Mjölnir - 06.07.1949, Side 4

Miðvikudagur 6. júlí 1949.
26. tölublað.
tm
12. árganguí.
Hjálp1 Alþýðusambandsstjórnarinnar dugði atvinnurekendum
ekki og verkaiýðurinn knýr fram vendegar kjarabætur
1 hinum nýafstöðnu kaupdeil- stjórn tókst að fá allmörg félög
um, hafa öll verkalýðsfélögin,
sem eru undir róttækri forustu,
knúið fram verulegar kjarabæt-
ur, eða frá 10—18% grunn-
kaupshækkun. Hinsvegar hafa
verkalýðsfélög undir forustu
kratanna, ýmist ekki sagt upp
samningum eða fengið þetta
3—íf% hækkun. Að þessu leyti
hefur verkalýðnum unnist dýr-
mæt reynsla, sem mun koma að
góðu haldi í framtíðinni. Hafa
sennilega aldrei áður verið háð-
ar kaupdeilur í landinu, sem svo
lærdómsríkar eru fyrir verkalýð
inn sem þessar nýafstöðnu deil-
ur. Á síðastliðnu hausti var það
Ijóst, að atvinnurekendur hugð-
ust hafa öll ráð verkalýðsins í
sínum höndum. Þeim hafði tek-
izt að koma á laggirnar ríkis-
stjórn sem opinberlega og tillits-
laust gekk þeirra erinda; lækk-
aði kaup með vísitöluskerðing-
unni og hækkaði dýrtíð; rýrði
kjörin enn þá meira með nýjum
álögum og síðast en ekki sízt,
dró úr framkvæmdum og skap-
aði atvinnuleysi
Aldrei áður á íslandi hafði
nein ríkisstjóm svo ógrímuklætt
gengið erinda atvinnurekenda
og tekið að sér forustuna fyrir
þá í átökunum við stéttasam-
tök verkamanna. Áður höfðu
allar rikisstjórnir keppst við að
látast vera hlutlausar og láta
sýnast að þær stæðu ofan við
stéttabaráttu og stéttaátök, en
bæru aðeins hagsmuni alþjóðar
fyrir brjósti. Það var raunar
ekki furða þá atvinnurekendur
væru kampakátir, þegar það
ibættist svo við, að þjónar þeirra
í verkalýðshreyfingunni voru
komnir í stjórn sjálfs Alþýðu-
sambandsins og illræmdasti
verkfallsbrjótur landsins orðin
forseti þess, þá átti nú allt að
geta gengið „eftir áætlun" eins
og hjá Hitler.
En það fer margt öðruvísi en
ætlað er. Jafnt og þétt óx skiin-
ingur verkamanna á því hvað
var að gerast og jafnhhða áhugi
fyrir því að knýja fram kjara-
bætur. Síðari hluta vetrar var
svo sýnilegt, að verkalýðsfélög-
in myndu fjöldamörg segja upp
samningum og krefjast kjara-
bóta. En Alþýðusambandsstjórn
in lá ekki á liði sínu, þegar hún
sá, að það var ekki á hennar
valdi að hindra víðtækar upp-
sagnir, tók hún þann kostinn
að látast vera með uppsögnum,
og leggja bara áherzlu á að
kröfurnar, sem gerðar væru,
yrðu ekki mjög háar, og tillaga
atj. AJþýðusambandsins var 3
til-5% hækkun. Úr því sem kom
ið var gat sambandsstjóm ekk-
ert betra gert fyrir húsbændur
sína, atvinnurekenduma; upp-
sagnir samninga var ekki hægt
að hindra úr því sem komið var.
Hinum róttæku félögum
fannst þetta að vonum smánar-
tillaga og ákváðu að hundsa
hana alveg. Svo vita menn
hvemig fór, Alþýðusambands-
til að semja fyrir 3—5% hækk-
un, enÞróttur,Dagsbrún,Vm.fél
Akureyrar o.fl. félög létu ekki
á sig fá þessar rýtingsstungur
bræðrafélaga sinna, en héldu
baráttunni ótrauð áfram og
knúðu fram um 10% hækkun.
