Nýi tíminn - 08.01.1953, Blaðsíða 6

£>) —- NÝI TLMINN — Firamtudagur 8. janúar 1053

Mynd í'rá Reyjtjavík'nrhöfn morguninn sem desemberverkfallið leystist Humlruð þcirra scm þangað
streymdu feng i ©nga vinnti.
ÁRAMÓTAGREIN
EiNARS OLGEIRSSONAR
Frambakl af 5. síðtj.
..Lúðrandi1 kóngar þá lerkaðir
dratta,
læra hjá Frönskunum»monneskju*
rctt,
heirna í borgum- sjá hentara að
snatta
en hlutast um annara stjórnarlög
sett."
Svo orti einn ríkasti maður
íslands og æðsti embættis-
maður í „íslands glaðværð11
1795. Oss þykja þau ár niður-
lægingartími nú. En hvers
konar niðurlæging er það þá,
sem þjóð vor aú cr í á níunda
ári lýðveldisins, ef hana brest-
<ur djörfung til að segja þeim
drattandi dátum Ameríku, sem
dvagnast á landi voru enn að
stiáfa lieim, — og segja þeim
andlegu dátum amerísks a uö-
vttlds sem ráða enn rikjum
á íslandi, að fá sér frí að
íullu og öllu frá stjómar-
störfum lýðveldis vors?
En auðrnannastéttir Atlants-
hafsbandalagsins skelfast eigi
aðeins nýlendubyltinguna sem
umkringir þá og verkalýðs-
hreyfinguna, sem ógnar öllu
þeirra verki. Þær eru líka inn-
byrðis ósáttar og munu brátt
bítast sem vargar um minnk-
andi bráð. Það er í Atlantshafs-
bandalaginu sem í höll Goð-
mundar á Glæsivöllum:
,;En bróðernið cr fláít mjög og
gamanið cr grátt,
i góðsemi vegur þar hver annan".
Enn sPiáka þeir aðeins peðum
hver gega öðrum, brezku og
amerísku auðkóngarnir, við
botn Miðjarðarhafsins og heila
á víxl olíu á eldinn í Iran. En
gamanið gránar með hverri
viku. Jafnt í Asíu, Afríku,
sem Evrópu.
Og glöggslcyggnum áhorfanda
dylst ekki, að Atlantshafs-
bandalag auðveldanna er klofn-
að. Auðmannastéttir Vestur-
Evrópu jjora ekki að hlaða
meiri vígbúnaðarbyrðum á bak
alþýðunnar. Og sjálf yfirstótt
Ameríku sér aö iénsríki hennar
í Evrópu þora ekki að fylgja
henni út í vonlaust styrjaldar-
æfintýri við alþýðunki heims.
Yfírstétt Ameríku sér sig þeg-
ar í anda einangraða og hat-
aða í verðldinni, jafnvel að
•þjóðiiaar í V-Evrópu, sem
hún ætlaði að fjötra á klafa
sinn, rísi upp og segi lienni
•upp hoilustu. Slíkur ótti yfir-
stéttar skapar hvorttveggja i
t) iúöfand! merkir þeir, som
gunga snejTJulega.
9) borgfr '•rerkja' hér kástala.
senn hættu á því að hún steypi
heiminum út i nýja styrjöld í
brjálæ'ði sínu, —- og grundvöii
að því að hún þori ekki annað
en halda frið.
Það er veigamesta hlutverk
alþýðunnar í auðvaldsríkjun-
um í dag að skapa auðvaldinu
slíkt aðhald a'ð það neyðist til
að una friði og gera þannig
friðsamlega þa’óun þjóðfélagsins
mögulega. Þetta tókst á árinu
1952. Við skulum vona að það
takist áfra,m með samstarfi ai-
þýðu vi'ð alla friðelskandi
menn, hvar í flokki og stétt
sem þeir standa.
ur sósml-
ismsms
Það er engin furða þó feig
auðmannastétt heimsins hleypi
fítonsa.nda í biöð sin, til þéss
að reyna að dylja hvað er að
ger.ast. í þeipi þriðja ltluta.
heims, sem au'ðvaldið reynir að
ioka með jámtjaldi blekkinga
og banns á samskiptum við.
