Selfoss - 23.08.2012, Blaðsíða 8

Selfoss - 23.08.2012, Blaðsíða 8
8 23. ágúst 2012 Hörgs ár gljúf ur á Síðu - fald ar nátt úru perl ur og mikl ar sögu slóð ir Mér finnst allt af jafn ynd­is legt að koma í Vest­ur­Skafta fells sýsl una á slóð ir for feðra minna. Þar eru marg ar fald ar nátt úru­ perlur og mikl ar sögu slóð ir. Ein af þess um földu perl um er Hörgs ár gljúf ur. Þegar við Þor lák ur skrupp um aust ur á Síðu um dag inn í góðu veðri ákváð um við að ganga upp með gljúfr inu. Við lögð um upp frá Múla koti upp Múla og áfram upp Hús heið ina og geng um þá aust an megin við Hörgsá. Gljúfr ið er ekki langt en und ur fal legt með mörg um berg mynd um og smá foss um.Tær blá áin með hvít um foss um, grænn gróð ur og kletta súl ur í ýmsum mynd um mynda mikið sjón ar spil. Gljúfr ið grynnk ar þegar kemur inn á heið ina og eig in lega endar í fal leg um tví skipt um fossi. Á Sel felli með Síð una alla Vel væri hægt að ganga í átt að Mikla­ felli sem er áreið an lega skemmti leg ganga – en við höfð um ekki tíma í það þenn an dag og beygð um upp á Sel fell en þar fær maður ótrú legt út sýni þó það sé ekki hærra en 372 metr ar. Okkur fannst ör stutt yfir á Kald bak en á hann geng um við fyrir nokkr um árum. Hann er 708 metr ar og mik ill út sýn is stað ur.Bergmyndunin leynir sér ekki. séð út á Hörgsáraura í vestur. Fremst í Hörgsárgljúfri vestan megin rísa Hrísdrangar sem eru eftirminnilegir á mynd Mayers úr leiðangrinum til Íslands 1836. Gljúf ur þröng og djúp Jón Jóns son jarð fræð ing ur frá Kárs stöð um í Land broti út skýr ir berg mynd an ir í Árbók Ferða fé lags Ís lands 1983. Að frá tekn um hraun um sem runn ið hafa á nú tíma (nú tími sl. 10.000­ 12.000 ár) til heyra berg­ mynd an ir á þessu svæði mó bergs­ mynd un inni en sú mynd un er, eins og kunn ugt er, ákaf lega sund ur­ leit (het erog en) og er ann ars vegar gerð af grá grýt is lög um, sem án efa eru forn hraun sem runn ið hafa á landi, en hins vegar af mó bergi sem mynd að er við gos undir jökl­ um. Þetta þýðir að um er að ræða mynd an ir sem orðn ar eru til ann ars vegar á hlý skeið um milli ís alda og hins vegar á jök ul skeið um og því undir jökl um. Síð ar nefnda mynd­ un in er ákaf lega sund ur leit og er að upp runa gos aska, vikur, gjall og bas alt brot, sem allt er orðið að föstu bergi, og auk þess er bólstra berg, en það eru hraun sem hafa orðið fyrir snöggri kæ lingu við að lenda í vatni. Slíkt berg þekk ist auð veld lega af því að á ytra borði þess er gljá svört gler­ húð. Í þrengri merk ingu er mó berg mynd að úr gos ösku sem raun ar er að mestu agnir af bas alt gleri sem hefur um mynd ast og við það orðið að föstu bergi sem þolir illa veðr­ un. Á slíku svæði verða ár gljúf ur að jafn aði þröng og djúp. Gott dæmi um það er Fjarða gljúf ur. (Jón Jóns­ son, 1983, bls. 143)

x

Selfoss

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Selfoss
https://timarit.is/publication/988

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.