Nýi tíminn - 23.09.1948, Blaðsíða 7

Fimmtudagur 23. sept. 1948
NÝI TlMINN
Gróðrarstía smygls og hverskonar
spillingar
Framhald af 2. síðu.
n Það er staðfest að Bandaríkja
menn nota þessa aðstöðu til stór
kostlegs smygls og gróðrabralis,
og tollgæzlan á Keflavíkiuílug-
velli er ófeimin að tala um stöð-
ugan straum dollarakaupmanna
og annarra smyglara til Kef'a-
víkurflugvallarins, en með þesm
er leitt í ljós, og það í blaði
þeirrar ríkisstjórnar, sem á-
) byrgð ber á þessu svívirðilega
ástandi, að upplýsingar og á-
deilur sósíalista í þessum mál-
um hafa við fyllstu rök að styðj
ast.
Bandaríkjablöð og stjórnar-
völd Bandaríkjanna virðast
aldrei hafa litið á Keflavíkur-
samninginn nema sem þægilegt
yfirskin, sem hægt væri að
troða gegnum Alþingi og nota
til að blekkja þjóðina.
Nú er óhikað talað vestra um
„stöðvar" Bandaríkjanna á ís-
landi, og Keflavíkurflugvöh nr-
inn nefndur í sömu andránni og
herstöðvar Bandaríkjamanna á
Grænlandi. Trúnaðarme.m
Bandaríkjastjórnar ræða það
ófeimnir á þingi Bandaríkjanna
að hermálaráðuneytið krefjist
^ hinna furðulegustu f járveiti íga
í sambandi við Keflavíkurflug-
völlinn, þar á meðal fjárveit-
ingu á sjöttu milljón króna til
byggingar leikfimishúss! Ekk-
ert stjórnarblaðanna ísl. hefur

þorað að skýra frá þessum nm-
mælum í Bandaríkjaþingi, hvað
þá að þau hafi nokkra skýringu
að gefa á slíkum ráðstöfunum.
— í stað blekkingamoldviðrÍ3-
ins frá haustinu 1946 um bless-
un Keflavíkursamningsins er
að koma vandræðaleg þögn.
Þeir sem seldu þá hin mikilvæg-
ustu landsréttindi af höndum
eru farnir að finna að þjóðin
sér nú gegnum blekkingavef-
inn; finna hvernig menn líta á
hin svívirðulegu lögbrot og vfir
gang Bandaríkjaliðsins á Kefla
víkurflugvelli og leppmennsku
Bjarna Benediktssonar og rík.is-
stjórnarinnar.
i • ■ '
Islendingar voru sviknir und-
ir Keflavíkursamninginn. Hann
var samþykktur af þingmeiri-
hluta, sem hafði lofáð kjóseud-
um því hátíðlega nokkrum mán
uðum áður að standa á verð?
gegn erlendri ásælni. En sá
samningur var þó aðeins byrjun
in. Leppstjórn Bjarna Ben. hef
ur gengið á lagið, með þjónkun
sinni við Bandaríkjaliðið á veil-
inum og nú síðast með því að
reyra þjóðina í Marshallfjötva.
En þennan leik er ekki hægt
að leika lengur án þess að þjóð-
in taki í taumana. Það munv
Bandaríkjalepparnir finna fyn
en varir.
DOLLflRftDYRKENDUR
Framhald af 3. síðu.
menn í verkalýðsfélögum. Nei,
Bandarikin eru ekki elns mik_
ið lýðræðisiand og sumir vilja
vera láta!
Bandariskur
ræningjamórall
Við spyrjum Peter Freuchen
um álit hans á Marshalláætlun
inni, og hann svarar:
—. Marshalláætlunin. Verður
nokkuð úr henni? Ég hef áð-
* ur skrifað álit mitt um þessa
Marshalláætlun. Þá va’. um það
rætt að í hóp þeirra 16 landa
sem til greina áttu að koma,
gæti Danmörk aðeins komizt,
ef við skuldbyttum okkur til að
selja herstöðvar á Grænlandi.