„Eggjaði skýin öíund svört,
upp iann morguns.tjarna,
byrgið þið liana, hún er oí
björt :
helvítið a’ tarna."
Það væii ekki efnilegt af-
'spurnar fyrir auðvald lieimsins,
ef alþýða iieims vissi öll’,
hveraig framleiðslu alþýðuiíkj-
anna fleygir fram og lífskjör
alþýðu batna að sama skapi/af
því öll framleiðsluaukning er
lianda fóikinu sjálfu, — með-
an alþýía auðvaldsríkjanna er
rúin meir og meir með hverju
árinu sem líður. Það er betra
fyrir auðvajd heimsins að ijúga
á alþýðuríkin ölium löstum
sjálfra sín. Við skulum minn-
ast þess að yfirstéít Rómáríkis
kváð forvígismenn hinna fá-
tæku, sem þá voru kallaðir
kristnir, éta liörn og brenndi
þá þess vegna á báli. Agfcrðir
yfirstéttar hafa lítið batnað
síðan, svo a’þýða Islands mun
ekki kippa sér upp við dag-
legan óhróður Morgublaðsins.
Hún veit liverjum hann þjónar.
En við skulum láta nokkrar
tölur tala um þróun þess al-
þýðuríkis, sem fetar nú í fylk-
ingarbrjósti þeirra 800 milijóna
manna, sem varp'að hafa af
scr cki auðvaldsins,: Sovétríkj-
'aiíná............7"
Iðnáðarfrámleiðsla •• þc-irra,.
Bandaríkjanna og Bi'etlands,
var sem hér segir samanborið
við 1929:
Sovétríkin Bandar. Engl.
1929 100 100 100
1939 552 99 123
1943 573 217 óþ.
1946 466 155 112
1951 1266 200 160
Þessar tölur tala sínu máli:
Um hvernig þjóðfélagi sósíal-
ismans fleygir fram, þrát.t fyr-
ir hirui ægilega hnekk iðnáðar
þess af eyðileggingimi styrj-
aldarinnar, meðan Bandaríkin
aíeins geta lyft iðnaði sínum
dálítið upp á stríði eða stríðs-
undirbúningi og England hjákk-
ar næstum í sama farinu alla
öldina.
Oreltir framleiöslúliættir
auðvaldsskipulagsins þola enga
samkeppni við framleiðsluskipu-
lag sósíalismans. Burðist Vest-
ur-Evrópa áfram með fjötur
auðvaldsskipulagsins um fót,
dregst hún álíka aftur úr al-
þýðuríkjunum í atvinnuháttum
pg Spánn aðalsins dróst aftur
úr Englandi og Hollandi borg-
arábýrtirígarinn'ar á 17. og 18.
öld. Kreppan, sem nú þjáir
auðvalds-Evrópu og ísland
stynur nú undir stafar af
þessu: að framlei'ðsluöfliii,
verkalýðurinn og viimutækin
cru ekki losuð undan einokim-
arfjötram auðvaldsins og lofað
að njóta sín frjálsum.
Hvert sem litið er í lýð-
voldum Sovétríkjaima verður
myndin hin sama:
1 Sovét-Oikramu, sem orðið
hefiir þó að reisa iðnað siun
allan úr rústum styrjaldar tví-
vegis, er framleitt meira hrá-
jám en í Frakklandi og ítaliu
sainanlagt, hálfu meiri kol en
Frakklaiid og Italíá samanlagt.
og þrefalt fleiri dráttarvélar
en í Frakklandi og Italíu síim-
anlagt.
í fimm Sovétlýðveldum
Mið-Asiu, sem íslendingar vart
hafa áður þekkt nöfnin* á
(Osbekistan, Kasakstan, Kírgi-
síu, Turkmeníu og Tadsíkist-
an mcð 17 milljónum íbúa er
nú framleitt þrefalt meira raf-
niagn en í Tyrklandi, Iran, Pa-
kistan, Egyptalandi, Irak, Sýr-
landi og Afganistan samanlagt
með' 156 milljónum ibúa.
