Bændablaðið - 21.06.1995, Blaðsíða 9
Miðvikudagur 21. júní 1995
Bœndablaðið
9
Áskorun tekið
í 3. tölublaði Bændablaðsins fékk
ég áskorun frá Rögnvaldi Ólafs-
syni í Flugumýrarhvammi um að
"gera grein fyrir hvemig niður-
greiðslur hafa brenglað verð-
lagningu einstakra gæðaflokka."
Sjálfsagt er Rögnvaldur að minna
á yfirlit sem ég tók saman og lagði
fram á stjómarfundi Stéttarsam-
bandsins sáluga til stuðnings við
ítrekaðir athugasemdir mínar við
meðferð aukaniðurgreiðslna og
síðar verðskerðingarfjár. Rétt er
því að þessi samantekt, svo langt
sem hún nær, sé birt fleirum til
fróðleiks. Stuðst er við heimildir í
Árbók landbúnaðarins 1992. (Sjá
töflu og ramma með helstu niður-
stöðum neðar á síðunni).
Því miður er ekki hægt að fá
upp hvemig Samstarfshópur um
sölu á lambakjöti hefur notað á
einstaka verðflokka þann hluta
verðskerðingarfjár sem farið hefur
í niðurgreiðslur fyrir innlendan
ur verið hamrað á
því af ýmsum aðil-
um að auka þurfi
verðmun á flokk-
um dilkakjöts,
feitari flokkum í
óhag, og jafnvel
verðflokka einnig
eftir stærð
skrokka, stærri
föllum í óhag.
Seljanlegasta kjöt-
ið sé DIA "tvistur"
og "sexa" og þoli
þá væntanlega
hækkað verð á
móti því sem beri
að lækka annað
kjöt í verðum.
Þessar raddir
hafa komið frá ýmsum vinnslu- og
söluaðilum ásamt ýmsum "ráð-
gjöfum" og "markaðsmönnum"
kjötgeirans sem ýmsir vildu geta
talið marktæka.
Birkir Friðbertsson
Birkihlíð
Fæðudeild RALA, sem hlut-
laus og vandaður aðili, hefur þó
ítrekað bent á að samkvæmt rann-
sóknum er framleiðni á vinnslu-
stigi almennt meiri í DIB og DIC
en DIA og meiri í stærri skrokkum
óháð fitu, ef miðað er við gildandi
verðmun í
heildsölu og án
afslátta.
Það er ekki
óeðlilegt að kjöt-
vinnslur vilji fá
heppilegt kjöt á
sem lægstu verði
en fulltrúar þeirra
geta vart talist hlut-
lausir ráðgjafar í
þessu efni og því
óþarfi að ganga út
frá því að svo sé.
Allir geta hins
vegar verið sam-
mála um að
markaðurinn eigi
að ráða verðmun
einstakra flokka og
skipan í flokka. Til
þess að svo geti orðið er t. d.
nauðsynlegt að hver verðflokkur
fái að njóta þess verðskerðing-
arfjár sem af þeim er dregið.
Ekki getur talist undarlegt þó
Lambakjöt á lágmarksverði - (aukaniðurgreiðsia).
Sala '89-'90
Skráð
Aukagr. á kg í kr. Tilb.tími. Heildsöluv. Niðurgr.verð
Dl* 326.785 kg 66.25 mars - ág. 290.60 224.35
DIA 703.815- 66.25 n 279.80 213.55
DIA8&4 390.970 - +57.70 júlí - ág. - 279.80 155.85
5.og 6. 442.273 - 30.00 mars - ág. 240.90 210.90
208.54 178.54
Samtals kr.104.104.409.00
Sala '90 -'91
Dl* 242.380 - 73.25 febr.- ág. 320.00 246.75
DIA 650.166- 69.86 ii 307.00 237.14
DIB 574.384 60.00 mars - ág. 282.00 222.00
Samtals kr. 99.891.680.00
Sala '91 -'92
Dl* 185.955- 90.97 sept - 9.ág. 351.00 260.03
DIA 908.610- 96.01 ii 337.00 240.09
DIA Veith 3.979 - 120.72 febr. - maí 337.00 216.28
DIA Framp 119.243- 31.00 júní - 9.ág. Ekki skráð
DIB 684.594 - 33.85 okt..-9.ág. 308.00 274.15
DIC 29.105- 31.00 febr. -ágúst 279.00 248.00
Að auki 683.652 - á allt 40.00 10.-31./ágúst Dl* 240.90
DIA 226.90
DIB 243.00
DIC 214.00
Samtals kr.159.745.591.00 (TekiðskalframaöheildsöluverðallraflokkahækkaðiumSkr. 1.12.91)
markað.
