Verktækni - 01.02.1984, Blaðsíða 6
lœKmpeKKing,
hugkvænmi,
fwmkvæði -
fi?anifcvæmd
Flestar þjóðir hins vestræna
heims vinna markvisst að þvi
að gera það áhugavert fyrir at-
vinnulíf að tileinka sér nýjustu
tækni og vísindi. Mönnum er
það ljóst að til þess að standast
harðnandi samkeppni á hinum
alþjóðlegu mörkuðum dugir
ekki lengur að keppa við vinnu-
afl svitadropa sem fást á út-
sölupris í Timbuktu. Til þess
að viðhalda og auka hina efna-
legu velferð þarf að framleiða
og selja afurðir er uppfylla
þarfir markaðarins er gerir
sífellt meiri kröfur um verð og
vörugæði.
Ráðamenn smáþjóða hafa
víðast hvar uppgötvað að
stærsti hluti grundvallarrann-
sókna og þróunarstarfsemi fer
fram utan landamæra ríkja
þeirra, þótt aðlögun rann-
sóknarniðurstaða að sérþörf-
um fari oft fram hjá smáríkj-
unum.
Rannsóknir og þróunarstarf-
Höröur Jónsson, deildarstjóri hjá Iðn-
tæknistofnun Islands.
semin hefur verið og er upp-
spretta nýsköpunar og tækni-
framfara. Spurning hinna
minni þjóða er ekki að hafa
efni á nema takmarkaðri þró-
unarstarfsemi, heldur fyrst og
fremst þessi: Hvernig er unnt
að aðlaga og hagnýta á sem
fljótlegastan og ódýrastan hátt
þá þekkingu er atvinnulíf
þeirra þarfnast til að viðhalda
samkeppnishæfni framleiðslu-
afurðanna.
Forsvarsmenn tæknimála í
Svíþjóð halda því t. d. fram að
um 1% af heildar rannsókna-
og þróunarstarseminni í heim-
inum fari fram þar I landi. Þeir
hafa lagt fram áætlanir og fjár-
muni til þess að sækja þekk-
ingu, er sænskur iðnaður telur
sig þurfa, þangað sem hana er
að hafa.
Flestum er ljóst að raun-
tækniþekking flyst að mjög
takmörkuðu leyti með blöðum,
bókum eða skýrslum, heldur
með fólki er hefur þekkingu og
aðstöðu til þess að sannreyna
upplýsingar og niðurstöður.
Það er vesen, fyrirhöfn, vinna
og það kostar fé að fylgjast
með, en það er samt ódýrara til
lengri tíma litið en að kaupa
allar framfarir í formi tiltek-
inna afurða eða aðferða. Það
getur orkað tvímælis að reyna
að stytta sér leið.
Nýlega var lögð fram í Dan-
mörku af yfirstjórn tæknimála
þar í landi áætlun um upplýs-
ingatækni og athafnalífið. Því
er haldið fram að Danir eigi
ekki margra kosta völ vilji þeir
ekki verða eftir í kjölfari upp-
lýsingabyltingar þeirrar er nú
flæðir yfir þjóðir heims. En til-
einki þeir sér tæknina og aðlagi
hugbúnað að þörfum atvinnu-
lífsins geti þessi nýja tækni
mjög styrkt samkeppnishæfni
þeirra smáu og meðalstóru iðn-
fyrirtækja er einkenna danskt
atvinnulíf. Þessi nýja tækni
býður fram möguleika til al
framleiða vörur í samræmi vit
þarfir markaðarins í mur
smærri einingum en áður.
Áætlun Dananna sem er ti
fjögurra ára er talin muni kostt
danska ríkið um 1500 milj
DKR. Þetta framlag er ætla^
til viðbótar við það fé er þegat
er lagt til rannsókna og þró
6 • VERKTÆKNI