Læknablaðið - 01.12.1935, Side 4

86
LÆKNABLAÐIÐ
stundum læknir til þess a'S athuga
þá, sem þangaö leita. Ef þa'5 sann-
ast, aö einhver hafi berklaveiki, þá
skoSar læknir alla fjölskylduna eSa
heimilisfólk sjúklingsins, til þess
aS grenslast eftir, hvaSan smitun-
in sé komin, eöa hvort sjúklingur-
inn hafi þegar smitaS aöra, svo séö
veröi.
2. ÞaS er hiö merkasta hlutverk
stöSvarinnar aö koma í veg fyrir,
aS sjúklingarnir smiti aöra. Hjúkr-
unarkona stöövarinnar kemur iSu-
lega á heimilin og kennir og leiö-
beinir, og læknir þegar þess er
þörf. Ef húsakynni eru ótæk, þarf
aS skifta um bústaö og hjálpar
stööin til þess. Oft þarf aS lána
rúm, rúmfatnaö og hjúkrunar-
gögn, sjá um fataþvott og ræst-
ingu, koma börnum fyrir á öSrum
heimilum eöa barnahælum ef þess
er þörf, og oft er vitanlega þörf
á aö koma sjúklingnum sjálfum í
hæli eSa sjúkrahús, og sér stööin
um þaö.
3. Oft þarf beina hjálp til klæ'Sa-
og matarkaupa og annara lífsnauö-
synja. Sjúklingnum er einatt óljúft
aö leita til fátækrastjórnar, enda
hjálp hennar oft ófullnægjandi.
Stööin er milliliSur milli sjúkling-
anna og ýmsra gó'Sgjöröarfélaga
og fátækrastjórnar, enda þekkir
hjúkrunarkona stöövarinnar hag
og þarfir heimilanna. Ekki er
minsta vandamáliS aö útvega sjúk-
lingum þeim, sem veriö hafa á spí-
tala eSa hæli, hentuga atvinnu.
Einatt keyrir smitunarhræösla
manna fram úr hófi og tekst oft
aS sannfæra menn um aö hún sé
ekki á rökum bygö. ÞaS þarf a'ö
leita fyrir sér hjá atvinnuveitend-
um o. s. frv.
Annars er tilhögunin á stöSvum
þessum mjög mismunandi eftir á-
stæ'Sum og staöháttum.
Vitanlega þarf fé til slíkrar
starfsemi og venjulega nægja ekki
frjáls samskot eingöngu. Flestar
stöSvar fá styrk af opinberu fé. —
I Svíþjóö og Danmörku ber t. d.
ríkissjó'Sur þriöjung kostnaSar og
bæjarsjóöur og sveitarsóöur leggja
einnig fé til.
Slík starfsemi gæti oröiö til mik-
ils þrifnaSar hér á landi og hefir
])egar gjört nokkurt gagn í Rvík
(hjálparstöö ,,Líknar“). Slik starf-
semi gæti efalaust þrifist annar-
staöar í landinu, jafnvel til sveita.
Til eftirl)reytni má nefna stööina
„Hálsan“ i Norrbotten, nyrst í Sví-
þjóö. Starfssviö hennar eru 4
sveitaþorp meS samtals 2000 íbú-
um. Allir íbúarnir voru nkávæm-
lega skoSaSir af lækni, og síöan
var vakaö yfir hverju því heimili,
er berklaveikur maSur fanst á.
Norrbotten-lén er rúmlega eins
stórt og ísland, og íbúarnir aöeins
160 þúsundir. Þar eru þó 19 hjálp-
arstöövar, og hafa héra'Sslæknam-
ir hver í sínu héra'Si eftirlit meS
þeim“.
Hér þarf litlu viö a'S bæta. Strax
og berklasjúklingur hefir fundist
rannsakar stöSin alt heimilisfólk
hans nákvæmlega meö hlustun,
berklaprófi, blóSrannsóknum,
gegnlýsingum og jafnvel röntgen-
mynd. A þennan hátt finnast þeir,
er nýlega eru smitaSir eöa sýktir
og jafnvel þeir, er smitaS hafa og
komast strax í viöeigandi meSferS.
Og er þeir koma heim af heilsu-
hælunum hefir stöSin stöSugt eft-
irlit meö heilsufari þeirra, ef sjúk-
dómurinn kynni aö taka sig upp.
Hjúkrunarkona fer altaf ööru
hvoru heim á heimilin til þess aö
aSgæta, hvort öllum fyrirskipu'S-
um reglum sé hlýtt.
Auk þess tekur stööin aö sér aS
rannsaka alla þá sjúklinga, er
starfandi læknar vísa til hennar og
þar sem grunur leikur á, aö um