Á "minnisblaði" frá stjóm
stéttarsambandsins til samstarfs-
hópsins segir m.a. "...söluskráning
kjöts á lækkuðum verðum þarf að
vera tengd flokkum þess kjöts sem
nýtur verðskerðingarfjár. Ef mögu-
legt á að vera að nýta verðþol
hvers verðílokks og þreifa á hvert
er mögulegt heildsöluverð þeirra
hvers fyrir sig þá er það vanhugsuð
aðferð að nota verðskerðingarfé
frá einum verðflokki til að niður-
greiða annan, og enn verra að vita
ekki í hvaða mæli slíkt hefur verið
gert. Með slíkum vinnubrögðum
verður aldrei séð hver væri eðlileg-
ur verðmunur einstakra flokka i
verðlagsgrundvel I i."
Hér er það undirstrikað að
skilaboð frá markaðinum um eðli-
legan verðmun gæðaflokka hafa
ekki getað komið fram vegna inn-
grips markaðstruflandi aðgerða
þeirra aðila sem hafa haft með
höndum aukaniðurgreiðslur og
síðar verðskerðingarfé.
Önnur helsta ástæða fyrir
framangreindum athugasemdum
var ekki síst sú að í allmörg ár hef-
Helstu niðurstöður á
tilboðstímanum:
'89 -'90
DIB og DIC, engin niðurgreiðsla,
né á annað kjöt í 3. og 4.verðflokki.
5. verðfl. seldur á tilboðstíma á líku
verði og DIA.
6. verðfl. mun dýrari en DIA átta
og fjarki.
'90 -'91
DIB, mánuði styttra á tilboði en
DI*og DIA og naut minnstrar
aukaniðurgreiðslu. Stjaman mest
niðurgreidd.
DIC, engin niðurgreiðsla og því
orðinn dýrari en stjaman.
'91 -'92
DIB, mánuði styttra á tilboði en
DI* og DIA, og aukaniðurgreiðsla
u.þ.b. 1/3 af niðurgreiðslu DIA.
DIB því orðinn mun dýrari en
stjaman og miklu dýrari en DIA.
DIC, fimm mánuðum styttra á til-
boði en DI* og DIA og rúmlega
þrefalt minni niðurgreiðsla og því
mun dýrari en DIA.
að stærri skrokkar og feitari verði
eftir í lok verðlagsárs þegar mest
af niðurgreiðslufé fer í verð-
lækkanir á því kjöti sem "markaðs-
mennimir" telja stöðugt að standi
best undir skráðu verði eða þoli
hækkun. "Bestu kaupin" eru vafa-
laust skýrt dæmi um þetta ráðslag
fyrr og síðar.
Síðustu orð á fyrmefndu
minnisblaði til Samstarfshóps um
sölu á lambakjöti voru þessi: "Trú-
legt er að ef að vænleiki dilka
eykst almennt og hlutfall stærri
skrokka hækkar gæti það leitt til
verðlækkunar á þeim til fram-
leiðenda. Fyrst verður þó að taka
tillit til þess að í dag greiða þeir
niður sláturkostnað og vinnslu
þeirra minni. Eins er ef fituflokkun
verður hlutfallslega óhagstæðari
vegna aukins vænleika gæti það af
markaðsástæðum leitt til aukins
verðmunar í grundvelli. Að
óbreyttu eru hins vegar engar
sjáanlegar ástæður til að auka
verðmun í verðlagsgrundvelli milli
einstakra flokka dilkakjöts."
