Mjölnir - 26.02.1971, Blaðsíða 4

Snjóflóð valda miklu
tjóni á Sigiufirði
Mjölnir
Eftir einhvern snjóléttasta
vetur, sem um langt skeið lief-
ur komið hér norðanlands tók
allt í einu að hlaða niður snjó
laugardaginn 13. fehr. og hélt
svo áfram næstu dægur. Þegar
snjókoman byrjaði var jörð
frosin og víða svellalög. Máske
liefur það stuðlað að því, að
um kl. 19 á sunnudag féll snjó-
flóð > úr hlíðinni ofan við hæ-
inn, líklega úr sunnanverðum
Gimbraklettum. Lenti það á
íbúðarhúsi Kjartans Bjarnason-
ar, sparisjóðsstjóra, brauzt inn
um glugga og fyllti stofur í suð-
urenda hússins, laskaði dyr að
forstofu og olli miklum skemmd
um á trjám í garðinum um-
hverfis húsið. Þau njónin Kjart-
an og Helga Gísladóttir sátu
í stofunni ásamt syni sínum
Sigurjóni og áttu sér einskis
ills von. En allt í einu skellur
snjóskriðan á gluggum og þau
eru á kafi í snjó áður en þau
vita af. Sigurjón var bezt sett-
ur og gat hann fljótlega komið
föður sínum til lijálpar og þeir
síðan liringt á hjálp og hafizt
lianda um að bjarga Helgu.
Hjálp barst fljótléga og stór
hópur karlmanna, sem voru að
koma af æfingu hjá Vísi ein-
mitt um þetta leyti, gekk í að
ná í áliöld til moksturs og
hreinsunar. Helga Gisladóllir
var flutt á sjúkrahúsið, hafði
hún fengið taugaáfall og lrlotið
meiðsl vegna þrýstings af snjón
um. Hún liggur enn á sjúkra-
húsinu.
Þegar þessi tíðindi spurðusl
sló nokkrum óhug á fólk, sem
býr í húsum efst í bænum og
næst 'fjalli. Gerðu sumir ráð-
stafanir tii varnar, setlu fleka
fvrir glugga o. þ. li., aðrir flutlu
burt úr híbýlum sínum eða
héldu til þeim megin í húsinu,
sem frá fjallinu sneri. Snjó-
koman var stöðug og því erfitt
itt að sjá til fjalls hvernig snjó-
inn lagði, en hægviðri var og
því um nokkuð jafnfallinn snjó
að ræða.
Það er svo ekki fyrr en um
morguninn eftir, að þess verð-
ur vart, að snjóflóð hafa fallið
um nóttina eða kvöldið áður.
Sagt er
að eftir dóm Hæstaréttar um
að Birni á Löngumýri beri
eignarhald á Skjónu vegna
þess að liann hefur haft liana
í vörzlu í tíu ár, geti enginn
vafi leikið á því, að Sjálf-
stæðisflokknum beri sami
réttur gagnvart Alþýðuflokkn-
um, sem hann hefur liaft full
umráð yfir í tólf ár.
að Skjóna leiki við hvern
sinn lióf, og Gylfi við hvern
sinn fingur, síðan dómur
þessi var kunngerður.
að Hannibalistar, sem ganga
bónleiðir til búðar eftir að
vera búnir að fá hryggbrot
hjá Framsóknarflokknum, Al-
þýðuflokknum og Sambandi
ungra Framsóknarmanna, i-
lnigi nú að bjóða þeirri deild
Heimdallar, sem kallar sig
„róttæka Sjálfstæðismenn",
upp á viðræður næst
Fjárhúsþyrping allmikil, fjórar
lengjur hver ofan við aðra,
stóð ofanvert við Háveg, en
upp af svokölluðu Jónstúni. Á
þessi liús hafði fallið snjóflóð
mikið og brolið niður að meira
eða minna leyti þrjár efslu
lengjurnar. í þessum fjárliús-
um áttu margir menn eitthvað
á annað liundrað fjár. Þá hafði
fallið snjóflóð á hluta kirkju-
garðsins, tekið þar verkfæra-
skúr, sem stóð í þeim hlula
hans, sem enn er ónotaður. Þá
hafði það runnið yfir hænsna-
lrús ,sem stóð við brekkuna, en
lítið sem ekkert skemmt það,
en farið áfram og á háspennu-
stöð og gerði þar nokkrar
skemmdir. Á þessum slóðum
segja eldri menn, að ekki hafi
áður fallið snjóflóð. Fréttir
bárust nú um, að utan við bæ-
inn hefði fallið snjóflóð, sem
tók gamlan sumarbústað og
færði hann langar leiðir, og
síðan kom annað þar skammt
frá og fór á fjárhús Stefáns
Friðrikssonar, lögregluþjóns.
