Dagfari - 30.03.1976, Blaðsíða 4

Um sjálfstæðis-
baráttu
Sú falskenning á varla lengur
upp á pallborBiB hjá sæmilega
vitibornum islendingum aB
erlend stórveldi beri hag vom svo
mjög fyrir brjósti, aB þau séu
reiBubúin aB taka á sig marghátt-
aBar kvaBir til staBfestingar vin-
áttu sinni og einlægni umhyggju.
Brezk stjórnvöld, sem ýmist
kenna sig viB ihaldssemi eöa
sósialisma,hafa gengiö rösklega
fram i þvi um langt skeiö aö beria
inn i islenzka þjóð þau sannindi,
sem raunar blasa viö á spjöldum
mannkynssögunnar, aB sérhvert
stórveldi hugsar framar öllu um
eigin hag og traðkar óspart á hag
smáþjóöar, sjálfstæöi hennar og
frelsi, ef þvi býBur svo viö aö
horfa. A undanförnum mánuðum
hefur þaö smám saman orBiö
deginu ljósara aö brezka her-
veldiB leggur sig i framkróka til
aB kippa undan þjóö vorri þeim
grundvelli, sem efnahagskerfi
hennar er á reist, svelgja gjör-
samlega frá henni helstu lifsbjörg
hennar, fiskinn i sjónum. Sam-
timis hafa brezk stjórnvöld haft i
frammi æriö kaldhæönislegan
fagurgala og hræsni af viBur-
styggilegasta tagi, minnt á þaö
hvaö eftir annað meö bros á vör,
að vér séum bandalagsþjóö þessa
herveldis, vinir og fóstbræður
samkvæmt nær þvi þriggja ára-
tuga gömlum sáttmála.
Sem betur fer viröast islend-
ingar hafa rankaB svo viö sér, aö
þeirætli að bregðast við aðförum
þessum af fullri einurö og fesiu,
enda mun hverjum manni ljóst,
hversu mikiö er nú I húfi i verald-
legum efnum. A hinn bóginn get
ég ekki aö þvi þvi gert, aö mér
hefur lengi þótt gæta furöulegs
skeytingarleysis þjóðar vorrar
gagnvart ásókninni aö styrkustu
stoöum hennar i andlegum efn-
um, tungu og menningu. Þaö er
ekki aöeins bandariska heriiöiö á
MiönesheiBi sem darkað hefur i
islenskri menningarhelgi meö
þrotlausri fjölmiöla-útgerö,
heldur hafa islendingar sjálfir
reynst bæöi hugkvæmir og ötulir
aö draga i bú margan ódráttinn
úr engilsaxneskum vilpum, ekki
sist siöan sjónvarpiö kom til
skjalanna. SjónvarpiB á vegum
islenzka rikisins býður flest kvöld
vikunnar upp á kvikmyndir af
glæpum, moröum, ránum og of-
beldisverkum, sem þar aö auki
eru kynósa og einatt þrungnar
ákafri glysdýrkun og vegsömun
prangs og auðs. Ekki er heldur
látiB undir höfuö leggjast aö gera
poppinu svonefnda góö skil hjá
þessu rikisrekna fyrirtæki. En
saklausri skemmtun eins og dæg-
urlögum hafa erlendir brakúnar
og mangarar breytt I stóriöju á
fáum áratugum, ogum leiö slökkt
i henni sérhvem listrænan neista,
teygt hana meö vélum sinum
neöar og neöar til þess aö auka
söluna meöal fákæns múgs i
miljónaborgum. Undir þennan
óskunda, sem auglýstur er af
tryllingi oghörku, leggja ritstjór-
ar dagblaöa vorra aö jafnaöi
meira rúm en undir raunveruleg
menningarmál, og skiptir þar
öngvu viB hverja stjórnmálastefnu
blaBiö er kennt. Þvi má svo bæta
viö aö iþróttir, sem aö réttu lagi
eiga ekki aB vera neitt annaö en
heilsurækt til þess aö auka
hreysti manna, starfsþrek þeirra
Óiafur Jóhann Sigurösson
og llfsgleöi, jafnvel þær birtast
langoftast I fjölmiBlum sem æöis-
gengin og á stundum illvig
keppni, þar sem allrar orku er
neytt til þess eins og hreppa verö-
laun, fé og frægö.
