Þjóðvörn - 21.10.1946, Qupperneq 4

ÞJÓÐVÖRN
Mánudagur 21. október 1946.
—
Pjóðvörn
Óháð blað.
tJtgefandi:
Þjóðvarnafélagið
Ritnefnd:
Friðrik Á. Brekkan
Hákon Bjarnason
Magnús Finnbogason
Pálmi Hannesson
Kalli ár bréfii firá Kaup—
mannahöfn
Króðir í neyð
Norðurlandabúar — þér Dan
ir, Norðmenn og Svíar! Yður
ávörpum vér, því að velferð
vor er og yðar velferð, ólán
vort yðar ólán!
Þér megið gera yður það
ljóst, allir frændur vorir, sem
Norðurlönd byggið, að með
samþykkt samnings þess, sem
nú er gerður milli Bandaríkja
Norður-Ameríku og íslands,
hefur þeirri lykkju verið
smeygt um fullveldi og sjálf-
stæði Islands, að óvíst er um
framtíð þjóðarinnar, sé fast
haldið í enda lykkjunnar hinum
megin.
Sérhver þjóðhollur íslending
ur mun að vísu verða vakandi
á verði í þann rnund að hægt
er að segja samningnum upp,
en þar sem þegar hefur komið
i ljós, að tvö stórveldi heims
sækja á minnstu þjóð veraldar-
innar — og það, sem verra er,
að hór innanlands eru til þeir
ógæfumenn, að þeir standa ekki
með málstað Islendinga, þeg-
ar allt liggur við — þá er
hætta á, að við ofurefli verði
að etja, ef íslendingar eiga að
heyja þá baráttu, sem í vænd-
um verður, einir og án allrar
aðstoðar. — í þessu sambandi
verður að minna á hina furðu-
legu og dólgslegu orðsendingu
brezku stjórnarinnar til hinnar
íslenzku, þar sem hlutast er til
um íslenzkt innanríkismál með
lítið leyndri hótun af hálfu
Breta. —
Þér Norðurlandabúar megið
vera minnugir þess, að Islend-
ir.gar hafa frá öndverðu og um
aldaraðir verið útverðir nor-
rænnar menningar, og það
starf hefur verið rækt á þann
veg að öll Norðurlönd standa
í þakkarskuld við hina fámennu
og fátæku íslenzku þjóð.
Ennfremur megið þér, Norð-
urlandamenn, muna, að íslend
ingar hafa Iftinn liðstyrk af
yður þegið í baráttu sinni fyrir
daglegu lífi, fyrir menningu,
frelsi og sjálfstæði.
Hinsvegar hafið þér oftar en
skyldi á liðnum árum og öld-
um torveldað oss þessa bar-
áttu og komið í veg fyrir, að
vér mættum hagnýta oss auð-
lindir lands vors. Þér eigið
þannig að nokkru leyti sök á
umkomuleysi voru:
Danir hafa öldum saman
dregið til sín mikinn auð af Is-
landi. En eftir að þeir hættu
því að mestu leyti upp úr miðri
síðustu öld, hafa Norðmenn og
Svíar seilst til auðæfa hafsins
hér við land, meira en góðu
hófi gegnir, og notað aðstöðu
sína í verzlTmarmálum til að
afla sér gróða, sem að réttu
átti að falla Islendingum í
skaut.
Norðmenn hafa löngum verið
í brjálaðri samkeppni við oss
-á fiskmörkuðum heims, til stór
Ungur íslenzkur menntamað-
ur sem orðið hefur að þola of-
sóknir langvarandi veikinda
skrfar svo:
Ljótt er að heyra að heiman,
hvað Islendingar geta verið
auðvirðilegir og lítilf jörlegir
undireins og nokkuð á reynir,
að liggja svona hundflatir fyrir
Bandarikjamönnum, og það al-
veg að óþörfu.
Það er eins og það sé atvinna
og skemmtun vissrar mannteg
undar þarna heima að gera
þessa veslings litlu þjóð sem
háðulegasta \ augum annarra
þjóða, þú getur nærri hvort að
Danir hlakka ekki yfir þessari
smánarlegu niðurlægingu hins
ísl. sjálfstæðis, sem samþykkt
var með nærri 100% atkvæða-
magni, og mklum gauragangi
fyrir tveim árum. Það er engu
líkara en að þessir landsölu-
menn hafi verið’ að greiða ís-
lenzku sjálfstæði atkvæði sitt
af gamni sínu eða bara í háði.
Það var sú tíðin og er ekki
langt að minnast að maður varð
frekar að forðast óþarfa sigur-
hreim eða mont í röddinni þeg-
ar maður svaraði því hverrar
þjóðar maður væri, ég man að
ég drap einmitt á það við þig
tjóns fyrir báða aðila, því að
þar væri bróðurleg samheldni
báðum hagkvæmari heldur en
harðsvíruð samkeppni. — Svíar
hafa, ef satt skal segja, fleytt
rjómann af síldarverzlun Is-
lendinga. Og nú nýlega hafa
þeir gert við oss verzlunar-
samning, sem er svo harður, að
þeir mundu eigi hafa boðið
öðrum þjóðum slíka kosti.