Birkihlíð, föstudaginn langa 1995.
Jp Kverneland
PLÓGAR
Kverneland plógurinn hefur unnið 20
heimsmeistarakeppnir í plægingum.
Við bjóðum öll jarðvinnslutæki frá Kverneland, svo sem:
Allar stærðir af plógum frá 2 til 12 skera. Leitið nánari
upplýsinga.
Ingvar
Helgason hf. Vélasala
Sævarhöfða 2, sími 525 8000
Spennugjafar fýrír rafmagnsgirðingar frá
Speedrite Agri-systems, Nýja-Sjálandi
Stofnað 1938
SM 20000 -
Spennugjafi
Hentar til notkunar viö
erfiðar aðstæður.
Getur viðhaldið hárri
spennu á löngum
girðingum, jafnvel þó
um sé að ræða
einhverja útleiðslu,
t.d. af völdum
gróðurs. Dugir fyrir
180 km af vír
(hámark).
Orkugjafi:
230 V - 240 V (25W)
Eiginleikar;
*Hámarks slagorka
18,2 J
‘Hámarks hleðsluorka
26,0 J
Verð með vsk.
43.576
Verð án vsk. 35.000
SM 9800 -
Spennugjafi
Hentartil notkunar á
löngum girðingum og
getur viðhaldið hárri
spennu viö mikið
álag.
Dugir fyrir 95 km af vír
(hámark).
Orkugjafi:
230 V - 240 V (15W)
Eiginleikar:
Hámarks slagorka 9,4
J
Hámarks hleðsluorka
14,0 J
Verð með vsk.
30.502
Verð án vsk. 24.500
Sameiginlegir
eiginleikar SM
20000 og SM 9800
*Þrjú Ijósmerki sem
sýna stöðu
spennugjafans.
*Tengi fyrir háa og
lága spennu á
girðingu.
*Hannaö meö
auðvelda
viðgerðarþjónustu I
huga.
'Fylgir alþjóðlegum
öryggisreglum og
inniheldur öryggisrás
til að koma I veg fyrir
yfirspennu.
*Truflunarvöm fyrir
útvörp.
*12 mánaða ábyrgð.
Spennugjafar af
gerðinni SM 20000
hafa verið í
notkun hér á landi og
hafa þeir reynst mjög
vel.
AN 45-
Spennugjafi tii
skárabeitar
(rafhlöðuknúinn)
Orkugjafi:
4 x 1,5 innbyggðar
alkaline rafhlöður eða
12 V rafgeymir.
Straumnotkun:
10 mA hámark, 5 mA
lágmark.
Eiginleikar:
‘Hámarks slagorka.04 J
*Hámarks hleðsluorka
.048 J
* I sterku veðurþolnu
hylki.
*Hengdur á raf-
girðingarvír eða -
borða.
‘Virkar með hálf-
tómum rafhlöðum.
*Há og lág slagtiðni.
*Tilvalinn fýrir
hestamenn á
ferðalögum.
Verð með vsk. 6.325
Verð án vsk. 5.080
Stafrænn
spennumælir
*Mjög nákvæmur
spennimælirtil að
fylgjast með ástandi
rafgiröingar.
'Knúinn 9 V rafhlöðu
sem endist í 12-18
mánuði.
*Þjáll og þægilegur í
notkun og fer vel (
vasa.
‘Stafrænn og með
stöðugum aflestri frá
100-10.000 V.
’Sjálfvirkur rofi.
*Hengdur á girðingu
og jarðtengdur.
Verðmeðvsk. 4.357
Verð án vsk. 3.500
Umboðsaðili á
íslandi
Lambeyrar
Dalabyggð
371 Búðardalur
Sími: 434 1220
Fax:434 1278
Einar Ólafsson
Daði Einarsson