Vitaskuld getur ekki hjá þvi
fariöað fjölmiölar, einkum og sér
Ilagi sjónvarp, eigi drjúgan þátt i
aö móta UfsviBhorf barna og ung-
linga. Sé lágkúrulegu eöa beinlln-
is hraklegu efni varpaB aB þeim
án afláts, hlýtur dómgreind
þeirra aö brenglast og mat þeirra
á verömætum aB veröa allt annaö
en áöur tlökaöist á tslandi, —
fyrir nú utan þaB aö sibylja á
ensku á hverju heimili gæti smám
saman stuölaB aö þvi að þjóBin
yröi tvityngd. Herstööin á
Miönesheiði er þvi ekki ein um
þaö aB vega aö rótum sjálfstæöis
vors, sýkja og spilla. Fjármála-
stjórn vor hefur til aö mynda
langa hriö veriB harla sérstætt
fyrirbæri, og nú er svo komiB aö
þessi verBbólguþjóö virBist
beinlinis vera aö stinga sér á kaf i
fen erlendra skulda. Sá einstak-
lingur sem hleypir sér I skuldir
langt umfram þaö sem skynsam-
legt eða nauðsynlegt getur talizt,
svo sem til kaupa á bresku kexi
og sælgæti, hann veröur hvorki
sjálfstæður né frjáls, heldur
háður vilja og ráöi lánardrottna
sinna. Um þjóð gegnir sama
máli, eins og allir hljóta aB vita.
Vér segjumst vera staöráönir i
aö verja fiskimiBin, lifsbjörg
vora, hvaB sem þaö kostar. En er
meB nokkru móti unnt aB verjast
þeim seiöskröttum innfluttrar
lágmenningar og ómenningar
sem öllum stundum riöa hér hús-
um? Sú spurning gæti leitt af sér
aðra, sem heföi ugglaust þótt
fáránleg og ekki svaraverö fyrir
fáum áratugum: Eigum vér
nokkuö þaö I andlegum efnum
sem jafngild ástæöa sé til að
verja og vernda eins og lifiö i
brjósti voru? AB gefnu tilefni hlýt
ég að óttast aö sumir skelli ein-
ungis I góm og glotti viö tönn. En
þeim skal þá á þaö bent, aB vér
eigum tungu sem á aö vera oss
eins dýrmæt og lifiö sjálft. Þeim
skal á það bent, að miöaldarit
vor, samin á þessa tungu, eru
viBsvegar á jaröarkringlunni tal-
in til hæstu tinda heimsbók-
menntanna, en fyrir þá sök — og
um leiö vegna nútimabókmennta
vorra — er islenzka kennd i mörg-
um virtustu háskólum veraldar.
Þeim skal ennfremur á þaö bent,
aö menning vor er enginn forn-
gripur, þótt hún standi á gömlum
merg, heldur hefur hún einmitt
vegna þess lifaö af óumræöilegar
þrautir og býr sem fyrr yfir sköp-
unarafli, yfir mikilli vizku og
göfgi. Tungu vorri og menningu
eigum vér þaö aö þakka, að oss
auðnaöist aö risa úr öskustónni,
endurheimta sjálfstæöi vort, og
tókst áiBan, þrátt fyrir allt, aö
móta islenzkt þjóöfélag á gruns-
velli lýöréttinda og mannúöar. Ef
vér kostum ekki kapps um aö
vemda þessa tungu og þessa
menningu gerumst vér einhverjir
örgustu ættlerar i viöri veröld.
