Ný vikutíðindi - 21.01.1972, Blaðsíða 2

2
NÝ VIKUTÍÐINDI
NÝ VIKUTÍÐINDI
Útgefandi og ritstjóri:
Geir Gunnarsson.
Ritstjóm og auglýsingar
Skipholti 46 (vesturgafl)
Símar 26833 og 11640
(prentsmiðjan). Pósth. 5094.
Prentun: Prentsm. Þjóðviljans
Setning: FélagsprentsmiOjan
Löngu fríin
Hér i borg býr maöur á
tíræðisaldri, sem var þræll
austur i sveitum á yngri ár-
um.
Þegar tveir synir óðals-
bóndans fóru suður í Mennta
skólann, fengu þeir sinn
hvorn hestinn, en vinnupilt-
urinn varð að hlaupa. Sama
var að segja, þegar þeir voru
sóllir um vorið.
Hann fókk ekki kaup,
heldur mat og föt og flet til
að sofa á. Hann var sendur
gangandi i verið á vetrum og
kom aftur með fiskinn á bak
inu og eitthvert kaup i vas-
anum, sem bóndinn hirti,
livorttveggj a.
Þessi maður er enn á lífi.
Hann hafði vissulega ekki
heldur 40 stunda vinnuviku.
Það er af sem áður var,
sem betur fer, en menn eru
bara svartsýnir á að hin
miklu frí, sem nú skapast,
leiði til meiri lífshamingju.
Hinn gullni meðalvegur er
vandrataður.
1 fyrsta lagi er vafasamt,
að unnt sé að skapa sæmileg
lífsskilyrði hér á þessum
hrjóstuga kletti nyrst i At-
lantshafi, ef menn leggja
ekki harðar að sér með
vinnu en þeir, sem í gósen-
löndum búa.
I öðru lagi eru menn í
vandræðum með, livað þeir
eiga að gera við þessa miklu
frítíma, því veðráttan haml-
ar sólböðum og mikilli úti-
veru. Auk þess er það al-
gild regla, að fólk þarf að
hafa eitthvað fyrir stafni,
einkum unglingar, ef eklci á
illa að fara. Að liggja í að-
gerðarleysi veldur leti og ó-
mennsku; menn byrja að
deyja, ef þeir leiðast þá ekki
út í einhver vandræði.
Það á eftir að sýna sig,
að hinn stutti vinnutími leið-
ir ekki af sér allt það góða,
sem baráttumenn launþega
gera ráð fyrir.
Fyrr má nú lika rota en
dauðrota.
Vinnuáþján og þrældóm-
ur lijúa fyrrí tíma — eins
og dæmi var tekið af í upp-
hafi þessarar greinar um
mann, sem enn er á lífi —
er síður en svo til eftir-
breytni.
En höfum við íslendingar
efni á þvi að hafa stytztu
vinnuviku í heimi? Er ekki
til þarna einhver meðalveg-
ur, sem leiðir til meiri far-
sældar en hin löngu fri, sem
menn vita ekkert, hvað þeir
eiga að gera við?
SÍGILD GLEÐISAGA
Daman með hvíta
i
blævæn^inii
Kínverskt ævíntýri
Tschuang-Tsen, sem bjó i
Sunglandi, var menntaður mað-
ur, er hafði öðlast slíkan þroska
og lífsspeki, að hann hafnaði
öllum fallvöltum gæðum. Og
þar sem hann sem frómur Kín-
verji trúði ekki á ódauðleikann,
var honum naumast annað til
sálarfróunar en athuganir á fá-
fengilegri ásókn venjulegs fólks
í auð og innantóm metorð. En
þessi sálarfróun hlýtur að hafa
verið fjarska mikil, því eftir
dauða sinn var Tschuang-Tsen
prísaður sem hamingjunnar
panfíll og minnst með öfund-
sjúkri aðdáun.
Á hinn bóginn hafði Tschu-
ang-Tsen vanið sig á, þegar
hinir ókunnu snillingar alheims
ins leyfðu það, að ferðast undir
grænum himni milli blómstr-
andi bambus- og pílviðitrjáa í
landinu þar sem hann bjó, án
þess að vita ástæðu eða tilgang
þess.
Þegar hann morgun nokkurn
var á göngu um blómstrandi
brekku við rætur Namboafjalls,
kom hann allt í einu inn í
kirkjugarð, þar sem hinir dauðu
hvíldu undir smáhaug úr tigul-
steinum samkvæmt landsvenj-
um. Þegar hann leit yfir enda-
lausar.leiðaraðirnar, fór vitring-
urinn að hugleiða tilgang jarð-
lífsins.
„Hingað, inn í þessa blind-
tröð, liggja þá leiðir lífsins. Og
þegar einhver hefur á annað
borð fengið hér samastað,
kemst hann ekki héðan.“
Þetta var að vísu ekki neitt
frumleg hugsun, en hún rúm-
aði allt, sem Tschuang-Tsen gat
gripið yfir af heimspekikunn-
áttu sinni. Og þar sem hann var
lærður maður, krafðist hann
engrar huggunar af hálfu postu-
línsdrekans, sem lá yfir kirkju-
garðshliðinu.