Og í fimm slíkum lýðveld-
um, sem fyrir byltinguna miklu
1917 voru byggð ikúguðum ný-
íenduþjóðum, surmun á liirð-
ingjastigi, ólæsum og öskrif-
ándi, stunda nú 58 til 93 af
hverjum 10 000 íbúum nám við
f liáskóla,. en sama-.tala'er 1 Ind
landi 9, Tyrklandi' 12, Svíþjóð
21, Uanmörku 34.
Aðeins okltar eigið land skar-
ar fram úr auðvaldsríkjunum
og nær þcim, sem lægst eru af
þessum Asíu-lýðveldum með 60
stúdenta á hverja 10 000 íbúa,
eins og Tadsíkistan og Turk-
menía.
★
Baðmullarframleiðsla Sovét-
ríkjanna þýtur nú fram úr
Iramleiðslu au ðvaldslandanna,
einnig miðað við framleiðslu á
bvera hektara. Hún var 1951
21 tví-vætt (doppeizentner) á
hektara í Sovétrikjunum, en í
Egyptalandi 11,5 og í Banda-
ríkjunum 8,3.
★
Það er sama hvert litið er:
Framleiðslunni fleygir fram og
á grundvelli þessarar aukning-
ar afkastanna hefur nú 19.
flokksþing Komm ún istaf lókks
Sovétríkjanna sett sér það
mark að hefja þróunina frá
þjóðfélagi sósíalismans, þar
sem afköst éinstaklingahna
marka að miklu leyti laun
þeirra, og til þjóðfélags komm-
únisnians, mannfélags allsnægt-
anna, þar sein aiiðlinair jafðar
og atorka mannanna geta fuli-
nægL öllum þörfum mannkyns-
ins.
Árið 1952 sá upphaf þessarar
þróunar: fræðilega markað af
Stalín, hinum sívakándi húgs-
uði sósíalismans, í bók hans
, ,íEf nahagsvandamál sósíalism-
ans í Sovétríkjunum, — póli-
tískt ákveðið af 19. flokksþingi
Kommúnistaflokks Sovétríkj-
anna 5.—14. október, og í
reynd liafin með fullgerðri
byggingn Vol ga-Don-sk urðar
ins, og haldið áfram méð þeirri
nýsköpun náttúrunnar: hinum
risavöxnu skurðum, orkuver-
um og áveitusvæðum, sem á
næstu árum umskapa landslag
og loftslag í löndimi, er áður
voru eyðimörk, svo þar verði
hægt að brauðfæða um 100
milljónir manna. Eyðimörkum
er umhverft í akurlönd. „Jörð
rís úr ægi iðjagræn."
★
Hvort sem menn eru með
þessari þróun eða móti, þá er
brjálsemi að loka augunum fyr-
ir staðreyndum hennar.
Fyrir alþýóu íslanda-eni'hiii-
ar stórkostlegu framfarir í
Sovétríkjunum fyrirheit um
hve stórfenglegar atvinnufram-
kvæmdir eru niöguiegar fyrir
íslenzkan sjávarútveg og land-
búnað, fyrir stóriðju úr krafti
íslenzkra fossa, — þegar al-
þýðán fær að ráða íslandi, ó-
hindmð af markaðskreppum og
einræðishringum auðvaldsins.
En fyrir alla þjóð vora, fyr-
ir íslenzka lýðveldið og það
þjó'ðskipulag, sem þáð nú
byggir á, opnast möguleikar til
algers efnahagslegs afkomu-
öryggis með vinsamlegum sam-
siciptum og samstarfi við al-
þýðuríki heimsins ef látið er
af þeim f jandskap i þeirra garð
sem einkennt hefur pólitík
rikisstjórnanaa hér frá
1947, og þeirri siðspilltu ein-
okunarkliku, sem svikið •hefur
land vort imi í liernaðarbanda-
lag nýlenduveldanna, er bægt
frá völdum. Handa þeim 800
milljónum alþýðufólks, sem
skapar nú sitt eigið þjó'ðfélag,
allt frá Saxelfi til Kyrrahafs,
og hefur efni á að Ixirða sig
satt er matarframieiðsln, ís-
lands aðeins dropi i hafið og
stóriöjuframleiffsla íslendinga á
áburði, alumininum og öðru
kærkominn vöruskiptagrund-
völlur fyrir allar vörar, er Is-
land þarfnast.
