blaðið - 11.10.2005, Síða 12

12 I ERLENDAR FRÉTTIR
ÞRIÐUDAGUR 11. OKTÓBER 2005 blaöiö
FRÉTTASKÝRIMG
Merkel verður kanslari Pýskalands
Schröder tekur líklega ekki sceti í stjórninni. Merkel er fyrsta konan til að gegna embœtti kanslara. Jafnaðar-
mannaflokkurinn og Kristilegir demókratar komust að samkomulagi eftir þriggja vikna þrátefli. Nánast jöfn
skipting ráðuneyta. Efnahags- og atvinnumál brýnustu úrlausnarefni nýrrar ríkisstjórnar.

RÝMINGARSAIA Á ELDHÚS OG BAÐINNRETTINGUM VEGNA ENDURNÝJUNAR
SÝNINGARSAL. 40% AFSLÁTTUR ER VEITTUR AF SÝNINGARINNRÉTTINGUM.
ENNFREMUR VEITUM VIÐ 15% AFSLÁTT AF NÝJUM VÖRUM TIL 15. OKTÓBER.
SERVERSLUN MEÐ INNRETTINGAR OG ST/GA
Angela Merkel, tilvonandi kanslari Þýskalands, hringir bjöllu við upphaf funds með leiðtogum Kristilegra demókrata, í gaer.
Angela Merkel verður næsti kansl-
ari Þýskalands. Hún staðfesti það
á fundi með fréttamönnum í gær.
Gerhard Schröder, fráfarandi kansl-
ari, hefur fallist á að eftirláta Merk-
el kanslarastólinn sem hann hefur
vermt í sjö ár. Schröder tekur að
öllum Hkindum ekki sæti í nýju rík-
isstjórninni. Jafnaðarmannaflokkur
Shcröders og Kristilegir demókrat-
ar sem Merkel er í forsvari fyrir
náðu í fyrrinótt samkomulagi um
að Merkel yrði næsti kanslari lands-
ins og fyrst kvenna til að gegna því
embætti. Samkomulagið náðist með
erfiðismunum eftir langar og stífar
viðræður og þriggja vikna baráttu
flokkanna um hvor skyldi leiða
stjórnina.
Þar með lýkur þeirri pattstöðu
sem verið hefur í þýskum stjórnmál-
um síðan í þingkosningunum fyrir
þremur vikum vegna ágreinings um
hver ætti að leiða ríkisstjórn lands-
ins. í kjölfarið geta flokkarnir hafið
eiginlegar stjórnamyndunarviðræð-
ur og komið sér saman um málefna-
skrá. Talið er að þær viðræður taki
nokkrar vikur en forystumenn flokk-
anna vonast til að þeim verði lokið
fyrir 12. nóvember. Ekki hefur sam-
steypustjórn tveggja stærstu stjórn-
málaflokkanna verið við völd í Þýska-
landi síðan á sjöunda áratugnum.
Nánast jöfn skipting ráðuneyta
Flokkarnir tveir munu skipta nán-
ast jafnt með sér ráðherrastólum
en ekki er ljóst hvaða áhrif skipting
ráðuneyta mun hafa á getu Merkel
til að leiða ríkisstjórnina sem marg-
ir telja að verði óstýrilát. Sumir sér-
fræðingar telja hættu á að stór sam-
steypustjórn sem þessi verði ekki
langlíf. Katinka Barysch, yfirhag-
fræðingur hjá Umbótamiðstöð Evr-
ópu í London, telur að Merkel muni
þurfa að hafa sig alla við til að halda
ríkisstjórninni saman og muni enn-
fremur þurfa að gefa eftir í ýmsum
málum.
Samkvæmt heimildarmönnum
innan Jafnaðarmannaflokksins
mun flokkurinn fá átta ráðuneyti í
sinn hlut, þar á meðal ráðuneyti ut-
anríkismála, fjármála, atvinnumála,
dómsmála,umhverfismála,heilbrigð-
ismála og samgöngumála. Kristilegir
demókratar og systurflokkur hans í
Bæjaralandi fá sex ráðuneyti í sinn
hlut auk kanslaraembættisins. Mun
flokkurinn væntanlega taka að sér
efnahagsmál, innanríkismál, varn-
armál, landbúnaðarmál, menntunar-
og fjölskyldumál. Edmund Stoiber,
leiðtogi CSU systurflokks Kristi-
legra demókrata, staðfesti í gær að
hann yrði ráðherra efnahagsmála í
hinni nýju ríkisstjórn.
Iron Maedchen
Angela Merkel er 51 árs, prestsdóttir
og ólst upp í Austur-Þýskalandi. Hún
þykir í senn vera alþýðleg og hörð í
horn að taka. Fjölmiðlar í Þýskalandi
hafa líkt Merkel við Margaret Thatc-
her, fyrrverandi forsætisráðherra
Bretlands, og kallað hana „Iron Ma-
edchen“ og Maggie Merkel.“
Með því að verða kanslari Þýska-
lands fyrst kvenna hefur hún ekki
aðeins náð ótrúlegum frama í þýsk-
um stjórnmálum, heldur einnig á
alþjóðavísu. Hún verður þar með
fyrsta konan sem er í forsvari fyrir
eitt af stórveldum Evrópu síðan Ed-
ith Cresson varð forsætisráðherra
Frakklands í upphafi tiunda áratug-
ar síðustu aldar.
