blaðið - 09.08.2005, Qupperneq 32
32 I MEWWIWG
ÞRIÐJUDAGUR 9. ÁGÚST 2005 blaðið
Fuglar eru tiUiim ingaverur
Guðmundur Páll Ólafsson hefur
sent frá sér enn eitt stórvirkið.
Hann er, eins og allir eiga að vita,
höfundur bókanna Perlur í nátt-
úru Islands, Ströndin í náttúru
íslands og Hálendið í náttúru ís-
lands. Nú kemur bókin Fuglar í
náttúru Islands.
Verkið skiptist í þrjá hluta.
,Fyrsti hlutinn heitir Um háa vega-
leysu - maður vísar alltaf í Jónas
þegar maður getur - og þar er
fjallað um fortíð og þróun fugla,
lífshætti þeirra, fæðuöflun, varp
og útungun”, segir Guðmundur
Páll. „Ég fjalla ítarlega um flug
fugla og þá áttavita sem þeir nota.
Fuglar eru með sólaráttavita,
stjörnuáttavita og seguláttavita
og síðan heyrn, sjón og lykt. Þeir
eru svo margslungnir að það er
magnaðra en nokkur reyfari.
Annar hluti verksins heitir Með
fjaðrabliki. Þar er fjallað um varp-
fugla, farfugla og flækinga. Loka-
kaflinn, Þröstur minn góður, fjall-
ar um umhverfi, búsvæðavernd og
framtíð fugla. Hvaða blikur eru á
lofti og hvað við getum hvert og
eitt gert til að vernda fugla. Þarna
reyni ég að draga upp skýra heild-
armynd af því hvernig þessum
málum er háttað í veröldinni þar
sem fuglalíf fer alls staðar dvín-
andi. 20. öldin var öld upplýsinga
og menntunar en maðurinn of-
metnaðist í vél- og tæknivæðingu
og fór illa með móður jörð og fugl-
ana um leið.”
Að hugsa eins og fugl
Fjöldi mynda, korta og teikninga
prýða bókina og Guðmundur
Páll tók sjálfur rúmlega helming
af öllum ljósmyndum i bókinni.
„Það er þolinmæðisvinna að ljós-
mynda fugla, eins konar fram-
hald af veiðiskap", segir hann.
„Maður þarf að vita nokkuð mikið
um fugla, vita hvernig þeir haga
sér og hvar megi nálgast þá. Síð-
an verður maður að hugsa svolítið
eins og fugl.“
Dílaskarfar
Súla
Hvernig fer maður að því?
„Fuglar eru tilfinningaverur. Mað-
urinn telur sig vera vitran og þyk-
ist alltaf vera að hugsa. Þess vegna
kemst hann svo oft að vitlausri
niðurstöðu. Þegar skynjun fugla
segir: „Hér er eitthvað á seyði, nú
fer ég“, þá segir maðurinn: „Já, nú
er eitthvað skrýtið á seyði, best að
athuga það betur". Þess vegna er
maðurinn sífellt að koma sér í
vandræði. Honum væri kannski
nær að hugsa eins og fugl.“
Fuglaskoðun sem þjóðaríþrótt
Áttu þér eftirlœtisfugla?
„Ég hef óskaplega gaman af mörg-
um fuglum, kannski af því ég hef
skoðað þá og fylgst mikið með
þeim. Hrossagaukur og lundi
þykja mér sérlega skemmtilegir
fuglar, enda eru þeir spaugilegir í
aðra röndina. Annars er öll fugla-
flóran stórskemmtileg og það er
hollt og gott fyrir sálina að fylgj-
ast með fuglum.
Einn tilgangur minn með bók-
inni er að kenna fólki að þekkja
hvern einasta varpfugl á Islandi.
Það eiga allir að geta, börn jafnt
sem fullorðnir. Fuglaskoðun fer
vaxandi um allan heim, líka á
íslandi. Það ættu að vera tjarnir
við öll elliheimili og leikskóla í
landinu því fuglar koma þangað
sem tjarnir eru. Draumur minn
er að fuglaskoðun verði að þjóðar-
íþrótt.“
kolbrun@vbl.is
Guðmundur Páll Ólafsson
Draumur hans er að fugiaskoðun verði
að þjóðaríþrótt."
Tvífari
Hemingways
Bandarískur starfsmaður póstsins
vann á dögunum árlega keppni í
Flórída um það hver líktist mest
rithöfundinum Ernest Hemingway.
Bob Doughty bar sigurorð af 150
keppinautum, sem allir voru hvít-
skeggjaðir. Doughty, sem er 61 árs, á
lof skilið fyrir þrautseigju því hann
hefur þrettán sinnum lotið í lægra
haldi í keppninni sem þetta árið var
haldin í tuttugasta og fimmta sinn.