Fyrir rúmum tveimur mánuB-
um voru þau ummæli höfð eftir
einu helzta skáldi Noröurlanda,
að sjónvarpiB væri að gera alla að
amerikönum. Hvaö skyldi skáld
þetta hafa sagt, ef það heföi nú
horft fáeinar vikur á islenzkt
sjónvarp? Engin leiB er aB þola
þaö lengur aö rikisrekiö sjónvarp
þiggi ár eftir ár hismi, hrat og
ruöur, sem erlendir aöiljar
fleygja i þaö, aö ekki sé talaö um
háskalegan óþverra. En úr þessu
má bæta, og úr þessu veröur aö
bæta: Ef vér á annað borö þykj-
umst menn til aö reka sjónvarps-
stöö,megum vérekki gleyma þvi,
aö Island er ættjörö vor og enn
tölum vér mál feöra vorra, og
þessvegna veröur ekki undan þvi
vikizt að flytja að mestu islenzkt
efni, bæta og margfalda islenzka
kvikmyndagerð. Um sjálfstæöis-
baráttu vora að öðru leyti verB ég
sagnafár i greinarkorni þessu,
sem hripað er i skyndingu. Ég var
aö þvi spuröur fyrir skömmu
hvort ég væri bjartsýnn eða böl-
sýnn, og ég svaraöi á þá lund, aö
ég væri ekki sérlega bjartsýnn
um þessar mundir, en þættist þó
einatt eygja vonarljós I fjarska.
Til aö mynda leyfi ég mér aö
vona, aö hér veröi áöur en langt
um lföur sú þjóBernisvakning sem
purpi sundur flokksviöjar og fylki
æskulýö vorum til varnar og
sóknar I sjálfstæöisbaráttu vorri.
Ég leyfi mér aB vona, aö sú bar-
átta veröi háö á mörgum sviöum:
til þess að vernda islenzka tungu
og menningu, til þess aö hefta
geigvænlegan uppblástur lands-
ins og koma i veg fyrir frekari
rányrkju, til þess aB losa okkur
viö þá margháttuðu lægingu og
spillingu sem fylgir þrásetu
erlends herliös. Og umfram allt
vona ég, aB sú barátta veröi
ávallt háö I samræmi viö þá arf-
leifB sem vér eigum dýrmætasta,
þær fyrirmyndir sögu vorrar
sem eru drengilegastar.
25. mars 1976.
Ólafur Jóhann Sigurösson.
FRÁ RITNEFND
Dagfari er gefinn út af miönefnd
herstöövaandstæöinga,' og er
þetta annaö tölubiaö á árinu, þaö
fyrsta kom út i febrúar. Blaöinu
er dreift ókeypis i stóru upplagi og
er ætlaö aö koma sem viBast á
framfæri röksemdum herstöBva-
og Natoandstæöinga, sem ekki er
vanþörf á miöaö viö allan þann
blaökost sem Natosinnar hafa
yfir aö ráfia.
1 blaöinu koma fram mismun-
andi skoöanir, mismunandi rök-
semdafærsla, sem endurspeglar
þaö, aö meöal herstöövaandstæö-
inga er ágreiningur um mikilvæg
mál, þótt sameinast sé i baráttu
gegn herstöBvunum. Ritnefnd
óskar eftir athugasemdum og
ábendingum varöandi efni biaös-
ins og dreifingu.
Aö lokum bendir ritnefnd á, aö
þaö byggist á fjárframlögum frá
herstöövaandstæöingum um land
allt, h vort blaöinu veröur yfirleitt
haldiö út framvegis. Fjárframlög
má senda á skrifstofu herstööva-
andstæöinga, Skólavöröustig 45.
DAGFARI
Mars 1976
Hermdu mér Þjóðunn Þjóðansdóttir
visust af völum:
Ætlarðu að lifa alla tið
ambátt i feigðarsölum
á blóðkrónum einum
og betlidölum?
Er ekki nær að ganga i
ósýnilegann rann
bera fagnandi þann
sem brúðurinn heitast ann
út i vorið á veginum
og vekja hann?
Jóh. úr Kötlum