Þetta gerir þann mun, að á
meðan verkamenn á ísafirði,
Hjalteyri o.fl. stöðum vinna í
sumar fyrir kr. 8,70 til kr. 8,85
á tímainn í dagvinnu fá verka-
menn á Siglufirði, Reykjavík og
víðar kr. 9,24. Verkamennirnir,
sem hlýddu ráðum hinnar svik-
ulu sambandsstjómar, fórna
því 29—45 aurum af hverjum
•vklukkutíma, sem þeir vinna í
dagvinnu næstu mánuði, fyrir
skammsýni og trúgirni sína. —
Af dagkaupinu verður fórnin
allt að 4 krónur 32 aurar. Sé
reiknað með 26 vinnudögum í
mánuði, þá verður fórnin, yfir
mánuðinn kr. 112,32.
Þegar mikil eftir- og nætur-
vinna er unnin verður munurinn
að sjálfsögðu mikið meiri. Er
t.d. hér á Siglufirði mjög senni-
legt, að Þróttarmeðlimur hafi í
meðal síldarári 5—600 krónur
meiri tekjur yfir driftartímann,
2 mánuði, heldur en ef hann
hefir taxta Baldurs á ísafirði.
Lygaáróður kratanna og
blekkingar fá hér engu um
breytt, og þetta skilja flest allir
verkamenn. Þeir skilja einnig,
að meiri kjarabætur hefði verið
•hægt að ná, hefðu engir Júdas-
ar verið í Alþýðusambandinu.
Eins og á stóð er sigur Þrótt-
ar, Dagsbrúnar og félaganna,
sem með þeim stóðu, mjög
glæsilegur. Þá sýndi forusta
þessara félaga að hún kann að
meta rétt þær aðstæður, sem
fyrir hendi eru. Forusta þess-
ara félaga vildi fá og stilaði
upp á meiri kjarabætur, en eins
og allt var í pottinn búið, hefði
það verið hrein ævintýra-
mennska að hafna því, sem
fékkst og leggja út í harðvítug
og ef til vill langvinn verkföll.
Sú ábyrgðartilfinning, sém fram
kom í þessum deilum hjá for-
ustu róttæku félaganna, er öll-
um svo augljóst, að flugumenn
atvinnurekenda í verkalýðs-
hreyfingunni, fá engan til að
trúa því lengur, að fyrir henni
hafi aldrei í þessum deilum vak-
að að fá fram kjarabætur, held-
ur aðeins pólitískt brölt til að
skapa .ríkisstjórninni erfiðleika.
En þeim áróðri hefur ósleitilega
verið beitt.
Hefði slíkt vakað fyrir for-
ustu Dagsbrúnar og Þróttar,
hefði deilunum verið haldið á-
fram. Kratavesalingarnir sem
nú standa frammi fyrir alþjóð
sem afhjúpaðir svikarar, svo
engri vörn verður við komið,
eru í öngum sínum. Þeir sjá nú
fram á uppskeruna af sáningu
sinni, — álitsleysi, fylgishrun
og fyrirlitningu, en þeir sjá
trauðla að sér. Og margt bendir
nú til þess að þeir séu búnir
að semja við atvinnurekendur
um að gera hinar nýfengnu
kjarabætur verkalýðsins að
engu, með gengislækkun. Hin
sífelldu skrif kratana nú um að
gengislækkun sé gegn hagsmun-
um- verkalýðsins og svardagar
þeirra um að Alþýðuflokkurinn
muni frekar ganga úr ríkis-
stjórn en ganga inn á slíkt;
bendir til þess, að þeir séu búnir
þegar að svíkja verkaiýðinn i
þessu máli, því kratarnir virð-
ast með þeim ósköpum gerðir,
að sverja dýrasta eiða, þegar
þeir eru ákveðnastir í að svíkja.
