Prentarinn - 01.01.1981, Qupperneq 6
Hugleiðingar
að loknum
samningum 1980
Við lá að það tœki verkalýðshreyfinguna heilt ár að ná samningum að
þessu sinni, þó er varla hœgt að segja að hreyfingin hafi skipt skapi á
öllum þessum langa tíma svo orð sé á gerandi. Og þó, þegar komið var
langt fram á vetur hysjuðu samtökin upp um sig, án þess þó að renna
upp klaufinni, og boðuðu til eins dags verkfalls með löngum fyrirvara.
Til þess verkfalls kom aldrei, samningar tókust og verkalýður
landsins fékk nokkra kjarabót, en þó ekkert í líkingu við sólstöðu-
samningana góðu, sem þó var upphaflega markmiðið, enda var nú
skrifað undir í svartasta skammdeginu.
Nú spyrja menn hver annan: Verður okkur launuð biðlundin,
heldur kaupmáttaraukningin? Slcer hjarta ríkisstjórnarinnar áfram í
takt við hjörtu alþýðunnar?
Bókagerðarfélögin höfðu nokkra sér-
stöðu í þessu ef til vill lengsta samn-
ingaþófi verkalýðshreyfingarinnar á
íslandi.
Auk þess sem bókagerðarfélögin
settu fram hefðbundnar kjarakröfur í
þessum samningum fór HÍP fram með
kröfur um uppstokkun á 4. kafla kjara-
samnings félagsins, en sá kafli fjallar
eins og allir vita um nýja tækni í setn-
ingargreininni og vinnurétt við þá
tækni. Fljótlega eftir að kröfur félagsins
voru lagðar fram lýstu Bókbindara-
félagið og Grafiska sveinafélagið yfir
fullum stuðningi við þessar kröfur HÍP.
Bæði félögin litu svo á að þarna væru á
ferðinni kröfur sem snertu í grund-
vallaratriðum atvinnuöryggi allra
starfsgreina innan bókagerðarfélag-
anna, og eins hitt að þeir snertu í megin
atriðum hvernig yrði farið með samn-
inga um nýja tækni í öðrum greinum í
framtíðinni.
Miklar umræður hafa átt sér stað
innan HÍP um þessi málefni undanfar-
in ár bæði á félagsfundum, vinnustöð-
um sem og í Prentaranum og félags-
bréfum HÍP.
Undanfari þess að stjórn HÍP sá
ástæðu til að krefjast breytinga á 4.
kaflanum nú er sá að í umfjöllun og að
fenginni reynslu af samkonrulaginu
sem gert var 1977 um þessi mál er ljóst
að út frá atvinnuöryggissjónarmiðum
og faglegum réttindum væri lífsspurs-
mál að ná fram breytingum á 4. kafl-
anum í anda þeirrar kröfugerðar sem
sett var fram.
Svo mikla áherslu lögðu menn á
þetta mál í upphafi samninganna að
samstaða varð um það á milli
samninganefnda allra bókagerðar-
félaganna að þessum kröfum bæri að
hafa algeran forgang í samningsgerð-
inni og til samræmis við þetta álit var
unnið framan af, eða allar götur þar til
menn fóru að tapa trúnni einn af öðrum
á réttmæti og mikilvægi þessara krafna
HÍP.
Atvinnurekendur voru að því leytinu
til heiðarlegir í þessu máli að þeir létu
okkur vita strax í upphafi að þeir ætl-
uðu sér ekki að ljá máls á neinu sem
hétu breytingar á 4. kaflanum, sam-
komulaginu frá 1977. Upphaflega hafði
þessi þvergirðingsháttur atvinnurek-
enda þau ein áhrif á okkur að menn
þjöppuðu sér einungis betur saman um
þessi brýnu hagsmunamál. Menn
áttuðu sig á hvílík nauðsyn okkur var
að ná fram breytingunum, menn áttuðu
sig á lögmálinu: Því harðari sem and-
staða atvinnurekendanna er, þeinr mun
mikilvægara er málefnið okkur.
Eftir að sáttasemjari fékk málið í
sínar hendur settum við það strax sem
skilyrði af okkar hálfu að viðræður —
samningar — um almennu atriði krafn-
anna færu aldrei framúr viðræðum um
4. kaflann. Strönduðu viðræður um
hann, þá yrði jafnframt viðræðum um
önnur atriði slitið, og svo fór.
Þá var gripið til þess ráðs að boða til
6
PRENTARINN 1.-1 .'81