Eyðilagði það fjárhúsið og drap
a. m.k. 11 ær. Heyhlaða Sle-
fáns slapp hins vegar næstum
óskemmd, en hún var sam-
byggð fjárhúsinu.
Tjónið er tilfinnanlegt.
Á örskammri stundu verða
margir einstaklingar fyrir til-
finnanlegu tjóni, þegar svona
náttúruhamfarir eiga sér stað.
Tjón á húsi og innanstokks-
munum hjá Kjartani Bjarna-
syni er eflaust mikið, en samt
smámunir hjá því að húsmóð-
irin varð fyrir miklu áfalli og
nær máske ekki sömu heilsu
aftur.
Tjón fjáreigenda er mikið
og tilfinnanlegt. Þarna voru
margir með sm^búskap til
heimilisdrýginda, liöfðu þetta
sem hjáverk með anna-rri vinnu
eða sem dægrastyttingu vegna
stopuilar atvinnu.
Þeir feðgar Jóhann Rögn-
valdsson og Rögnvaldur Gott-
skálksson mísstu þarna 32 ær,
fjárhús og hlöðu með um 75
hestum af lieyi. Gunnar Guð-
mundsson missti 15 ær, fjár-
húsið og hlöðu með 75 hestum
af heyí. Feðgarnir Anton Sig-
urbjöriisson og Sigurlijörn
Bogason misstu 21 kind, fjár-
húsið og lieybirgðir. Ragnar
Gislason missti 5 ær, fjárliús
og hey. Fleiri misstu þarna
kindur, allmörg hænsn dráp-
ust og nýfengnar heybirgðir
Útgerðin frá
áramótum
Framhald af i. síðu
hæstu togaraskipstjórunum
hafa skipt yfir.
! þessu kynni að einliverju
leyti að vera fólgin skýringin
á því, hvernig gengið hefur
með togara okkar. Verði geng-
ið að kröfum yfirmanna um
liliðstæð kjör og fá má ann-
ars staðar, gæti það haft áhrif
á reksturinn í þá átt, að meiri
afli fengizt á hvern togara,
og liljóta aiiir að skilja, hve
dýrmætt það væri. Þess vegna
verður að vænta þess, að
samningai* við yfirmennina
verði gerðir hið allra fyrsla,
og hefði raunar átt að vera
búið að því fyrir löngu.
Cítgef.: Alþýðubandalagið I Norðurlandskjördæmi vestra.
Ábyrgðarmaður: Hannes Baldvinsson. — Afgreiðsla: Suðurgötu 10,
SiglufirðL Siml 71291. Árgjald 75 kr. — Siglufjarðarprentsmiðja h. f.
Ný skólalöggjöf
eyðilögðust. Enn er ekki útséð
um hvað lifir af þeim kindum,
sem náðust illa farnar úr fönn-
inni, en síðustu- daga hefur
orðið að lóga nokkrum, sem
sýnilegt þótti að ekki myndu
hjarna við.
Áður var getið um tjón Ste-
fáns Friðrikssonar, tjón á há-
spennustöð o. fí.
Tjónið af völdum þessara
snjóflóða verður ekki að fuliu
melið eða bætt, en kunnugir
gizka á, að ein eða tvær millj.
króna láti nærri. Má þá liafa
í huga, að fiestar þessar ær eru
venjulega tvílemdar, og kostn-
aður við endurbyggingu fjár-
húsa verður iniklu meiri en
matsverð þeirra er.
