljómleika.Einn-
ig þau boð kom bandaríska
dómsmálaráðuneytið 'í veg fyrir
að yrðu þegin!
AftSHATiO
Æskulýðsfylkingarinnar og
Sósialistafélagsins var haldin
s.l. lajugardagsikvöld 'i Alþýðu-
húsinu. Nolkkuð á annað hundr-
að manns sóttu skemmtunina.
Hcfst hún mieð ávarpi Helga
Vilhjálmssonar. Síðan hóist
kaffisamdryfckja og meðan á
henni stóð flutti Pétur Laxdal
ræðu. Þrjár ungar stúlfeur
sungu, þær Ema Sigmundsdótt-
ir, Magdalena Hahisdóttir og
Sólborg Júhusdóttir; Emil
Andersen las upp smiásögu, —
Einar M. Albertsson flutti áwarp
frá Æskulýðsfylingunni, þá
sungu stúilkumar aftur.
Áður en staðið var upp frá
borð'um var sunginn Internati-
onalinn.
Á eftir var dansað til kl. 2.
Árshátíð iþessi var mjög
ánægjuleg og Ifélögunum til
sóma.