Nú er sú stund upp runnin,
að þér frændur vorir á Norð-
urlöndum verðið að gera það
upp við yður sjálfa, hvort þér
álítið réttara að styðja oss ís-
lendinga í baráttunni fyrir rétti
vorum og tilveru sem einnar
hinna norrænu þjóða í nútíð
og framtíð, eða að láta oss eina
og þar með opna leiðina til að
vér' berumst lengra og lengra
burtu í ólgu stórveldisátak
anna, þar til oss kann að skola
eins og hverju öðr(u vogreki
upp að ströndum Vesturheims.
Yðar er að velja — en vér
væntum liðsinnis yðar!
Vér þurfum siðferðilegan
styrk frá yðar hendi — og vér
megum ekki við því, að þér
gerið oss neinar þær búsifjar,
sem orðið gætu til að veikja
fjárhag vorn og afkomu, því
að slíkt dregur af kröftum
þjóðarinnar og veikir mótstöðu
aflið.
Þegar hús nágrannans brenn
ur, er eigið hús jafnan í hættu.
— Þetta, sem hér er sagt, er
mælt af fyllstu einlægni og í
trausti þess, að þér frændur
vorir hugleiðið það, því að fyr-
ir oss -— já, og yður líka —
er það alvörumál.
Sláið því ekki á hönd hins
litla bróður, sem hann í barns-
legu trausti réttir yður, fcill-
viss þess að mæta hlýju og
föstu handtaki! Það getur far-
ið svo, að hann eigi ekki síður
kost á að rétta hönd sína aust-
ur uul haf!
H. B.
í bréfi. En nú viðurkennir mað-
ur ekki þjóðerni sitt án kinn-
roða og sviða í hjarta.
Maður skammast sín fyrir
þjóðerni sitt.
Maður skammast sín fyrir þá
þjóð sem sækist eftir því við
fyrsta tækifæri að bregðast
hugsjónum og ævistarfi sinna
ágætustu manna.
Hvers vegna eru íslendingar
að dýrka og tigna Jón Sigurðs-
son og minningu hans, og tildra
myndum af honum upp um hill
ur og þil, er það alltsaman háð
og spé við mkilmenni, sem ekki
getur svarað fyrir sig? Hvers
vegna er verið að dást að öðr-
um sjálfstæðishetjum vorum
svo sem Bjarna frá Vogi, Skúla
Thoroddsen, Benedikt Sveins-
syni, Sigurði Eggerz o. s. frv.
Er þaþ líka alltsaman eintómt
háð og spé. Það er þó að
minnstakosti eitt sem að land-
sölumenn gætu gert sjálfum
sér til þurftar, og það er, að
taka myndir Jóns Sigurðssonar
niður af veggjum, og fela þær
sem vandlegast.
Mikið kom mér það vel að
sjá orðið „Seljaland" og land-
sölumenn og hefur margur
fengið orðu fyrir minna.
Það er hart að liggja svona
lágt og geta enga björg sér
veitt, og verða svo að þola
svona fréttir ofan á allt saman.
Hvenær væri ástæða til að
syngja:
Ekki er
leki
En þeir fólar, sem frelsi vort
svíkja
og flýja í lið með níðinga
fans,
sem af útlendum upphefð sér
sníkja
eru svívirði og pest föður-
lands,
bölvi þeim ættjörð á deyj-
anda degi,
daprasta formæling ýli þeim
strá.
en brimrót, fossar, fjöllin há,
veiti frið, stundlangan þeim
eigi
o. s. frv.
Ýmsir hafa undanfarið verið
að hugleiða, hvernig Eimskip
þetta óskabarn íslenzku þjóðar-
innar sé komið á heljarþröm
undir eins og það missir aðstoð
ríkisvaldsins til þess að græða
á leiguskipum.
Pétur Björnsson skipstjóri
/ skrifaði um daginn langa grein
um þetta í Morgunblaðið og
kenndi helzt mannakaupi um,
hversu illa gengi fyrir Eim-
skipafélagi Islands. Gerði hann
samanburð á Annie og Selfossi
og komst að þessari niðurstöðu.
Hann hefði heldur mátt gera
samanburð á betri skipum fé-
lagsins og amerískum leigu-
skipunum, þá hefði ýmislegt
annað komið í ljós. Tökum t.
d. Brúarfoss, sem eyðir um 30
tonnum af kolum á sólarhring
en lestar ekki nema um 900
tonn af stykkjavöru. Eitt af
leiguskipunum eyðir 50 tunnum
af ódýrustu hráolíu á sólar-
hring en lestar 4000 tonn af
stykkjavöru. Tala skipverja á
báðum þessum skipum er nærri
hin sama. Það er einum fleira á
ameríska skipinu.
Rciknum við kolatonnið á kr.
100.00, sem er gjafverð nú á
tímum, kostar Brúarfoss kr.
3000,00 á sólarhring í rekstri
en stóra skipið kostar aðeins kr.
500.00, því að hráolíutunnan
kostar kr. 10.00 í erlendri höfn.
