Fylkir - 25.03.1977, Blaðsíða 3
FYLKIR
3
Guðlaugur Gíslason, alþingismaður:
DRÁTTARVAXTAKRAFAN JAÐRAR VIÐ SIÐLEYSI ~
ENDA SENNILEGA LAGABROT, AÐ ÞVÍ ER FAST'
LAUNAFÓLK VARÐAR
Ég held, að bæjarbúar séu
alltaf að fá betri og betri sönn-
un fyrir því, að þeir aðilar, sem
nú róða mestu um gang bæj-
armála hér, séu næsta sérstætt
fyrirbæri af sveitarstjómar-
mönnum að vera og jaðrar til-
litsleysi þeirra við bæjarbúa, í
tilteknum tilfellum, við hreint
siðleysi, eins og til dæmis end-
urteknar ólöglegar tilraunir til
að innheimta hærri afgjld af
lóðarleigum en lóðarleigusamn-
ingar sögðu til um þegar Vest-
mannaeyingar eignuðust landið
og enn em ekki útmnnir.
Eftirkröfu dreifibréf þeirra
um dráttarvexti af fullgreidd-
um útsvömm og fasteignagjöld
um em af svipuðum toga spunn
in og mjög hæpið, að staðist
geti, að því er varðar fastlauna-
fólk, sem bæjarsjóður hefur
látið atvinnurekendur innheimta
bæjargjöld af, viku- eða mánað-
arlega.
Lagaákvæði um dráttarvexti
em áratuga gömul og hefur af
sveitarstjórnum, fram að þessu,
vart verið beitt, nema um veru-
leg vanskil hafi verið að ræða.
Og alveg mun óhætt að fullyrða
að engum sveitarstjómarmanni
landinu hefur dottið í hug að
gefa gjaldendum fyrirvaralausa
kvittun fyrir, að þeir hafi greitt
gjöld sín að fullu, en mæta svo
einum eða tveimur mánuðum
eftir á með kröfu um dráttar-
vexti af skuld, sem ekki fyrir-
finnst lengur 1 bókum bæjar-
sjóðs, af þeirri einföldu ástæðu
að hún hefur verið að fullu
greidd og gjaldendur því eðli-
lega í góðri trú um að þeir hafi
gert full skil við bæjarfélagið,
er þeir greiddu fyrir áramótin.
Blekkingar
Magnúsar H. Magnússonar.
f Brautinni 16. þ. m. reynir
M. M. að verja ákvörðun ráða-
manna bæjarins í sambandi við
dráttarvaxta eftirkröfuna.
Fullyrðir hann í grein sinni,
að eftir breytinguna, sem gerð
var á tekjus.tofnalögunum 1972
séu sveitarfélögin tilneydd hvort
sem þeim líkar betur eða verr
að innheimta dráttarvexti. Áður
hafi þetta aðeins verið heimild-
arákvæði í lögunum.
Auðvitað fer M. M. hér með
hrein ósannindi. Tekjustofna-
lögunum var efnislega í engu
breytt 1972 að því er dráttar-
vexti varðar, að öðru leyti en
því, að vaxtaupphæðinni var
breytt. — — Sé það ein-
hver skylda sveitarfélaganna
nú að innheimta dráttarvexti,
þá hefur hún verið fyrir hendi
í áratugi og það ekki einasta
hjá sveitarfélögunum, heldur
einnig hjá ríkinu, þar sem ná-
kvæmlega sama orðalag er í
lagaákvæðum um dráttarvexti
af tekju- og eignarskatti. Það
vita allir, sem til þessara mála
þekkja, að það er algerlega á
valdi ráðamanna sveitarfélaga
og annarra, sem með innheimtu
opinberra gjalda fara, að meta
hvernig og að hvað miklu leyti
ákvæðunum um dráttarvexti
skuli beitt. Þannig hefur þessu
lagaákvæði verið framfylgt frá
fyrstu tíð.