Frú Þórdís Hansdóttir, til
heimilis í Aðalgötu 17 hér í bæ,
á 85 ára afmæli á morgun. Mun
bún vera með elztu borgurum
þessa bæjar.
Frú Þórdís er Húnvetningur
að ætt, af hinni kunnu Geita
skarðsætt, fædd á Kárastöðum
á Vatnsnesi 7. júlí 1864. Bjó
hún á Hvammstanga hátt í
aldarfjórðung, en fluttist hing-
að til Sigluf jarðar 1927, og hef-
ur átt hér heima síðan, ýmist
á heimili dóttur sinnar, frú Sig-
urlaugu Davlðsdóttur, eða hjá
Guðmundi syni sínum. Sem
stendur dvelur hún á sjúkra-
húsinu hér.
Þrátt fyrir hinn háa aldur,
er gamla konan vel hress og
fylgist vel með flestu, sem ger-
ist, enda er húh greind og
áhugasöm um marga hluti. —
Kynni hún eflaust frá mörgu að
segja af langri og starfsamri
æfi, ef út í slíkt væri farið, en
'því miður var ekki kostur á að
fara út í slíkt nú, vegna sjúk-
leika hennar. Lætur sá, er þetta
ritar, þessvegna nægja að votta
henni. sínar beztu árnaðaróskir
í tilefni af afmælinu, fyrir hönd
margra kunningja hennar og
Er þar skemmst að minnast
svardaga þeirra fyrir 4. apríl
1939 og atkvæði þeirra þann
dag á alþingi með gengislækk-
un.
Vormót í Vaglaskógi
Sós'íalistafélögin á Norður-
landi héldu vormót í Vaglaskógi
um s.l. helgi. Fór það ágætlega
fram. Veður var hið ákjósan-
legasta, og skemmti fólk sér
prýðilega. Ræðumenn mótsins
voru Steingrímur Aðalsteinsson
alþ.m. og Einar Olgeirsson. —
Lúðrasveit Akureyrar lék og
ýnisar íþróttir og aðrar skemmt
anir fóru fram.
vina, og óska henni enn langra
iífdaga, góðrar heilsu og tæki-
færa til að vinna að þeim mál-
um, sem henni eru hugstæð.
x.
JEPPAR TIL SÖLU
Tveir jeppar í góðu ástandi
TIL SÖLU
Afgreiðslan vísar á.
fhjja bíó
Miðvikudag kl. 9:
FALLIN FYRLRMYND
Fimmtudag kl. 9:
LANDNEMALÍF i
Föstudag kl. 9:
STÁLTAUGAR
Laugardag kl. 9:
FALLIN FYRIRMYND
Simnudag kl. 3:
GEORG SIGRAR
Sunnudag kl. 5:
LANDNEMALÍF i
Siumudag kl. 9:
, GLJEÐIKONAN j
KAUPTAXTI
Verkákvennafélagsins ,,Brynju“, Siglufirði, frá og með 1. júlí 1949.
— Lögbundin vísitala 300 stig. —
Lágmarkskauptax,ti fyrir fullgildar verkakonur er sem hér segir:
Almenn verkakvennavinna' (2,37) 7,11 11,38 14,22
íshúsvinna (2,48) 7,44 Ákvæðisvinna: 11,90 14,88
1. Fyrir að kverka og salta hverja tn. síldar Kr. 6,48
2. — sykursalta t 6,69
3. — krydda — 6,69
4. — magadraga — 9,90
5. — tálkndraga, matjes o. fl — 13,20
6. — slóg- og tálkndraga, matjes fl. — 15,81
7. — hausskera og sykursalta — 8,91
8. — hausskera og krydda — 8,91
9. — hausskera og slógdraga — 12,36
10. — hausskera og slægja — 14,85
11. — flaka og salta — 39,60
12. — salta vélflakaða síld — 14,85
13. — rúnsalta — 4,95
14. — kverka og salta smá-ogmillisíld — 19,80
Siglufirði, 1. júlí 1949
Stjóra og kauptaxtanefnd „Brynju“
Frú Þórdís Hansdóttir 85 ára
Bæjarpósturinn
(Framhald af 2. síðu).
