Læknablaðið - 15.03.1980, Síða 15

LÆKN ABLADIÐ
47
Gunnar Sigurðsson, Gizur Gottskálksson, Þorsteinn Þorsteinsson, Ottó Björnsson,
Davíð Davíðsson, Ólafur Ólafsson, Sigurður Samúelsson og Nikulás Sigfússon.
FASTANDIBLÓÐSYKUR OG SYKURÞOL KARLA
OG KVENNA Á HÖFUÐBORGARSVÆÐINU Á
ALDRINUM 20-61 ÁRS*
INNGANGUR
A s.l. tveimur áratugum hefur sykurþolspróf í
einhverri mynd verið notað til greiningar á
sykursýki á byrjunarstigi, áður en klinisk
einkenni hafa komið fram og áður en fastandi
blóðsykur hefur hækkað. Það hefur verið álit
margra, að slíkt forstig yrði síðar að kliniskri
sykursýki, (9) og pví verið talið mikilvægt að
greina pessa einstaklinga sem fyrst til að veita
peim meðferð. Sumar rannsóknir hafa einnig
bent til að sykursýki, jafnvel á slíku byrjunar-
stigi, stuðlaði að æðakölkun (17). Fjölmargar
hóprannsóknir hafa verið gerðar í mörgum
pjóðlöndum á síðustu tveimur áratugum til
könnunar á tíðni skerts sykurpols og sykursýki
meðal pessara pjóða. (4, 5, 14, 15, 19, 21.)
Einn megintilgangur hóprannsóknar Hjarta-
verndar er að finna byrjunarstig hjarta- og
æðasjúkdóma og ýmissa annarra sjúkdóma,
kanna algengi peirra svo og orsakir, svo að
unnt verði að beita hugsanlegum gagnráðstöf-
unurn (3). I hóprannsókninni voru könnuð ýmis
líkamseinkenni, par með talin fastandi blóðsyk-
ur og blóðsykurgildi í sykurpolsprófi.
I pessari grein verður skýrt frá niðurstöðum
blóðsykurmælinga meðal íslenskra karla og
kvenna á höfuðborgarsvæðinu á aldrinum 20-
61 árs, sem komu til skoðunar á Rannsókn-
arstöð Hjartaverndar á árunum 1967-1974.
ÞÝÐI
Karlar 34 ára-61 árs:
Á tímabilinu nóvember 1967 til júní 1968 var
boðið til rannsóknar á Rannsóknarstöð Hjarta-
verndar priðjungi allra karla, sem samkvæmt
pjóðskrá 1. desember 1966 áttu lögheimili á
höfuðborgarsvæðinu,(Reykjavík, Hafnarfjörð-
ur, Kópavogur, Bessastaðahreppur, Garða-
hreppur og Seltjarnarneshreppur) og fæddir
voru 1., 4., 7... 28., 31. dag mánaðar á
* Frá Rannsóknarstöö Hjartaverndar. Greinin barst 04/10/-
1979, send í prentsmiðju 05/10/1979.
árunum 1907, 1910, 1912, 1914, 1916, 1917,
1918, 1919, 1920, 1921, 1922, 1924, 1926, 1928,
1931 og 1934.
Alls var 2.955 körlum úr 16 árgöngum á
aldrinum 34-61 árs boðin pátttaka. Alls mættu
2.203 karlar til rannsóknarinnar eða um 75 %
(3).
Konur 34-61 árs
Á tímabilinu október 1968 til júní 1969 var
3.093 konum á höfuðborgarsvæðinu sem fædd-
ar voru sömu mánaðardaga og að ofan greinir,
en á árunum 1908, 1911, 1913, ... — 1935,
samkvæmt pjóðskrá 1. desember 1967 boðin
pátttaka. Alls mættu til rannsóknarinnar 2.341
kona eða 76 % (1).
Ungt fólk 20-34 ára
Á tímabilinu september 1973 til ágúst 1974 var
öllum körlum og konum sem lögheimili áttu í
Reykjavík 1. desember 1972 og fædd árin
1940, 1944, 1945, 1949, 1950 og 1954 boðin
pátttaka.
Hópurinn var pannig valinn, að hann span-
naði aldursbilið frá tvítugsaldri og fram að
aldri yngstu pátttakendanna í hinni kerfis-
bundnu hóprannsókn á Reykjavíkursvæðinu
1967-1969. 34 ára árgangur var í báðum
hóprannsóknunum.
Alls var 1400 körlum boðin pátttaka og af
peim mættu til rannsóknarinnar 742 eða
52,1 %. Alls var 1411 konum boðin pátttaka
og 842 mættu eða 59,7 %.
AÐFERÐIR
Spurningar
Þátttakendur fylltu út spurningalista um heilsu-
far og fleira. (Spurningalisti um heilsufar,
Hjartavernd 1967 og 1968).
I pessari grein verður eingöngu fjallað um
svör við eftirfarandi spurningum:
1) Hafið pér sykursýki? (nú eða áður)