Bæjarfógeíaembættin
Innheimtu ekkl dráttarvextL
Það mun hafa veriö regla um
árabil, að bæjarfógetaembætti
víðsvegar um land og þá einn-
ig hér í Eyjum hafa ekki, að
sjálfsögðu með fullri vitund yf-
irboðara sinna, innheimt drátt-
arvexti af þinggjöldum, ef þau
hafa verið að fullu greidd fyrir
áramót og hefur þó ríkið þótt
ganga sæmilega hart eftir sín-
um gjöldum, en þó verið þetta
mannlegra en ráðamenn bæjar-
ins, að sleppa dráttarvöxtum,
ef menn hafa gert upp gjöld
sín fyrir áramót.
Hvers eiga launamenn
að gjalda?
Vitað er, að flestir launþegar,
þar á meðal starfsmenn taæjar-
sjóðs, hafa fengið kröfu um
greiðslu dráttarvaxta.
Næsta torskilið er, hvernig
þetta má vera.
Gildandi tekjustofnalög heim
ila ekki innheimtu dráttarvaxta
fyrr en tveir mánuðir eru liðn-
ir frá gjalddaga.
Nú er það vitað, að bæjar-
sjóður hefur um margra ára
bil haft það form á innheimtu,
að senda atvinnurekendum, sem
laun greiða viku- eða mánað-
arlega, kröfu á hendur þeim,
sem hjá þeim vinna, ef þeir
hafa skuldað útsvar. Ef at-
vinnurekandi innheimtir gjöld-
in, en skilar þeim ekki til bæj-
arins, sem ég hygg að hrein-
lega heyri undantekningum til,
telst ekki að um vanskil frá
hendi útsvarsgreiðanda sé að
ræða.
Þegar þetta er athuga.ð, fer
að verða torskilið, hvemig t. d.
bæjarstarfsmenn, sem fá laun
sín greidd mánaðarlega, geta
lent í meira en tveggja mánaða
vanskilum. Því það hljóta þeir
að hafa gert. Annars væri al-
ger lögleysa að krefja þá um
dráttarvexti.
Ég held að full ástæða sé til
fyrir fomstumenn stéttarfélag-
anna að grípa inn í og krefjast
Þess að félagsmálaráðuneytið
láti rannsaka með hvaða rétti
launamenn almennt eru krafðir
um dráttarvexti, því mér kem-
ur það mikið á óvart, ef um
vanskil er að ræða frá þeirra
hendi, svo til komi ákvæði um
lögmæti á innheimtu dráttar.
vaxta, þegar lögin beinlínis
mæla svo fyrir, að dráttarvext-
ir skuli ekki gjaldkræfir fyrr
en tveir mánuðir era liðnir frá
gjalddaga.
Margt skrítið í kýrhausnum.
Tvennt er það enn í umræddr 1
grein M. M., sem hlýtur að
vekja athygli. f fyrsta lagi full-
yrðing hans um að vextina hafi
í reynd „ekki verið unnt að
reikna út fyrr en eftir að árið
er Iiðið," eins og hann segir
orðrétt í grein sinni.
Ég tel, að hér sé um svo
furðulega þvælu að ræða, að
undrum sætir, að nokkur sveit-
arstjórnarmaður skuli bera
slíkt á borð opinberlega og sýn
ir þetta kannske einna gleggst
rökleysi ráðamanna bæjarins
fyrir aðferðinni, sem beitt er
við innheimtu dráttarvaxtanna.
Lagaákvæðin um dráttarvexti
af opinberum gjöldum era svo
skýr sem verða má. Dráttar-
vextir eru ákveðið prósent á
mánuði, þegar liðnir era 2Va
mánuður frá gjalddaga og þar
til gjaldið er greitt. M. M. lof-
ar þó bót og betrun í þessu
sambandi þar sem hann segir í
grein sinni: „Með bættri úr-
vinnslutækni verður þetta þó
mun auðveldara hér eftir."
