Aðventfréttir - 01.02.1995, Qupperneq 10

HVERS VEGNA BYRJUÐU
KONUR AÐ PRÉDIKA?
Framhald af bls. 2
Fylgdu Biblíunni og andanum. Eftir að
Catherine Booth (1829-1890) ságagnrýni
á opinbert starf Phoebe
Palmer á meðan hún
heimsótti England skri-
faði hún bókina Female
ministry; Or Woman's
Right to Preach the
Gospel (Boðun kvenna,
eða réttur konunnar til
þess að prédika fagn-
aðarerindið). Booth sem
var metódisti varð meðstofnandi Hjáljt-
ræðishersins.
Rök liennar fyrir prédikunarþjónustu
kvenna voru tvíþætt: Að konur á biblíu-
tímum höfðu veriö leiðtogar og að það að
bera vitnisburð opinberlega væri bein
afleiðing af handleiðslu Heilags anda.
Eftir að hafa skrifað þessa vörn kom hún
bæði eiginmanni sínum og sjálfri sér á
óvart með því að byrja að prédika.1"
Nýttu þér yfirnáttúruleg tækifæri.
Antoinette Brown (1825-1921) var 6 ára
þegar foreldrar hennar snerust til trúar á
vakningarsamkomum Charles G. Finney.
Brown taldi kennurum á Oberlin
College hughvarf til þess að leyfa sér að
lesa guðfræði en skólinn neitaði að út-
skrifa hana þrátt fyrir góða frammistöðu.
Eftir að hafa fengið stöðu í Congre-
gational kirkju (safnaðarkirkju) varð hún
fyrsti vígði kvenpresturinn í Banda-
ríkjunum árið 1853.17
Farðu nýjar leiðir. Frances Willard
(1839-1898) snerist tii trúar í vakningu á
meðal metódista 20 ára
að aldri og hún ákvað
með sjálfri sér að leiða
aðra til Krists.
I millitíðinni voru
konur að skipuleggja
sína eigin bindindis-
hreyfingu (Woman's
Christian Temperance
Union - Krislileg samtök
kvenna um bindindi) þar eð bindindis-
hreyfingar Jtess tíma sem voru undir
stjórn karla neituðu konum að tala opin-
berlega.18
Willard sem var frægust allra forseta
þessarar hreyfingar fékk því áorkað að
hreyfingin stæði fyrir biblíulestrum og
biblíulegri prédikun. I bók sinni Wontan
in the Pulpit (Konur í ræðustóli) sem
hún skrifaði 1888 skýrði hún frá því að
„konur höfðu verið þvingaðar til þess að
yfirgefa kirkjurnar og sameinast hópum
eins og WCTU til þess að geta nýtt
hæfileika sína til opinberrar boðunar
fyrir Krist.“13
FERLI ELLENAR.
Ferli Ellenar Harmon White sem leiddi
hana inn í opinbert boðunarstarf líkist á
Ellen White
margan hátt sögu þessara annarra kristnu
kvenna nítjándu aldarinnar. Ellen fæddist
á metódistaheimili 1827 og hún, foreldr-
ar hennar og systkini urðu hrifin af boð-
skap William Miller um það að Kristur
myndi koma aftur um það bil 1843. Þessi
brennandi aðventtrú leiddi að lokum til
þess að Harmon fjölskyl-
dan var rekin úr
metódistasöfnuðinum.
Ellen fékk fyrstu sýn
sína 1844. Hún var þá á
fundi hóps sem var tal-
inn viðeigandi fyrir
trúaðar konur þess tíma
að sækja - í bænarhópi
með öðrum konum. Þó
hún fyndi fýrir köllun Guðs um að segja
frá sýn sinni var hún á báðum áttum.
Það var áhættusamt fyrir konu að biðja
eða að tala fýrir framan áheyrendur af
báðurn kynjum. Þegar vakningarprédik-
arinn Charles Finney hafði byrjað að leyfa
konum að taka að sér þessi hlutverk 1827
höfðu kollegar hans ákært hann fýrir að
styðja málstað sem myndi kljúfa söfn-
uðinn.20
Arum seinna minntist Ellen White þess
hvernig bróðir hennar hafði brugðist við
hugmyndinni um að hún byrjaði að koma
fram opinberlega. Hann skrifaði: „Eg fer
þess eindregið á leit við þig að þú gerir
ekki fjölskyldunni skömm til. Eg mun
gera hvað sem er fyrir þig ef þú heldur
ekki áformi þínu til streitu um að gerast
prédikari."
Svar Ellenar endurspeglar baráttu
annarra kristinna kvenna á hennar tíma.
Hvernig átti hún að meta mikilvægi
gildandi hefða og afstöðu kirkjunnar
gagnvart hinni yfirþyrmandi tilfinningu
um kall Guðs? Ellen svaraði:„Get ég orðið
íjölskyldunni til skammar ef ég prédika
Krist og hann krossfestan? Þótt þú gæfir
mér eins mikið gull og kæmist fýrir í húsi
þínu myndi ég aldrei hætta að vitna fýrir
Guð.“21
SVÖR AÐVENTISTA
Hvers vegna byijuðu konur að prédika?
Svör Sjöunda dags aðventista frá fýrstu
tímum hreyfmgarinnar voru skýr.
