Læknablaðið - 01.12.1935, Blaðsíða 6

88
LÆKNAB LAÐIÐ
berklaprófi, g’egnlýsingum o g
blóSrannsóknum.
Mér hafa nýlega borist tölur yf-
ir slíkar rannsóknir, sem geröar
hafa veri'S á stúdentum í ýmsum
löndum. Vil eg geta þeirra hér:
Rannsóknir á stúdentum.
Berklaveikir
Lund Kannsak- aðir. 967 (aktiv) fjöldi. °/0 25 2,6
Helsingfors .. 4850 55 i»3
Múnchen .... 10171 57 0,56
Hannover .... 1863 17 0,92
Jena 8546 45 o,53
Lemberg 11215 113 1,0
Zúrich 384 3 0,8
Strassbourg .. 857 23 2,7
Pensylvania .. 749 15 2,0
Yale 3152 43 i,4
Belgrad 2665 39i 14,7
Þannig líta þessar tölur út. Og
þetta er á meSal stúdenta. Hvern-
ig mundu tölurnar lita út, ef valiS
heföi veriö til rannsóknanna ein-
göngu fólk, sem dvaliö hefir lang-
vistum meö berklaveikum ?
Eg þykist nú hafa gert grein
fyrir því, aö sjúklingar komi oft
átíSum ekki nægilega snemma til
læknis og aS berklasýking muni
vera tíöari á meöal þeirra, er
dvelja meö berklaveikum. Eftir
er þá aö geta um, hvort þörf sé
á aö fylgjast meö sjúklingunum,
er þeir koma af heilsuhælunum.
Berklaveikin er langvinnur sjúk-
dómur. Oft veröa sjúklingarnir aS
dvelja á heilsuhælum árum saman.
ÞaS gengur mjög erfiSlega aS losa
sjúklingana viS smit, svo aS þeir
veröi hættulausir öörum. Því fyr
sem þeir koma til læknis, því auö-
veldara er þetta. ÞaS er eigi óal-
gengt aö sjúkdómurinn taki sig
upp — aS sjúklingurinn fái smit
— verSi aftur hættulegur öSrum.
En þetta má oft koma í veg fyrir
meö stöSugu lækniseftirliti. Og
lækniseftirlitiö er líka nauösynlegt
af öSrum ástæSum. Ótti almenn-
ings viö þá, er veriS hafa á heilsu-
hælum, er oft á tíSum ástæSulaus
og á röngum rökum bygöur. At-
vinnurekendur neita oft fólki
þessu um vinnu, þar eö þeir óttast
stööugt hættuna, er af því kann aS
leiSa, aS hafa berklaveikt fólk í
þjónustu sinni. En þaö þarf aS
gera greinarmun á berklaveikum
sjúkling og þeim, er útskrifast af
heilsuhæli — ef til vill sem alheill.
Og lækniseftirlitiS getur gert mik-
iö. ÞaS á aö tryggja þeim, er veik-
ir hafa veriö aö ekki elti þá stöö-
ugt ástæöulaus hræSsla og tryggja
þeim, er þeir umgangast og þjóna
íuIlkomiS öryggi.
Einhverjir munu þeir vera, er
telja berklavarnir hégóma einn.
Þeir ætla, aS hér sé unniö fyrir
gíg og fénu kastaö á glæ. Þeim
hinum sömu vil eg benda á óræk
dæmi, er sýna ljóslega nytsemi og
árangur berklavarnanna.
Nationalforeningen til Tuber-
kulosens Bekæmpelse byrjaSi áriö
1922 mjög viStæka berklavarnar-
starfsemi í VejlehéraSi í Danmörku.
Af þeim sem létust af völdum
berklaveiki á árunum frá 1916—
1922 í þessu héraöi voru 29,5%
á berklahælum — hinir allir á
heimilum sinum, þar sem smit-
hættan út frá sjúklingunum er
mest. 1927 létust aftur á móti 50%
af þeim veiku á sjúkrahúsum og
nú eru þessar tölur komnar upp í
75—80%. Smithættan hefir því
minkaö mjög mikiS. Og ef dán-
artölurnar af völdum berklaveiki
eru athugaSar í þessu héraöi og
bornar saman viS berkladánartölu
alls landsins kemur þetta enn
greinilegar í ljós. Þannig létust
1923 14,2 konur í Vejlehéraöinu,