Staða Schröders óljós
Líkur eru taldar á að Gerhard Schröd-
er taki ekki sæti í nýju stjórninni.
Fulltrúar flokksforystu Jafnaðar-
manna vildu þó ekki tjá sig um stöðu
hans í gær og sjálfur lét hann fara lít-
ið fyrir sér og gaf ekki kost á viðtali
við fjölmiðla. Sumir telja að hann
muni hætta í stjórnmálum í kjölfar-
ið og sjálfur lýsti hann því yfir eftir
kosningarnar að það væri „móðgun“
við sig að þurfa að sitja í ríkisstjórn
í skugga Merkel. Áður höfðu heim-
ildarmenn innan Jafnaðarmanna-
flokksins þó sagt að Schröder renndi
hýru auga til embættis varakanslara
eða utanríkisráðherra í hinni nýju
ríkisstjórn.
Gerhard Schröder sem er 61 árs
varð kanslari Þýskalands árið 1998
þegar flokkur hans myndaði ríkis-
stjórn með Græningjum. Þar á und-
an höfðu Kristilegir demókratar,
undir forsæti Helmuts Kohls verið
við völd í 16 ár í Þýskalandi. Þrátt fyr-
ir mikla útgeislun og persónutöfra
missti Schröder traust kjósenda
ekki síst vegna þess að hve illa gekk
að ráða niðurlögum atvinnuleysis í
landinu eins og hann hafði heitið.
Shcröder boðaði til þingkosning-
anna 1 síðasta mánuði einu ári á
undan áætlun vegna þess að hann
vildi fá óskorað umboð kjósenda til
að hleypa af stokkunum umdeildum
umbótaáætlunum í efnahagsmálum.
Flokkur hans hlaut ekki nema 34,2%
fylgi í kosningunum, litlu minna en
Kristilegir demókratar.
Brýnt að efla efnahagslífíð
og minnka atvinnuleysi
Þar sem hvorki Jafnaðarmenn né
Kristilegir demókratar fengu nægi-
legt fylgi til að mynda ríkisstjórn
með þeim flokkum sem þeir hefðu
helst kosið að starfa með, lýstu leið-
togar þeirra því yfir að þeir hefðu
umboð til að stjórna landinu. Þrátt
fyrir að hafa verið spáð stórsigri í
skoðanakönnunum fengu Kristi-
legir demókratar, flokkur Merkel,
aðeins fjórum þingsætum meira en
Jafnaðarmannaflokkur Schröders í
þingkosningunum. Hún gat því ekki
myndað stjórn með Frjálslyndum
demókrötum en hún hafði lýst yfir
vilja til þess fyrir kosningar.
Shcröder neitaði lengi vel að draga
sig í hlé sem sumir stjórnmálaskýr-
endur töldu vera til marks um að
hann vildi halda kanslarastólnum
hvað sem það kostaði en aðrir litu
á sem pólitískt sjónarspil sem ætl-
að væri að tryggja honum og flokki
hans góða stöðu í samsteypustjórn.
„Við höfum sett okkur það mark-
mið að mynda samsteypustjórn
sem stendur fyrir nýja stefnu,“ sagði
Gerhard Schröder mætir á fund meö fram-
kvæmdastjórn Jafnaðarmannaflokksins í
gær eftir að Ijóst var að hann myndi gefa
Angelu Merkel, kanslaraefni Kristilegra
demókrata, eftir kanslarastólinn.
Merkel á fundi með fréttamönnum
í gær þar sem hún tilkynnti að hún
yrði næsti kanslari Þýskalands. „Við
ætlum að vinna fyrir fólkið i land-
inu.“
Eitt af brýnustu verkefnum nýrr-
ar ríkisstjórnar verður að efla efna-
hagslíf landsins sem er illa leikið af
hægum hagvexti og miklu og stöð-
ugu atvinnuleysi sem mælist um
þessar mundir yfir 11%. Þá féll iðn:
framleiðsla í landinu um 1,6% í ágúst-
mánuði vegna hækkandi olíuverðs.
Forsvarsmenn í þýskum iðnaði hafa
þrýst á stjórnmálamenn um að kom-
ast að samkomulagi sem fyrst svo
hægt væri að hrinda af stokkunum
efnahagsumbótaáætlunum sem mik-
il þörf er á. ■
Edmund Stoiber, leiðtogi CSU systurflokks Kristilegra demókrata í Bæjaralandi, ræðir
við fréttamenn i gær eftir að Ijóst var að hann færi með ráðuneyti efnahagsmála i hinni
nýju rikisstjórn.