Þegar hann arkaði nú þungt
þenkjandi fram hjá leiðaröðum
þessum, kom hann skyndilega
auga á unga konu, augljóslega
í sorgarbúningi, því hún var í
síðum hvítum kyrtli úr grófu
efni. Hún sat við leiði nokkurt
og blakaði blævæng sínum yfir
ógróinn hauginn.
Tschuang-Tsen lék forvitni á
að vita, hvað lægi á bak við
þetta og heilsaði því dömunni
kurteislega og sagði:
„Misvirðið það ekki við mig,
unga kona, þótt ég spyrji, hver
hvíli undir þessum haug og þvi
þér leggið yður svo fram við að
veifa blævæng yfir jarðveg
leiðisins. Ég er heimspekingur
og kappkosta að finna orsök
alls, og örsökina fyrir viðleitni
yðar er mér torskilin.“
Unga konan hætti ekki að
veifa blævængnum. Hún roðn-
aði, laut höfði og tuldraði eitt-
hvað, sem spekingurinn skildi
ekki. Hann endurtók nokkrum
sinnum spurninguna, en án ár-
angurs. Daman virti hann ekki
framar viðlits, og sál hennar
virtist hafa tekið sér aðsetur i
hendinni, sem hreyfði blævæng
inn.
Tschuang-Tsen dró sig í hlé,
þótt honum væri það á móti
skapi. Jafnvel þótt hann væri
sannfærður um fáfengileik allr-
ar breytni, leitaðist hann samt
við að finna orskakir hverskon-
ar breytni, einkum kvenna.
Og þessi litla kona við gröf-
ina espaði mjög forvjtni hans.
Hann hélt áfram göngu sinni,
en leit oft aftur fyrir sig og
sá ávallt blævængnum blakað í
sífellu, svo að hann líktist stóru
fiðrildi. Þá benti gömul kona,
sem hann hafði ekki veitt at-
hygli fyrr, honum að koma til
sín, leidddi hann inn í skugga
haugs nokkurs og sagði:
„Ég heyrði yður leggja spurn-
ingu fyrir frúna, sem hún svar-
aði ekki. Ég skal veita yður
svar gegn lítilsháttar þóknun,
þannig að ég geti keypt bæna-
borða af prestinum, handa hon-
um að brenna, svo ég þar með
öðlist langa lífdaga.“
Tschuang-Tsen tók upp pung
sinn og gaf kerlingunni pening.
„Daman við gröfina er frú
Lu, ekkja menntaðs manns,
sem To hét og dó fyrir viku
eftir langa sjúkdómslegu. Hún
krýpur við leiði mannsins síns.
Þau elskuðust mjög heitt. Jafn-
vel á banabeðinu gat To ekki
sætt sig við að yfirgefa eigin-
konu sína, því það var honum
óbærileg tilhugsun, að konan
hans yrði ein og yfirgefin í
heiminum í blóma lífsins. En
þar sem hann var auðsveipur í
sinni, sætti hans sig að lok-
um við það og gaf sál sína nauð-
syninni á vald. Meðan hann lá
sína löngu banalegu, sat frú Lú
við rúm hans og fullvissaði
hann grátandi um, að hún vildi
ekki lifa hann, heldur hvíla við
hlið hans í kistunni, eins og
hún hafði hvílt í sömu rekkju
og hann. En þá sagði herra Tu:
„Sverðu ekki slíkan eið, kæra
kona.“
„Jæja, ef ég neyðist til að
lifa þig,“ sagði konan hans, „ef
andarnir dæma mig til að líta
dagsins ljós án þess að sjá þig,
þá skaltu vita, að ég mun aldr-
ei heyra öðrum til og einungis
einn karlmaður er í mínu lífi,
alveg eins og ég hef eina sál.“
En herra Tu sagði:
„Heitstrengdu ekkert þessu
líkt, kæra eiginkona.“
„Leyfðu mér þá að minnsta
kosti, kæri eiginmaður, að
sverja þér trúnað í fimm ár!“
„Sverðu heldur ekki slíkan
eið, kona góð. Sverðu heldur
að þú skulir vera mér trú, með-
an jarðvegurinn hefur ekki
þornað á gröf minni.“
Frú Lu sór þess dýran eið,
Framhald á bls. 4
Verzlunarfólk -
Að gefnu tilefni vill Verzlunarmannafélag Reykjavíkur vekja athygli á þvi,
að ef frí vegna vinnu á laugardögum er minna en einn heill dagur, skal
það frí vera SAMFELLT HELAGRFRÍ, þ.e., eigi skemmra en til kl. 13 á
■mánudögum.
Sérstaklega skal bent á að samkvæmt 7. grein kjarasamnings V.R. skal dag-
vinnutíminn hefjast kl. 9 að morgni eða að einhverju leyti fyrr.
Sú eina undantekning scm heimilar að vinna hefjist eftir kl. 9 að
morgni er bundin við kl. 13 á mánudögum,
Óheimilt er að láta vinnu hefjast seinna en kl. 9 að morgni aðra
daga vikunnar.
Sórstök athygli skal vakin á þvi, að dagvinnu lýkur eigi síðar en kl.
18 á föstudögum.
VERZLUNARMANNAFÉLAG REYKJAVIKUR.