Leiguskipið getur farið tvíveg-
is yfir Atlantshafið án þess að
bæta á sig olíu, en hitt skipið
þarf að taka kol með örskömmu
millibili.
hjóli upp á dálítinn stall til
þess að,hægt væri að velta því’
þaðan aftur á vörubíl. Ekki
hefði þurft að hafa við hendina
nema lítinn krana til þess að
gera þetta verk á augabragði.
___ ílfol ^cnmi lílr li/'.c’oii m ó
Þarna sjáum við það hversu
stórhættulegt það er, þegar'
erlendir menn, jafnvel þó að-
eins að hálfu sé komast til
æðstu valda í landinu, slíkir
menn hafa aldrei eins sára til-
finningu fyrir hinni langvar-
andi undirokun og þrældóms-
helsi þjóðar vorrar, eins og
sannir íslendingar. Þá hafa þeir
hinir sömu, hvort það nú eru
hálf-Danir eða aðrir (hálf-dánu
menn), heldur ekki þá sönnu
tilfinningu fyrir sjálfstæði og
frelsi þjóðarinnar.
Kaup háseta á amerísku
skipunum er ekki lægra en ís-
lenzkra háseta, en hins vegar
hafa yfirmenn amerísku skip-
anna mun lægra kaup en hinir
íslenzku, einkum skipstjórarnir
og vélstjórarnir.
Er því óhætt að leggja kostn-
aðinn við kaup skipshafna á
leiguskipinu og Brúarfossi að
jöfnu, ekki sízt ef gert er ráð
fyrir að Brúarfoss taki 1000
tonn af stykkjavöru. Gerum
nú ráð fyrir að bæði skipin
fari í 10 daga siglingu með
fullfermi. Þá kostar flutningur
pr. tonn í Brúarfossi kr. 30.00,
en í leiguskipinu kr. 1,25 eða
24 sinnum minna.
— Ótal dæmi lík þcssu má
benda á.
Þegar Eimskipafélagið varð
fyrir því fjárhagslega happi, er
raunar varð hin mesta sorgar-
saga fyrir þjóðina, að missa tvö
skip sín, þá er stórhugur stjórn-
arinnar ekki meiri en svo að
kaupa í staðinn svo lítil skip,
að fyrirsjáanlegur muni tap-
rekstur á þeim að óbreyttum á-
stæðum.
Er nú ekki kominn tími til
að hinir gömlu menn, sem
stjórna þessu „óskabarni“ þjóð-
arinnar fái maklega hvíld. Þcir
unnu gott starf á fyrstu árum
félagsins, en skyldu þeir sjálfir
ekki vilja félagi sínu svo vel,
að þeir sjái ástæðu til að láta,
unga og duglega menn taka við
störfum þeirra. Þeir eru varla
svo blindir, að þá grilli ekki í
hvert stefnir undir hinni dauðu
leiðsögu þeirra.
Sjómaður.
Fróðlegt væri að fá að vita
við hentugleika hvað hin háu
farmgjöld Eimskips hafa kost-
að þjóðina með hækkun vísi-
tölu. Þjóðvörn -vildi gjarnan fá
greinar um þetta efni.
Ritnefnd.
Pakharávarp
Oss er tjáð, að hinn minnis-
stæða 5. október, áður en at-
kvæðagreiðsla hófst í Samein-
uðu Alþingi Islendinga um
Flugvallarsamninginn svokall-
aða, hafi háttvirtur þingmaður
Suður-Þingeyinga, Jónas Jóns-
son, gengið um þingsalinn og
útbýtt „Þjóðvörn" meðal þing-
manna. Aðstandendum „Þjóð-
vamar“ er bæði ljúft og skylt.
að þakka. þingmanninuro fyrir
þessa hugulsemi og aðstoð.
Við alla uppskipun og af-
hendingu vöru úr pakkhúsum
Eimskips eru notaðar frúm-
stæðustu aðferðir, sem einnig
miða að því að gera vöruna
dýra. Dæmi þess sást um dag-
inn vestur í Haga. Þar voru 10
menn í nærri klukkutíma að
bisa við að velta stóru járn-
mm
Áður en þeir atburðir gerð-
ust, sem undanfarið hafa fyllt
hugi margra góðra Islendinga
ugg og ótta, höfðum vér heyrt
þessi aðvörunar og hvatningar
orð: Sjálfstæði fæst ekki í eitt
skipti fyrir öll, daglega verður
að berjast fyrir því. Við og við
koma dagar, sem sá bardagi
verður ákaflega harður, eink-
um má búast við þvi, þegar
flokka- og valdabaráttan í
landi er álíka hörð og hér var
á Sturlungaöld, þótt öðrum
vopnum sé beitt. Á meðan svo
er, geta gerzt þeir háskalegu
atburðir að ófyrirleitnir menn,
sem vilja vera eða gerast valda-
miklir höfðingjar í landinu, leiti
fulltingis annarra þjóða eða
einstaklinga þeirra sér til fram
dráttar. En ef fórna á lands-
réttindum, í þessu skyni, mun
Framhald á 8. síðu.
Þjóðræknir fslendimgar!
Gangið í Pjóðrarnarfélagið