Það kalla ég ræningjamóral.
Ég á við, að það eru margar
ástæður til þess að vuð eigum
hvorki að selja Grænland né
láta Bandaríkjunum eftir her-
stöðvar. í fyrsta lagi eru Græn
lendingar landar okkar. Og mað
ur selur ekki landa sina eins
og maður selur hesta og hús-
dýr — að minnsta kosti ekki
i Danmörku.
Bandaríkjamenn keyptu Al-
aska árið 1867 fyrir 61- milljón
dollara. Alaska er 400.000 fer-
/ mílur, svo að það urðu 12%
dollari fyrir fermiluna. og það
kaupverð græða þeir oft á
hverju ári. Nú er sagt að Banda
ríkjamenn vilji greiða einn millj
arð clollara fyrir Grænland, sem
er 600.000 fermílur. Það eru
1200 ^ollarar á fermílu, en ég
held að Bandaríkjamenn ofmeti
stórlega möguleikana þar norð_
urfrá. Það er erfitt að búa á
Grænlandi, og ég á ekki von á
að slíkt líf myndi fall v Banda_
x'íkjamönnum í geð. Þeu myndu
eflaust bráðlega vanrækja land-
ið og arðræna íbúana, og við
getum ekki látið það um okk-
ur spyrjast að við afhendum
Grænlendinga þeirri þjóð sern
fúslega lætur sína eigin þegna
deyja úr hungri. Og ef Dan-
mörk seldi Bandaríkjunum her-
stöðvar væri það alvariegt brot
á hlutleysi okkar og opin hót-
an við Sovétríkin.
Óhugnanleg‘i gyðingahatui
í Bandaríkjunum
Ég legg ekki mikið upp úr
þessu mikla umtali þeirra um
frelsi í Bandaríkjunum. Og ég
skal nefna lítið dæmi sem sýnir
að lýðræðið í Bandaríkjunum. e:
ekki eins rótgróið og ýmsir vilja
halda fram. Allar sandstrend-
ur þar í landi eru leigðar klúbb.
um sem hafa einkarétt til af
nota þær, og þegar ég vakti
athygli manna á því, að við
í Danmörku vildum að strend.
unxar væru í almenningseign
af því að við teldum að sól
og loft heyrði allri þjóðinni til,
þá fékk ég þau svör, að Banda-
ríkjamenn kærðu sig ekki um
að eiga á liættu að fara i sjó-
inn ásamt negrum — og gyð-
ingum. Gyðingahatur er nefni-
lega orðið óhugnanlega mikið í
Bandaríkjunum.
— Fundurinn í Bjark-
arlundi
Framhald af 8. siðu.
Gísli sagði ennfremur að
hrunboðskapur fjárhagsráðs i
fyri'a sumar, „þegar ekki var
hægt að opna svo fyrir útvarp
að hran og eyðilegging kvæðu
ekki við“ — hefði gert óút-
reiknanlega bölvun fyrir þjóð-
félagið, nefndi aðeins sem dæmi
að eyðilegging lánstraustsins
hefði m. a. gert það að verk
um að landssímanurn væri nú
illmögulegt að leggja um landið
þá síma, sem til stæði að leggja.
Fjármálaráðherra
Sjálfstæðisflokksins
rekinn á dyr
Þegar Gísli var að lýsa valdi
sínu fyrir fundarmönnum, —
sem þó leit ekki út fyrir að
hann teldi einhlítt, ef hann
mætti með áskorun um verzlun
arfrelsi samvinnufélaga upp á
vasann, •— sagði hann til dæm-
is, að einu sinni hefði hann
rekið allan Framsóknarflokk-
inn út úr fjárveitingarnefnd.