Bætt úrvinnslutækni í sam-
bandi við útreikning dráttar-
vaxta. — Ég held, að þeir ráða-
menn bæjarins, sem slíkt láta
sér um munn fara eða undir
það taka, hljóti að vera eitt-
hvað meira eða minna „klikkað-
ir", eins og sagt er. Útreikning-
ur dráttarvaxta er ekki flóknara
dæmi en svo, að ég held að
flest börn í efri bekkjum barna
skólans myndu klára það á ör-
skömmum tíma. En þó vefst
íramkvæmd þess fyrir ráða-
mönnum byggðarlagsins og
leysist augsjáanlega ekki nema
ný „úrvinnslutækni" komi til.
Annað atriði er það í grein
M. M., sem athygli vekur, en
það er fullyrðing hans um að
ef tillaga bæjarfulltrúa Sjálf-
stæðisflkksinss um að fella nið-
ur dráttarvexti af útsvörum og
fasteignagjöldum, sem að fullu
vora greidd fyrir áramót, hefði
verið samþykkt, myndu stjóm-
völd hafa kært slíkt til ógild-
ingar.
Fullyrðing þessi er á álíka
litlum rkum reist og allt ann-
að, sem M. M. hefur sagt um
þetta mál.
Það er vitað, að sveitarstjórn
armenn um land allt hafa und-
anfarna áratugi metið það hver
hjá sér að hve miklu leyti þeir
notfærðu sér lagaákvæðin um
innheimtu dráttarvaxta, og tal-
ið sig alveg þar um sjálfráða,
og þetta hafa stjórnvöld sjálf
einnig gert, að því er þing-
gjöld varðar, og eins og áður
hefur verið bent á, talið m. a.
hér í Eyjum, að menn standi
í skilum með gjöld sín, ef þau
hafa verið greidd að fullu fyrir
áramót og ekki ástæðu til að
krefja um dráttarvexti.
Fullyrðing M. M. um að að-
gerðir ráðamanna bæjarins í
sambandi við dráttarvaxta eft-
irkröfuna sé að rekja til
breyttra laga eða stjórnvalda,
er afsökun, sem algerlega er
byggð á sandi. Og einhverntíma
hefur heilsa M. M. verið heldur
bágborin, ef ótti hans við drátt
arvaxtaákvæði tekjustofnalag-
anna er eins djúpstæður og
hann vill vera láta, þar sem
alveg óyggjandi er, að enginn
sveitarstjórnarmaður hefur
nokkurn tíma brotið 58. grein
sveitarstjórnarlaganna eins
freklega og hann, með því að
standa upp úr sæti bæjarstjóra
með sjö ára vanskil á reikn-
ingsskilum eins og 58. gr. mæl-
ir fyrir um. En það mál mun
vel geta komið til umræðu síð-
ar.
Guðl. Gíslason.
mmmmmnnmmmnrimnnorimmmmmnniyinnnnmmmmmnnQnmnnnnQnmnnnoQðQOQðQðQÖQOGOno
T)T)T>(T)cT}(T>T)T>(T><T)(T>(T><T><T)(T>íT>(T)(T>(T>(T>(T>(T)(T>(T>(T>T)T)T>T>T)cxjT)'T)iT>'T>T>(T>(T>cx)(T><T>(T>iT>(T)
*
*
88
88
88
88
86
86
86
86
86
86
88
88
86
86
86
86
86
86
86
86
86
86
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
I
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
STRANDVEGUR 47
TJtileikföngin eru að koma:
Tvíhjól, þríhjól, traktorar, stórir vörubílar,
skóflur, fötur, boltar og margt fleira.
Acktion kallararnir eru komnir með tilheyr-
andi fylgihlutum, svo sem útvarpi, labb rabb
tæki og öðrum aukaútbúnaði.
Allar stærðir af myndarömmum í næstu viku.
Og vinsælu drykkjarkönnu- og bollastatívin
eru komin aftur ásamt mörgum hlutum úr
smíðajárni.
Gunnar Ölafsson & Co. hf., Strandvegur 47.
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
æ
wæææææææææææææææææææææææææææææææææææææææææææ