Sameiningin - 01.08.1911, Síða 15
175
ir, sparsamir, ráðvandir og iðnir. Látum Þjóðverja
sjálfa lýsa breytingunni, sem liefir átt sér stað.
Ritliöfundr, sem fékkst við skýrslur, ritaði fyrir
tuttugu árum:
,.Þýzkaland er að uppskera ávöxtinn af „þroskaðri
hugsan4 ‘ eða efasýki. Glœpir jukust á sex árum, 1873—
1879, á Prússlandi frá 50 til 200—300 p.e. Tala fanga
á Prússlandi, í Ilannover og í Rín-fylkjum jókst úr
102,077 árið 1872 í 133,734 árið 1875, og nú teljast þeir
150,000. Pangelsin eru full og ættjarðarvinir halda því
fast fram, að mynduð sé fanga-nýlenda á einhverri eyju
í Kyrrahafi eða í vestrhluta Afríku/ ‘
Seinna sagði dr. Bauer, einn af hirðprestunum, í
prédikun, sem hann flutti fyrir keisaranum:
„Ástúð, tni og hlýðni við guðs orð eru óþekkt í þessu
landi, þessu voru mikla þýzka föðurlandi, sem fyrrum
var með réttu nefnt heimkynni trúarinnar. Þvert á
móti lítr nú svo út, að það sé faðir lyginnar, sem dýrk-
aðr er á Prússlandi. Á það, sem áðr var talið veglynt
og göfugt, er nú litið með fyrirlitningu, og þjófnaðr og
fjársvik er nefnt með hljómfegra nafni — business.
Iijónabönd eru stofnuð án blessunar kirkjunnar, og útí
þau er lagt til revnslu, og þau hafin, ef þau ekki reynast
vel til fallin. Vér höfum ennþá sunnudaginn, en hann
er sunnudagr aðeins að nafninu til, og fólkið vinnr með-
an á guðsþjónustunni stendr, og síðara hluta dagsins og
kvöldinu evðir það í óbófsömum lifnaði á opinberum
stöðum og í söng-sölum svo nefndum; en hærri stéttirnar
þeysa til veðreiða, metandi meir að heyra másið í kvöld-
um hestum en guðs orð, sem gys er að gjört í blöðunum
og haft er til guðlasts á opinberum mannfundum. Þjón-
ar guðs eru daglega svívirtirl ‘
Fréttaritari við veraldlegt Lundúna-blað segir:
„Berlín með milíón íbúa hefir 110 presta, bæði pró-
testantiska og rómversk-kaþólska, og meðal-aðsóknin að
hverjum guðsþjónustu-stað er minni en hundrað. Fyr-
irspurnir frá húsi til húss sýna, að í þessarri sömu borg
er ekki eitt heimili af átta, sem á biblíu eða notar hana
reglulega. Trúar- og siðferðisástandið í landinu er