Og í annað skipti rak hann
„sjálfan fjármálaráðherra
flokksins, Jóhann Þ. Jósefsson
út úr fjárveitingarnefnd, þegar
hann var þar með ósvinnu sem
ég tók ekki í mál — og stend
jafnréttur eftir í flokknum!“
Glamurræður
um al’lt og ekkert
Gísli kvað þenna fund A,-
Barðstrendinga hinn merkasta
og væri ólíku saman að jafna
svona fundi um framfaramál
kéraða eða filmusamkomum
Framsókn-ar út' um sveitir nú
í sumar. Eða þá héraðsmótum
Sjálfstæðisflokksins, þar sem
Ólafur Th rs og Bjarni Ben.
væru að þcytast um landið
þvert og endilangt að halda
„glamurræður um allt og ekk-
ert, með tilheyrandi Öskubusk-
um og lúðrablæstri.“
Gerðu menn góðan róm að
þessu máli Gísla.
Skatthlunnindi kaupfélaganna
Framhald af 3. síðu
lagsmöimum sínum því sem þa l
hafa lagt á vörur þeirra, fram
yfir eðlilegan dreifingarkostnaö.
Sömu aðstöðu ætti hver sá kaup
maður að fá, sem sannaði skatta
yfirvöldunum að hann seldi vör
ur sínar á sannvirðisgrundveiíi.
Fjandshapnr Sjállstæðis-
flokksins vio noytenda-
samtökin
Eg lief nú reynt að skýra
í stuttu máli, ástæðurnar fyiir
því að það er ekki aðeins rétc-
mætt og sjálfsagt að kaupfé-
lögin njóti þeirra hlunninda,
sem þau njóta, heldur ætti lög-
gjafinn að fara inn á þá braut
að gefa almenningi kost á að
reka verzlun sína á sannvirðis-
grundvelli, til þess að ná þvi
marki, þarf ekki aðeins að
tryggja hagkvæm innkaup og
hagkvæma dreifingu vörunna.,
það þarf einnig að hverfa frá
þeirr^'villu að gera verzlun með
nauðsynjavöru að skattheimtu
! grundvelli fyrir bæi og ríki þvi
| með því er verið að gera vöi-
j una óeðlilega dýra og veíta
neyzlusköttum yfir á herðar al-
mennings, og láta þannig h:.v,a
snauðustu bera þær byrðar, sem
eiga að hvíla á hinum breið’X
bökum auðstéttai’innar. Lögin
um skattahlunnindi kaupfélag-
anna eru sú eina vernd, sem iög-
gjafinn hefur til þessa veitt a'-
menningi gegn slíkri árás, og
það er vel skiljanlegt að flokk-
ur auðstéttarinnar, Sjálfstæðis
flokkurinn, vilji svifta alþý’u
manna þessari vernd. Það er
hvort eð er hlutverk þessa
flokks að berjast gegn kaup-
félögunum og fyrir því að láta
j hinn snauða f jölda bera þær
fjárhagsbyrðar, sem auðmönn
unum bera. Það er hlutv. ha*:s
að berjast gegn hver.jum þtixn
j samtökum, sem að því miða a )
j gera völd og áhi’if hins vinnandi
1 fjölda meiri.
Ef einhver efast um þetta þá
ætti hann að athuga hverjir það
hafa veriðog eru, sem verkal.féi.
hafa mætt sem andstæðingum í
baráttunni fyrir réttindum og
hagsmunum verkalýðsins. Það
hafa verið og eru fulltrúar og
leiðtogar Sjálfstæðisflokksins;
engan sigur hafa þessi samtölc
unnið, engum réttindum hafa
þau náð verkamönnum til handa
nema gegn harðvítugri baráttu
Morgunblaðsins. Sama maíi
gegnir um baráttu samvinnu-
manna, hvert skref sem þeu-
hafa stigið til framfara hefur
Morgunblaðið og flokkur þess
reynt að hindra, og nú þegár
setið er yfir hlut kaupféíaganna,
hvað innflutning snertir, þá eru
það fulltrúar og forustumen.x
Sjálfstæðisflokksins, sem varna
þeim réttar síns.
Hvar sem alþýða manna sæk
ir fram til betri lífskjara rejnir
flokkur auðstéttarinnar að,
varna henni vegar, því bætt lífö-;
kjör fjöldans þýðir kjarajöfn-
un, en slíkt samrýmist ekki
hagsmunum auðmanna.
