Ný vikutíðindi - 11.10.1974, Qupperneq 2

2
NÝ VIKUTÍÐINDI

Ný Vikutíðindi
Útgeíandi og ritstjóri:
Geir Gunnarsson.
Ritstjórn og auglýsingar:
Þingholtsstræti 27.
(timburhúsið, bakdyr)
Sími 28120.
Prentun:
Prentsmiðja Þjóðviljans
Setning:
Prentverk Kópavogs
Myndamót:
Prentmyndastofan hf.
Gott
sumar
SUMARIÐ sem nú er að
kveðja hefur verið gott til sjáv-
ar og sveita víðast hvar á land-
inu. Sunnanlands hefur veðrið
verið með eindæmum gott í
mestallt sumar og lífið leikið
við bændur. Heyfengur mikill
og góður og nú í liaust hefur
uppskera garðávaxta verið fá-
dæma góð.
í öðrum landshlutum hefur
sumarið einnig verið gott nema
þá helzt á Austurlandi, en þar
varð seinnihlutinn votviðrasam-
ur. Þó náðu bændur þar sem
annars staðar fullum heyfeng
og fé hefur komið vænt af
fjalli. Bændur hafa fengið
greiddan þann kostnaðarauka,
sem þeir hafa orðið fyrir af
völdum verðhækkana, og er
það meira en aðrar stéttir jijóð-
félagsins geta sagt. Að öllu
þessu samanlögðu má því full-
yrða að bændur séu vel undit
það búnir að mæta komandi
vetri, þrátt fyrir fyrirsjáanlegar
hækkanir á fóðurvörum.
Afli báta- og togaraflotans
hefur verið allsæmilegur, og í
mörgum tilfellum ágætur. At-
vinna við úrvinnslu aflans hef-
ur verið svo mikil að vart lief-
ur hafst undan og hvarvetna
skort fólk. Röng gengisskrán-
ing og óvissa í markaðsmálum
hefur hins vegar sett sjávarút-
veginn 1 heild í mikinn vanda,
auk gífurlegra kostnaðar hækk-
ana innanlands.
Ríkisstjórnin hefur nú gert
gangskör að því að leysa þenn-
an vanda og hefur þegar gert
víðtækar ráðstafanir til bráða-
birgða. Síðustu fréttir herma,
að verð á loðnumjöli fari nú
stórhækkandi aftur og gott út-
lit sé með sölu þeirra birgða,
sem liggja í landinu. Ennfrem-
ur má allt eins gera ráð fyrir,
að þorskblokkin fari aftur
hækkandi i Bandaríkjunum
og það verði enn til að létta
undir með hraðfrystihúsunum.
Að öllu þessu samanlögðu
má sjá, að þrátt fyrir tíma-
bundna erfiðleika erum við vel
undir það búnir að taka á okk-
ur nokkrar byrðar um skeið.
Að efna til verkfalla á þess-
um tíma er hrein morðtilraun
við atvinnuvegina og hefur
ekkert annað i för með sér en
atvinnuleysi og öngþveiti.
Verkalýðsrekendum hlýtur
að vera það ljóst, að þjóðin vill
frekar taka á sig nokkrar verð-
hækkanir um skeið, heldur en
að steypa sér út í verkföll, sem
fyrirfram eru dæmd til að mis-
heppnast að því leyti, að þótt
kauphækkun fengist væri hún
ekki raunhæf og kallaði aðeins
á nýjar verðhækkanir.
NÓTT VIÐ HAFIÐ
Þcgar stytti upp regnið, opn-
aði ég gluggann út til hafsins
og fann, hvernig rakt og svalt
sjávarkulið fyllti herbergið.
Þungar drunur heyrðust neðan
frá ströndinni, þar sem öklurn-
ar skullu á brimbrjótnum.
Skýjaþykknið greiddist fljót-
lega sundur, líkt og það væri
rifið í tætlur, og slitur af því
rak inn yfir landið; það birti í
lofti um leið.
Ég leit á klukkuna; liana
vantaði nokkrar mínútur í eitt.
Meðan ég nú stóð þarna í
myrkrinu, án þcss að kveikja
rafljósið, heyrði ég að dyrnar
að næsta herbergi voru opnað-
ar og að þeim var lokað aftur.
Það var gengið hratt inn gólf-
ið og vindutjaldið dregið nið-
ur; síðan varð allt hljótt á ný.
Þetta endurtók sig á hverju
kvöldi. Ég hefði átt að vera
farinn að venjast því og hætta
að veita ]rví athygli. En ég var
þvert á móti tekinn að bíða
eftir þessu þruski. Ég var hætt-
ur að geta sofnað fyrr, en búið
var að loka dyrunum og draga
vindutjaldið niður. Mót venju
lét ég nú gluggann standa ojr-
inn, háttaði og lagðist til
svefns.