Snjóflóð eru af þeirri tegund
náttúruhamfara, sem hvað erf-
iðast er að reisa varnir gegn,
líkt og með jarðskjáifta. Eng-
inn veit fyrirfram hvar eða
livernig þau falla næst. Athygli
manna, máske kynslóð eftir
kynsióð, hefur þó beinzt að
vissum svæðum, þar sem oft-
ast koma snjóflóð, og þar hef-
ur verið gert ýmist að bægja
frá allri mannvirkjagerð, eða
að koma upp svokölluðum
snjóflóðagirðingum. Eru þær
af margvíslegum gerðum, en til-
gangur allra er að fá breytt
snjóalögum, svo ekki myndist
hengjur eða safnist í skafla,
sem siðan geta runnið af stað.
Hér í Siglufirði var fyrst i sum-
ar er leið komið upp á einu
slíku hættusvæði girðingu. Ekki
hefur verulega reynt á það enn
livort hún verður til bóta, en
í þessu síðasta fannfergi fór
engin snjóskriða af stað á því
svæðí. Er fyllilega ástæða til
að gefa gaum að þessu og at-
huga hvort nauðsyn krefur, að
koma slíkum girðingum upp á
fleiri stöðum, sem hættulegir
mega teljast.
Menntamálaráðherra hefur
lagt fram frumvarp að nýrri
skólalöggjöf. Er þar gert ráð
fyrir að lengja skólaskyldu um
eitt ár, ennfremur er gert ráð
fyrir sérstökum fræðsluskrif-
stofum í hverju kjördæmi.
Margt fleira er í lögum þessum,
sem eflaust horfir til bóta frá
því, sem nú er. Samkvæmt við-
tali, er sjónvarpið átti við
ráðuneytisstjóra Menntamála-
ráðuneytisins, mætti ætla, að
nú ætti að rétta hlut dreifbýl-
isin sá margan liátt, til dæmis
gerði hann ráð fyrir, að árleg-
ur skólatími sveitabarna lengd-
ist allt að helmingj frá því sem
nú er. Þá er einnig gert ráð
fyrir sáífræðiþjónustu og auk-
inni aðstoð við börn, sein eiga
í erfiðleikum með nám. Margt
er gott og athyglisvert í frum-
vörpum þessum, en þess er þó
að gæta, að hér er aðeins að
ræða um aðra hlið málsins, og
það þá, sem minna máli skipt-
ir. Því þó að orðin séu til alls
fyrst, er þó lítið gagn að góðri
löggjöf, ef framkvæmdina vant-
ar. Til 'þess að framkvæma
þessi plön, þarf eflaust stór-
aukið fjármagn, og skal það
ekki talið eftir hér. En á það
mætti benda, að ýmisiegt, sem
þarna er flaggað með, hefur
verið í lögum í 25 ár, án þess
að úr framkvæmdum yrði. Með
tilliti til þess gæti læðst að
manni nokkur efi um fram-
kvæmd þessara nýju laga. Svo
er til dæmis um meiri aðsloð
við börn með námsörðugleika,
sem hefur verið í lögum í ald-
arfjórðung. Þá er ennþá alls
ekki búið að koma alls staðar
í framkvæmd 8 ára skólaskyldu
og færi þó vel á því að koma
því í verk, áður en 9 ára skóla-
skylda er lögleidd. Það eru
nefnilega enn til fræðsluliéruð,
sem nánast starfa samkvæmt
skólalöggjöf frá 1907.
Þá verður manni hugsað til
þess, að fyrir 5 árum voru
samþykkt á Alþingi lög um
skiptingu skólakostnaðar milli
ríkis og sveitarfélaga. Það lief-
ur dregizt þar til fyrir fáum
dögum að semja reglugerð við
þessi lög, og alían þann tíma
liafa skriffinnar menntamála-
ráðuneytisins túlkað þau eftir
eigin geðþótta, og þá að jafn-
aði sveitarfélögunum í óhag.
þegar þessa alls er gætt, er varla
furða, þótt að manni læðist lit-
ils háttar efasemd um fram-
kvæmd þessa mikla og að
mörgu leyti álitlega lagabálks,
sem að miklu leyti mun sam-
inn eftir sænskri íyrirmynd.