Eg hef í þessari grein leitt hjá
mér að svara ýmsum firruúi
og rangfærslum Morgunblaðs-
greinarinnar. Getur verið að ég
svari þeim síðar þó efa mál sé'
hvort þær eru þess virði.
S. A. S.
Ofvarpið
SITT M HVERJU
Framhald af 4. síðu.
gresi með því að skipuleggja
vöxt þess, enda hefur reyusl-
an orðið eftir því. Fyrirkomu
lag innflutningsmálanna heí-
ur aldrei verið umsvifameiia,
dýrara og óréttlátara en ein
mitt nú. En það er ekki að -
eins svo að fyrirætlanr
hinna frómu sálna sein
saumuðu bótina á fatið hafi
mistekizt, heldur hefur auð-
stéttin sjálf hagnýtt sér hið
nýja ástand á markvissan
hátt. Það er einmitt „flokk-
ur hins frjálsa framtaks“,
$jáIfstæðisflokkurinn, sem
nú hefur forustu um skrif-
finnskubáknin og stjórnar
þeim öUum. Og nú er skrif-
finnskan orðin tæki til þesi
atf framkvæma cinokur fárra
auðmarma á innflutningnum,
þá einokun sem hvar\ etna er
arftaki. „frelsisins" í skip i-
lagi auðhyggjunnar.
Skriffinnskan er þanníg
mjög gott dæmi um algert
skipbrot þeirra manna sem
ímynda sér að hægt sé að
betrumbæta auðvaldsþjóðfé-
lagið með „skipulagningu“
og hún er ekki síður ákjós-
anlegt dæmi um þróun kapi-
talismans frá frelsi til ein-
okunar. Og þetta dæmi er
þeim mun athyglisverðara
sem hægt er að fá ógleym-
anlega mynd af því hyern
dag með því líta inn í skrií-
stofubáknin í Arnarhvoli og
við Skólavörðustíg, gerast
uin stund meðlimur umsáturs
hersins og láta leika um sig
andrúmsloft þess ömurlega
vonleysis sem þrífst þar inn-
an veggja. Götuloft Beykja-
víkur fær nýjan, ferskaa
keim eftir slíka reynslu.
Framhald af 2. síðu.
skólastílum, en vaxa síðan upn
úr með auknum þroska.
Þrátt fyrir einlægan ásetning
mislukkaðist mér að hlusta i
laugardagskvöldið, og iðraði
mig þess, er ég heyrði, að eitt
helzta snilldarkvæði Nordahls
Griegs hefði verið lesið. Smá-
sögunnar og sögukaflans var að
engu getið í því sambandi.
Hver „siðasta vika“ útvarps-
ins er sjö sólarhringar að lengd.
Hins vegar er vafamál, að
breiddin og þykktin samsvari
lengdinni. Maður saknar þess
oft, hve rúmtak „síðustu vik”.“
var lítið, og gerast nú ýmsir u.
að vekja athygli á því. En nú
kemur mér til hugar að spyrja:
Hví ætti útvarpið að vera betra
en t. d. þjóðlífið? Hvaða skii-
yrði hefur það til þess? Og er
ekki þjóðlífið allt í skítnum?
Hvaða andi er hér í þessu landi9
Hvaða sál er í fólkinu, að það
skuli láta fara með sig eins ig
nú er gert? Hvar er andlegur
framsóknarvilji þjóðarinnar?
Hvernig eiga þeir við útvarpið
að vera með stórbrotin menning
arleg sjónarmið í siðspilltu og
mergfúnu þjóðfélagi? Það er þó
ekki útvarpið, sem er einráft
um þróun og stefnur í íslenzK.i
mannlífi? — Þetta er ekki af-
látsbréf útvarpinu til handa,
heldur ábending um það á
hvaða grundvelli mætti gagn-
rýna það fyrirtæki, sem heitir
Rikisútvarp.
B. B.