★
Svo lá ég og hlustaði á hafið
og hugsaði um konuna, sem
bjó í herberginu við hliðina á
mér. Ilún hafði komið fyrir
viku, og þótt við hittumst dag-
lega við máltíðir, höfðum við
aldrei talazt orð við. Ilún var
kuldaleg og fálát í fasi og lað-
aði ekki að sér kunningja. Eigi
að síður var eitthvað það við
persónu hennar, að mér stóð
ekki á sarna um hana.
Hún var á vissan hátt aðlað-
andi, og meðfædd reisn. og
glæsibragur í hreyfingum henn-
ar. Hvenær sem hún var í ná-
vist minni, skoðaði ég hana ein-
vörðungu sem konu. Hjá því
varð blátt áfram ekki kornizt.
Ég hafði búið hér úti á yztu
nöf í bráðurn heilan mánuð.
Og ég varð gripinn taugaæs-
ingi„ er hún birtist hér allt í
einu. Ég réð ekki við þær til-
Allt í einu glaðvaknaði ég
og settist upp í rúminu. Það
sást ekki skýskaf á lofti, og
stjörnubirtan glitraði dauft á
gluggarúðunum og kastaði end-
urskini upp á hvítt stofuloftið.
Einhver hafði hreyft sig úti fyr-
ir, og það brá skugga fvrir birt-
una, rétt sem snöggvast. Ég
hlustaði gegnum gjálfrið í sjón-
um eftir fótataki þess, er skugg-
ann ætti, en heyrði ekkert ó-

Dulúðug og krassandi saga
eftir Gregory Miller
finningar, sem gagntóku mig
af sívaxandi þunga.
Ég þráði hana, og þessi þrá
rændi mig áliuga á öllu starfi
og gerði mig rótlausan. Eigi að
síður var ég sannfærður um, að
löngun mín yrði aldrei endur-
goldin, aldrei gagnkvæm. Hún
var ein þeirra kvenna, er fyrr
eða síðar verða á hvers rnanns
vegi, vekja hamstola þrá og
hverfa síðan. Mynd hennar
hverfur aldrei úr huga mér.
Ég lá lengi og hlustaði á
öldusúginn. Dulúðugt og enda-
laust brimhljóð, sem rann beint
í gegnum nóttina. Loksins
rann mér í brjóst, en þó fylgd-
ist ég alltaf með báruskvaldr-
inu við brimbrjótinn niður
frá. Og alltaf fann ég svalt
náttkulið, sem leið inn um 0]i-
inn gluggann og lagði yfir and-
litið á mér.
venjulegt. Ef einhver gengi um
á mölinni fyrir neðan, hlaut ég
að heyra það.
Ég reyndi að kasta þessu frá
mér sem liverri annarri ímynd-
un, en gat það ekki. Hjónin,
sem veitingahúsið áttu, voru
roskin og gengu snemma til
rekkju. Þau leigðu út þessi tvö
herbergi á annarri liæð, til þess
að drýgja lítið eitt þær lélcgu
tekjur, sem sjórinn færði þeirn,
og höfðu lítið samneyti við
aðra á staðnum.
'1 'Ég ‘reis1 uþp og gekk út að
glugganum. í sömu andrá
heyrði ég að strokizt var við
vegginn að utan. Eg laut gæti-
lega út um gluggann, og mér
fannst blóðið storkna í æðum
mínum.
Dökkur skuggi fetaði sig eftir
múrbrúninni, sem lá utan á
liúsinu endilöngu. Hann lædd-
ist hægt og hljóðlega yfir að
hinum glugganum. Sá glugg-
inn, sem var fjær, stóð alltaf
hálfopinn og var festur með
gamaldags stormjárni úr stál-
vít.
Allt í einu datt mér í hug,
hvers vegna konan í herberg-
inu við hliðina á mér, hafði
leitað hingað út í hafsauga, án
þess að hafa nokkurt samband
við umheiminn. Og hvers
vegna hún var svo kuldaleg og
fálát við þá, sem hún um-
gekkst. Hún var hrædd við
eitthvað, — eitthvað sem hún
hafði verið að flýja. Einhvern
— sem ef til vill sat um líf
hennat.
Við hornið hjá vinstri gafl-
inum var auðvelt að komast
upp á eldhúsútbygginguna, og
þaðan mátti hæglega lyfta sér
upp á múrbrúnina, sem lá eftir
framhlið hússins. Eftir henni
var hægt að ganga með því að
halda sér í þakbrúnina.
Nú var felustaður hennar
fundinn. Aðferðin við að ráða
hana af dögum var að því leyti
þaulhugsuð, að komast hljóð-
laust fram lijá báðum mínum
gluggum þótt opnir væru.