Manni verður jafnvel á að
hugsa, að þótt núverandi
menntamálaráðherra kunni að
vera allvel til þess fallinn að
láta semja og samþykkja nýja
skólalöggjöf, væri kannske
heppilegt að fela öðrum forust-
una, þegar til framkvæmdanna
kemur.
Hækkun á hafnargjðldum og leigum
Mikili halli á Hafnarsjóði. Sótt um heimild
til 20% hækkunar hafnargjalda. Leiga
bátaplássa og gjaldskrá fiskvogar hækkuð
Iiafnargjöld og leigur.
Rekstrarhalli Hafnarsjóðs 1968
varð um 250 þús. kr., 1969 um
850 þús. kr. og s. 1. ár mun
hann hafa orðið á aðra milljón.
Fyrirsjáanlegur virðist mikill
rekstrarhalli á þessu ári.
Á bæjarstjórnarfundi s. 1.
þriðjudag var staðfest samþykkt
Hafnarnefndar um að sækja
um1 heimild til allt að 20%
hækkun hafnargjalda, samkv.
gjaldskrá Ilafnarsjóðs. Enn-
fremur var sámþykkt að hækka
leigu eftir bátapláss upp í kr.
20 pr. fermetra á mánuði, og
lágmarksleigu upp í kr. 250,00.
Þá var samþykkt að fela gjald-
kera að innheimta ieigugjöld
eftir sömu regluin og útsvör
smáútvegsmanna, þ. e. með
kröfuinnheimtu á fiskkaup-
anda. Loks var svo samþykkt
að hækka gjaldskrá fiskvogar
í 10 kr. pr. tonn.
Fiskvinnsluhús.
Tveir aðilar sóttu um að fá
leigt fiskvinnsluhús, sem Sig.
Finnsson hefur haft leigt, en
sagt lausu. Annar uinsækjand-
inn var fjórir smáútvegsmenn
í félagi, og var hafnarnefnd
sammála um að leigja þeim
húsið. Nokkrar umræður urðu
um leiguna eftir húsið, sem
var 50.000 kr. meðan Sigurður
hafði það. Var að lokum samþ.
með 4 atkv. uppástunga frá
Kristjáni Sigurðssyni um að
ákveða hana 72.000 kr. Full-
trúi Alþýðubandalagsins sat
lijá við atkvæðagreiðsluna.
Á bæjarstjórnarfundinum s. 1.
þriðjudag urðu nokkrar um-
ræður um þetta mál. Fyrir lá
bréf frá smáútvegsmönnum,
þar sem farið var fram á ó-
ibreytta leigu frá því, sem ver-
|ið hefur. Alþýðubandalgsmenn
ilögðu til að leigan yrði ákveð-
in 60.000,00 á ári. Endirinn
varð sá, að málinu var visað
aftur til hafnarnefndar.
NýjastöS.
Fyrir hafnarnefndarfundin-
um lá umsókn frá Hafglit h. f.
um að fá Nýjustöð leigða til
3ja ára fyrir 25 þús. kr. ars-
leigu, að viðbættu almennu
viðhaldi. Hafnarnefndarmenn
töldu svo lága leigu vart verj-
andi, um leið og samþykklar
væru liækkanir almennt á gjöld
um til hafnarsjóðs. Málinu var
frestað.
Slippreikningarnir. .
Hafa þá verið samþykktar
eða eru í undirbúningi veru-
legar hækkanir á hafnargjöld-
um og leigutekjum hafnar-
sjóðs. Þó er Slippurinn og
nokkrar aðrar eignir, sem
bundnar eru leigusamningum,
með eldri leigugjöld. En trú-
legt er, að þeir tvíburarnir,
Kristján Sigurðsson og bæjar-
stjóri sitji um fyrsta tækifæri
til að fá einnig þessar leigur
hækkaðar.
Þess skal getið, að fyrir
nokkru barst umsögn frá lög-
fræðingi bæjarins varðandi
slippreikningana, sem mest
voru umræddir í fyrra, og taldi
liann ekki ástæðu til frekari
aðgerða af bæjarins hálfu
þeirra vegna.