Yngsta barn Hemingways, Richard,
mætti til að fylgjast með keppninni,
en hann var meðal þátttakenda í
fyrra en komst ekki í úrslit. B
Ernest Hemingway. Margir vilja líkjast
þessum karlmannlega rithöfundi.
Áhrif Hringadróttinsmyndanna
Þríleikur Peter Jacksons eftir Hringa-
dróttinssögu Tolkiens hefur vakið
aðdáun víða um heim og er talinn
mikið kvikmyndaafrek. Nú hefur
hópur manna við háskóla í Wales
gert rannsókn á áhrifum mynd-
anna á 25.000 áhorfendur í tuttugu
löndum.
Niðurstaðan er sú að aðdáend-
urnir endurlesa þríleik Tolkiens og
horfa hvað eftir annað á myndirnar
en reyna um leið að sannfæra sig
um að þeir séu að upplifa söguna í
fyrsta sinn. Stór hópur lítur ekki á
myndirnar eingöngu sem afþrey-
ingu heldur sér þær sem lýsingu á
andlegu ferðalagi og finna í þeim
siðferðilegan boðskap.
1 ljós kom að konur voru hrifnar
af myndunum til jafns við karla en
stundum hefur því verið haldið fram
að Hringadróttinssaga sé stráka-
saga. Ungar stúlkur horfðu yfirleitt
á myndirnar með bestu vinkonum
sínum og hrifust af lýsingum á vin-
áttu en margir karlmenn horfðu ein-
ir á myndirnar. Einnig kom í ljós að
óvenju margt ómenntað verkafólk
hefur lesið bækur Tolkiens. Rann-
sakendur segja þó að merkilegasta
niðurstaðan sé sú að aðdáendur
myndanna endurlesa bækurnar og
horfa aftur á þríleikinn og telja sér
trú um að þeir viti ekki hvernig sag-
an muni enda. m
Ibrahim Ferrer látinn
Ibrahim Ferrer, sem öðlaðist frægð
seint á ævinni sem söngvari Buena
Vista Social Club, lést síðastliðinn laug-
ardag í Havana á Kúbu 78 ára að aldri.
Ferrer hóf söngferil 14 ára gamall og
var vel þekktur á sjötta áratugnum. A
þeim tíunda var hann fallinn stjarna
og drvgði tekjurnar með því að pússa
skó. Arið 1997 varð gjörbreyting á hög-
um hans. Bandaríski gítarleikarinn
Ry Cooder safnaði saman hópi tón-
listarmanna og tók upp Buena Vista
Social Club albúmið. Hljómsveitin
hlaut Grammy verðlaun og sló í gegn
víða um heim og heimildarmynd um
hópinn, sem Wim Wenders leikstýrði,
fékk tilnefningu til Óskarsverðlauna.
Eftir það gaf Ferrer út tvær sólóplötur
og vann til nokkurra verðlauna, þar á
meðal latnesku Grammy verðlaunin
sem besti nýliði ársins - þá 72 ára að
aldri.
Það verður að segjast eins og er að
það eru ekki margir rithöfundar
sem taka Alexandre Dumas fram
hvað skemmtun varðar. Bækur hans
hafa verið kvikmyndaðar ótal sinn-
um enda fullar af æsilegum viðburð-
um. Það hefði því mátt búast við að
söngleikur eftir sögu hans Mannin-
um í járngrímunni ætti eftir að slá í
gegn í West End í London. Svo varð
Breskir gagn-
rýnendur slátra
Dumas sýningu
hins vegar ekki raunin. Gagnrýn-
endur slátruðu verkinu og eins og
margir vita þá eru fáir gagnrýnend-
ur grimmari en þeir bresku þegar
þeir eru í ham. „Söngleikurinn er
svo vondur að hann er óbærilegur",
sagði gagnrýnandi Daily Telegraph.
1 söngleiknum eru vangaveltur um
það milli persóna hvort drepa eigi sí-
gaunastúlku. Gagnrýnandi Guardi-
ans, sem er kona, sagði í dómi sín-
um: „Ég hefði með glöðu geði boðið
mig fram til lífláts til að flýta fyrir
endinum." 1 Evening Standard stóð
að hver sá sem borgaði 43 pund til
að sjá þessa vandræðalegu sýningu
ætti skilið að vera lokaður inni.
Söngleikurinn var fumsýndur
3. ágúst og ákveðið hefur verið að
hætta sýningum 20 ágúst og kem-
ur ekki á óvart miðað við viðtökur
gagnrýnenda.