ég yfirgaf nefndan Hannes í
fylgd „bræðra', sinna þar til ég
hitti hann aftur einan á Aðal-
götunni, hafi verið um 6—8
mínútur.
Ofanrituð orð eru lýsing á af-
skriftum mínum af máli því,
sem gert er að umtalsefni í
greininni „Hvar er lögreglan" í
Bæjarpósti „Mjölnis“ 29. júní
1949. '
Lögregluvarðstofunni 30/6 ’49
Jón Ólafsson
★ Af frásögn Jóns er því ljóst,
að ummæii Bæjarpóstsins í
Mjölni 29. júní s.l. viðvíkjandi
rúðubrotinu, hafa við lítil rök
að styðjast.
Okkur þótti rétt að leiðrétta
hinn óviðiíelldna söguburð Bæj-
arpóstsins, fyrst tækifæri gafst,
því oft á tíðum gjósa upp hinar
fáránlegustu „sögur“ um lög-
regluna, sem illt hefir reynzt að
bera til baka, vegna þess að
lítið hefir verið gert af því að
setja þær á prent, fyrr en nú,
sem von er. Að lokum viljum
við svo beina þeim tilmælmn til
aðstandenda Mjölnis, að næst
iþegar þeir telja ástæðu til að
ræða lögreglumál í blaði sínu,
verði þeir vandari að heimildar-
mönnmn, og láti sér eklý nægja
bæjarslúðrið eitt.
Siglufirði, 5. júlí 1949
Lögregluþjónarair í Siglufirði.
★ Ath. Bæjarpóstsins. — Eg
íþakka fyrir upplýsingarnar um
rúðubrotsmálið, og dreg ekki í
efna, að þær séu réttar. Hins-
vegar vísa ég algerlega á bug
ummælum, sem eru 'i formála
og eftirmála leiðréttingarinnar,
xun, að ég hafi farið niðnmar-
orðum um lögregluna. Mér
finnst .það líka koma fram, að
lögregluþjónamir álíti, að um-
mælin um að oft sé erfitt að ná
í lögregluna, stafi af einhverri
illkvittni í þeirra garð. Svo var
þó ekki, og er mér Ijúft að lýsa
yfir þvi, að persónulóga hef ég
ekki nema hina beztu reynslu
af lögregluþjónunum. Enda ber
vandlæting sú, sem kemur fram
í ofanskráðri ath.semd þeirra,
Ijósan vott um það, hvaö þeim
er annt um starfsheiður sinn.
Hér var sem sagt ekki verið
með neina illkvittni eða aðdrótt-
anir í garð lögreglunnar að
ræða, heldur aðeins skýrt fra
staðreynd; þeirri staðreynd, að
oft er erfitt að ná í lögreglima.
Þó að þetta sé sagt, þarf það
all’s ekki að stafa af því, að
viðkomandi álíti, að lögreglan
sé kærulaus eða slái slöku við í
starfi sínu, heldur getur það
stafað af öðmm ástæðum, t. d.
þeirri, að lögreglan sé alltof fá-
menn. Það má vel vera, að ekki
sé nóg, að hér séu 14—15 lög-
regluþjónar, eins og nú er, til
iþess að alltaf geti verið einn við
á varðstofunni, heldur þyrftu
þeir e.t.v. að vera miklu fleiri,
t. d. 30—50, eða jafnvel ennþá
fleiri, máske hundrað, en sé svo,
ber vitanlega að sakast um það
við viðkomandi yfirvöld, en ekki
að nöidra við Bæjarpóstinn yfir
því, að hann skýri frá stað-
reyndum.
£i$lufiat‘íarbtó
Miðvikudag kl. 9:
Fimmtudag kl. 9:
Flóttiiin frá kvennabúrinu
Aðalhlutverk:
Maria Tásnady
Paul Jávor
Danskur texti