Þeir skýrðu áhersluþunga J1 2.22 Þeir
hörmuðu reglugerðir kirkna sem nýttu
sér lKor 14 og lTm 2 til þess að þagga
niður í konum.23 Þeir studdu jafna stöðu
karla og kvenna og vitnuðu til „kenni-
valds guðlegrar opinberunar um að karl
og kona eru eitt í Kristi Jesú.“M
Þeir lýstu því yfir að jtað væri „réttur
konunnar“ að taka þátt í opinberu guðs-
þjónustuhaldi.25 Þeir skírskotuðu til
kvenna á biblíutíma eins og Prisku sem
fýrirmynd fýrir konur nútímans.26
Með því að stýra konum inn í
ræðustólinn og í leiðtogastöður voru Sjö-
unda dags aðvendstar nítjándu aldar holl-
ir köllun sinni sem umbótamenn. Líkt og
aðrar kristnar hreyfmgar sem spruttu upp
í vakningunni miklu voru aðvendstar
framkvæmdamenn. Starfsáform þeirra
voru lögð á grundvelli tveggja megin-
reglna: I fýrsta lagi mátu þeir biblíulegan
sannleika umfram allt annað og í öðru
lagi í orði og í verki leiðréttu þeir þær
starfsaðferðir sem jteir sáu vera í and-
stöðu við vilja Guðs.
Þýðandi: Eric Guðmundsson
Kit Watts er aðstoðar-
ritstjóri Advendst
Reriew.
Tilvitnanir
1 Til dæmis, sjá yfirlit Lorna Tobler í „A More Faithful
Witness“ (óútgefin ritgerð sem lögð var fram á West
Coast Religion Teachers Conference, 2.-4. maí 1985)
bls. 2-6.
2 Sheila Ruth, „Women Before the Law: Some Relevant
Principles,“ í Issues in Feminism: A First Course in
Women's Studies (Boston: Houghton Mifflin Co., 1980)
bls. 322-326.
3 De Generatione Aniinalium, IV 6 775a, 15 tilvísun hjá
Sheila Ruth, bls. 98.
4 Sama, bls. 99.
5 Godey's Lady's Book, 20. bindi 1840, bls. 273 tilvísun hjá
Ann Douglas, The Feminization of American Culture
(New York. Avon Books/ Alfred A. Knopf, 1977), bls. 67.
6 Til dæmis, sjá William G. McLoughlin, „Revivalism,“ í
Edwin S. Gaustad, ritstj. The Rise of Adventism (New
York: Harper, 1974), bls. 124.
7 Barbara J. Mc Haffie: Her Story: Women in Christian
Tradition (Philadelphia: Fortress Press, 1986), bls.
90,91.
8 Sama, bls. 84.
9 Barbara Brown Zikmund, „The Feminine Thrust of
Secretarian Christianity,“ í Rosemary Ruether and
Eleanor McLaughlin, ritstj. Women of Spirit (New York:
Simon and Schuster, 1979), bls. 206-209.
10 Ruth Tucker and Liefeld Walter, Daughters of the
Church: Womcn and Ministry From New Testament
Times to the Present (Grand Rapids: Academie
Books/Zonder\,an Publishing House, 1987), bls. 245.
Aherslur mínar.
11 Til dæmis, sjá Margaret Hope Bacon, Mothers of
Feminism (San Francisco: Harper and Row, 1986), bls.
5-7, 78,79, 104-108,137-150.
12 Tilvísun hjá Tuckcr og Walter, bls. 260.
13 Sama
14 Sjá Bacon, bls. 111-114.
15 Tilvísun hjá Charles Edward Wliite, The Beauty of
Holiness: Phoebe Pahner as Theologian, Revivalist,
Feminist and Humanitarian (Grand Rapids: Francis
Asbury Press, 1986), bls. 194.
16 Tucker og W'alter, bls. 264.
17 Edward T. James, ritstj. Notable American Women,
1607-1950: A Biographical Dictíonary (Cambridge,
Mass.: Belknap Press of Harvard University Press, 1971),
l.bindi, bls. 158-161.
18 Tucker og Walter, bls. 271.
19 Tilvitnun hjá Janette Hassey, No Time for Silence
(Grand Rapids: Academic Books/Zondervan
Publishers, 1986), bls. 33.
20 Nancy Hardesty, Lucille Sider Dayton, og Donald W.
Dayton, „Women in the Holincss Movement: Feminism
in the E\rangelical Tradition,“ í Ruether og McLaughlin,
bls. 230.
21 Signs of the Times, 24. júní 1889. Úr ræðu sem Ellen
White hélt í Washington D.C., 26. janúar 1889, yfir
efnið: „Að vænta hinnar blessuðu vonar“.
22 D. Hewitt, „Let Your Women Keep Silence in the
Churches,“ Review and Herald, 15. október 1857, bls.
190.
23 B.F.Robbins, „To tíie Female Disciples in the Third
Angel's Message,“ Review and Herald, 8. desember,
1859, bls. 21,22.
24 S.C.W'elcome, „Shall the Women Keep Silent in
Churches?“ Review and Herald, 23. febrúar 1860, bls.
109,110.
25 J.A. Mowatt, „Women as Preachers and Lecturers,-
Review and Herald, 30. júlí 1861, bls. 65.
26 M.W. Howard, „Woman as a Co-worker,“ Review and
Herald, 18. ágúst 1868, bls. 133.
10
AðventFréttir