Efnaiiagsframfarir alþý'ðu-
ríkja lievmsins 1952 skapn ís-
landi 1953 möguleikana til af-
komuöryggis og fiamfara. - ef
! þjóð yor ber gæfu tíl þcss. í
kosuingum koraandi árs áð
hrinda af í ui haldsflolvkunúm
frá völduxn, sem !o;tt hafa yf.ir
oss bö] atvinnuleysis, dýrtíðar
og kaupráns, smán hemámsins
og erlendrar yfirdrottnunar.
en skapa í staðinn þá þjóðfylk-
ingu Islendinga, sem Sósíal-
istaflokkurinn þegar liefur lýst
fyrir þjóðinni að er brýnasta
verkefni hennar.
Árið 1952 er senn að kveðja.
Alþýða Isiands og flokkur
hennar Sameinhigarflokkur al-
þýðu Sósíalistaflolikurinn hefm
frá því ári margs að ininnast.
Alþýða íslands átti á þessu
ári á bak að sjá einhver.jum
allra bezta íoringja, sem hún
hefur eignazt í'rá ’upphaí'i vega,
Sigfúsi Sigurhjartarsyni. Hún
fagnaði h.onum, er haiui kons
heim ;í ársbyrjun, eins og fá-
um landsins sonum hefur ver-
ið fagnað, er þeir aftur litu
Frón. Hann hafði áðnr boðað
herini boðskap einingarinnar
með þeirri list og djörfung,
sem hann einn átti til, og tal-
aði til hvers hjarta. Gg nú
rauf rödd hans öll jámtjöld á-
róðursins, er hann flutti þjóð
sinni boðskapinn mn mennina
sem láta draum verkamannsins
rætast í Iandi sósíalismans og
spurði: „Ef þetta eru þneíar,
hvernig eru þá fr.jíílsir menn?“
öll alþýða íslands syrgði
með Sósíalistaflokknum frá-
fall foringja hans. En merki
hans stendur og mun verða
borlð fram til sigurs af ein-
huga alþýðu.
Ðauð'nn hefur höggvið ó-
venjuinörg skörð í raðir þeirr-
ar fyikingar, sem berst fyrir
l'rcisi og sigri alþýðunnar, á
líðandi ári. Ungir og gamlir á-
gætir forvígisménn hafa fallið
í valinn og ná síðast frú Kat-
rín Pálsdóttir, ein ötulasta og
fórnfúsasta kona, sem barizt
hefur fyrir réttindum og ham-
ingju þeirra i'áiækustu í okkar
landi.
Við kveðjuni þau öll með því
hoiti að f'yila sköröín eftir
mætti og bera málefnið fram
tjl sigurs.
'k
Alþýða íslands og flokkur
hennar minnist glæsilegs sam-
starfs ágætra manna úr öllum
flokkum að undirskriftasöfnun-
undir kröfuraar um sakarupp-
gjöf jieirra, er dæindir vbru
sáklausir út af 30. marz er þeim
écku var slept við yfirheyrslur,
rannsóknir og dóma. En árang-
ur undirskrifta 28 þúsund Is-
lendinga er enn ókominn.
★
Alþýða íslaxids og flokkur
hennar minnist sárrar neyðar.
sem leidd var ýfir verkalýð Is-
lands af valdhöfunurn á þessu
ári, og hins volduga. vetrar-
verkfalls, er gert var til þess
að reyna áð aflétta henni að
nokkru.
Alþýða Islands veit að hún
á icrafta til að útrýma áilri
neyð á íslandi og það strax
ef hún aðeins fær að nota
krafta sína og möguleika þjóð-
félagsins.
íslanci á nóg framleiðslutæki.
til þess áð framleiða vörar, er
tryggja öllum íslendingum
mannsæmandt afkomu, þegar
allir markaðsmöguleikar eru
hannýttir.
ísland á nægar auðlindir til
þess að skapa gjöfuia slóriðju
í þjónustu þjcy rrinnar, ef al-
þýðan áðcins fær að r'áða.
Sigiu'ður Thorodd&en verkftiæð-
irígur hefur í ágætri áætlun
'sýnt fráni ú ’ virkjiínánfiögu-,
Fi'ainijáJd ,á 7.'sii6iu . .