Án efa var þetta auðveldasta
leiðin til að komast að fórnar-
lambinu. Þetta mátti fara án
þess að nokkur heyrði til, og
væntanlegur morðingi hefði
öll tromp á hendi, ef hann
þyrfti að hverfa í skyndi út í
skjól náttmyrkursins.
Ég snaraðist í fötin og laut
síðan út um gluggann. Skugg-
inn var horfinn. Hinn glugg-
inn, sem verið hafði glufa á,
stóð nú galopinn. í sama bili
og ég hafði komizt út úr glugg-
anum og fundið brúnina undir
Margur hefur víst rekiö sig á þaö — eins og höfundur
þessarar greinar — að
Skreytni borgar sig ekki
Smágrein eftir
Noel Arden.
Þið hafið heyrt söguna af
manninum, sem gumaði af öll-
um sínum dyggðum, en neydd-
ist loks til að viðurkenna eina
ávirðingu: Að hann ætti það
til að skrökva.
Þetta ónýtti vitanlega allt
það, sem á undan var gengið.
Þannig reynast lygar. Þær ó-
nýta. Oftastnær ónýta þær til-
gang sinn. Ef þið skrökvið af
sömu ástæðu og ég gerði, er
það til að forðast vandræði. En
ég hef komizt að þeirri niður-
stöðu, að ofast kemur skreytni
mér í klípu.
Til dæmis var það ein af
mínum eftirlætislygum að stýfa
af verðinu á hlaupum, sem ég
hafði verið að kaupa, svo að
ekki væri litið á mig sem eyðslu
segg. Ég er varkárari í því efni
nú orðið. Eftir að ég hafði cinu
sinni skrökvað því, að ég hefði
borgað aðeins 30 krónur fyrir
lindarpenna, sem kostaði 50
krónur, var mér falið að kaupa
heila tylft af þeim handa vin-
um mínum. Ég átti fullt í
fangi með að losna undan
því.
Öðru sinni kom það fyrir
mig í heimboði, að ég fór að
dotta. Allt í einu vaknaði ég
við ákveðna spumingu hús-
freyjunnar: „Hvað lialdið þér,
Arden? Tiúiö þér þessu?“ Ég
fullvissaði hana hiklaust um
að svo væri, enda þótt ég vissi
alls ekki, hvað lrún var að tala
um. ímyndið ykkur ofboð
rnitt, þegar ég uppgötvaði, að
ég hafði verið að taka undir
einhverja slúðursögu um hana.
Það er ekki alltaf svo auðvelt
að slá slíku upp í gaman.
Nú orðið kannast ég við það
hvert sinn, ef eitthvað fer frarn
lijá mér.
Sömuleiðis viðurkenni ég
fáfræði mína, cf svo ber undir.
Ég leyfi mér ekki lcngur að
segja, að ég viti eitthvað, nerna
ég viti það. Síðast skrökvaði ég
þvílíku, þegar ég sagðist liafa
lesið bók, sem ég hafði ekki
einu sinni heyrt nefnda á nafn
áður. Ég var strax dreginn inn
í umræður um sögupersónurn-
ar, en þá beið ég ekki boðanna
og lagði á flótta.
Ég hef jafnvel verið staðinn
að því að skrökva um heilsu
og útlit fólks. Ekki veit ég
hvers vegna. Maðurinn spurði
mig einskis. En ég taldi mér
skylt að segja eitthvað. Ég lét
því orð falla á þá leið, að ég
hefði aldrei séð hann líta betur
út, og lagði áherzlu á það. Þá
sagði hann við mig kuldalega,
að sér kæmu orð mín á óvart.
Hann væri að koma frá tann-
lækninum, þar sem dreginn
hefði verið úr honum vísdóms-
tönnin. Einnig væri hann ný-
staðinn upp úr inflúensu og
hefði létzt um níu pund. Ég
varð eins og glóandi steikar-
panna í framan. Þess vegna er
ég nú farinn að draga mig
meira í hlé. Ég tala aldrei við
fólk um útlit þess. Ég veit, að
það er alveg nóg að spyrja það,
hvernig því liði.
Ég hef meira að segja lagt
niður þann vana að láta í ljós
við vin m\nn, að barnið hans
sé fallegt og gáfað, þegar ein-
hver vafi leikur á um það. Það
er miklu öruggara að segja: „En
það bam!“ Það getur þýtt hvað
sem er. Gullhamrar eru hættu-
legir. Þegar ekki fylgir hugur
máli. Þeir geta gert mann ann-
aðhvort að lygara eða fábjána.
Ég hef haft reynslu af hvoru
tveggja.
Auðvitað ætti hver maður að
hafa vit á að segja ekki, að
hann hafi verið þar sem hann
var ekki — eða að hann hafi
ekki verið þar sem hann var.
Hann getur ekki vitað, hver sá
hann eða gæti hafa séð hann.
Enginn skyldi því skrökva.
Upp koma svik um síðir.